RESKENSCHE COURANT
ieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. 0.
ijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 70179. Uitgave J. C. LE BLEU v|h E. BOOM-BLIEK, Breskens
Contingenteering.
FEUILLETON
let Parelsnoer.
44ste Jaargang.
Vrijdag 28 December 1934
Nummer 3600
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden f 1.40.
Franco per post per jaar 1 5.00.
Buitenland per jaar 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer f 0; 1 5. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
0
Een der grootste moeilijkheden,
aarmede de Nederlandsche vee-
uders hebben te kampen, is zeker
■el de invoerbelemmeringen die met
ons onjringende vroegere afne-
~rs van onze veehoudersproducten
ijn ontstaan.
En van die belemmeringen is de
Contingenteering wel de ergste, die
*n onzen uitvoer de grootste be-
-mering in den weg legt.
Invoerrechten kan men desnoods
og betalen, clearing-consequenties
nnen desnoods aanvaard worden,
export van het teveel kan er in
-t uiterste geval nog wel om plaats
bben. Maar bij contingenteering
;rdt de verdere exportmogelijkheid
p een gegeven oogenblik finaal af
sneden.
Om den gecontingenteerden ex-
~rt van onze zuivelproducten, eerst
kaas naar Frankrijk, later ook
dere zuivelproducten, in zoo goed
gelijke banen te leiden, zijn hier
lande verschillende maatregelen
nomen.
Zoo is het export-recht der pro-
eten naar de z.g. gecontingenteer-
landen, op basis van vroeger
'arheen verzonden hoeveelheden,
gekend aan de vroegere expor-
rs.
In eerste instantie is een dergelijke
atregel verklaarbaar. Toen men
"gon met de toekenning van het
Lportrecht was het niet te voor
dat de contingenteeringen dus-
ige afmetingen zouden aannemen
thans het geval is. Toen immers
rankrijk einde 1931 den invoer van
as contingenteerde, dachten we
dat dit slechts tijdelijke maat-
'gelen waren, die wel spoedig weer
t het verleden zouden behooren.
«laas heeft de tijd ons wel anders
eerdde contingenteeringsmaat-
elen namen steeds toe.
Het gevolg was dat de export
steeds meer, vooral relatief
ds meer, zuivelproducten geleid
rd langs de bastaande kanalen:
erkende exporteurs.
De export-handel van onze zui
lproducten raakte zoodoende vrij-
el geheel bevroren.
De gevolgen van deze bevriezing
weer geweest dat het bedrijfs-
Roman van
H. COURTHS-MAHLER
met autorisatie uit het
Duitsch vertaald dooi
VUERHARD-BERKHOUT
ti
aar achter, ver boven de woud
zen uit, torende een geweldige
g op en daarnaast en daar achter
^ere bergen, alle tot halver hoog-
met dichte bosschen begroeid,
iep ademhalend bleef hij staan
nam het heerlijke beeld in zich
op den voorgrond de met
men bedekte weiden, in het mid -
van een half verwilderden tuin
slot, daar omheen de trotsche
udreuzen en op den achtergrond
bergmassa met haar kloven en
r'Sen, die als onbeweeglijke wach-
r- deze idylle beschermden.
Het was doodstil, geen mensch
4 te zien, alleen het zachte, droo-
ige kwinkeleeren van vogels
ng lokkend door tot de ooren
den eenzamen man, die met
dende oogen naar het vredige
schap staarde.
leven hier te lande steeds verder
verstarde.
De exporteurs namelijk die we
kunnen onderscheiden in handelaren
niet-producenten en producenten-ex
porteurs maakten, ondanks de
export-heffing, een flinke export
winst op de hun toegewezen con
tingenten.
De zuivelfabrieken, producenten
exporteurs, die een export-recht had
den toegewezen gekregen, hadden
daardoor een voorsprong gekregen
op hun minder fortuinlijke zusters.
De bij de laatste aangesloten melk-
leveranciers liepen daardoor soms
over naar fabrieken met export-recht.
Om dit tegen te gaan kwam af
de bekende circulaire van 18 Octo
ber van het C. L. B. waarbij aan de
leveranciers van zuivelfabrieken ver
boden wordt van de eene fabriek
naar de andere over te gaan.
Verdere verstarring, bevriezing
dus.
Toch worden sommige fabrieken
nog wel in hun positie verzwakt,
mogelijk wordt wel hun voortbestaan
in gevaar gebracht, daar die boeren,
die een keuze moeten doen, wel re
kening er mede houden of een fa
briek al dan niet exportrecht heeft.
Een ongewild gevolg dus van re-
geeringsmaatregelen, en ook een on-
gewenscht gevolg.
Ieder voelt dus wel aan dat de
exporteurs in een sterk bevoorrechte
monopolistische positie verkeeren,
ondanks de heffing op den uitvoer
die voorkomen moest dat de expor
teurs al te groote export-winsten
maakten.
Maar die heffingen, komen die
den oorspronkelijken producent, den
veehouder, voor wien ze bestemd hee-
ten te zijn,<*en goede?
Totnogtoe is er van de heffings
fondsen nog niets door den boer ont
vangen. Weliswaar is er een uitkee-
ring van één millioen gulden in uit
zicht gesteld. Een bedrag dus van
ongeveer 70 cents per melkkoe. Dat
dit bedrag noemenswaardige verlich
ting in den nood zal brengen: nie
mand die dit ernstig neemt. En toch
schijnt er naar verluidt over
de verdeeling van dit millioen nog
zooveel verschil van meening te be
staan, dat men maar liever had ge
zien dat deze uitkeering niet in uit
zicht gesteld was geworden.
Tien millioen daarentegen zijn ge-
de voorjaarspracht. Een breed ter
ras omgaf het aan alle kanten en
een breede stoep voerde naar een
groot terras.
Zijn armen op het mooie hek leu
nend, keek Ralf Lersen lang, als in
gedachten verzonken, naar het aller
liefste gebouwtje. Hier en daar ver
toonden zich reeds teekenen van ver
val. De barokomamenten aan ra
men en balkons waren een weinig
afgebrokkeld en hadden gerepareerd
moeten worden. Nog kon dat met
weinig kosten gebeuren, maar wan
neer men niet spoedig de vernie
lende inwerking van weer en wind
beteugelde, zou een langzaam verval
niet te vermijden zijn. De beide
groote zandsteenen figuren die aan
beide zijden van het bordes op ste
vige voetstukken stonden en blijk
baar de vruchtbaarheid en den ar
beid symbolisch voorstelden, pasten
met hun solide uiterlijk slecht bij
het bizarre karakter van het ge
bouw, maar toch bevielen ze den
toeschouwer zeer en het speet hem
dat door den invloed van het weer
de schovenbundel onder den arm
van de „Vruchtbaarheid" gedeelte
lijk was afgebrokkeld en dat de
„Arbeid" een deel van zijn zeis had
ingeboet.
De luiken en jalouzieën waren
stevig gesloten, doch eenige hingen
scheef in de hengsels. Maar dit alles
stort in het Algemeen landbouw cri
sisfonds: Hoop doet leven, te lang
wachten echter kan doen sterven.
Ondanks de perfectioneering van
het heffingsstelsel is het ook niet
mogelijk gebleken voldoende beslag
te leggen op de extra-winsten.
We zien dus dat de toestand in
zake den export van onze zuivel
producten wel dringend om verbe
tering vraagt.
De meest juiste en de meest ra
dicale oplossing zou natuurlijk zijn
dat het exportrecht weer werd toege
kend aan eiken Nederlander, die de
douanevoorschriften nakomt.
Hiertegen bestaan echter, thans
vooral, overwegende bezwaren.
Maar om de bovengeschetste be
zwaren te ondervangen zou het goed
zijn om niet, zooals tot nu toe, de ex
porteurs individueel te beschermen
doch als groep. De verstarring on
derling wordt dan opgeheven.
De uitvoercertificaten kunnen dan
gebonden worden aan een z.g. leve
ringsrecht. De onderlinge wedijver
tusschen de exporteurs wordt dan
bij hun inkoopen op de binnenland-
sche markt voor een groot deel weer
ingeschakeld, wanneer toegestaan
wordt dat elke exporteur voor even
tueel K G. uitvoercertificaten kan
krijgen als hij leveringsrecht inlevert.
Het leveringsrecht dus aan den
producent op basis van productie.
Aan de exporteurs dan de taak dit
leveringsrecht effectief te maken.
Hierdoor zullen de producenten
de juiste waarde der uitvoercertifi
caten op de meest bevredigende ma
nier kunnen benaderen, terwijl de
bevriezing, de verstarring tusschen
de exporteurs wordt opgeheven en
levenskrachtige exporthuizen zich
meer kunnen ontwikkelen.
Nieuwe plannen tot
bezuiniging.
o—
Enkele nieuwe maatregelen, die
tot bezuiniging moeten leiden en de
salarieering der leerkrachten ra
ken, heeft de minister van onderwijs
gebracht in de zoogenaamde „Com
missie van Overleg," bestaande uit
vertegenwoordigers der onderwijzers
organisaties. Deze hebben dan de
Langzaam, als door een magneet
aangetrokken, liep hij eindelijk langs
het hek voort, waarboven jasmijnen
en seringen uitstaken. De tuin was
waarschijnlijk nooit aangelegd in Ba
rokstijl en nu groeide en bloeide er
een heerlijke wildernis ongehinderd
voort. - Maar het kleine slot scheen
onbewoond. Het lag met gesloten
jalouzieën als slapend in de bloeien-
hinderde Ralf Lersen niet integen
deel het scheen bij de heele om
geving te hooren, dat de tands des
tijds er reeds een weinig aan had
geknaagd. Waarschijnlijk lag het ge
bouw al eenige jaren eenzaam en
verlaten in zijn verwilderden tuin.
Eindelijk streek hij, als ontwakend,
het donkere haar uit zijn voorhoofd
en liep langzaam naar den ingang
van het hek, vanwaar een breede
oprijlaan naar het bordes voerde.
Het hek was open, alsof er kort
te voren iemand uit was gegaan en
nu zag hij aan dat hek een primi
tief biljet hangen. Het was eenvou
dig met touw vastgemaakt. Hij boog
zich voorover en las:
„Dit gebouw is te koop of te huur.
Gegadigden gelieven zich te ver
voegen aan de melkerij. De weg
daarheen loopt noordwaarts langs
den berg. Afstand een kwartier".
Met een ruk richtte Ralf zich op
en nam zijn pet van het hoofd, alsof
hij het te warm had gekregen. De
vrijheid de onderwerpelijke zaken in
hun besturen te bespreken, maar al
len zijn tot geheimhouding verplicht.
Deze laatste nu is geschondenblijk
baar heeft een der ingewijden de
door den minister aanhingig ge
maakte voorstellen medegedeeld aan
de Maasbode, vanwaar ze verder
hun weg door de geheele pers ge
vonden hebben. Ze zijn dus nu pu
bliek eigendom geworden en wij wil
len er nu dan ook wel een en ander
over zeggen.
Ten eerste is er een voorstel om
te komen tot voorloopige pensionee
ring van onderwijzers, die den leef
tijd van 60 jaren hebben bereikt,
ingaande na afloop van den loopen
den cursus, waarin genoemde leeftijd
bereikt is. De minister stelt zich
voor, deze voorloopige pensioneering
te verkrijgen door de 60-jarigen uit
te sluiten bij de berekening van de
rijksbijdrage aan gemeente- en
schoolbesturen. Deze regeling is van
tijdelijken aard en zal 5 jaren gel
den. Indien deze maatregel goede
resultaten geeft, zal een soortgelij
ke regeling worden getroffen voor
de rijksambtenaren.
Met dit voorstel wordt een wensch
der verschillende onderwijzers-orga
nisaties vervuld. Naar de uitingen
in de vakpers te oordeelen, zal het
geheele onderwijzerscorps dit voor
stel steunen; men zal zeggen, dat
het onderwijs in het algemeen er
mede gebaat is, dat de wachtgelders
weer aan den slag kunnen gaan en
dat de jongeren 'kunnen beginnen.
Het eerste argument is juist, al wil
len wij geen kwaad zeggen van het
kennen en kunnen van vele oudere
leerkrachten. En ook het tweede zal
wel waar zijn, al hebben wij geen
preciese cijfers van de ouderen dan
zestig jaar en de aantallen wacht
gelders. En de jongeren komen in
ieder geval in het eerste gelid te
staan voor nieuw openvallende plaat
sen. Maar hoe staat het nu met
de bezuiniging? De met pensioen-
heengaanden zullen zoo ongeveer ge
middeld 2/3 van hun salaris als pen
sioen ontvangen, valt er een wacht
gelder in, dan is de staat dit wacht
geld kwijt, maar moet een vol sa
laris betalen, dat zeer zeker 1/3 van
het salaris van den vertrokken func
tionaris zal overtreffen. Een gede
tailleerde statistiek zal noodig zijn
om een juist oordeel te vormen over
brandende wensch om in dit als een
betooverd gebouw rust te vinden,
greep hem heftig aan. Hij, die jaren
lang rusteloos van plaats tot plaats
had gezworven, kreeg plotseling een
brandend verlangen naar rust, naar
een vast tehuis in deze heerlijke
bosch-eenzaamheid. En dat verlan
gen werd spoedig een besluit. Wie
belette hem dit slot te koopen? Hij
was rijk genoeg om zoo'n wensch
te kunnen vervullen. Niets belette
hem om zijn verwoest leven in deze
eenzaamheid te verbergen en hier
alleen voor zijn werk en zijn studie
te leven.
Zonder zich lang te bedenken
sloeg hij den aangeduiden weg in
en bereikte na een kwartiertje een
vriendelijk, bescheiden huis. Het be
stond uit een klein woonhuis met
een veranda en enkele bijgebouwen.
Naast den stal bevond zich een ge
bouwtje, dat een groote koelkamer
voor de melk bevatte. Op houten
stellages stonden groote melkvaten
te wachten op het afroomen. De
deur naar deze koelkamer stond wijd
open en in de opening verscheen
nu een welgedane, frissche vrouw
van een jaar of vijftig. Ze droeg
een gebloemde katoenen japon met
een witte blouse en had een groote,
donkerblauwe schort voor. Haar grij
ze haar was in een nog dikke vlecht
opgemaakt en glad om het hoofd
de financieele gevolgen van deze
vervroegde pensioneering, waarin
dan aantallen gepensioneerden en
wachtgelders, pensioenen van de
meer dan zestigjarigen en wachtgel
den der wachtgelders naast sterfte-
tafels een rol zullen spelen. Rekent
men in 5 jaren door de wachtgelders
heen te zijn want deze leveren
de meeste kans op voordeel voor den
staat bij herplaatsing en wordt
dan de pensioengerechtigden leeftijd
weer 65 jaar, omdat 2/3 van een
eindsalaris vermeerderd met het be
ginsalaris van een nieuw-aangestelde
toch wel meer zal zijn dan éénmaal
het geheele eindsalaris en dus de
problematieke bezuiniging der eer
ste vijf jaren na dien tijd waar
schijnlijk in een nadeel voor de
schatkist zal omgezet worden? Zoo
dat de jongere menschen dan toch
weer achter het net zouden visschen?
En waarom worden de onderwijzers
weer als „proefkonijn" gebruikt;
zou men nu niet eens een andere
categorie van ambtenaren hebben
kunnen nemen? In ieder geval, zon
der gedetailleerd cijfermateriaal kun
nen wij dezen maatregel uit een be
zuinigingsoogpunt niet beoordeelen.
Een tweede voorstel is om met
ingang van 1 Januari 1935 de ver
hooging van wedden der onderwij
zers bij het lager onderwijs ingevolge
het bezit der hoofdakte, de akten
voor Fransch, Duitsch, Engelsch en
wiskunde niet meer toe te kennen,
tenzij aan de bezitters van de hoofd
akte, die hoofd van een school zijn
of die onderwijzer zijn met zooge
naamde verplichte hoofdakte en
aan de bezitters der bijakten, die
in het desbetreffende vak onderwijs
geven. Thans verworven verhoogin
gen op grond van het bezit van ge
noemde akten blijven gehandhaafd.
Over de bezuiniging in dit voorstel
gelegen, behoeven wij niet te spre
ken, die is hier duidelijk en zal vrij
aanzienlijk zijn. Maar wat zullen de
gevolgen wezen?
Vooral door het niet meer betalen
van de hoofdakte zal de jonge on
derwijzer de ouderen behouden
de verworven verhoogingen zich
gedéclasseerd gevoelen, neergedrukt
tot een salarispeil, waartoe hij krach
tens opleiding en ontwikkeling niet
behoort. En de historie heeft ge
leerd, wat voor funeste gevolgen het
hebben kan wanneer een groote groep
gelegd.
Verbaasd keek ze den voornamen
heer aan.
„Dag mijnheer. Wilt u een glas
melk drinken?" vroeg ze vriendelijk.
Ralf Lersen nam zijn pet af. „Dat
ook. als ik het krijgen kan, maar
ik kom in hoofdzaak om u te spre
ken over den verkoop van het kleine
slot, dat daar ginds op de bosch-
weide ligt".
De vriendelijke, heldere vrouw
keek hem verbaasd aan. „Lieve he
meltje, mijnheer wil toch Solitude
niet koopen?" vroeg ze ademloos.
„Ik heb er veel zin in. Natuurlijk
zou ik het eerst eens beter moeten
bekijken. Kunt u me enkele inlich
tingen er over geven?"
„Een beetje wel. De freule is juist
naar Solitude gegaan om te luchten.
Heeft mijnheer de freule niet ge
zien?"
„Ik heb geen sterveling gezien en
het slot leek me absoluut verlaten.
Het hek stond wel open".
De vrouw zuchtte verdrietig,
zal wel weer in een van die du .ere
kamers zitten te huilen. Ze kan an
ders ook nergens eens rustig uit
huilen," zei ze half tegen zichzelf.
Die woorden grepen Ralf Lersen
merkwaardig aan. Die vrouw sprak
over een dame die de gewoonte
scheen te hebben haar verdriet in
dat verlaten slot uit te huilen.
