BRESKENSCHE COURANT
lieuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
Bij Ruwe Handen Purol
w
Het biltere erfdeel.
N0$BI>-STER
Eerste Blad.
GOEDKOOP™GOED
Verschijnt iederen DINSDAG- cn VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 70179. Uitgave J. C. LE BLEU v|h E. BOOM-BLIEK, Breskens
FEUILLETON
30cL
44ste Jaargang.
Vrijdag 9 November 1934.
Nummer 3983
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden f 1.25. Buiten Breskens per drie maanden f 1.40.
Franco per post per jaar f 5.00.
Buitenland per jaar I 6.50. Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels 10,75. Iedere regel meer 10;15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels f 0.40 (bij vooruitbetaling)
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De nieuwe joodsche immi
gratie naar Palestina.
Men schrijft ons uit Palestina:
Het is een opmerkelijk verschijn
sel, dat de buitenlandsche handel,
lA die in alle Europeesche landen zoo
sterk achteruitgegaan is, in Palesti-
na juist een tegenovergesteld beeld
t vertoont. De buitenlandsche handel
bedroeg in ponden uitgedrukt in 1929
750.000 per maand en was in het
jaar 1933 tot 1,230.000 per maand
gestegen.
In alle landen der wereld zijn dui
zenden en duizenden werkloozen, ter-
ewijl in Palestina gedurende de laatste
drie jaren de industrie en de land
bouw groot gevaar loopen door ge
brek aan de noodige arbeidskrachten
zeer geschaad te worden. Men vraagt
f zich natuurlijk met eenige ongerust
heid af, hoe lang deze welvaart aan
houden zal. Men moet niet vergeten,
dat Palestina zich op het oogenblik
in een toestand van wedergeboorte
bevindt. De tegenwoordige toestand
herinnert aan de scheppingsperiode
van eene groote industrieele onder
neming.
Het dankt zijn welvaart niet aan
bekwaamheden, energie en volhar
ding, maar hoofdzakelijk aan decri
sis der verschillende volkeren, die
nu reeds vijf jaar de wereld be
heerscht en vooral aan het feit, dat
de joden in Europa door deze crisis
in een catastrofalen toestand zijn ge
raakt, zoowel op oeconomisch als
op politiek gebied. De Duitsche,
Poolsche, Roemeensche, Hczngaar-
sche en zelfs Tsjechoslowaaksche jo
den moeten 75 pCt. van hun bezit
tingen in de landen hunner geboorte
achterlaten en komen met de 25
pCt., die hun nog overblijven, zich
ia Palestina vestigen. Wat men al-
daar thans ziet, is niet meer een
immigratie van joden, maar gelijkt
eerder op een inval of een vlucht,
want 90 pCt. der nieuw aangekome
nen zijn genoodzaakt tot eiken prijs
'iun land te verlaten. Een aantal
hunner vertrekt naar Palestina zon
der middelen, zonder visum of pas
25
32 hu
door
MARGARET PEDLER.
Uit het Engelsch vertaald door
A.E.C. VUERHARD-BERKHOUT
0
.Goeie genade, er schijnt een sa
menzwering te bestaan om jou in
onwetendheid te houden," zei hij
spottend. Hij liep de kamer door
en keek achteloos het raam uit als
of hij, wat hem betrof, het onder
werp als afgehandeld beschouwde.
Carol volgde hem.
,Mij in onwetendheid te houden
Over wat?"
Hij keek haar aan, zijn oogen
schoten vuur onder hun opgezette
leden en zijn antwoord kwam als
het flitsen van een haastig getrok
ken zwaard.
..Over wat zekeren avond in Two
™ays Cottage gebeurd is".
Ze hield haar adem in. Een vree
selijk voorgevoel vervulde haar. Wat
*"st hij? Hoeveel? En wat bedoel
de hij toen hij sprak over Derricks
bezoek aan de villa? Ze moest er
poort. Zij landen in Beiroet of Port-
Said, vanwaar zij hun reis gedurende
den nacht op kleine Arabische boot
jes vertolgen. Dikwijls vallen zij in
de handen der politie, die hen in de
gevangenis in Gaza of in Akko
werpt, waar zij de beslissing van
den rechter moeten afwachten, tot
zij in de meeste gevallen weet' uit
het land gezet worden.
Er zijn vele gevallen voorgeko
men, dat de Arabische matrozen,
die een grooten prijs genomen had
den voor den overtocht van Egypte
of Syrië naar Palestina, de immi
granten gedwongen hebben, onder
bedreiging de booten te laten om
slaan, hun alles te geven wat zij
bezaten in geld of in bagage. Dik
wijls werden deze ongelukkigen op
een eenzame plaats aan land gezet
en waren zij genoodzaakt zonder
voedsel en zonder water met hun
tienduizenden jonge joodsche men-
schen te redden van het vreeselijke
lot als bedelaars door de straten
van .Warschau. Wilna en Lodz rond
te moeten zwerven.
Het is moeilijk te voorspellen wat
over eenige jaren geschieden zal.
Misschien zal er dan in Palestina
een tijd van werkloosheid aanbreken,
maar op het oogenblik kan het land
aan 20.000—30.000 personen meer
werk verschaffen dan door de re
geering toegelaten worden en in
naam zoowel der menschelijkheid als
van het gezonde verstand blijft het
noodig er bij de regeering op aan te
dringen, dat de te strenge immigra-
tiewetten gewijzigd zullen worden.
Voor den Europeeschen oeconoom
is de toestand in Palestina raadsel
achtig. In de geheele wereld is, als
er een crisis heerscht, de eerste ge
nomen maatregel de immigratie te
vrouwen en kinderen verschillende
dagen te blijven zwerven, alvorens
zij op een bewoonbare plaats aan
kwamen. Zij mochten zich nog ge
lukkig achten als de plaatselijke Ara
bieren hen niet aan de politie over
leverden. Verschillende dezer onge
lukkigen zijn vermoord of verdron
ken en een aantal maakte een einde
aan hun noodlottig leven. Niettegen
staande al deze ellende komen toch
steeds meer vluchtelingen. In Con-
stanza, Beiroet, Athene, Port-Said
wachten verscheidene duizenden
joodsche families op een gelegenheid
naar Palestina te gaan. Velen ko
men uit Polen waar de joden geen
bestaansmogelijkheden meer hebben
en veroordeeld zijn van honger te
sterven.
Onder deze omstandigheden is het
niet verwonderlijk, dat vele ouders
aldaar verkiezen dat hun kinderen
naar Palestina zullen gaan, waar zij
zeker zijn werk te vinden en ook
daarom geeft men zich in Palestina
een wanhopige moeite de noodige
arbeidsc-ertificaten te verkrijgen. Niet
slechts verlangt men <leze certifi
caten, omdat het gebrek aan ar
beidskrachten zeer groot is, maar
men voelt ook sterk de behoefte
achter zien te komen ze moest
zekerheid hebben.
„Vertel me, wat er gebeurd is,"
zei ze met verstikte stem.
Hij vertelde het haar met de
voldoening van iemand, die geniet
van een bijzonder lekker hapje in
woorden, die niet herhaald kunnen
worden, veroordeelde Herrick vol
komen en vermeed zorgvuldig om
zijn eigen onvrijwillig vertrek uit de
villa te beschrijven.
„En daarom heeft je broer het
engagement af gemaakt," besloot hij.
„Dat zou elke man in dezelfde om
standigheden gedaan hebben".
„Heeft hij je gezegd dat het daar
om was?"
„Neen, je broer en ik z'ijn nu
niet precies op hoe zal ik het
zeggen op vertrouwelijken voet
met elkaar. Maar kan jij, nu je weel
wat er voorgevallen is," hij keek
haar spottend aan, „een andere re
den bedenken?"
Ze kon het niet. De heele zaak
was haar nu zoo klaar als de dag.
Het was alsof de schellen van haar
oogen waren gevallen en of alles
wat vreemd en verward had ge
schenen, nu plotseling doorschijnend
helder en begrijpelijk was geworden.
Herrick had haar gered en had daar
door zelf alles verloren.
Ze voelde zich diep ontroerd. Wat
beperken, in Palestina is het juist
de intensieve immigratie die de wel
vaart met zich medegebracht heeft.
In 1933 zijn ongeveer 30.327 joden
naar Palestina geïmmigreerd. Van
Januari tot Juli 1934 was het aantal
ongeveer 16.000 personen. Ook zijn
er in het land 10.000 personen, die
als toeristen gekomen zijn en in het
land bleven en ongeveer 5000 per
sonen, die onwettig binnengekomen
zijn. Men schat het aantal joden
dat thans in Palestina woont, op on
geveer 255.000 personen.
Vele kapitalisten zijn den laatsten
tijd naar Palestina gekomen, een
groot aantal hunner kwam uit Ame
rika en uit Polen.
In 19261933 kwamen personen
met kapitaal slechts vrijwillig, uit
idealistische beweegredenen, we
gens het klimaat of uit politieke
overwegingen. In 1933 echter waren
de Duitsche joden gedwongen hun
land te verlaten tengevolge van po
litieke vervolgingen en de Poolsche
joden als gevolg der oeconomische
catastrofe. Daarom is het aanneme
lijk dat het vermogen dat een kapi
talist in 1933 heeft medegebracht
niet zoo grapt is geweest als in de
vorige jaren. Toch valt te consta-
dapper en zelfopofferendl Ze voelde,
dat niets ter wereld te groot was
om op het altaar van zulk een vriend
schap te leggen en op dat moment
verloor Carol, die was gesard en
geplaagd tot ze een nerveuse, ang
stige vrouw was geworden, alle vrees
en toonde alle grootheid die in haar
was. Kalm, met een bijzondere waar
digheid, wendde ze zich tot haar
man:
„Je vergist je absoluut," zei ze.
„En Mac ook. Herrick kwam dien
avond uit eigen beweging onver
wacht naar de villa. Ik was daar".
Ze hief het hoofd op en* keek Sir
Francis strak en kalm aan. „Ik ging
er heen om afscheid van Jem te
nemen en Herrick kwam er om me
te waarschuwen dat jij me volgde
en dat jij—" met minachting, „hoop
te me daar te verrassen".
„Ah!" Sir Francis uitte een uit
roep van triomf. „Dus nu heb ik je
eindelijk tot een bekentenis gedwon
gen. Ik dacht het wel ik dacht
het wel". Hij grinnikte en er was
iets onbeschrijfelijk afschuwelijks en
akeligs in dat geluid. Het klonk
als het bestiale grinniken van een
krankzinnige. Carol huiverde, doch
dwong zich om verder te spreken.
„Dus jij wist, dat ik er geweest
was, al dien tijd?"
Hij knikte gemoedelyk.
teeren dat de depóts in de banken
in 1933 met 6 millioen pond zijn
toegenomen, dat meer dan 30.000
dunam nieuwe citrusplantages zijn
aangelegd en dat er voor ten minste
1 millioen pond in andere onderne
mingen geïnvesteerd zijn.
Ook thans blijven in dezelfde mate
immigranten toestroomen. Het is na
tuurlijk duidelijk, dat Palestina zijn
tegenwoordige welvaart voor een
groot gedeelte aan de belangrijke
kapitalen die binnenkomen te dan
ken heeft. Tot op heden wijzigt zich
niets in den toestand der immigratie.
Iederen dag komen een of twee
schepen de havens van Jaffa en Hai
fa binnen, die nieuwe gegoede fa
milies medebrengen die zich in Pa
lestina komen ypstigen. Natuurlijk
zal dit niet steeds zoo voortduren,
maar als wij een analyse van den
tegenwoordigen toestand in Palestina
maken, gelooven wij dat het ge
vaar van een crisis in Palestina niet
zoo heel groot is, zelfs niet als de
immigratie van kapitalisten geheel
zou ophouden of een zeker aantal
kapitalisten het land weer zouden
verlaten en dus een gedeelte van
het geld zouden medenemen.
De groote kapitalisten nemen voor -
loopig nog eene afwachtende hou
ding aan. Het zijn vooral de kleine
kapitalisten die kleine industrieele
ondernemingen hebben opgericht of
winkels geopend hebben. Het is be
grijpelijk dat een Duitsche jood die
in een land is gekomen, dat hij niet
kent en waar de arbeidsomstandig
heden heel verschillend zijn van die
waaraan hij gewoon is, voorzichtig is
met het aanleggen van zijn geld.
In het beste geval zal hij een huis
bouwen om een woning voor zichzelf
te hebben en '12—13 pCt. van zijn
geld te maken. Het aandeel der
Duitsche joden in de nieuwe in
dustrieën die den laatsten tijd ge
schapen zijn, is dus zeer beperkt.
Volgens de opgaven van de Jewish
Agency bedraagt het geheele kapi
taal, dat in 1933 in de industriëele
ondernemingen geïnvesteerd is,
382.000, hieraan namen de Duit
schers slechts voor 18 pCt. deel.
De industrieele ondernemingen der
Duitsche immigranten zijn in elk ge
val niet zeer belangrijk en de door
hen geïnvesteerde kapitalen in zulk
een onderneming bedroegen nooit
meer dan 5000. De Duitsche im
migranten zonder en met kleine ka-
„Ik was er zeker van. Humphreys
zag je er binnen gaan. En den vol
genden morgen lang voor je
vriend Beresford wakker was
vond hij de afdrukken van de ban
den van de motorfiets van den jon
gen Rivington achter het huis.
Wij hebben goed alles nagegaan,
Humphreys en ik".
Carol wierp hem een minachten
den blik toe.
„Ik veronderstel, dat je alles voor
uit afgesproken had om net te
doen of je langer zou wegblijven
dan je van plan was".
„Ik dacht wel, dat je, als je zeker
was dat je niet bespied werd, iets
dwaas zoudt uithalen en jezelf zoudt
compromitteeren".
„En daarom liet je Humphreys
spionneeren?"
Weer knikte Sir Francis zelf
voldaan.
„Humphreys is een onbetaalba
re bediende," zei hij tevreden.
„Onbetaalbaar, ja, dat geloof ik
ook," antwoordde Carol. „Het eeni
ge wat ik niet begrijp is, waarom
je alles zoo ver hebt laten komen,
en Herrick de schuld op zich hebt
laten nemen. Het kan toch geen
voldoening voor jou zijn, dat het
engagement af is".
„Daar vergis je je zeer in. Het
was juist een groote voldoening voor
per/2 pond.
pitalen hebben zich zeer snel geac
climatiseerd. Vooral de intellectuee-
len zijn niet bij hun oude vak ge
bleven. Men kan doctoren in de fi
losofie ramen zien schoonmaken of
een dokter die petroleum en detail
verkoopt of een onderwijzer die cou
ranten in de straten van Tel-Aviv
of Haifa verkoopt. De ingenieurs
werken voor een groot gedeelte als
arbeiders in de werkplaatsen en ver
dienen 20—40 piaster per dag.
De winkeliers zijn bij hun vak
gebleven en hebben vele luxueuse
winkels opgericht waar men zelfs
een dameshoed van 2—3 pond en
japonnen van 10—12 pond kan koo-
pen. Het merkwaardigste is dat de
ze winkels zeer goede zaken maken.
Verba Mate, Amerika's
nieuwste modedrank.
o
Vanaf den tijd dat de Europeanen
het vasteland van Noord-Amerika
ontdekten, heeft zich in de keuze
der dranken nog al eens verandering
voorgedaan. In bonte rij werden ach
tereenvolgens tot volksdrank geko
zen: Hollandsche klare, port, sher
ry, whisky, thee, koffie.
Thans is een nieuwe ster aan den
Amerikaanschen drankhemel ver
schenen: Yerba Mate, de verfris-
schende drank van Brazilianen en
Argentiniërs.
De omstandigheden zijn gunstig:
de leveranciers van aloohol-vrije
dranken hebben dringend een nieuw
reclame-artikel noodig, willen zij zich
tegenover de weer toegestane alco-
me. Miss Waylen heeft misbruik ge
maakt van haar voorrechten. Ze
heeft zich met mijn persoonlijke za
ken bemoeid en dat permitteer ik
niemand. Ze verdiende straf en
ze heeft haar verdiende loon".
Carol keek hem met oogen vol
afkeer aan. Met elk woord dat hij
sprak toonde deze man zyn lage
karakter. Ze had het gevoel, alsof
ze in een stinkenden, stilstaanden
poel had geroerd, die onuitspreke
lijke verrotting verborg onder de
slijmerige gladheid van zijn opper
vlakte.
„Ik geloof, dat het je niets zou
kunnen schelen wie er leed, kis je
maar iemand pijn kon doen en
wraak kon nemen".
„Je onderschat me," antwoordde
hij. „Er is nog zooiets als twee vlie
gen in één klap slaan. Miss Waylen
heeft haar lesje gehad, vermoed ik
en zal zich voortaan wel wachten
zich met mijn zaken te bemoeien.
En wat jou betreft," hij glimlachte
sarcastisch, „ik wist, dat ik de val
achter je kon dichtslaan zoodra ik
verkoos. Je zou nooit die dierbare
broer van je laten lijden als je het
verhinderen kon dus je was wel
genoodzaakt jezelf te verraden".
(Wordt vervolgd).