Breskensche Courant 25 De strijd eener vrouw Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen. Ordonnantie van Willem V, hertog van Kleef, voor de heerlijkheid Breskens. FEUILLETON Provinciaal Nieuws Gewestelijk Nieuws 41ste Jaargang Woensdag 20 Juli 1932 Nummer 3748 ABONNEMENT: per kwartaal 1,25 bulten Breskens l ,40. Buitenland 6,50 per jaar. Zondagsblad per haar tooi f 0,65; en buiten Breskens 0,72Bui tenland 32)0 per jaar. Verschijnt - iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND - Advertentiën worden aangenomen tot uiterlijk 1 uur nam. Uitgave: J. C. LE BLEU. Dorpsstraat 35. BRESKENS Tel. 21 Postrekening 70179 ADVERTENTIËN: van 5 regels f 0,75; iedere regel meer 15 ent. Ingez. mededeelingen 30 cent per regel. Handelsadüertentièn bij regelabonncmenl groote korting. Tarief op aan vraag verkrijgbaar. GRATIS verzekering ooor de s-\ rr\ abonnës tegen ongelukken, en li i 9el Ooor de volgende bedragen: gulden bij levens- 1 8^ bij dood r** gld bij oer- r* f~\ 8^ bij ver- /4 ver~ lange ongeschikt- 11 II I door H lies van een J van een ^cs üan ecn heid tot werken een ongeluk hond of voet oog duim De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de (Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „Fatum" te s-Gravenhage. gld bij ver lies van een wijsvinger gld bij verlies JIJ van eiken anderen vinger I, Door vriendelijke bemiddeling van den heer Streefkerk alhier bekwa men we onderstaande overdruk uit de Verslagen en Mededeelingen van de Vereeniging tot uitgave der bron nen van het Oude Vaderlandsche Recht. Vijfde deel. No. 1. Daar het ons bekend is dat velen belang stellen in de geschiedenis on zer gemeente, nemen we deze over druk gaarne op. Red. Br. Crt. 0 De schorren van Breskenszand werden door Philips den Schoone, als graaf van Vlaanderen, en keizer Maximiliaan, als zijn voogd, ter be dijking gegeven aan Philips van Kleef, heer van Ravestein, bij akte van Maart 1487 (uitgegeven door A. E. Gheldolf in: Bijdragen tot de oudheidkunde en geschiedenis van Zeeuwsch Vlaanderen, VI blz. 352); maar het duurde tot 6 April 1510, eer Philips van Kleef aan verschil lende personen vergunning tot be dijking gaf op de voorwaarden, die door J. H. van Dale in zijne ver handeling over de heerlijkheid Bres kens (zie Bijdragen II, blz. 136) zijn medegedeeld. Zoo kwam de nieu we heerlijkheid tot stand, wier ver houding tot het Vrije van Brugge, waarin zij gelegen was, door den lateren keizer Karei V 6 September 1517 werd vastgesteld (aldaar, blz. 146). Daarbij werd o.a. aan denl heer van Breskens het hoog, middelbaar en laag rechtsgebied toegekend. Philips van Kleef stierf 15 Ja nuari 1528, en zijne bezittingen ver erfden op zijn neef Johan III. hertog van Kleef, Gulik en Berg, na wiens dood, in 1539, zij overgingen op diens zoon, hertog Willem V, die een korten tijd getracht heeft zich als opvolger van Karei van Egmond in Gelderland te handhaven. Deze is de heer, die de achterstaande or donnantie voor Breskens heeft uitge vaardigd. Daar het slot der ordon nantie en daarmede de dateering ont breekt, kan slechts in het algemeen worden vastgesteld, dat zij is ge geven nog tijdens de regeering van Karei V, daar van het recht van den keizer als graaf van Vlaanderen 54. (Honor Bricht) door L. G. MOBERLY met vertaling van Mevr. De Vry ObreenBreda Kleynenberg. „Als dat zoo is, laten we dan afspreken, dat we 't er nooit meer over hebben," was 't kalme ant woord. „We hebben je gered uit de klauwen van die beesten, dat is de hoofdzaak. Je bent nu veilig erf nooit zullen de ellendelingen je terug zien". „Het was hun bedoeling om mij cadeau te doen aan hun lievelings god „Ju-Ju," en ik nou, ik wil er niet meer over spreken". 't Gezicht van den zieken man kreeg een zoo griezelig angstige uit drukking, dat Mark zoo gauw moge- lyk 't gesprek 'n aangenamer wen gesproken wordt, dus tusschen 1539 en 1555, of liever, want 'hertog Willem, die zich in de akte geen hertog van Gelder meer noemt, zal haar wel niet vóór het verdrag van Venlo uitgevaardigd hebben tus schen 1544 en 1555. Het stuk wordt hier uitgegeven volgens een handschrift, dat in 1901 op een publieke verkooping te Groe- de ten behoeve van het Zeeuwsche rijksarchief werd aangekocht. Het register, waarvan dit handschrift een deel uitmaakt, bevat bovendien af schriften van de bovenvermelde akte van 1510, van eene memorie namens den heer van Breskens tot de ge committeerden der Generaliteit ge richt, dd. 18 Juni 1723, en van den omlooper van Groot- en Klein-Baar- zande. Het grootste gedeelte van het deel is onbeschreven gebleven. De omlooper is in 1808 afgeschreven door Adriaen Dircksen Jacobus'- zoon; de beide eerste stukken zijn respectievelijk in 1766 en 1770 ge- copiëerd door diens vader Jacobus Dirckx, die zich zoowel op fol. 2 als aan het einde der ordonnantie, fol 8, noemt. Op den titel van zijn handschrift deelt hij zelfs nauwkeu rig mede, dat hij de keur van hertog Willem den len November 1766 heeft overgeschreven. Het ware wel te wenschen, dat onze copiïst, van wien mij overigens niets bekend is, in alles even nauw gezet ware geweest. Dat scheelt ech ter veel. De door hem geleverde copie is buitengewoon slecht. Hij kon het stuk, dat hij afschreef, niet lezen, loste blijkbaar de afkortingen niet op, zoodat hij „van", „e", „t" schrijft, waar blijkbaar: „van den", „en" en „tsy" stond, las de afkor ting voor „en" als „s" en zoo meer. Hij begreep dan ook blijkbaar niet, wat hij schreef1); het is dus niet te verwonderen, dat hij, vóór hij gereed was, het copiëeren staakte Ik moet dan ook verschooning vragen voor het gebrekkige dezer uitgave; het was mij niet altijd mo gelijk na te gaan, wat in het oor spronkelijke kan hebben gestaan. Had ik een beter handschrift ge kend, ik zou er mij zeker van heb ding gaf en in 't vervolg deed hij alles om te vermijden, dat de ge dachten van den patiënt teruggingen naar de verschrikkelijke ondervin gen, die hij doorstaan had. „Wat we 't liefst zouden weten," zei Mark opgewekt, „is allereerst je eigen naam en ten tweede, de achternaam van de vrouw, waar je 't steeds over hadt, toen je ijlde, we zouden haar zoo mogelijk graag bericht over je zenden. Je sprak veel over haar, en je noemde haar Honor, maar meer dan haar voor naam hoorden we nooit. Kan je er ons niet meer van vertellen, kan je ons haar adres geven? Ik zou haar verbazend graag laten weten,hoe 't met je gaat". „Honor," een ploselinge glans gleed over 't magere uitgemergelde gezicht, „dit is Honor's portret". Hij trok 't van onder zijn kussen vandaan en bekeek 'tmet een soort hongerigen blik in de diep wegge zonken oogen. „Zoodra ik terug kwam, zouden we gaan trouwen en ik" hij trok z'n wenkbrauwen samen „ik weet heelemaal niet, wat er in al dezen tijd gebeurd is heb zelfs geen idee in welken tijd van 'tjaar we leven, welke maand hebben we eigenlijk? Ik kan me niet herinneren, hoelang ik uit ben bediend. Maar in het archief der gemeente is er geen aanwezig, en ook de geleerde uitgever der Coutumes des petites villes et seig- neuries enclavées du quartier de Bru ges, de heer L Gilliodts van Se- veren, berichtte mij, dat de ordon nantie hem onbekend is. R. FRUIN. 1) De menigvuldige gevallen, dat in de copie volgens de Zeeuwsche uitspraak aan het begin van een woord een ,,h" is geplaatst of weg gelaten, zullen dan ook niet aan Dirckx te wijten zijn, maar reeds in het door hem nageschreven stuk hebben gestaan. (Wordt vervolgd). Belangstelling voor de Restau ratie van Veeres Raadhuis in Oost-Indië. De Restauratiecommissie voor het Raadhuis van Veere, die onlangs den Commissaris der Koningin in Zeeland den eersten afslag in zilver der door haar toedoen, ten behoeve van het herstel van dit bouwwerk, geslagen Bouwptnning heeft aange boden, deed thans ook in Ne- derlandsch lndic So.u zïsh hooren Mevrouw L. van Dam van Isselt heeft n.l. een, door alle leden van het werkcomité onderteekende schen kingsoorkonde vervaardigd, waarbij een afslag in zilver van dezen bouw- penning den Gouverneur-Generaal ten geschenke werd aangeboden, en de vertegenwoordiger voor Indië van de Kon. Begeer (die den penning sloeg) heeft dezen thans, naar wij vernemen, op een speciale audiëntie overhandigd. De Gouverneur-Generaal betuigde zijn ingenomenheid met den fraaien penning en Z.Exc. schonk het Restau ratiefonds een zeer gewaardeerde bijdrage. Naar men ons mededeelt, is het werk der Commissie in Nederland tot dusverre niet zonder succes ge bleven en verschillende, soms be langrijke giften, kwamen bij haar binnen; daarvoor werd steeds, zoo zij boven dë f 6 waren een bronzen boven de f 25 een zilveren bouw- penning toegezonden. Engeland weg ben, 't lijkt me wel den duur van eenige levens, maar ik heb niet 't flauwste vermoeden, hoe lang 'tin werkelijkheid is". „We zullen je er nu gauw genoeg terug kunnen brengen en in ieder geval zal 't je weldra te binnenl schie ten, hoe lang je weg bent geweest. Je bent nou nog te slap om je veel te herinneren, maar heusch, 'tkomt alles weer gauw tot je. Maar vertel me intusschen even den naam en 't adres van die knappe jongedame, dan zal ik haar telegrapheeren. Ze kon wel eens erg in ongerustheid over je zitten". „Maar noch haar naam, noch haar adres kan ik me herinneren," zei de zieke man zielig. „Het lijkt héél gek, maar ik kan 'tniet. Ik; heb mijn hersens afgepijnsd en afgepijnsd, echter mijn eigen naam, zoowel als de hare zijn absoluut uit mijn ge heugen weggevaagd en hoe meer ik tracht me beiden te herinneren, hoe hopeloozer 'tme schijnt, er nog ooit achter te komen. Telkens heb ik 't gevoel, „ziezoo nu heb ik "t," en dan is 'tweer weg, mijn hersenen schijnen niet meer in staat goed te werken. Ik denk," en hij sprak héél langzaam, „ik denk dat ik er gens een flinken slag op mijn hoofd moet hebben gehad, maar ik kan. me Dreigend conflict in ZeeuwschVlaanderen West? Men schrijft ons: In aansluiting met ons bericht van vorige week omtrent het dreigend arbeids-conflict te Biervliet, kunnen wij thans nog meedeelen dat de Hoofdbesturen van de Algemeene-, de Christelijke- en de Katholieke Landarbeiders Bonden, den toestand in Zeeuwsch-Vlaanderen ernstig heb ben besproken en zij gezamenlijk tot de slotsom zijn gekomen, dat, waar de toestand in de andereplaat sen vrijwel gelijk is aan die te Bier vliet, verzet van de zijde der Vak bonden geboden is. Inmiddels kunnen wij ook be richten, dat de Rijksbemiddelaar zich tot het Gemeentebestuur heeft ge wend om inlichtingen, waaruit wij dus opmaken, dat deze zich met de zaak gaat bemoeien. Het is te hopen, dat het hem moge gelukken een bevredigende op lossing te vinden, daar een staking over het geheele Westelijk Deel, gezien het groote aantal georga niseerde landarbeiders over alle plaatsen wel zeer goed mogelijk moet worden geacht, doch zeker door een groot deel van ons publiek, niet zal worden gewenscht. Er heerscht een goede geest van samenwerking bij de verschillende organisaties. SLUIS. Wederom is een stukje oud-Hol land gedoemd te verdwijnen, om plaats te maken voor den modernen motor. Wij vernemen n.l. uit goede bron, dat, behoudens onvoorziene omstandigheden, de oude molen „De Brak" in den loop van dit jaar nog zal worden afgebroken. Ieder, die Sluis bezocht heeft, zal den prachtigen molen opgevallen zijn, die zich direct achter de oude stads wallen bij den Zuidelijken ingang van het stadje bevindt. De molen, die gebouwd is- in 1739, en het ei gendom is van den heer IzJ Sanders, trekt jaarlijks dp belangstelling van de vreemdelingen, en men mag het dan ook beschouwen als een der attracties voor de buitenlanders die vanuit de Belgische kust deze ge meente bezoeken. Van de gelegen zelfs niet te binnen brengen, wan neer dat gebeurd is en door wie. Eerlijk gezegd weet ik heelemaal niets tot 't moment, dat ik me zelf in handen vond van die schurken, waaruit jij me bevrijd hebt. Alles daarvoor is een nachtmerrie van duisternis voor me, tenminste een lange tusschenruimte, die me alles heeft doen vergeten. Ik herinner me uit Engeland te zijn gegaan, ik her inner me dingen, die gebeurden vóór 'k 't verliet, maar dan komt er een leegte, en weet ik niets meer". „Heb je eenig besef, wanneer je weg bent gegaan uit Engeland?" in formeerde Mark, „ik ben benieuwd of je kunt nagaan, hoe lang je al weg bent" en hij noemde de datum en 'tjaar dat ze hadden. Eenige seconden staarde de man in 'tbed hem sprakeloos aan, toen zei hij langzaam: „Maar, als dat zoo is, moet ik meer dan twee jaar weg zijn ge weest! Het lijkt haast ongelooflijk! Meer dan twee jaar en al dien tijd heeft zij op me gewacht". Hij zei 't droomerig, als tot zichzelf. „Ze zal gewacht hebben, want ze beloofde te zullen wachten. Ze is een mensch van eer, op en top en ik wil geen oogenblik meer verliezen van den kostbaren tjjd, ik moet onmiddellijk heid om den molen, die een der mooiste van ons land is, van binnen te bezien tegen een klein entrée, maken er veel gebruik. De redenen, die tot den afbraak leiden, zijn: ten eerste de omstandigheid, dat het be drijf zwaar gehandicapt wordt door de hooge boomen, die rondom den molen staan, en verder de hooge kosten, die noodig zijn om den mo len in goeden bedrijfsstaat te hou den. Zou hier geen mogelijkheid be staan voor de vereeniging tot be houd onzer molens, om te trachten te redden wat te redden is? SLUIS. Op iniatief van het Gemeentebestuur alhier werd Donderdag 14 Juli onder tamelijke belangstelling opgericht een Vereeniging tot bevordering van V reemdelingenverkeer. Tot bestuursleden werden gekozen de heeren J. Berkers, voorzitter, P. v. Hootegem, secretaris, W. Hoegen, penningmeester en tot gewone leden de heeren H. van Mazijk, F. Hiller, P. de Hullu, H. Goderis, F. van den Bossche en A. Wemaer. Reeds dade lijk werd er werk van gemaakt en besloot men het volgende programma op te stellen: 21 Juli: Muziekgezelschap van Ostende met 250 uitvoerders. 24 Juli: Harmonie van Thielt, onder leiding van J. Tinei. 31 Juli- Om 5 uur Gemengd Zang koor uit Brugge. Aan den internationalen zwem wedstrijd Damme-Brugge, een afstand van plm. 5'/i K.M. werd o. a. deel genomen door 2 leden van Sluissche zwemvereeniging namelijk de heeren R. Grahame en J. Wage, welke dezen afstand zwommen resp. in 1 uur 30 min. en 1 uur 35 min. Deze prestatie valt zooveel te meer te waardeeren, omdat zij zich moesten meten met zwemmers als de Belgische kampioen Boone c. a. Ook moet in aanmerking genomen worden, dat het ongeschoolde zwemmers zijn, die heelemaal geen zwemles hebben genoten. IJZENDIJKE. Tot Ontvanger-Griffier van den Magdalenapolder te Biervliet werd benoemd de heer G. Hendrikse, alhier. Tot Ontvanger-Griffier van den Grooten Jonkvrouwpolder (bezuiden) IJzendijke, werd benoemd de heer A. G. Calon, alhier. naar haar terug gaan. Alleen" en met een diep wanhopende uit drukking zag hij Mark aan, zóó dat 'tdeze in z'n hart greep „al leen, ik kan me noch haar naam, noch den mijnen herinneren, hoe, in vredesnaam, zal ik haar ooit te rug vinden? Welke mogelijkheid zou er kunnen bestaan, haar te vinden, als ik niet eens haar naam weet?" 0 HOOFDSTUK XXIII. Huwelijkstoebereidselen. „Natuurlijk kan niemand je ver hinderen, te doen wat je zelf wilt, maar men zal het nog al zonderling vinden, als je van hier weggaat, om op je zelf te gaan wonen in een klein dorpje in de Downs, en daar te trouwen in plaats van uit ons huis, wat toch een héél natuurlijke zaak zou zijn". Molly keek ontevreden naar haar schoonzuster, ze had zich al heele maal ingedacht in 't gezellige, druk ke gedoe van een bruiloft in haar eigen huis en ze was erg teleur gesteld, maar Honor's mooi, ver moeid gezicht, bleef vastberaden. .(Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1932 | | pagina 1