BRESKENSCHE COURANT
Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
Winnifred de Pelskoningin.
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens
Een algemeene mobilisatie.
FEUILLETON
De Koning van Italië,
Keizer van Ethiopië.
45ste Jaargang
Dinsdag 12 Mei 1936
Nummer 4135
ABONNEMENTSPRIJS-
Per drie maanden 1.25. Buiten Breskens per drie maanden I 1.40
Franco per post per jaar I 5.00
Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels (0,75. Iedere regel meer 10; 1 5. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
Amsterdamsche actie tegen
de werkloosheid.
Een correspondent van de N. R.
Crt. schrijft hierover aan zijn blad:
Wij geraken Langzamerhand ge
wend aan de werkloosheid, d.w.z.
niet de werkloozen, maar wij, de
anderen. Je hoort er zóóveel en tel
kens weer over en het is immers
in alle, althans de meeste, landen
even zoo.
Toch treffen ons soms een paar
cijfers. Wist u bijv, dat de wethouder
voor de financiën hierterstede elke
week meer dan een half millioen
gulden op tafel moet leggen voor
werkloozen-uitkeeringeniedere ze
ven dagen f 530.0001 En dat gaat
zoo door, week in week uit; en de
weken rijen zich tot maanden; de
maanden tot jaren, 't Is ruïneus voor
de gemeente, maar ook voor de
werkloozen. Denkt U er eens even
in; jaar in jaar uit, bedeeld te wor
den en leeg te loopenl.
De overheid doet wat zij kan. Deze
week, op het stadhuis, toonde men
ons een graphiek. Door lijnen en
kleuren was daarop, van maand tot
maand, aangegeven hoe het gaat,
voor hoeveel werkloozen er weer,
min of meer kunstmatig, arbeid
wordt geschapen, door middel van
de werkverschaffingswerken (uitvoe
ring van het Boschplan, aanleg van
een plantsoen in Zuid, enz.); door
middel van werkfondswerken, op an
dere loonvoorwaarden uitgevoerd en
waarvoor de gemeente voorschot
krijgt, later zal ze rente en aflossing
moeten betalen; door middel van de
spoorwegwerken, waaraan de ge
meente 7 millioen gulden betaalt en
waarvoor zij nog een bijzondere bij
drage verleent, ten einde te bereiken,
dat in de eerste plaats Amsterdam
mers te werk worden gesteld; door
middel van werkverschaffing' in het
bijzonder aan intellectueelen, door
middel van werken, die Amsterdam
Iaat uitvoeren in 40-urige werkweek,
(Kinkerbrug, Abattoir enz.); alsook
door middel fan werkverschaffing
aan jeugdige werkloozen. Zóó, met
inspanning van alle krachten, door
er alles op te zetten, door van aile
denkbare middelen en wegen, ge
bruik te maken, lukte het met Ja
nuari 1.1. 580 man aan het werk te
zétten, een aantal dat deze maand
50.
Roman van
H. COURTHS-MAHLER
met .autorisatie uit het
Duitsch vertaald door
Mevr. J. P. WESSELINK-v. -Rossum
0
Maar Salten knikte slechts onver
schillig en bracht de vellen in de
luchtige daarvoor bestemde schuur.
Heden had hij geen belangstelling
voor zijn jachtbuit. Zijn gedachten
waren met iets anders vervuld
de komst van Winnifred Hartau.
Het had hem zelfs heden niet bij
zonder bezig gehouden, dat Hans
Hölderlin hem bij een ontmoeting
aan de grens van hun terrein ver
zekerd had, dat hij een berenfamilie
op het spoor was, die beslist op het
terrein van Salten een hol moest
hebben.
Op een anderen tijd zou Salten
meer gewicht hebben gehecht aan
dit bericht, want nog altijd had hij
niet het geluk gehad zijn verzameling
vellen met dat van een beer te ver
gestegen was tot 1900, en dat dit jaar
ten hoogste zal worden 2800, om
daarna, tegen het eind van het jaar,
weer vrij snel tot het nulpunt terug
te keeren, als er dan niet weer wat
anders gevonden wordt. 2800 bij
een totaal van 59,833 werkloozen
eind Maart, en van 58,848 eind April
(de vermindering bedroeg dit voor
jaar dus pl.m. 1000). 'tZou haast
belachelijk zijn, als het niet zoo treu
rig was. Het herinnert aan het Ja-
pansche sprookje van het vogeltje,
dat eens in de 1000 jaar zijn sna
veltje komt wetten aan een diaman
ten berg. In hoeveel jaar, in hoeveel
eeuwen, zou die berg aldus geslepen
worden? Die berg van ellende van
onze imede-menschen.
Men zal begrijpen, dat het zóó
niet langer gaat. En daarom mobili
seert de overheid nu ook de burgerij.
Mussolini mobiliseerde de burgerij
om de overwinning door middel van
den gasoorlog tegen Abessinië te
vieren, waarom zouden wij liet niet
doen, om de werkloosheid te be
strijden
Wapene 'Martijn, zoo kan 't niet
langer gaan.
Kan de wereld nog langer zoo
blijven bestaan?
En 'deze week, in een persconfe
rentie ten stadhuize, waar ook de
graphiek vertoond werd, is namens
de gemeentelijke commissie tot be
strijding van de werkloosheid uiteen
gezet, hoe zij zich de bestrijding
denkt en hoe de burgerij daaraan
kan Imeewerken.
0
De persconferentie werd bijge
woond door de wethouders voor
Publieke Werken (als leider), Finan
ciën en Maatschappelijken Steun, de
heeren de Miranda, Rustige en van
Meurs. Dat zijn de drie leden van
het college van B. en W. aan wie
dit college indertijd het beramen van
middelen ter bestrijding der werk
loosheid heeft opgedragen. Voorts
waren daarbij tegenwoordig de hee
ren ir. L. van den Hoinert en mr. P.
Mijksenaar, de twee nieuwe hoof-d-
amtbenaren der gemeente, belast met
de leiding van het bureau te dezer
zake en de heer J. C. van Wijk
van het Amsterdamsch Centraal Co
rijken. Hij had Hölderlin gezegd,
dat wat in het vat is, niet verzuurt
„Als de Pelskoning weer weg is.
sporen wij de beren op, Hölderlin
hij komt morgen. De beren ontloo-
pen ons niet," had hij gezegd.
Hans Hölderlin was zeer verlan
gend naar de berenjacht, maar zon
der Salten wilde hij die niet onder
nemen. Zij spraken dus af, na het
vertrek van Hartau de zaak ernstig
ter hand te nemen en namen afscheid
van elkaar.
En nu stond Salten in zijn kamer,
waarin zich nog altijd de versierde
denneboom met de kleine stompjes
kaars bevond en staarde voor zich
uit.
„Morgen komt Winnifred Hartau
De gedachte wond hem1 onuitspre
kelijk op.
Dien nacht sliep hij zeer slecht,
's Morgens ging hij weer, zooals el-
ken dag, op de jacht. Hartau en
zijn dochter konden op zijn vroegst
's middags te vier uur komen.
Mr. Bridge reed om acht uur naar
het station, waar hij ongeveer te
twaalf uur aankwam. Dan moesten
de paarden wat uitrusten en gevoerd
worden. Een half uur later zou de
trein binnen rijden en tegen vier uur
zouden de reizigers bij het bosch
huis zijn juist voor de duisternis
mité voor jonge werkloozen, dat de
voor deze mobilisatie noodige werk
zaamheden verricht. Daarnevens
heeft men dan, naar wethouder de
Miranda in een inleiding uiteenzette,
de commissie van 72 leden uit de
burgerij, die met het gemeentebe
stuur samenwerkt in de richting door
den raad bij de begrooting aange
geven. Commissie en bureau (wel te
onderscheiden van het oeconomisch-
technologisch instituut) zijn nu vol
ledig aan den arbeid. Behalve dat
voorbereidende arbeid verricht wordt
ter bevordering van het vreemdelin
genverkeer hierterstede (daarmede
is, naar bekend is, speciaal mr.
Mijksenaar belast) is er nu eene
sub-commissie (de z.g. contact-com
missie) bezig een aantal mogelijk
heden voor het bedrijfsleven in onze
stad te stimuleeren. Bovendien is er
eene isub-commissie ter behartiging
van de haven- en scheepvaartbelan-
gen aan den arbeid gegaan en ten
slotte is er, nu al weer eenigen tijd
geleden, eene sub-commissie inge
steld ter voorbereiding van eene
actie voor meer werk. Zij heeft hare
plannen aan B. en W. voorgelegd,
en dezen, hebben er zich gaarne mee
vereenigd. Zonder de oeconomische
mogelijkheden uit het oog te verlie
zen, meenen zij dat, als de omgeving
gehoor geeft aan -den oproep die van
het gemeentebestuur zal uitgaan, een
oproep waarbij de burgerij zal wor
den uitgenoodigd onderhouds- en
herstelwerkzaamheden in den ruim-
sten zin des woords zoo 'spoedig
mogelijk te laten doen, als. niemand
zich onttrekt aan deze mobilisatie
belangrijke resultaten kunnen wor
den bereikt.
Er is, zoo betoogde ir. van den
Honert, gezocht naar middelen die
terstond, zoo niet tduurzaam, ver
lichting kunnen brengen. Daarom is
geprobeerd de werkopdrachten, wel
ke nu achterwege blijven door ver
keerde zuinigheid, door eene meer-
werk-actie te stimuleeren. Het is,
meent hij, niet zoozeer gebrek aan
werkmogelijkheid, waarmee wij op
het oogenblik te kampen hebben,
en ook niet uitsluitend gebrek aan
middelen. Veeleer is het de geestes
gesteldheid van een groot deel van
de bevolking. Onze veerkracht heeft
te veel plaats gemaakt voor neer
slachtigheid. Maar het is niet aan te
nemen, dat men zich voor eene zaak
als -deze niet warm zou laten maken,
als er maar op de juiste wijze pro
viel.
Salten liep het boschhuis voorbij
toen hij 's morgens het blokhuis ver
liet. Nelli Bridge was er alweer be
zig. De schoorsteen rookte, de luiken
waren geopend en de vensters
glinsterden in den zonneschijn. Het
was -een heldere dag en de zon kwam
op, achter de boomen. Het rood
achtige licht glinsterde op de sneeuw,
alsof er millioenen brillanten waren
gestrooid.
Salten bleef voor het boschhuis
staan. Boven den ingang was een
guirlande van dennengroen gemaakt,
waartusschen boschjes roode bessen
als bloemen waren gevlochten. Deze
guirlande had Salten gisteren samen
met Nelli Bridge gemaakt. Hij had
haar gewezen, hoe men zulk een
guirlande vlecht. Hij wilde toch op
de een of andere manier meedoen
aan de feestelijkheden voor de ont
vangst. Hij zou het liefst den weg
van Winnifred Hartau met bloemen
hebben bestrooid.
Toen hij voor het huis stil bleef
staan, verscheen Nelli Bridge aan
het raam. Zij opende het en wees
lachend naar den roodglanzenden
hemel,
„Mooi weer vandaag, Mr. Saltenl
Miss Winnifred zal in den zonne
schijn een mooie sledevaart heb
paganda wordt gevoerd. Het publiek
moet begrijpen, dat, als men de
werkloozen en het kwijnende be
drijfsleven helpt, vanzelf de koop
kracht zal toenemen, dat die weer
tot verdere werkverruiming zal lei
den enz. Ook de openbare financiën
zullen er den gunstigen invloed van
ondervinden. De medewerking 'moet
zich echter niet bepalen tot enkelen.
Zéér velen moeten aan de roepstem
van het gemeentebestuur gehoor ge
ven -en daarom is de propaganda
op zoo breede basis ingericht.
Over de wijze waarop de propa
ganda zal worden gevoerd, heeft ons
daarna mr. Mijksenaar ingelicht. Zoo
als de medewerking der pers ver
zocht is, zoo geschiedde dit ook met
de radio en de film.
Donderdag 14 Mei a.s. zal de actie
worden ingezet. Des morgens te ne
gen uur zal er dien dag in de Raads
zaal eene vergadering van de com
missie tot bestrijding van de werk
loosheid worden gehouden, welke
door de leden van het college van
B. en W. en van den raad zal wor
den bijgewoond. In die vergadering
zal de burgemeester dan een mani
fest aan de burgerij „uitvaardigen,"
waarin tot medewerking in het be
lang van het groote doel zal worden
aangespoord.
Onmiddellijk na die vergadering,
in de week van 1521 Mei, zal het
manifest in grooten getale worden
verspreid in bedrijven, winkels, enz.
met verzoek het op te hangen in
étalages, trams enz. Tevens zullen
speciale Meer-werk-stempels aan
banken, kantoren en gemeente-in
stellingen worden uitgereikt, tot het
afstempelen van de uitgaande post.
In de bioscopen begint op 14 Mei
een filmjournaal, van de uitvaardi
ging van het manifest door den bur
gemeester, te loopen. Folders met
antwoord-briefkaart zullen onder de
burgerij worden verspreid, en van
2630 Mei zullen voorts radio-toe
spraken worden gehouden voor de
A.V.R.O., de K.R.O., de N..C.R.V,
(op 27 Mei, door wethouder Rusti
ge), de V.A.R.A. (op 30 Mei, door
den heer J. W. Matthijsen) en de
V.P.R.O. (op 29 Mei, door mr.
Baelde). Ten slotte zal in vier ach
tereenvolgende weken in alle Am
sterdamsche bioscooptheaters een
korte propaganda-film „Sterk door
Werk" worden gedraaid.
Voor degenen die door daadwer
kelijke actie aan het welslagen zul
ben".
Hij knikte. „Stookt u het maar
goed warm', Mrs, Bridge I Zal ik
nog wat hout voor u halen?"
„Het is niet noodig, de knecht
heeft er bergen van opgestapeld.
Dat is geen werk voor u".
Hij glimlachte. Wat zou hij niet
voor Winnifred gedaan hebben?
Geen werk zou hem te zwaar zijn
geweest.
Nelli Bridge toeknikkend liep hij
verder. Een feestelijk gevoel vervul
de zijn hart. Deze dag, die Winni
fred Hartau -en haar vader bracht
was een hooge feestdag voor hem.
Heden had het wild niets van hem
te vreezen. Hij droomde bij zich
zelf. Langzaam liep hij den berg op
naar Winnifred's lievelingsplaats.
Zoo igoed het ging had hij de sneeuw
weggeruimd eh groene dennetakken
als een kleed om de bank gestrooid.
Zij zou haar lievelingsplaats in orde
vinden. Den berg af was een heer
lijke rodelbaan en de tobogan was
in orde. Zij kon naar hartelust naar
het dal sleden. Hij ging een poosje
op de bank zitten en steunde het
hoofd in de hand. Zijn oogen keken
over het met sneeuw bedekte woud
naar de baai, die aan den oever een
dikke ijskorst had. Zijn borst ging
zwaar op en neer.
len 'meehelpen, zullen onderschei
dingen beschikbaar worden gesteld;
speldjes met het wapen van Amster
dam en de spreuk „Sterk door
Werk," alsmede voor de winkeliers
een schildje met het onderschrift:
Wij doen ons deell
Ten slotte deelde de heer van
Wijk mede, dat hij bij zijne pogingen
om geld voor de propaganda bij el
kander te krijgen reeds veel mede
werking ondervindt. Maar er moet
natuurlijk veel meer zijn. Het Giro
nummer is 118, men noteere dat
goed. Het geld is, echter slechts een
middel. Doel is het verschaffen van
werk. Daartoe helpe ieder mee.
Help man, help vrouw, help kindl
Zóó kan het niet langer 1
o
De rede van Mussolini.
Zaterdagavond heeft te Rome na
afloop van den ministerraad en de
zitting van den grooten fascistischen
raad teen betooging plaats gevonden
op het Piazza Venezia waar Musso
lini zijn aangekondigde rede, over
de belangrijke besluiten van de beide
raden bekend zou maken.
Deze enorme betooging op het
plein voor het Palazzo Venezia te
Rome had plaats bij het schijnsel
van fakkels en onder het zingen van
vaderlandsche liederen en krijgsge
zangen. Met sjpanning wachtte een
enorme menigte de besluiten af van
den grooten fascistischen raad en
den ministerraad, die de Duce van
het balcon van het paleis zou af
kondigen.
Om half elf precies, plaatselijken
tijd, verscheen de Duce op het bal
con, begroet door eindelooze toe
juichingen. Hij begon met aan te
kondigen, dat Italië eindelijk zijn
imperium had, waarna de menigte
in grenzenlooze geestdrift uitbarstte.
Mussolini ging voort: Het is een
fascistisch keizerrijk, omdat het de
symbolen van den wil en macht van
den Romeinschen lictor draagt en
het is een rijk des vredes, omdat
Italië den vrede wil voor zich en
voor allen en omdat het slechts oor
log voert, wanneer het daartoe door
de noodzakelijkheid wordt gedron
gen.
Toen hij heden zijn blik over deze
jonkvrouwelijke winterpracht liet glij
den, viel alles van hem af, wat hem
hinderde en drukte. Hoe klein scheen
in deze grootsche natuur al het men-
schelijk leed. Het verleden lag als
iets onwerkelijks achter hem. Had
hij waarlijk eens iets in zijn leven
gehad, waarvoor geen boete hem
mogelijk scheen, iets, dat hij met zijn
rood warm bloed had willen beta
len? Had hij werkelijk eens voor
die mooie, coquette vrouw zulk een
sterken hartstocht gevoeld, dat hij
er door vergat wat recht en wat on
recht was? Ja hij had den echt
genoot van Lotte Fein een onrecht
aangedaan, maar deze had daarover
een laffe, smadelijke wraak geno
men.
En deze man had nu zijn eer in de
hand. Kon zijn eer werkelijk te gron
de gaan, omdat hij haar als een
schild beschermend voor die vrouw
had geplaatst?
Ach iemand alles te mogen
zeggen wat de ziel drukte, aan
iemand die goed en rechtvaardig was
en zonder eenig vooroordeel een von
nis over hem kon vellen.
Hij richtte zich op en zijn oogen
straalden vastbesloten. Ja er was
een man aan wien hij zich kon toe
vertrouwen.