BRESKENSCHE COURANT Nieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D. Pactomanie. Winnifred de Pelskoningin. Weer Griep? Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 50895 Uitgave E. BOOM-BLIEK - Breskens FEUILLETON 45ste Jaargang Dinsdag 17 Maart 1936 Nummer 4120 ABONNEMENTSPRIJS Per drie maanden I 1.25. Buiten Breskens per drie maanden I 1.40 Franco per post per jaar f 5.00 Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling. ADVERTENTIEPRIJS Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer (0; 15. Ingez. Med. 30 ct. per regel Abonnements-advertenties groote korting. Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling) !Wi Zij. die zich tegen 1 April op ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum nog verschijnende num mers gratis. o Hoe zich de situatie verder ont wikkelen zal, geschapen door Hitler's verklaring in den Rijksdag en de daarop gevolgde bezetting van het door de verdragen van Versailles en Locamo gedemilitariseerde Rijn land, is nog nauwelijks te zeggen al mag men deze ontwikkeling der gebeurtenissen ook niet te zeer zien als een donderslag van een betrek kelijk helderen hemel van West- Europa. Voor ingewijden stond het al geruimen tijd vast, dat deze stap zou plaats vinden en de Europeesche kabinetten hebben niet anders ver wacht dan dat dit zou geschieden gedurende een impasse van het Ita- liaansch-Abessijnisch conflict. De verwerping van het plan Hoare-La- val bood Berlijn reeds zulk een ge legenheid, dien het toen echter zeer terecht niet aangreep, omdat den val van den Britschen minister en zijn opvolging door Anthony Eden een jetwat theatrale toenade ring tusschen Engeland en Frankrijk te weeg bracht. Berlijn heeft echter door de coulissen dezer toenadering heen gezien en zijn dag afgewacht die dan nu ook gekomen is. Intusschen is de huidige situatie wel hoogst merkwaardig en zelfs vol van innerlijke tegenspraak. Zoo is daar allereerst de vraag hoe de verbreking van het pact van Locarno moet worden opgevat. Dit verdrag werd, in tegenstelling tot dat van Versailles, dat het in zekeren zin overbrugde, door Duitschland vrijwillig afgesloten. Zoo luidt al thans de formuleering van het Fran- sche gezichtspunt en op deze ge dachtengang rust het Fransche ver zet nu Duitschland deze vrijwillige overeenkomst eenzijdig opzegt. Tot zoover is hier formeel-juridisch niets tegen in te brengen des te meer ech ter uit een historisch standpunt, want dan is het niet de vraag in hoeverre Duitschland hier formeel vrij was, doch dan moet beantwoord worden of Duitschland hier werkelijk zoo vrij stond. 37. Roman van H. COURTHS-MAHLER met autorisatie uit het Duitsch vertaald door Mevr. J. P. WESSELINK-v. Rossum 0 „Ik dank u zeer". Hiermede nam Salten afscheid. Hartau en Winnifred gingen mee naar de veranda, ofschoon het reeds echt herfstachtig koel was dien avond. „Tot weerziens, morgen vroeg, Mr. Salten!" riep Winnifred hem na Toen Winnifred haar legerstede had opgezocht, kon zij niet dadelijk inslapen. Zij moest aan Rudolf Sal ten denken. Met smartelijke zeker heid voelde zij, dat hij ongelukkig was. Toen zij was ingeslapen, droomde zij van hem. Zij zag hem door het oerwoud loopen, dat hoe verder hij liep steeds dichter werd. En alles wat opgroeide, omstrengelde hem Zij zag, hoe de groene plantenarmen hem omvatten. Steeds dichter om Welnu, geen enkele Duitsche staatsman ook niet zij uit de Lo carno dagen heeft dit verdrag óóit gezien als een gebaar, waajr Duitschland in 1925 zonder nood zaak en dus in zekeren zin „vrijwil lig" toe overging. Locarno was de eenige mogelijk heid om de knellende band van Ver sailles iets losser te maken en de druk, waaronder Duitschland door dat Parijsche voorstadsverdrag bij voortduring werd gehouden, te ver lichten; Locarno was dus voor Duitschland een wanhopig gebaar in zijn internationale „struggle for life," en niets meer dan dat. Intusschen is er in de Europee sche verhoudingen onnoemelijk veel veranderd en waarlijk niet alleen door Duitschland. Hitier heeft nu het Locarno-pact opgezegd, met als argument, dat Frankrijk dit reeds door het verbond met Sovjet Rus land had geschonden en dit argu ment moge juist in het licht van de tegenstelling tusschen het formeel- juridische en het historisch worden de, als een van de sterkste zijden van zijn Rijksdagrede gelden. Im mers het is toch moeilijk houdbaar een, weliswaar door een verdrag be zegelde internationale verhouding te willen handhaven, doch intusschen zelf de atmosfeer, waarin dit ver drag tot stand kwam grondig te wijzigen, al laat men de nainv om schreven inhoud van het verdrag ook onaangetast en al behoudt men daarmede het formeele recht aan zijn zijde. Hoogst merkwaardig is het nu echter, dat Hitier en een anderen weg kon hij hier moeilijk inslaan onmiddellijk na de opzegging van Locamo door Duitschland, of zooals hij dus zelf zegt: het trekken van de logische .consequentie uit de schending van dit verdrag door Frankrijk, zelf ter garantie van de nu door hem de facto geschapen toestand met een pactaanbod tot Frankrijk komt. Ook hier een innerlijke tegen spraak en een nauw verholen dub belzinnigheid. Teekenend is dit echter voor de geheele situatie en voor deze wijze waarop de internationale ontwikke ling de laatste dagen een licht werpt op dit sluiten, aanbieden, verwerpen opzeggen en schenden van pacten. Men spreekt van pactomanie en hoe gaf hem het woekerend struikgewas, dat zienderoog opgroeide. Hij streed er tegen, wilde zich bevrijden en rukte aan de groene ketenen, die zich als slangen om hem kronkelden. Zij zag, dat de aderen aan zijn sla pen zwollen, zooals zij het gezien had, toen zij de treurige Duitsche liederen zong. Zijn oogen keken haar zoo treurig en wanhopend aan. Zij wilde hem helpen en kon zich niet bewegen. Zij stond als aan den grond genageld en zag zijn ellende. En zij moest denken: als hij mijn naam noemt, dan is hij verlost. Maar hij riep hem niet, hij klemde de tan den op elkaar en streed verder te gen de verstikkende omhelzing der groene, levende ranken, die als slan gen om hem heen kropen. En Winnifred dacht huiverend in haar droom: als ik het woord toch wist, dat hem kon helpen. Maar zij wist niet welk woord het was, hoe zeer zij zich ook inspande het te vin den. En Rudolf Salten zonk steeds meer weg in de levende groene ran ken, alleen zijn hoofd was nog vrij Maar reeds verhieven de ranken zich hooger en een legde zich over zijn oogen, zoodat hij haar niet meer kon aanzien met zijn droeven blik Toen vond zij plotseling in haar grootsten angst het bevrijdende woord. wel zooals wij zagen '.Hitler zich hier ook zelf weer aan schuldig maakt wil hij tegenover deze pac tomanie de beslissende daad stellen. De bezetting van het Rijnland was toch als zoodanig bedoeld. Belangwekkend is het evenwel, dat Hitier bij zijn pact-aanbod ook Ne derland heeft genoemd. Daarom ech ter behoeft aan den inhoud van dit aanbod nog geen al te groote reëele beteekenis geschonken te worden. Voorloopig is het slechts van be lang de vraag te beantwoorden, hoe Hitier tot dit aanbod kwam. Met het antwoord hierop raakt men namelijk een teer punt: onze Volkenbonds- politiek. Want ongetwijfeld is de Führer er toe gekomen ook Neder land bij zijn ontwerp te betrekken, omdat wij sinds ons lidmaatschap van het instituut te Genève, niet meer in die mate buiten de inter nationale politiek staan, als voordien. Men bedenke echter eenerzijdsgoed, dat internationale politiek, altijd „machts"-politiek is en dat deze voor ons als kleine mogendheid de groot ste rampen in zich bergt, anderzijds, dat hiermede in geen geval over deze Nederlandsche Volkenbonds- politiek een oordeel en nog wel al lerminst een veroordeeling is uitge sproken. De wijziging van ons buiten- landsch beleid, is door één van de vurigste internationalisten in Neder land, wijlen prof. A. A. H.Struycken, geformuleerd als: van „neutraliteits- tot zelfstandigheidspolitiek". En in het slechts geringe verschil van nuance in deze formule ligt alle voor zichtigheid uitgedrukt, welke dat be leid moet kenmerken. De beweging voor Nederlandsch fabrikaat. o Met de organisatie van vijf groote tentoonstellingen in verschillende middelpunten van ons land, Amster dam, Nijmegen, Rotterdam, Gro ningen en 's-Gravenhage, doet de Vereeniging „Nederlandsch Fabri kaat" dit jaar een daad van onbe rekenbaar nationaal belang. Tientallen van jaren' heeft deze Vereeniging reeds propaganda ge maakt voor het product van eigen bodem. Overal, waar het noodigwas „Vader!" Zij riep het luid. En als door dezen roep naderbij getooverd, stond haar vader plotse ling dicht naast Rudolf Salten en trok met sterke armen de ranken omlaag. Hij bevrijdde Salten en deze wankelde op Winnifred toe en riep jubelend: „Winnifred Hartau!" Nu snikte Winni en dit bevrijdend snikken wekte haar uit haar droom. Zij schrikte op en keek verward rond. En toen glimlachte zij herade mend. „Goddank, het was slechts een droom," zei zij bij zichzelf. Zij zonk terug in haar kussen en sliep weer in, dezen keer vast en zonder droomen tot aan den mot-gen. 0 Rudolf Salten was, toen hij het boschhuis had verlaten, naar het blokhuis teruggekeerd. Daar was al les in diepe rust, alleen de hond blafte even, maar was dadelijk weer stil. Salten was niet in staat zijn leger stede op te zoeken. Urenlang liep hij voor het blokhuis op en neer, in diep gepeins verzonken. De nachte lijke koelte voelde hij als een wel daad. Geheel zijn verleden trok aan hem voorbij. Hij zag zich als zorge loos kind in het ouderlijk huis, on der de hoede van zijn verstandige, stond ze op de bres in het belang van de eigen industrie en dus van den Nederlandschen werkman, en van eiken Nederlander zonder on derscheid. Dikwijls had ze te kam pen met (misverstand, meestal met laksheid en onnadenkendheid. En intusschen werd met het heviger groeien van |de crisis en de werkloos heid ook de noodzakelijkheid drin gender, om het geweten van ons volk wakker te schudden. Er doet zich een eigenaardig verschijnsel voor, n.l. idat de meest direct belang hebbenden bij de bevordering der eigen industrie en van den eigen landbouw, n.l. de werkloozen zelf nog zoo onverschillig staan tegen over dezen strijd. Eenigen tijd gele den werd in het maandblad „Neder landsch Fabrikaat" uitgerekend, dat behalve de 200 schoenfabrieken, die Nederland rijk is, er nog 60 van een gemiddeld even groote capaci teit zouden kunnen gaan werken, indien iedere Nederlander Neder landsche schoenen droeg. Zoo is het op tal van andere gebieden. Niet alleen de groote orders zijn in dit opzicht van belang. Trouwens de pu blieke opinie bemoeit zich daarmede wel voldoende. Als ze eens dreigen naar het buitenland te gaan, dan ko men de ingezonden stukken in de bladen en de vragen in de Tweede Kamer vanzelf wel los. Maar als het om schijnbaar kleine dingen gaat, als het uitgaven voor dagelijksche levensbehoeften betreft, trekt men zich er nog vaak zoo buitengewoon weinig van aan, waar het geld blijft, dat men uitgeeft, binnen of buitien de grenzen. Men heeft wel eens gehoord van de „macht van het kleine," maar bedenkt niet, dat als door de onge veer twee millioen gezinnen in ons land per week één gulden wordt uitgegeven aan dingen uit het bui tenland, die in ons land even goed en goedkoop worden gemaakt, dat twee millioen per week, ofhon derd millioen gulden per jaar uit maakt. Wij zullen ons niet begeven in uitgewerkte berekeningen, hoeveel werk voor werklooze arbeiders, hoe veel bedrijvigheid, hoeveel meer om zet voor den middenstand deze hon derd millioen gulden zouden betee- kenen. De leuze, waaronder de actie van Nederlandsch Fabrikaat wordt gevoerd, „Koopt Nederlandsche waar, dan helpen wij elkaar," zegt zeer kernachtig in enkele woorden, waar het om gaat. De ideeële ge liefdevolle en altijd vroolijke moeder, die niet toeliet, dat het wat bittere heerschzuchtige temperament van zijn vader den vrede van het huis verstoorde. Ook in zijn schooljaren had zijn moeder met haar vriende lijken humor beschermend tusschen hem en zijn vader gestaan. Hij dacht aan dezen schooltijd met al zijn groot en klein verdriet en vreugde. De gezichten van zijn schoolmakkers doken voor hem op, daaronder dat van Karl Rittner, met wien altijd een beetje werd gespot en die einde lijk voor zijn eindexamen zakte. Dit had Salten als een schande gevoeld. In zijn jeugdige eerzucht kon hij niet begrijpen, dat Karl Rittner deze schande kon overleven. En toen ging deze er van door naar Amerika. Wat had hem dat eigenaardig ge troffen, zoo, alsof Rittner uitgevaagd was uit de rijen der menschen, die recht hadden op een bestaan. „Hij is te gronde gegaan," heette het destijds. En nu? Nu was hijzelf te gronde gegaan, en het blanke schild van zijn eer had een leelijke vlek gekre gen. Weliswaar wist niemand er iets van dan hijzelf, de vrouw voor wie hij het gedaan had en haar man. En die beide menschen zouden in hun eigen belang zwijgen. Geen Rillerig, koortsig en onbehaaglijk? Stuit die aanval direct. Ga naar bed en gebruik "AKKERTJES". Ge zult verbaasd en ver heugd zijn de bijzonder krachtige werking van AKKER-CACHETS te ondervinden. Voordal Ge '1 weet is alle narigheid ver gelen. Ze kosten slechts 52 cent per 12 stuks. dachte van het saamhoorigheidsge- voel moet in tijden van grooten nood, als waarin ons volk thans verkeert, de drijfveer zijn van onze daden. Om nu eenerzijds de gewetens wak ker te schudden, en anderzijds hen, die nog onbekend zijn met het vele en veelsoortige, dat de eigen in dustrie en landbouw voortbrengen, daarmee in kennis te brengen, orga niseert de Vereeniging „Neder landsch Fabrikaat" deze 5 tentoon stellingen. Uit den nood van dezen tijd zijn ze geboren en de industrie, die anders veelal schoorvoetend over gaat tot het maken van de kosten, die verbonden rijn aan het deelne men van een tentoonstelling, heeft onmiddellijk met geestdrift ge reageerd op den oprcep van „Neder< landsch Fabrikaat". Daaruit bleek, dat ook de fabrikanten zelve gevoel den, dat tot deze daad in grooten stijl moest worden overgegaan. Het belang ook van den middenstand bij deze actie is zeker niet gering. De middenstand toch is het kind van de rekening, óók van de werk loosheid onder de arbeiders. En bij elke poging, de werkgelegenheid on der hen te vergrooten, is de midden stand ten zeerste gebaat. Wie dit beseft, steunt dan ook met alle hem ten dienste staande middelen de be weging onder ons volk, die door deze tentoonstellingen moet worden opgewekt en versterkt. Daartoe zijn tal van gelegenheden. De winkelier make onder zijn klanten propaganda voor het Nederlandsch fabrikaat, want hij heeft groote invloed op wat de klanten koopen. Hij wekke zijn leveranciers-fabrikanten op, deel te nemen aan de tentoonstellingen; hjj kan bij de Vereeniging „Neder landsch Fabrikaat," Badhuisweg mensch zou hooren, dat hij een eer- looze was geworden naar de strenge regelen van het wetboek van eer. Maar hijzelf wist het en hij had zich moeten uitschakelen uit de rij van zijn kameraden. Zij zouden het waarschijnlijk niet begrijpen, dat hij daarna nog onder de levenden ver toefde. Ieder ander zou in zijn plaats zeker naar het doodelijke wapen heb ben gegrepen. Werkelijk ieder ander? Zoolang niemand van zijn fout wist, was er daarom geen noodzakelijkheid zich zelf te richten. j Hij maakte steunend een afwe rende beweging. Als het lieve, blon de kind, dat zijn ziel door haar liede ren tot in het diepst had geroerd, wist, wat hij had gedaan, zou zij dan niet voor hem terughuiveren, hem ondanks haar reine goedheid ver achten? Winnifred Hartau 1 Of zou zij medelijden met hem hebben? Zou zij begrijpen, dat hij zijn eerewoord had moeten geven, om de vrouw niet te verraden, die hem haar gunst had geschonken? Maar zijn moeder had hem toch vergevenl Ja omdat zij hejn lief had en waar men liefheeft is verge ven gemakkelijk. En als Winnifred Hartau hem leerde liefhebben?

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1936 | | pagina 1