MOED GEHOUDEN 1
Een Arabisch spreekwoord
zegt, dat „in de dagen der ge
lukkigen de zon en de maan el
kaar spoedig ontmoeten", d.w.z.,
dat zij snel voorbijgaan. Doch
ook voor de minder gelukkigen
gaan de dagen dikwijls snel
voorbij soms veel te snel. On
danks de ongunst der tijden rijen
de dagen zich tot weken, de we
ken tot maanden en eer wij er
op verdacht zijn, staan wij aan 't
©inde van weer een jaar.
Crisis, economische nood, de
pressie.... deze onheidstichters
trekken zich niets aan van onze
nooden. Zij vervolgen hun loop,
onverbiddellijk, onweerstaanbaar.
Als wij achter ons zien, zullen
de meesten onzer dit met een
zucht doen. Misschien een zucht
van verlichting, dat dit ten min
ste weder achter den rug is; mis
schien ook een bange zucht voor
de toekomst, waarvan niemand
weet of zelfs ook maar kan ver
moeden, wat zij ons zal brengen.
Die zucht van verlichting bij 't
overdenken van de misère, die
voor zoo ontelbaar velen onzei
komst lezen; ook wij niet. Maar
dit ééne zien wij toch in de toe
komst, dat wij er niet anders dan
bij kunnen winnen, door ze met
moed, hoop en vertrouwen in te
gaan. Wij zeggen het minister
Colijn in zijn radio-rede na: wij
hebben nog veel zwaardere tij
den beleefd dan thans, en toch
zijn wij er doorheen gekomen.
Maar dat zal ons oneindig zwaar
vallen, als wij het hoofd moede
loos laten hangen en bij voor
keur jeremieeren over de crisis.
Zij is er eenmaal; doch als wij
den strijd er tegen opgeven, ons
willoos op haar golven laten mee
drijven naar de draaikolk van de
wanhoop, waaruit redding bijna
is uitgesloten, dan zullen wij haar
ook nooit overwinnen.
Daarom: met frisschen moed
en volle zeilen voorwaarts, vol
verwachting de lokkende lente
tegemoet, die voor ons ligt 1
BINNENLANDSCH OVERZICHT.
Het politieke duel tusschen
Colijn en Aalberse. Dat
duel kostte Nederland één-
te trachten het verloren gegane
goud weer uit 't buitenland naar
Nederland over te hevelen. Hier
in zijn beide heerschers over de
vaderlandsche financiën ge
lukkig ten deele geslaagd,
zoodat de schade beperkter is
gebleven dan zich oorspronkelijk
liet aanzien.
Het pleit boekdeelen voor Co-
lijn's staatsbeleid, dat hij bij de
behandeling van de beruchte pa
ragraaf 12 der begrooting voor
Onderwijs, in de donkere dagen
vóór Kerstmis, tegenover den uit
gesproken wil van de Tweede
Kamer, bakzeil heeft gehaald. De
waarachtige belangen van Neder
land zouden bij een nieuw con
flict tusschen regeering en volks
vertegenwoordiging nooit baat
hebben kunnen vinden. Dit te
hebben beseft, eert den man, die
zich niet persoonliik heeft willen
ontzien om op zijn leeftijd de
zware plichten, moeite en verant
woordelijkheid op de schouders
te nemen in dezen tijd het ambt
van minister-president te blijven
vervullen 1
De naam Trip eens genoemd
moge er uit op-
IN HET BUITENLAND STIERVEN IN 1935:
Bovei. v~i vo-.ïv..j cc J vaa
België; Arz von Strausscnberg, de laatste Oostenrijksch-Hongaarsche chef van den generalen staf. Onderste rij van
links naar rechts: de geheimzinnige Overste Lawrence; de Poolsche dictator Maarschalk Pilsoedski en de Amerikaansche
wereldrecordvlieger Wiley Post.
achter ons ligt, is volkomen be
grijpelijk en mag dan ook zeer
terecht worden geslaakt. De tij
den zijn er niet naar geweest, om
ons vroolijk te stemmen; integen
deel 1
Laten wij echter niet het jaar,
dat voor ons ligt, óók al met een
zucht ingaan. Denken wij lievei
aan 't woord van Heinrich Hrine-
Herz, mein Herz, sei nicht
beklommen
Ünd ertrage dein Geschick;
Neuer Friihling gibt zurück
Was der Winter dir genommen 1
(Hart, mijn hart, wees niet zoo
bedrukt, en draag uw lot; een
nieuwe lente geeft terug, wat de
Winter u heeft genommen 1
Volgen wij het woord van den
dichter en beschouwen wij het
afgesloten jaar met zijn nooden
en narigheden als de winter, dan
ligt voor ons het nieuwe Jaar,
verpersoonlijking van de lente,
met haar heerlijke beloften van
nieuwen groei en bloei, die ons
zullen schadeloos stellen voor '1
geleden leed, dat wij van ons
zullen afschudden en zullen
trachten te vergeten; want niets
is meer verkeerd dan oude won
den open te halen. Laten wij ons
verheugen over wat is, en ver
geten wat wij geleden hebben.
Laten wij dan al geen volge
lingen zijn van Couó toch ligt
er een heel goed, zeer gezond
denkbeeld ten grondslag aan zijn
methode om zich steeds voor te
houden, dat het „al beter en
beter" gaat. Het behoedt ons er
voor, ons te dompelen in een
zee van zelfbeklag, waarin wij
ten laatste, om bij het beeld te
blijven, het hoofd niet meer bo
ven w?*er zouden kunnen hou
den.
Moed verloren, al verloren 1
Wie onzer is het daar niet roe
rend mee eens? Hoe donker de
toestand zich in vele opzichten
laat aanzien, toch zijn er nog ver
schillende lichtpunten op te mer
ken voor hem, die er niet moed
willig de oogen voor sluit. En
waarom zou nu juist niet dit jaai
het keerpunt kunnen vormen
Waarom zoude* wij die moge
lijkheid geheel woeten wegoijfe-
J onzer kan in de toe
honderd-en-dertig millioen
gulden goud. Colijn'^-
staatsbeleid bij Onderwijs
Trip president der B.I.B.
Vliegrampen zonder tal.
De K.L.M. blijft nochtans pa
raat. Nederland blijft aan
hankelijk aan het Oranjehuis
Belgisch bezoek aan Ne
derland. Oude veeten zijn
vergeten! Verkiezingen
De N.S.B. Mussert naar
Indië. De S.D.A.P. Al-
barda contra Duys. Spel-
ling-Marchant. Marchant
wordt R.K. De Miodadi-
gersbende te Oss. De zaak
Van t Sant. Euwe. K
XVIII. Visser Hoofl
Gelukkig Nieuwjaar
Wie het ten einde spoedende
jaa; 1935 aan zijn geestesoog laat
voorbijgaan, moet onmiddellijk
erkennen, dat er één gebeurtenis
in Jen lande is geweest, die haai
stempel op 't jaar heeft gedrukt:
het politieke duel tusschen Colijn
en Aalberse.
Het ontstaan van den strijd als
iedereen bekend onderstellende
en de schuldvraag, zoo die
mocht qeweest zijn, volkomen in
het midden latende, constateeren
wij slechts, dat in de week tus
chen 22 en 29 Juli 1935 voor
meer dan één honderd-en-dertig
millioen gulden goud uit ons land
is verdwenen. En, heel eerlijk
gezegd, dat vinden wij een veel
te hoogen prijs voor het politiek
krakeel der heeren Colijn en Aal
berse 1
Een grappenmaker heeft ons in
die zorgenvolle dagen gezegd,
dat het maar het allerbest zou
zijn beide staatslieden ieder voor
vijfenzestig millioen gulden in
de belasting aan te slaan, opdat
daardoor het gat in den Neder-
landsohen goudvoorraad weer
zou worden gevuld.
Daar dit plannetje onuitvoer
baar was, bleef er voor de heeren
Oud en Trip niets anders over
dan moeizaam, week in week uit,,
lijnde, kan tegelijkertijd gewezen
worden op de hooge functie, die
den president van de Nederland-
che Bank is ten deel gevallen
door zijn benoeming tot presi
dent van de Bank voor Internatio
nale Betalingen te Bazel.
Zwaar zijn de K.L.M. en het
feheele Nederlandsche volk ge-
roffen door een serie vliegram
pen, waarvoor wij maar de woor
den Leeuwerik, Kwikstaart, Mara-
boe en Gaai hebben te noemen,
om duidelijk het vliegleed van
1935 in ons aller herinnering te
doen herleven. Het pleit voor het
doorzettingsvermogen van den
heer Plesman, dat hij toch een
halfwekelijksche luchtverbinding
van Amsterdam naar Batavia en
terug heeft weten tot stand te
brengen, al moest hij enkele Eu-
ropeesche diensten, voorloopig
tenminste, laten vervallen. Nu de
K.L.M. het ernstig tekort aan be
kwame verkeersvliegers moest
ondervinden, heeft deze onder
neming niet geaarzeld een aantal
vliegers te laten opleiden voor
de verantwoordelijke taak de va
derlandsche luchtvaart in eere te
herstellen. Mogen de nieuwe
vliegers er in slagen den roem
hunner heengegane voorgangers
zelfs nog te overtreffen!
De Koninklijke familie, die een
tijdlang in Schotland had ver
toefd, heeft bij de terugkeer In
Nederland kunnen beseffen hoe
zeer het Nederlandsche volk zijn
aanhankelijkheid aan het Oranje
huis heeft behouden. Dit blijkt
ook iedere keer, dat de Prinsés
zich in het openbare leven ver
toont, teneinde de plichten der
Koningin, zooveel doenlijk, te
helpen verlichten.
Het zwaar beproefde Belgische
Voistenhuis heeft, bij het bezoek
van Koning Leopold, Koningin
Astrid en het latere verblijf van
de Koningskinderen te Noordwijk
aan Zee, eveneens bespeurd, dat
de tegenstelling tusschen Noord
en Zuid, die nu alweer een eouw
geleden scherp tot uiting is ge
komen, tot een veel beter elkaar
begrijpen en tot het toonen vaft
onderlinge waardeering is ver
groeid. Oude veeten zijn verge
ten! Gelukkig maar! Nieuwe ver
broedering
bloeien 1
Zeer opzettelijk memoreeren
wij slechts even de verkiezingen
voor de Provinciale Staten en de
Gemeenteraden, omdat wij in dat
jaaroverzicht de politiek zooveel
mogelijk willen weren.
Een nieuwe partij deed in de
Staten en in de Eerste Kamer haar
intrede: de N.S.B.die docr de
regoering op de zwarte lijst is
geplaatst. Vanzelfsprekend heeft
de landdag van den N.S.B., die
in de residentie plaats vond, heel
wat stof tot spreken veroorzaakt.
Hetzelfde kan getuigd van de
reis van lr. Mussert, den leider
der beweging, naar Nederland
onder de Keerkringen, waar de
gouverneur-generaal, jhr. de Jon
ge, hem tweemaal in gehoor ont
ving, waaraan velen aanstoot
hebben genomen.
De S.D.A.P. aarzelde niet, da
delijk na den landdag van den
N.S.B., eveneens in de residentie,
een monstermeeting te houden,
als tegenhanger van Mussert's
propaganda.Dezelfde partij bracht
ons land in beroering door het
geschil tusschen Ir. Albarda en
Mr. Duys, dat ernstige afmetingen
aannam, toen laatstgenoemde
weigerde zijn kamerlidmaatschap
ter beschikking van de partij te
stellen. Het plan van don Arbeid,
dat door de kopstukken van de
S.D.A.P. was opgesteld en uitge
werkt, is vooralsnog een plan op
papier gebleven, daar het Kabi-
net-Colijn er niet aan denkt aan
de daarin vervatte denkbeelden
gevolg te geven.
Liet velen de spelling van Mr.
Marchant koud, zijn uittreden uit
de Vrijzinnig-Democratische Par
tij, zijn overgang naar de R.-K.
Kerk was voor tal van menschen
een steen des aanstoots. Ons be-
dunkend volkomen ten onrechte,
want in geloofszaken van wien
ook, is geen enkel ander mensch
dan de betrokkene zelf tot oor-
deelen bevoegd.
De uitroeiing van een wijdver
takte misdadigersbende te Oss
heeft tot veel commentaar aanlei
ding gegeven en culmineerde in
de huldiging der manschappen
van het korps marechaussees, die
het broeinest van misdaad te Oss
wisten te ontdekken.
Een andere zaak heeit ook veel
gerucht gemaakt, die van den ex-
hoofdcommissaris van politie te
's-Gravenhage Van 't Sant. De re
geering heeft toegezegd, dat deze
zaak niet zal worden verdonkere
maand. Wat zal 1936 voor dezen
ontslagen politieman brengen
eerherstel of aev?nqenisstraf?
Gehuldigd is Euwe. die van
Aliechin het wereldkampioen-
schan schaken wist te veroveren
hetzelfde geschiedde met com
mandant en bemanning van de
K XVIII, die een onderzeesche
wereldreis maakte; ook do koene
ontdekkingsreizigers in Azië. d<~
heer en mevrouw Visser-Hooft
weten van hnldirring mee te pra
ten
Over crisis en crisismaatrege
len willen wij liever zwijgen E
is oeen crisis meer. doch een
voorloooig onafzienbare econo
mische depressie.
Laat ons allen beDroeven daar
doorheen te worstelen, dat Is
beter, dan het aanhef'en van on
vruchtbare klaagliederen, die
nimmer baat kunnen brengen
Moge 1936 beter worden
1935 geweest is 1
Met die bede willen wü ons
'aaroverzicht sluiten: een Geluk
kig Nieuwjaar moge voor ons al
len weggelegd zijn 1
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Is de Amerikaansche vooi
spoed blijvend? Japans
imperialisme in Noord-China.
Rusland verweert zich.
Groot gevaar voor Oost-
Indië. Rusland zoekt in
Europa steun bij Frankrijk
Het Derde Rijk wil precies
hetzelfde als het Eerste Rijk.
Lavai's moeilijkheden.
De Belgische franc gedevalu
eerd. Koningin Astrids
tragische dood. Het En-
gelsohe Kabinet-Baldwin.
Eden vervangt Hoare. De
Duoe contra den Negus.
Rest van het wereldgebeuren
fn vogelvlucht. Durf te
leven 1
Een lamgeslagen, doodelijk
vermoeklo wèreld schouwt op
den Oudejaarsavond van 1935
even achter slch, verlicht zuch
tend: „Dat jaar is tenminste door
worsteld!" Maar op hetzelfde
oogenblik komt 1936 om den
hoek gluren en ontsteltenis maakt
zich onmiddellijk meester van de
wereld, die zich angstig afvraagt:
„Wat voor narigheid zal het ko
mende jaar ons brengen?"
De zorgen stapelen zich lood
zwaar op de menschheid, welke
onder dien niet m9er te torsen
last dreigt te bezwijken. Overal
smeult oorlogsgevaar, iedereen
beseft 't volkomen, geen mensch
schijnt het rond zich lekkende
vlammetje te kunnen blusschen
straks komt er een nieuwe we
reldoorlog tot uitbarsting, weet
de menschheid zich den onder
gang nabij.
In deze weinige woorden is
gansch de toestand aan het eind
van 1935 eigenlijk reeds voldoen
de gekenschetst. Doch de tradi
tie wil nu eenmaal, dat men op
Oudejaarsavond 't gebeuren van
het gansche stervende jaar nog
eens in vogelvlucht wil voorbij
zien trekken, hoe pijnlijk die taak
voor den overzichtschrijver ook
moge zijn.
Aan de overzijde van den groo-
ten vijver, in de Vereenigde Sta
ten van Noord-Amerika, blijft de
toestand nog steeds onzeker.Wel
waar wijzen enkele teekenen
er op, dat de oude voorspoed in
Amerika bezig is terug te keeren,
maar of die opleving bestendigd
zal worden, is voor den Europee-
schen waarnemer nog steeds eon
ooen vraag.
In het Verre Oosten botsen drie
machten op elkaar: Japan, Rus
land, China. Voorloopig heeft 't
rijk van den Mikado de meeste
troeven in handen, wordt het ver
deelde China waarschijnlijk het
kind van de rekening. Het dui-
zendiarige rijk valt in stukken en
brokken uiteen, waarbij Japan ei
wel voor zorg draagt de dikste,
vetste en mooiste deelen op te
slokken. Uiteraard is dit aan de
heerschers te Moskou hoogst on
welgevallig, want de voortduren
de Japansche machtsontplooiing
op het Aziatische vasteland be-
teekent de dood voor het eind
doel van het Russische imperia
lisme in het Verre Oosten.
Wat het Czaristische Sint Pe
tersburg immer heeft trachten te
bereiken, is onveranderd de leuze
van het bolsjewistische Moskou
gebleven. Dit moge vreemd klin
ken, doch het is onvermijdelijk,
omdat ook het Russische bloed
kruipt waar het niet gaan kan.
Edoch, niet Moskou, maar Tokio
beheerscht thans de Aziatische
kusten van de Pacific. Handig is
de keizerlijke regeering te Tokio
door de zich in Mantsjoekwo en
in Noord-China onafhankelijk ge
voelende militaire machthebbers
voor het voldongen feit geplaatst.
Wel desavoueert de Jaoansche
regeering met 'n tergende regel
maat de steeds verder "oorl
schrijdende, alles annexeerende
militairen, maar wanneer het feit
eenmaal beslecht is, het pleit dus
Gewonnen mag heeten, neemt
Tokio genadiglijk 't beheer over
"l"1 overwonnen gebieden in
'-paden.
Natuurlijk worden die uitge
strekte landen niet Japansch; ze
blijven in naam Chineesch, doch
staan onder Japansche souverei-
niteit. Moskou pleegt dan te pro
testeeren, Tokio ontkent en de
poneert het Russische protest in
de archieven van het Ministerie
van Buitenlandsche Zaken, waai
het stof der eeuwen langzaam het
papieren protest bedelft
Lang kan dat spelletje niet meer
duren; eens komt de dag, dat
Rusland naar de wapenen zal
grijpen, dan is de beslissing daar,
wie de alleenheerschappij in het
Westelijk deel der Pacific zal
voeren: Japan of Rusland? Na
tuurlijk, in het Oostelijk deel de
zer nieuwe wereldzee blijft Ame
rika heerschen. Voor ons land is
dit probleem van 't allerhoogste
belang, omdat Nederland onder
de Keerkringen, het rijke Oost-
Indië, dat ons land zoo onroeme
lijk veel welvaart heeft gebracht,
bij een Japansche zege over Rus
land, in het bereik van een ge-
welddadigen greep van Tokio is
gebracht. Zal reeds in 1936 dit
probleem tot oplossing komen?
Rusland tracht nu in Europa
steun te vinden, omdat het zich
niet alleen in het Verre Oosten,
doch ook aan zijn westgrens be
dreigd acht. En weer danst het
bolsjewistische Rusland met de
democratische, republikeinsche
Marianne, gelijk hetzelfde Fran-
sche meisje eens met den Czaai
het bal heeft geopend. Er is In
wezen niets gewijzigd, slechts
de namen zijn veranderd.
Datzelfde verschijnsel, valt in
het Derde Rijk te bespeuren, dat
dezelfde doeleinden van het Eer
ste Rijk nastreeft, dat in 1871
werd geboren en in 1918 te gron
de gièg. ^an de tinnen van een
Nederlandsoh kasteel kijkt de
laatst# beersoher van dat Eerste
Rijk g#fkt#n toe, Het moet Wil
helm II wonderlijk te moede zijn
te bemerken, dat Adolf Hitler zijn
voetsporen drukt en volgt. Arme
Clemenceau, wien het zelfs in
zijn graf niet kan ontgaan, dat hij
zijn schepping, het Verdrag van
Versailles, tot snippers ziet ver
scheuren, omdat het hem in de
dagen van zijn hoogste glorie
was ontgaan, dat ook zijn be
roemde verdrag niets was dan
een „vodje papier"!
Het Saargebied weer Duitsch,
het Memelgebied voor imperia
listische bedoelingen van Lithau-
en bespaard, het recht op een
Duitsch leger en een Duitsche
vloot door Engeland erkent, hoe
Frankrijk ook sputteren moge
waarlijk, Duitschland kan ovei
1335 nog ruimschoots tevreden
zijn. Alleen de monetaire, finan-
cieele en economische zorgen
komen, als even zooveel onheil
spellende donderwolken, in het
Derde Rijk meer en meer opzet
ten. Zal Dr. Schacht er in slagen
die dreigende gevaren te bezwe
ren?
Frankrijk is er slecht aan toe:
er dreigt een breuk met Enge
land,. het moet een keuze doen
tusschen Volkenbond en Italië,
de aanvallen op den Franschen
franc herhalen zich onophoude
lijk, de steun van het kleine Bel-
qië is onvoldoende. Metterdaad,
Laval heeft redenen te over, om
1936 met groote bezorgdheid te
gemoet te blikken!
In België devalueerde de Bel
gische franc van zeven tot vijf
Nederlandsche centen, zonder dat
de verwachte opleving in het be
drijfsleven belangrijke verbete
ringen vertoonde.Zwaar beproefd
zijn de jonge, sympathieke ko
ning, de moederlooze kinderen
en heel het Belgische volk, dat
haar op de handen droeg, dooi
den tragischen dood van de
Zweedsche prinses, Koningin As
trid. Ook de Belgische nabuur-
staat, Nederland, heeft met dit
smartelijk verlies meegeleefd en
ons mededoogen gaat in deze
ure van het stervende jaar weer
uit naar Koning en Koningskin
deren.
Hoewel de verkiezingen in En
geland Baldwin's besluit bleken
te steunen, leed het Engelsche
kabinet een gevoelig verlies dooi
het feitelijke gedwongen ontslag
van Sir Samuel Hoare, die dooi
den jeugdigen Mr. Robert An
thony Eden werd opgevolgd. En-
qeland's positie in de Middel-
landsche Zee legt dit land de
kostelijke, maar kostbare taak op,
Italië mores te leeren. Of de vij
andelijkheden, zoo het tot een
embargo voor olie en benzine
mocht komen, tusschen Italië en
Engeland zullen uitbreken, is na
tuurlijk onzeker.
In ieder geval, Mussolini be
leeft weinig genoegen van zijn
Oost-Afrikaansch avontuur, daar
Keizer Haille Selassie een hiet te
onderschatten teqenstander blijkt
te zijn. Eerst in 't nieuw-ge'boren
jaar zal uitgemaakt worden, wie
ten onder aat: de Duce of de
Negus
De rest van het wereldgebeu
ren is van geen groot belang. De
Grieksche en Spaansche staats
grepen laten ons In Nederland
koud, evenals het bêëindiqen van
den strijd in het Gran Chaco-ge-
bied tusschen Paraguay en Boli-
vië. Maarschalk Pilsoedski, de
Poolsche heerscher, is gestorven;
president Masaryk, zijn evenknie
te Praag, is afgetreden; de we
reldtentoonstelling te Brussel was
een daverend succes; conferen
ties zonder tal zijn er gehouden
zonder iets wezenlijks tot stand
te hebben gebracht; staatslieden
brachten elkander bezoeken; de
Volkenbond vergadert noq- regel
matig te Genève; in de Fransche
oorlogshavens brak muiterij uit
Arthur Hende—'on beleefde het
einde van de Ontwaoenings-con-
ferentie niet; doch al dit qebeu-
ren ging langs Nederland heen
Nu komen wij alleen een oogen -
blik tot bezinning, staren wee
moedig achter ons, blikken ano'
stik een zorgenvolle toekomst to
gemoet, maar het machtige Leven
stelt onverbiddelijk zijn eischen
voor u, voor mij, voor ons allen
Ons rest niets anders dan on
verveerd het Ongewetene moedig
tegemoet te schrijden;niet slechts
omdat het nu eenmaal niet anders
kan; veeleer, omdat het ons allei
heiligste plicht is met vastbera
denheid den stap in 't Onzekere
te doen.
Wien het gegeven is dit te be
seffen, heeft althans iels bereikt!
Durf te leven!