:t
RESKENSCHE COURANT
jeuws- en Advertentieblad voor geheel Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
let bittere erfdeel.
miijuuu J.U jIU^USBB ÏIBII"
If
rei
(lijnt icdcrcn DINSDAG- en VRIJDAGAVOND. Telefoon 21. Postgiro 70179. Uitgave J. C. LE BLEU v|h E. BOOM-BLIEK, Breskens
Afbraak.
f
iCl
*8
Ut.
rtei
FEUILLETON
Binnenland
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden I 1 25 Buiten Breskens per drie maanden I 1.40.
Franco per post per jaar f 5.00
Buitenland per jaar 6.50. Alles bij vooruitbetaling.
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regels fO,75. Iedere regel meer fO;15. Ingez. Med. 30 ct. per regel
Abonnements-advertenties groote korting.
Kleine Advertenties tot hoogstens 5 regels I 0.40 (bij vooruitbetaling)
o-
|tt sedert eenigen tijd loopende
it, als zou de Oembilinmijn in
binnen vijf jaar worden ge-
heeft de heer Z. er toe be-
in de Javabode hierover een
louwing te geven.
3e beschouwing kan slechts tot
jeid stemmen. Het gaat hier
Jen ondergang van het typische
_idje Sawah Loento in het
Jat geheel door dit groote be-
trordt beheerscht. Het draait
alles om de kolenwinning, en
kolenmenschen beheerschen het
Jje. De mijn heeft er een soos,
jet hotel is van de mijn. Huizen
tantoren zijn van de mijn, en
itei IS daarbij vergeleken al hetan-
rti Zelfs de met roet bezwan-
:sk de lucht is van de mijn, en de
lenden lichtjes welke ge 's avonds
4 omgeving ziet flikkeren het
ais van de mijn. De toko's dan-
m haar het bestaan, en als er
ié is, dan is het van de koelies
s mijn".
Jie sluiting van de Oembilinmijn
erervolgt de heer Z. zal niet
men geschieden door een gelei-
ijte vermindering der productie;
stopzetting zal moeten worden
jesteld op de mogelijkheid dat de
Vjn Boekit Asem (de tweede gou-
oi roanentskolenmijn op Sumatra, in
t residentie Palembang) telkens een
:r afgestooten productie op-
igt, zoodat deze mijn dus het
mpo der overdracht, en daarmee
der sluiting aangeeft. Dus zal
tl zich thans te Talndjoeng in-
op eene uitbreiding der ont-
ding met één veld in het Pinang-
dinaal, met een productie van
000 ton. Zoodra dit nieuwe af-
iwterrein kan worden ontgonnen,
Sawah Loento zijn productie
rond 370.000 ton (het eigen
iruik meegerekend) met 75.000
verminderen. Dat zaj reeds in
1 geschieden. In 1936 treft de
(kit Asem-mijn maatregelen voor
«tginningsuitbreiding, welke haar
staalt zullen stellen nog 150.000
over te nemen, waarmee de over-
it in 1938 is afgeloopen. Aldus
men zich de geleidelijke sluiting
Oembilinmijn voor".
Ie sluiting van deze mijn zal de
,\ii
elen.
5
I b
door
MARGARET PEDLER.
Kt het Engelsch vertaald door
".C. VUERHARD-BERKHOUT
0-
jiied," zei Mac. „We zullen haar
"(tien ons in dragen. Wil jij voor
Barden zorgen, Severn
Kir knikte en stond norsch toe
hoe de beide andere mannen
ianden in elkaar sloegen om
gil i soort stoel te vormen en Her-
,chu 'usschen hen in weg droegen
>si4 fr 'let veld, dat hen vain Two
Cottage scheidde. Een stal
ed volgde met Jems paard. De
ISSI f van het groepje ging uiteen,
'toek naar de honden, en eindelijk
s,((g Severn ook n paard weer
•ij t,Ieec' weS' de merrie nu een
|l| er uitgeputte en verslagen merrie
IEI w" Romulus, met zich mee voe
oik-
•m
waren slechts enkele minuten
"S om het huisje te bereiken,
'usschen de weide en een zijweg
If ci'.'""zelfden weg, die zonder tus-
«"T^omst van Mac, Herricks dood
sluiting der staatsspoorlijn ter Su
matra's Westkust ten gevolge heb
ben. Deze lijn, die met een grooten
omweg naar de Padangsche boven
landen voert, is reeds sedert jaren
Noodlijdend. Zij is niet in staat om
tïaln de concurrentie van den auto,
die den korteren weg via de Soe-
bangpas neemt, het hoofd te bieden.
Ontvalt haar het kolenvervoer, dan
heeft zij haar voornaamste reden
van bestaan verloren. De opheffing
Ier spoorlijn treft zeer velen in hun
restaan. Met de werkplaatsen kan
men rekenen op een totaal van rond
1400 man personeel, hoofdzakelijk
inlanders, waarvan een groot deel
te Padarng woont.
Ook de Padajigsche cementfabriek
te Indarceng zal door de sluiting
van de Oembilinmijn zwaar worden
getroffen. Deze fabriek, die de laat
ste jaren als een waar troetelkind
van het gouvernement tegen de Ja-
pansche concurrentie is beschermd,
zal dan genoodzaakt zijn haar kolen
uit het buitenland via Padang in te
voeren. Het wordt dan twijfelachtig
of de steun, dien zij thans geniet
en die tot een belangrijke verhoo
ging van den cementprijs lieeft ge
leid, nog langer dient te worden
voortgezet.
Aldus zou de sluiting van de Oem
bilinmijn aan de oeconomische ont
wikkeling van de residentie Suma
tra's Westkust, die nog geen men-
schenleeftijd geleden het belangrijk
ste gewest van Sumatra was, een
zeer zwaren slag toebrengen.
De vraag dient te worden gesteld
of dit inderdaad onvermijdelijk is,
of in het kolenvraagstuk niet een
andere oplossing kan worden gevon
den. die de ontwikkelingsmogelijk
heid van Padang en zijn achterland
onaangetast laat.
Afgezien van enkele bevolkings
ontginningen van weinig belang, is
Nederlandsch-Indié in het bezit van
vier kolenmijnen; twee gouveme
mentsmijnen op Sumatra; Oembilin
met een productie van 350.000 ton
en Boekit Asem met een productie
van 200.000 ton en twee particuliere
mijnen op Borneo: de Parapaltan
mijn van de Koninklijke Paketvaart
Maatschappij in Noord-Oost-Borneo
met een productie van ruim 200.000
ton en de ontginningen van de
Oost-Borneo Maatschappij aan de
Mahakam met een productie van
zou hebben beteekend, gelegen was.
De zijweg in kwestie was weinig
meer dan een pad, hobbelig en on
gelijk en eindigde in een ruw gepla
veid erf vóór het huis. Een ander
dergelijk pad aan den anderen kant
van de eenzame woning, liep van
den achteruitgang en kwam uit op
een van de hoofdwegen en deze
eigenaardigheid had het huis den
naam van „Twee wegen Cottage'
gegeven. Er heerschte een bijgeloof
onder de dorpsbewoners dat het een
ongelukshuis was, omdat het naar
twee tegenovergestelde richtingen
uitkeek, doch Jem trok zich daar
niets van aan en woonde er heel
gelukkig en behagelijk, bediend door
Joe Westcott, een manusje van al
les, die hem hielp met zijn tuin en
kippen en voor zijn pony en wa
gentje zorgde en door een oud fa
miliestuk, een dienstbode, die vroe
ger zijn kindermeid was geweest en
die letterlijk den grond aanbad waar
op hij liep.
Ze kwam direct naar de voordeur
toep Kenyon en Beresford met hun
last op den drempel verschenen.
„O, lieve genade," riep ze haar
handen uitstrekkend toen ze Her
ricks bleek gezicJitje zag. „Is de
jonge dame gewond, mijnheer".
„Nee, maar ze is bijna gedood
Muffet," legde Jem uit. „Haar paard
is met haar op hol geslagen
ruim 100.000 ton, die te Samarinda
worden verscheept.
De totale kolen-productie v an
Nederlandsch-Indiè bedraagt dus
thans pl.rn. 900,000 ton. Drie jaar
geleden was zij het dubbele. Onder-
tusschen heeft liet gouvernement
echter een zijner mijnen, die op het
eiland Poeloelaoet, met een produc
tie van 200,000 ton gesloten, ter
wijl het de productie zijner beide
andere mijnen heeft gehalveerd.
De productie van de mijn der
Oost-Borneo Maatschappij is even
eens gehalveerd. Alleen de productie
der Parapaltanmijn is ongeveer in
stand gebleven. Deze verminderde
toch slechts van 245,000 tot pl.m.
225,000 ton.
Hier te lande worden de steen
kolen hoofdzakelijk geconsumeerd
door het transportwezen, en waar de
spoorwegen en de scheepvaart in zeer
groote mate den invloed van de cri
sis ondervinden, is het verklaarbaar
dat het verbruik en derhalve ook
de afname in de laatste jaren belang
rijk is teruggeloopen. De Nederland-
sche lijnen b.v., welke in vroegere
jaren tot de belangrijkste afnemers
van inheemsche kolen behoorden,
hebben een groot gedeelte harer
schepen opgelegd en voornamelijk
juist de stoomschepen.
Ook de invoer van kolen, welke
vroeger nogal in belangrijke mate
uit Natal plaats had, is zeer afge
nomen en bedraagt thans nog slechts
150 ton, waartegenover een uitvoer
staat van ruim 200 ton, met name
van Borbit tremkolen naar Singapore
en Hongkong.
Uit deze cijfers blijkt, dat de ge
heele kolenbeweging in Nederl.
Indië niet veel beteekent. Daar de
Indische kolen voorts een moorden
de concurrentie ondervinden als ge
volg van de lage zeevrachtprijzen
in het algemeen en uiterst lage
JapaJische aanbiedingen van kolen
uit Mantsjoewko in het bijzonder,
kan men wel aBnnemen, dat alle
vier Indische kolenmijnen met verlies
werken. Bij de Parapaltanmijn van
de K.P.M. treedt dit niet naar buiten
daar de productie daarvan niet op
de markt komt, doch voor het uit
sluitend gebruik der K.P.M.-schepen
Vandaar dat de productie dier mijn
ook ongeveer gehandhaafd kon blij
ven. Ook de gouvernementsmijnen
hebben voor het grootste deel een
„O, lieve genade," herhaalde mrs
Muffet. „Ze moet heelemaal over
stuur zijn, het arme ding. Breng haar
dadelijk binnen, mijnheer Jem, en
laat ik haar op den divan leggen
met een warme kruik aan haar voe
'ten'.'.
Jem knikte.
„Dat is goed," zei hij. „Ze is dood
op en we willen haar hier wat laten
rusten".
Een paar minuten lag Herrick
gemakkelijk op den divan, dankbaar
voor de zachte kussens voor haar
pijnlijke spieren en voor de warmte
van de kruik tegen haar voeten
De reactie was gekomen en ze ril
de van koude en zwakte.
„Een glas'warme melk met wat
brandy er in zou haar goed doen
zei mrs. Muffet. „Misschien valt ze
dan in slaap".. En weg was ze om
het klaar te maken.
Eindelijk trok Kenyon Jem de ka
mer uit in de kleine hall.
„Beresford, je paard wacht buiten
je hoeft hier niet langer te blijven
Ik en die voortreffelijke juffrouw
Muffet van je zullen wel voor Her
riek zorgen en als ze uitgerust is
zal ik haar met den auto naar Win
dycroft terug brengen".
Jem aarzelde. Het leek wel wat
onbeschoft om nu weg te gaan en
aan de jacht deel te nemen, na al
wat er gebeurd was, doch hjj be-
verzekerden afzet, daar zij in de
behoefte van het gouvernement aan
kolen voorzien, doch de prijs daar
van wordt nochtajns dooir de con
currentie vastgesteld, op grond
van de inschrijving, welke jaarlijks
wordt gehouden, voofl' de voorziening
in de kolenbehoefte van de K.P.M.
en de mails. Alleen de kolen vain
de Oost-Borneo Maatschappij zijn
uitsluitend op de vrije markt aan
gewezen. Deze mijn staat er daar
om ook het moeilijkste voor en de
sluiting daarvan hangt uitsluitend af
van de vraag, hoe lang de aandeel
houders der Oost-Borneo Maat
schappij er in toestemmen het geld,
dat ais royalty voor de gewonnen
olie wordt ontvangen, gedeeltelijk
aan te wenden, om de schade op de
kolen te dekken.
Wat de calorische waarde der
steenkolen betreft staan die der Boe
kit Asemmijn bovenaatn. De kwali
teit van de kolen dezer mijn is ech
ter zeer weinig constant, daar de
verdelde lagen, die kolen leveren,
welke de Engelsche nabij komen
en de minder verdelde lagen door el
kaar liggen. Bovendien zijn de ko
len zeer aain vergruizing onderhevig,
hetgeen hooge kosten van brikettee-
ring in de fabriek te Tandjong Priok
meebrengt.
De kolen van de Parapatanmijn
hebben de minste calorische waarde
en leveren bovendien gevaar van
broeiing op. Wanneer de vier In
dische kolenmijnen in één maat
schap vereenigd zouden zijn, zou
waarschijnlijk het meest aangewezen
zijn om de parapatanmijn te sluiten
te meer daar deze zich in een uit
hoek van Borneo bevindt, in een
verlaten streek, die oeconomisch niet
de minste beteekenis heeft. Bij de
ontginningen van de Oost-Borneo
maatschappij zijn daarentegen meer
directe bevolkingsbelangen betrok
ken; Samarinda ligt bovendien meer
centraal en is uiterst geschikt voor
de koiendistributie in het Oostelijk
deel van cfen Archipel, terwijl de
O.B.M. kolen van betere kwaliteit
zijn dan die van de Parapattanmijn.
Ook de Oembilinmijn levert kolen
van betere en vooral ook van con
stante kwaliteit, die bij het gebruik
van een speciaal rooster zeer bruik
baar zijn voor het stoken van sche
pen. De K.P.M. neemt contractueel
rond 100.000 ton van deze kolen af.
Maar deze maatschappij heeft ook
nog een ander belang bij die mijn,
daar het vervoer van de Oembilin-
kolen haar nog steeds een vracht op
levert van bjjna f 1 millioen 'sjaars.
Het is nu de vraag of het niet
mogelijk is, 'dat de K.P.M. 'de be
langen in haar eigen mijn in N.O.
Borneo zou prijsgeven en daarvoor
in de plaats gelijkwaardige belangen
in de Oembilinmijn zou krijgen.
Voor de aandeelhouders van de
K.P.M. zou deze ruil zeker niet on-
voordeelig behoeven te zijn. Op de
begrooting voor 1935 wordt voor de
Oembilinmijn zelfs een klein exploi
tatie-overschot verwacht.
Hierdoor zou de sluiting van de
Oembilinmijn kunnen worden voor
komen en toch een concentratie van
de Indische kolenproductie worden
verkregen door het opgeven van
de meest afgelegen mijn in een uit
hoek van Noord-Oost Borneo
welke concentratie noodig is om tot
lagere exploitatie-kosten te komen.
Gezien uit het oogpunt van het
algemeen belang van Indië is niet
in te zien wat tegen deze oplossing
zou kunnen worden aangevoerd, ter
wijl ook de bijzondere belangen van
de K.P.M. in geen enkel opzicht
schade zouden behoeven te lijden.
Onze invoer in Duitschland.
In verband met de Zondag j.l.
door minister dr. Schacht te Leip
zig gehouden rede, waarin aanzien
lijke beperkingen van den invoer in
Duitschland worden aangekondigd,
onderneemt de regeering de noodige
stappen om zich van den omvang
der te treffen maatregelen te verge
wissen, en, zoo noodig, de belangen
van den Nederlandschen export te
beschermen.
Werkzoekende Nederlanders
in Frankrijk.
De minister van oeconomische za
ken brengt het navolgende ter ken
nis van belanghebbenden:
Het is gebleken, dat zich bij de
Nederlandsche consulaire ambtena
ren in Frankrijk bijna .dagelijks
werkzoekende Nederlanders aanmel
den, met verzoek, op rijkskosten
greep wel, dat Herrick en Mac,
als de eerste wat op verhaal was
gekomen, het best zonder een derde
zouden kunnen stellen.
„Als je een beetje geluk hebt
kun je de honden nog oppikken
als je nu direct wegrijdt en dan
kun je nog een flinken rit hebben
voor de dag om is," drong Kenyon
„Kan het je heusch niet scheien?
Kan ik niets meer doen?" vroeg
Jem.
„Niets," verzekerde Mac.
„Goed. dan ga ik maar. En ik zal
Muffet zeggen, dat ze straks voor
een lunch voor jullie beiden zorgt.
Tot ziens, ouwe jongen". En een
paar minuten later klonk het geluid
van de hoeven van zijn paard, toen
hij over het veld draafde.
Intusschen had Herrick gehoor
zaam de heete melk met „iets er
in," die mrs. Muffet haar gebracht
had, opgedronken en nu lag ze met
gesloten oogen, te uitgeput om zich
te bekommeren om iets wat om haar
heen gebeurde. Ze zag nog erg
bleek en haar gezicht had diepe
groeven van vermoeidheid toen Mac
zachtjes de kamer binnen kwam en
naast den divan ging zitten. Eens
sloeg ze haar zware oogleden op
en ontmoette zijn blik, in haar oogen
de vage vraag van iemand, die
slechts half haar omgeving herkent.
Er ging een onwillekeurige rilling
door haar tenger lichaam, een re
flex van de verschrikkelijke oogen-
blikken die ze doorstaan had.
„Je bent veilig, liefste," zei Mac
kalmeerend. „Volkomen veilig. Sluit
je oogen en ga weer slapen".
Ze sloot gehoorzaam haar oogen,
onbewust gerustgesteld, en het duur
de niet lang of ze was in een rustigen
slaap gevallen.
Het was meer dan een uur later
toen ze wakker werd en hem nog
zwijgend naast haar zag zitten wa
ken. Nauwelijks bewust van hetgeen
ze deed, stak ze haar hand naar
hem uit, zooals een half ontwaakt
kind het zou doen. Er was iets
onschuldig smeekends in dat ge
baar. Met een verstikten uitroep
greep Mac die uitgestrekte hand en
hield haar tusschen de zijne.
„Herrick lieveling," mompelde
hij onvast.
Het geluid van zijn stem riep haar
tot het volle bewustzijn terug en
ze trok haai hand snel terug, ging
overeind zitten en keek hem met
verschrikte, bange oogen aan, een
nerveus terugdeinzen in heel haar
houding. Een oogenblik sprak hij
niet, doch er kwam een resolute
blik in zijn oogen.
(Wordt vervolgd).
