Breskensche Courant De lamp in de woestijn Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen. Het ontwapeningswerk gered FEUILLETON Bij Verkoudheid Ons Kerstfeest en dat der Heidenen. o Man en vrouw zijn één Buitenland 42ste Jaargang Woensdag 21 December 1932 Nummer 3792 ABONNEMENT: pa kwartaal 1,25; builen Breskens 1,40. Buitenland f 6,50 pa jaar. Zondagsblad per kwar taal 0,65; en buiten Breskens 0,725Bui tenland f 3£0 per jaar. Verschijnt - iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND - Advertentiën worden aangenomen tot uiterlijk 1 uur nam. J. C. LE BLEU. Tel. 21 Uitgave: Dorpsstraat 35, BRESKENS Postrekening 70179 ADVERTENTIËN: van 1 5 regels f 0,75; iedere regel meer 15 ent. Ingez. mededeelingen 30 cent per regel. Handelsadverten tién bij regelabonnement groote kortingTarief op aan vraag verkrijgbaar. GRATIS verzekering voor de gulden bij levens- i s-\ gld bij dood wy a— gld bij ver- s~\ gld bij ver- j gld bij ver- p* gld bij ver- j gld bij verlies mbonné's tegen ongelukkenen Jl II I lange ongeschikt- II II I door lies van een jl ies üan een 4( 5 Van ecn J ',e5 Van een I (J 0an e^en mei voor de volgende bedragen: hcid tot werken een ongeluk hand of voet oog duim wijsvinger anderen vinger De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „Fatum" te 's-Gravenhage. o Door erkenning van het be- wapeningsrecht werd het Ont wapeningswerk voorloopig ge red. Hoe staat het met den ontwapeningswil? Het nationa lisme zit diep in den mensch; internationalisme een opper vlakkig mode-vernisje. Juist toen in den loop van de vorige week heel de wereld er van overtuigd was geraakt, dat de Ont wapeningsconferentie te Genève tot mislukking was gedoemd, een over tuiging, waarvan we in een artikel blijk gaven, is het Ontwapenings werk voorloopig nog gered gewor den door een tour de force van Mac Donald, die het Fransch-Duit- sche pariteitsgeschil tot een, óók al weer „voorloopige" oplossing bracht door een onderlinge plechtige ver klaring der „Groote Vijf," dat de gelijkberechtigdheid (in bewapening) van alle staten „leidend Beginsel" zou zijn bij het verdere werk der Ontwapeningsconferentie, terwijl ie der voor zich mede nog eens na drukkelijk vaststelde, dat zijn regee ring er slechts aan denken kon om eventueele onderlinge geschillen tus- schen de staten langs vredelievenden weg te beslechten. Merkwaardig is het zeker wel, dat de oogenblikkelijke mislukking van het Ontwapeningswerk slechts voor komen is "kunnen worden door de erkenning van zekere bewapenings rechten I Alleen toen dat geschied was, is Duitschland tot de Ontwape ningsconferentie teruggekeerd. Voorloopig zal het vredeswerk dus worden voortgezet en de perspec tieven lijken zelfs heel wat gunstiger dan ze weleer waren. Er is in Eu ropa een tegenzin groeiende tot het nakomen der betalingsverplichtingen aan de Ver. Staten, maar men dient dan toch een aannemelijk motief te bedenken. Men mag het de Ver. Staten niet kwalijk nemen, dat ze op betaling blijven staan, zoolang Europa nog milliarden uitgeeft aan bewapening. Bovendien zal nu de vrees voor de noodzaak van een uiterst kostbaren bewapeningswed loop met Duitschland, de overwin naars uit den wereldoorlog nopen 37. Uit het Engelsch van ETHEL M. DELL door CATH. A. DERMOUT-ViSSER O Haar eerste gedachte, haar eerste ingeving was geweest, daaraan on middellijk gevolg te geven. Nu kwam de onrust. De gedachte aan Tommy en zijn ziekte werd nu over- heerschend. Wist hij dat ze op weg was naar hem toe? vroeg ze zichzelf af. Of was hij daarvoor al te ver heen. In die tropische wildernis was 'tsoms zoo gauw met een mensch gedaan. Een lied dat zij jaren en jaren geleden in haar meisjestijd had gezongen, schoot haar te binnen en onwillekeurig kwamen de woorden haar op de lippen: Als een schaduw vliegt ons leven. Als een droom zoo snel, voorbij. Dat laatste woord ,onk haar in de ooren als een doodsklok. om tot een ontwapeningsvergelijk te komen. Op zulke practische gronden ver wachten we nog eenig heil van de Ontwapeningsconferentie. Tegenover den vredeswil, welke de wereld zou beheerschen en de regeerders tot ontwapening dwingen, staan we zeer sceptisch. Toen de vorige week de misluk king van het Ontwapeningswerk ze ker scheen, hebben we geschreven en de wereld legt er zich bij neer. We hebben daarover een opmerking moeten vernemen. „Wij, de jongere vredesidealisten heette het zoo ongeveer „wij zullen ons er niet bij neerleggen". Men versta ons goed: als we feiten vaststellen, dan wil dat nog geens zins zeggen, dat we ze goedkeuren. We hebben er alleen aan willen her inneren dat vóór de Ontwapenings conferentie de eventueele mislukking van dezelve algemeen met het ban kroet onzer maatschappelijke orde werd gelijkgesteld. Toen de misluk king een oogenblik een feit leek, werd er in ons wereldje even zoo gezellig voortgemodderd als voor heen. Geen publieke opinie kwam in beroering, ten spijt van het ge voelen van een, gelukkig groeiend aantal jeugdige en andere vredes idealisten. De meeste menschen meten de merites der wereldgebeurtenissen te zeer af naar de gevoelens, welke ze in hun eigen omgeving levendig we ten. In waarheid ontbreekt nog vol komen een algemeenen, publieken vredeswil onder de groote volkeren. Zoowel bij de geslagen Duitschers b.v., als bij de Fransche overwin naars. Als president Herriot van Frank rijk aan de Ver. Staten de rente van opgenomen oorlogsleeningen wil be talen, dan komt het volk in de Pa- rijsche straten morrend bijeen, zooals we van de week hebben kunnen le zen, en werpt het uit protest de ruiten van de tramwagens in. Maar roert het Fransche volk zich, als de regeering veel grootere kapitalen betaalt aan de fabrikanten van veler lei oorlogstuig? Diep en hecht woont in de men schen het nationalisme, hetwelk wei nig geschikt is om met den vredes wil samen te huizen. Ondanks een oppervlakkig internationaal vernisje komt te pas en te onpas het na tionalistisch element der menschen „Maar Tommy!" ze kon zich Tommy's jong leven niet zoo den ken. Die woorden waren geschre ven voor ouden van dagen en afge- leefden, maar voor Tommy, neen, duizendmaal neen. Hij was toch nog veel te vurig en levenslustig om zoo heen te gaan. Het was haar, of hij jaren jonger was dan zij zelf. En toen drong weer een andere gedachte zich aan haar op. Zou de Nemesis, die haar uit het verloren paradijs had verdreven, haar nog hardnekkig blijven vervolgen? Was de maat van haar straf nog niet vol? Volgde de wraak haar nog tot in de eenzame verlatenheid? Ze trachtte die gedachte van zich of te schudden, maar ze bleef haar bij als een booze droom. Ze kon zich niet ontworstelen aan den indruk dien ze op haar gemaakt had. Langzaam ging de nacht voorbij. De hitte was ondragelijk, 't Was of ze in een stoomketel zat vol heeten damp. De gedruktheid van de at mosfeer lag als een last op haai en maar altijd hield de regen aan, kletterde op het ijzeren dak boven haar hoofd. Ze dacht weer aan de Nemesis, die, met haar ijzeren staf zwaaiende, nooit haar doel miste. Dat aanhoudende gekletter van den regen had voor haar iets ver- naar buiten. Suzuki vertegenwoordigt al jaren de Japansche socialistische arbei dersorganisaties in de Internationale Arbeidsconferentie te Genève. Hij doet dat nog, maar reist op het oogenblik tevens de wereld rond om de publieke meening der arbeiders kringen te overtuigen van Japan's recht inzake de imperialistische over weldiging van Mandsjoerije. Tegen over een vertegenwoordiger van „Het Volk" heeft Suzuki met groote stelligheid ontkend, dat zijn reis zou worden betaald door de Japansche regeering. Hij is naar Europa ge gaan op kosten vande socialisti sche Massapartij in Japan! MUNHARDT'S SALMIAK M,-iab/eiien D po-s 2.Q enj5Qjyt Om denzelfden tijd, dat de Chris tenheid haar Kerstfeest viert, hadden onze voorouders, Germaansche hei denen, hun Joelfeest, gewijd aan den zonnegod Fro. De avfond aan den eigenlijken feestavond voorafgaande, was de surprisenavond, in den geest als thans ons Sinterklaasfeest. Ge schenken werden dan onder veel ge rucht rond gedragen en in de wo ningen van vrienden en kennissen geworpen. Dit gebruik en de bena mingen Joelfeest en Joelgeschenken bleven tot in de middeleeuwen ge handhaafd, maar zijn toen om de heidenschen oorsprong verboden. Ten onzent werden zware boeten op de overtreding gesteld, waarmee het gestelde doel volkomen werd bereikt, maar in Zweden en Mecklenburg kent men het rondbrengen der Joel geschenken nog. Het hier en daar nog bestaande gebruik van het Kerstblok in som mige plaatsen van Limburg is het b.v. in eere gebleven betreft het bewaren van een groot stuk hout, dat met het Kerstfeest in den haard wordt verbrand. Dat gebruik heeft mede een zeer oud verleden. Doode schrikkelijks. Ze had het zich nooit kunnen voorstellen. In de schemering van den aan- brekenden morgen naderde ze ein delijk de plaats harer bestemming. Ze had nu nog twintig mijl door de rimboe (wildernis) te rijden, dat wist ze. Ze vroeg zich verbaasd af, of Monck hiermede rekening had gehouden, of dat het aan Peter's vaardige handen zou worden over gelaten de noodige maatregelen te treffen. Ze was nooit dankbaarder geweest voor dezen volkomen be trouwbaren bediende, dan nu ze hier in de duisternis eenzaam en verlaten stond in een haar onbekende wereld. Ze voelde zich, alsof ze vertoefde in een vijandelijk land en die indruk werd niet verdreven door de ge dachte aan Tommy en zijn ziek zijn. De trein ratelde het kleine, uit ijzer opgetrokken, station van Khan- mulla binnen. De regen scheen nog te zijn toegenomen, 'twas of op het dak van het station met roeden werd geslagen. Daar heerschte de gewone drukte en het onwelluidende, verwarde ge schreeuw, maar met vreemde stem men en in vreemde talen. Stella pakte haar boeltje bij elkaar om het gereed te hebben voor Peter. Toen keerde ze zich, eenigszins stijf van boomen mochten in de dagen van het Joelfeest uit het bosch worden gehaald om die in huis te verbran den. Nog slechts honderd jaar ge leden was het in Vlaanderen ge woonte dat de schooljongens voor den meester Kerstavondblokken mee brachten waarmee deze functionaris een vrij winterbrandje verzamelde. De Kerstkoek vervangt eigenlijk de van ouds bekende deuvekater, de offerkoek bij het Joelfeest der Germanen. Wie zich „wat deuve kater" laat ontvallen, vloekt dus nog als een oude heiden bij zijn offer koek De Kerstsprookjes zijn ontstaan bij de oude vertellingen, sedert eeuwen overgeleverd van geslacht tot ge slacht, zooveel het vernuft van een bestemoer of petemeui dat vermocht de sprookjes van Moeder de Gans. Wie moeder de Gans was? De Kerstgans, die de tafel pleegt te sieren bij de volkeren van Frie- sche afkomst; volkeren van Saksi- schen of Frankischen oorsprong heb ben hun St. Maartengans. Die Kerst gans bracht de sprookjes mee. Men spijkerde haar kop aan den wand. Als de kinderen zich aan het maal te goed deden, dan keken ze dien kop aan en riepen: „Dank je, Moe der de Gans, het smaakt lekker, hoorl" Ook onder het sprookjes ver tellen waren de oogen telkens op den Ganzekop gericht. Verschil lende schrijvers hebben die sprookjes tot den vasten vorm, waaronder we ze nu kennen, ontwikkeld. Zelfs het bekende Ganzebord dankt haar naam aan den Kerst gans. Als deze laatste verorberd was kwam eerst de Kerstkoek op tafel, daarna het Ganzebord. De Kerstboom is sedert 100 jaar hier ingevoerd en pas ongeveer een kwarteeuw werkelijk populair. Sinds onheugelijke tijden echter behoort hij tot de voornaamste Kerst gebruiken der Duitschers. Onze folkloristen Dr. Eelco Verwijs en Ter Gouw o.a. om er een paar van de oude garde te noemen hebben zich heftig, maar tevergeefs tegen deze „import" verzet. Vanwaar stamt het gebruik? Men heeft er een christelijke verklaring van ge zocht: de boom in het algemeen, zoo zei men, speelt reeds op de eerste bladzijde van de geschiedenis des menschdoms een rol en Jezus bediend zich van hem als zinne beeld. Passend is deze verklaring de lange reis, naar het portier, dat reeds werd opengedaan en voor welks opening zich een breed ge schouderde man vertoonde. „Hoe gaat het u?" vroeg Monck. Ze schrikte bij het hooren van zijn stem. Zijn gezicht was in de schaduw, maar in het volgende oogenblik stonden zijn sombere strenge trekken haar weer levendig voor den geest. Ze wendde zich tot hem met uitgestrekte handen. „Hoe vriendelijk van u mij te ko men halen, hoe is 't met Tommy?" Hij hield haar hand een oogenblik vast en het was, alsof er een stroom door haar lichaam ging, alsof hij met zijn stevigen greep haar iets van zijn kracht had meegedeeld. „Hij is er zoo slecht aan toe als een mensch maar wezen kan," zeide hij. „Ralston is den geheelen nacht bij hem geweest en ik heb dezen tweemans-wagen geleend om u te halen. Laten we geen tijd verliezen". Ze ontstelde, want die weinige woorden troffen haar als geeselsla- gen; er was geen antwoord op noo- dig en ze antwoordde dan ook niet. Wat van haar werd gevraagd was onmiddellijke gehoorzaamheid en daaraan voldeed ze. Ze zag Peter staan achter Monck en wendde zich tot hem. zeer zeker, maar de juiste verklaring geeft ze niet. Men mag aannemen, dat de Kerst boom niets anders is dan de mi niatuur-vertegenwoordiger van den ouden wereldboom, die bij de Ger manen zeer heilig was, den esch Yggddrasill, den boom des levens, en daarom immer groen met zijn takken en wortelen hemel en aarde en hel omvattende. Aan den voet van dien boom ontsprongen de hei lige bronnen; zijn kroon overscha duwde het heilige meer, waaruit de drie Nomen of Schikgodinnen te voorschijn kwamen; van zijn takken druppelde een zoete dauw „honing- val" genaamd. Te diep was die boom in den volksgeest geworteld, dan dat het dien zou hebben kunnen ver geten en daarom werd door de ge- loofspredikers evenals aan den Mei boom en zooveel andere heidensche overleveringen, een christelijke be- teekenis aan gegeven. Het boompje, op Kerstavond voor de kinderen ge plant, moest uiterlijk, voor honingval, wat lekkers en speelgoed aan de takken dragen. Natuurlijk interesseert dien oor sprong ons nog slechts uit een histo risch oogpunt. We hebben en be houden den boom om de intimiteit, die deze in de donkere dagen van Kerstmis aan de huiskamer verleent, om haar knusse optakeling met pri mitieve versierseltjes, om de blijde kinderpret en het fantastisch geflon ker der lichtjes, die zoo'n sprookjes achtige stemming verspreiden. in hun lof over „Zij"crème. Zij is inderdaad even onmisbaar voor de verzorging van huid en teint der vrouw, als voor den man die op pijn loos, spiegelglad en onberispelijk scheren gesteld is. In prijzen van 20- 75 cent. Von Sleicher valt mee. De nieuwe Duitsche rijkskanselier Von Sleicher heeft dezer dagen zijn aangekondigde radio-rede gehouden, welke als een soort regeeringspro- gram met belangstelling werd tege moet gezien. Het is meegevallen. Von Sleicher blijkt tenslotte maar „Zult ge overal voor zorgen?" zei ze. „Ge volgt ons wel, hè?" „Laat dat maar aan mij over, Mem-Sahib," zeide hij diep buigende en ze vertrouwde op zijn woord. Monck had een burnous over den arm, dien hij om haar heensloeg voor ze buiten het station kwamen. Ralston's kleine wagen wierp een helder schijnsel door de sombere duisternis. Ze stapte in een groote plas water, vóór ze dien nog hadden bereikt en was een en al verbazing, toen Monck haar zonder eenige plichtpleging opnam en haar op haar plaats neerzette. De regen sloeg op de kap en ze vroeg zichzelf verwonderd af, of ze er erg mee zouden opschieten en ter wijl ze daarmee nog niet in het reine was, begon de motor te puf fen en merkte ze, dat Monck naast haar kwam zitten achter het stuur. Hij zei geen woord, maar stopte haar ferm in het plaid en voordat ze nog tijd had om te bedanken, waren ze al op weg. Die nachtelijke rit was een van de dolste dingen, die ze ooit had meegemaakt. Monck ging er als de wind vandoor. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1932 | | pagina 1