BRESKENSCHE COURANT
lieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
Het bittere erfdeel.
Verschijnt iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 70179. Uitgave J. C. LE BLEU v|h E. BOOM-BLIEK. Breskens
FEUILLETON
F
Het Saargebied.
Eet Melkbrood''.
44ste Jaargang.
Dinsdag 4 December 1934
Nummer 3990
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden I 1.25. Buiten Breskens per drie maanden 1 1.40
Franco per post per jaar f 5.00
Buitenland per jaar f 6.50 Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1-5 regels (0,75. Iedere regel meer f 0; 15Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels 0.40 (bij vooruitbetaling)
De Kerstinzameling,
uitgaande van de Vereenigingen
„De Nederlandsche Dagblad
pers" en „De Zeeuwsche Pers".
0
„Geen gift is te klein, geen bij
drage te groot" zoo. werd in de
(erste oproeping geschreven.
Geen gift is te kleinMaar
illen, die in staat zijn iets af te zon-
leren voor dit mooie doel, moeten
voor zorgen, dat het óók op hen
lersocnlijk slaat. Geen gift mhg te
dein zijn
Het Nederlandsche volk is opge-
oepen voor een groote zaak, een
ware taak: Kerstvreugde te bren-
■en in de gezinnen der behoeftigen.
let getal der hulpbehoevenden is
afstellend groot, het leed, dat zoo-
Kei mogelijk gelenigd moet worden,
itzettend zwaar. Daarom zal er
echts van leniging van den nood
trake kunnen zijn, als er veel, zeer
tel geld inkomt. Er is nu in hon-
erden, duizenden gezinnen een ver-
rachting gewekt
Die moet vervuld worden 1
Men vrage zich niet af: met hoe
ïinig kan ik er mij afmaken, maar:
10e veel kan ik geven.
Giften voor dit doel hebben niet
et karakter van een aalmoes, zij
ijn een offer. De gever ontzegt er
ichzelf, als het noodig is, iets voor.
laar als wij het penningske als
aaatstaf nemen, zullen er bij de in-
tmeling ook vele penningen komen,
an zal er ook zilver klinken en
ankpapier ritselen. Zij die kapitaal
ezitten en zij die nog werken, heb-
en hier een taak te vervullen I
De giften moeten stroomen. Ooik
deze kan ons kleine volk zich weer
ens groot toornen I
Er kan ook zoo. nuttig met lijsten
ewerkt worden. Wie neemt op fa-
riek, werkplaats, kantoor, of win
ti het initiatief om zoo'n lijst aan
leggen? Wie collecteert op ver-
ideringen, op conóerten, op uitvoe-
ïgen? Penningmeesters van ver-
nigingen of clubs die goed bij kas
tten, hebben ook een taak te ver
dien.
Er moet, als de inzameling is af-
eloopen, gezegd kunnen worden:
Geen gift was te klein!
Dus: Met elkander voor een an-
:r!
door
MARGARET PEDLER.
Uit het Engelsch vertaald door
E.C. VUERHARD-BERKHOU1
0
„Ik kan niet gelooven dat het
tar is," zei hij. „Het is niets voor
j om zoo iets te doen, Herrick.
hebt- je door Severn laten do-
neeren terwijl je in Londen
is en boos op me". Hij legde zijn
nden op haar schouders en dwong
ar hem te zien. „Antwoord me
wat je nu zegt, zal ik als de
rarheid aanvaarden: Verlang je
rkelijk en oprecht om met hem
trouwen?"
Met inspanning doorstond ze zijn
k. Ze moest zich goed houden
dit oogenblik doorstaan, daar
tam alles op aan.
„Ik verlang eerlijk om met hem
trouwen," zei ze vast en er was
s in haar stem, dat de man naast
ar overtuigde. „Ik zou niet ge
tkig kunnen zijn als ik het niet
led". Ze wist, dat ze de zuivere
0
Het Saargebied met zijn yele mij
nen, toebehoorende aan den Pruisi-
schen staat, ging, krachtens het Ver
drag van Versailles, in 1919 als
eigendom aan den Franschen staat
over voor den tijd van vijftien jaar.
Volgend jaar nu loopt deze termijn
af en zal de volksstemming worden
gehouden.
Wat nu het technische en het com-
mercieele werk van het Fransch be
stuur in dat tijdvak heeft uitgewerkt,
wordt van Fransche zijde het vol
gende medegedeeld.
De totale opbrengst van de mijnen
bedroeg in 1913 13,216,312 ton; zij
was in 1919 teruggevallen tot
8,970.848 ton. In 1920 was zij geste
gen tot 9,410,433 ton; in 1921 tot
9,574,602 ton, om te komen tot
11,240,003 ton in 1922. De achter
uitgang, dien men in de productie
van 1923 constateert, is een gevolg
van het pitbreken van een politieke
staking in het Saargebied, die ten
doel had het passieve verzet van de
Ruhr te ondersteunen. Maar het jaar
1924 overschrijdt met een productie
van 14,032,118 ton alle voorafgaan
de resultaten. Van dien datum af
begint men in alle landen te merken,
dat de verkregen hoeveelheden steen
kool de behoeften van de markt
overschrijden. De crisis is begonnen:
13,579,000 ton in 1929; 10.438,000
ton in 1932; 10,561,000 ton in 1933.
Men kan voor 1934 rekenen op een
productie van 11,300,000 ton onge
veer. Het is dus niet meer de moei
lijkheid om vóór alles te producee-
ren, maar om te kunnen verkoo-
pen.
In 1913 werden de steenkolen van
de Saar aldus verkocht: 37.9 pet.
in het Saargebied, 33.8 pet. in
Duitschland, 18.9 pet. in Frankrijk
(en Elzas-Lotharingen), 5.8 pet. in
Zwitserland, 1.5 pet. in Italië, 0.8
pet. in België, 0.4 pet. in Luxem
burg, 0.2 pet. in de andere landen.
Het vredesverdrag legde aan Frank
rijk de verplichting op hetzelfde per
centage aan het gebied van de Saar
te waarborgen, en aangezien de mij
nen toegewezen waren om aan Frank
rijk de kolen te verschaffen die het
miste tengevolge van de vernietiging
.door den oorlog van zijn eigen mij
nen, is een zeer belangrijke reductie
waarheid sprak, hoewel met een be
teekenis, die Kenyon met geen mo
gelijkheid raden kon. „Het het
spijt me, Mac, maar ik kan niet
met je trouwen, heusch niet".
„Goed," zei hij en zonder verder
een woord te zeggen draaide hij zich
om en ging heen.
Ze bleef luisteren tot zijn voetstap
pen waren weggestorven en de bloe
men oprapende, keerde ze langzaam
naar huis terug.
Gedurende de weken die volgden
deed Lady Bridget haar uiterste best
om achter de waarheid te komen
en te ontdekken of er een bepaalde
reden was voor Herricks engage
ment met Severn. Ze verlangde zoo
oprecht, dat het meisje, dat ze lief
had, gelukkig zou worden en het
kind was 7too verschrikkelijk geslo
ten.
„Heb je niet wat overijld gehan
deld," vroeg ze eens. „Laat dwaze
trots je leven toch niet bederven
- als dat de eenige reden is, waar"
om je het met Mac hebt uitge
maakt".
Herrick glimlachte.
„Bedoelt u, dat ik mijn engage
ment met Gair nu moet verbreken
en Mac nog eens een kansje geven,
Mim?" antwoordde ze koeltjes. „Ik
kan maar niet aan 't veranderen blij
ven".
van den verkoop in Duitschland een
gevolg hiervan; het was echter geen
uitvloeisel van een politiek die ten
doel gehad zou hebben de Saar oeco-
nomisch los te maken van Duitsch
land. Reeds in 1922 steeg inder
daad de verkoop aan Duitschland
tot 1,281,000 ton -(tegen 438,000 ton
voor de vorige 2 jaren 1920—1921
samen), en van 1924 tot 1929 ver
toonde die verkoop een gemiddelde
van 1,118,000 ton, of wel 9.3 pet.
van de productie. Zij zou deze cijfers
overschreden hebben indien de Duit-
sche autoriteiten in vele gevallen
geen moeilijkheden in den weg ge
legd hadden voor de uitbreiding van
den verkoop van Saarkolen. Het
Fransche bestuur heeft van 1922 af
tot 1924 den verkoop in Italië, Bel
gië, Luxemburg en Oostenrijk terug
gebracht op de cijfers van voor den
oorlog en heeft ze zelfs overschreden
Na 1924 zijn de schommelingen ge
ring geweest wat een bewijs is van
de trouw van de buitenlandsche klan
ten aan de groote fabrieken van de
Saar.
Vóór den oorlog werden de steen
kolen van de Saar beschouwd als een
soort, dat slechts minderwaardige co
kes kon opleveren en die men voor
de groote hoog-ovens van Lotharin
gen niet gebruiken kon. Het Fran
sche bestuur heeft een procédé toe
gepast, dat het verkrijgen van metal
lurgische cokes, te vergelijken met
die van de Ruhr en van het Noorden
van Frankrijk, mogelijk maakt. De
particuliere industrie breidde tege
lijkertijd in Lotharingen de industrie
van de cokes uit. Om deze twee
redenen vonden de Saarkolen in de
Fransche metaalindustrie een dicht -
bijzijnde en zeer groote klant.
De crisis heeft den verkoop van
steenkool zeer ernstig getroffen. De
verkoop in de Saar verminderde van
1,530.000 ton dus van 32 pet. van
1930 tot 1932. De vermindering van
den verkoop naar Frankrijk was
slechts 10.5 pet. Men heeft aan het
mijnbestuur verweten, dat het den
aanwezigen voorraad niet op Frank
rijk, een land dat te weinig kolen
heeft, overgebracht heeft. Maar dit
was van de gevraagde kwaliteiten
afhankelijk en bovendien had de di
rectie van de Saarmijnen een over
eenkomst met de Fransche mijnen
gesloten, die de verkregen posities
op de basis van de jaren 1929—1930
eerbiedigde. Het was moeilijk de
„Het is beter om aan 't veranderen
te blijven, dan een vergissing te be
gaan en met den verkeerden man te
trouwen een vergissing, die de
rest van je leven zal duren," ant
woordde Mim practisch. „Luister
eens, Herrick, als het dat is en je
bang bent om Gair zijn woord terug
te geven, laat mij het dan voor je
doen. Ik weet wel, dat hij nogal
een moeilijk iemand is om mee om
te springen, maar ik ben niet bang
voor hem of voor wie ook
als het om jouw geluk gaat".
Herrick sloeg impulsief haar ar
men om den hals van de oudere
vrouw.
„Mim, u is de grootste engel die er
bestaat," zei ze hartelijk. „Ik geloof
dat u naar den brandstapel zoudt
gaan of u in kleine stukjes zoudt
laten hakken als u dacht, dat u
daar een ander een dienst mee be
wees. Maar u hoeft zichzelf niet voor
mij op te offeren, hoor. Ik weet nu
dat het een vergissing zou zijn ge
weest als ik het weer goed had ge
maakt met Mac. Je je kunt nooit
meer goed worden met menschen
die je gewantrouwd hebt of die jou
gewantrouwd hebben". Ze was zelf
verbaasd over het gemak waarmee
ze loog. „En ik ik wil nu liever
met Gair trouwen". Dat was ten
minste waar, dacht ze.
werkloosheid uit te breiden en de
salarissen van de Fransche mijnwer
kers te drukken om aan de bewoners
van het Saargebied hun ongerepten
vroegeren welstand te verzekeren.
Alles goed beschouwd heeft het
Fransche bestuur de belangen van
het Saargebied goed behartigd: van
1929 tot 1933 bedroeg de daling van
den verkoop naar Duitschland 17.5
pet. maar slechts 9.8 pet. naar de
andere landen, terwijl de totale pro
ductie van de Saar gedaald was met
22 pet.
Men heeft den Franschen staat er
van beschuldigd de mijnen op zoo
danige wijze te hebben ontgonnen,
dat hij er in zoo kort mogelijken
tijd zooveel mogelijk voordeel van
had, zonder aan de toekomst te den
ken. In werkelijkheid is het de
hoofdgedachte van het Fransche be
stuur geweest de mijnen te beheeren
„als een goede huisvader" door, in
tegendeel, voor de toekomst te zor
gen. Het Fransche bestuur heeft er
tal van verbeteringen aangebracht.
Het vraagstuk van de veiligheid
heeft allereerst zijn aandacht getrok
ken, want de Saarmijnen zijn zeer
gevaarlijk door het daar aanwezige
mijngas. Men had er 13 verschil
lende soorten lampen. Men is dade
lijk begonnen met het vervangen van
de oude lampen door electrische en
men is, sinds 5 jaar al, daarmee
klaar. De luchtverversching is ver
beterd, zoodat de hoeveelheid lucht
per mijnwerker op de drukste plaat
sen gebracht is van 140 liter op 254
liter per seconde^ Men heeft zeer
afdoende voorzorgsmaatregelen te
gen het gevaar van stof genomen.
Het gebruik van ontplofbare stof
fen is ongeveer op 1/3 teruggebracht.
Het aantal ongelukken met doode-
lijken afloop, dat in 1913 1225 op
300,000 posten bedroeg, is in 1933
gedaald tot 1017. Het aantal onge
lukken met doodelijken afloop onder
en boven den grond bedraagt in het
Saargebied gemiddeld 0,949, in de
jaren na den oorlog, op 1000 werk
lieden, .tegen 2123 in de Ruhr en
2170 voor alle Pruisische mijnen te
zamen.
Men heeft het werk meer gena
tionaliseerd en geconcentreerd; in
1920 haalde men de kolen uit 2500
verschillende posten, die ieder ge
middeld 10 ton opbrachten. In 1934
is dit aantal posten teruggevallen op
455 en de gemiddelde opbrengst van
Intusschen had Sevem heel wat
tijd op de pastorie doorgebracht en
drong op een spoedig huwelijk aan.
En nu hij zijn zin had gekregen
was hij weer zichzelf, om beurten
geestig, innemend en heerschzuchtig
en altijd een veeleischend en
hartstochtelijk minnaar.
„Ik zweer, dat ik je gelukkig zal
maken, Herrick," zei hij eens. „Hoe
wel ik weet, dat je het niet gelooft.
Werkelijk," en er was een zeldzame
ernst in de brutale, blauwe oogen,
een ongewone teederheid om zijn
mond. „Werkelijk, ik had gruwelijk
het land dat ik dwang moest gebrui
ken, ik zou je veel liever zonder dat
hebben veroverd. Maar je zult dat
alles eens vergeten als ik je ge
leerd heb me lief te hebben. En
dat zal ik".
En Herrick had kalm geantwoord:
„Ik zal het nooit vergeten. Ik heb
beloofd met je te trouwen, maar
ik heb niet beloofd, dat ik je lief
zou hebben". Tegenover Gair en
Gair alleen kon ze in die dagen ge
heel zichzelf zijn geheel en on
verdeeld oprecht.
Lady Bridget had de moeilijke
taak om Carol te troosten, die diep
bedroefd was over den gang van
zaken. Ze was er zoo vast van over
tuigd geweest, dat haar broer en
Herrick, nadat ze Mac de waarheid
iederen post is 102 ton.
Het ondergrondsche materiaal is
gemoderniseerd zoowel wat betreft
het verkrijgen van de kolen als wat
betreft het transport. Er zijn haast
geen paarden meer; het aantal ben
zol-locomotieven vermindert en maakt
plaats voor locomotieven die met sa
mengeperste lucht werken en die
veel minder gevaarlijk zijn. Het ma
teriaal boven den grond is eveneens
zeer verbeterd.
Om de waarde van een mijn-ont
ginning te schatten kijkt men vaak
naar de productie per werkman. Ge
durende de eerste 6 maanden van
1934 bedroeg deze productie in de
Saar ongeveer 1175 kg. Vóór den
oorlog was zij 784 k.g.zij is dus
met 50 pet. gestegen.
o-
Vrijdag j.l. werd in een der zalen
van café „De Eendracht" te Mid
delburg een vergadering gehouden,
welke door verschillende vertegen
woordigers van landbouworganisa
ties en bakkers- en banketbakkers
bonden werd bijgewoond en waarin
door den heer Bosma propagandist
der Friesche melkbroodcommissie te
Leeuwarden op duidelijke wijze werd
uiteengezet waarom en hoe deze coim-
missic werkzaam is. Spreker zette
daarbij uiteen, dat het zeer smake
lijke en voedzame melkbrood vroe
ger algemeen in ons land werd ge
bruikt, doch tijdens den wereldoor
log vanwege het gebrek aan spijs-
vetten in ons land zijn plaats moest
afstaan aan het waterbrood. Na den
oorlog keerde de groote massa der
bevolking niet terug tot het melk
brood. Thans wordt dan ook slechts
20-25 pCt. van het brood met melk
bereid. Waar tot 1930 de zuivelpro
ducten een gereede aftrek vonden in
het buitenland bestond er geen di
recte aanleiding tot het voeren van
propaganda voor het eten van melk
brood. Nu echter van alle kanten
invoerbelemmeringen en verboden
den uitvoer van onze veeteeltpro
ducten bemoeilijken ligt het voor de
hand dat men zijn aandacht weer
meer ging schenken aan de binnen-
landsche markt.
Hierbij trok vooral het weer ge
bruiken van melkbrood de aandacht.
verteld had omtrent hetgeen in Two
Ways Cottage gebeurd was, hun
twist bij zouden leggen, dat het
nieuws van Herricks verloving met
Sevem een groote slag voor haar
was geweest, te harder, omdat hij
zoo onverwacht kwam.
„Ik heb het gevoel dat het alle
maal mijn schuld is en die van Jem,"
zei ze verdrietig. „Als ik niet zoo
dwaas was geweest om dien avond
naar zijn huis te gaan zou er niets
gebeurd zijn".
„Nee, liefste," antwoordde Lady
Bridget. „Ik vrees, dat het Macs
eigen schuld is. Hij heeft Herrick
diep gegriefd. En Gair maakte van
de gelegenheid gebruik".
„Ik zou nooit gedacht hebben dat
Herrick zoo onverzoenlijk kon zijn,"
zei Carol, bitter om het verloren
geluk van haar broer.
Lady Bridget zuchtte. Ze begreep
Herrick zelf ook niet goed, doch
liet dat niet merken en kwam dapper
voor haar op.
„Je moet probeeren haar niet te
hard te beoordeelen," antwoordde ze.
„Vergeet niet, dat Gair een zeld-
zamen invloed op vrouwen heeft.
Zelfs ik zoo oud als ik ben
merk' dat. Hij heeft ontzettend vol
gehouden en ik denk, dat lyj Her
rick ten slotte omver heeft ge
praat".