Breskensche Courant
m
Wetsontwerp Terpstra.
De strijd eener vrouw
Woensdag 10 Februari 1932
Nummer 3704
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
FEUILLETON
Ingezonden.
Gewestelijk Nieuws
41ste Jaargang
ABONNEMENT:
per kwartaal 1,25;
builen Breskens 1,40.
Buitenland 6,50 per
jaar.
Zondagsblad per kwar
taal f 0,65; en builen
Breskens f 0,725Bui
tenland 3,50 per jaar.
Verschijnt:
- iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND -
Advertentiën worden aangenomen tot uiterlijk 1 uur nam.
Uitgave:
J. C. LE BLEU, Dorpsstraat 35, BRESKENS
Tel. 21 Postrekening 70179
ADVERTENTIËN:
van I 5 regels f 0,75;
iedere regel meer 15 ent.
Ingez. mededeelingcn 30
cent per regel.
Handelsadoertenliin bij
regelabonnemenl groote
korting. Tarief op aan
vraag verkrijgbaar
GRATIS verzekering voor de s* gulden bij levens- x-\ s~\ gld bij dood wy r* gld bij ver- gld bij ver- j s-\ gld bij ver- 0* gld bij ver- j x-v gld bij verlies
abonnfs tegen ongelukken, en J! II I lange ongeschikt- 11 II I door lies van een J van cen 4() ',c5 Van ecn J 'lcs van een I (J oan e^en
9el voor de volgende bedragen: hcid tot werken een ongeluk hand of voel oog duim wijsvinger anderen vinger
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij Falumte 's-Gravenhage.
0—
in.
Geen bestaanszekerheid voor
de Openbare School.
Bij de beoordeeling van het Wets
ontwerp Terpstra tot wijziging van
de Lager Onderwijswet 1920 trekt
in de eerste plaats wel de aandacht:
de verhooging van de leerlingen-
schaal. Begrijpelijk is dit; die wijzi
ging tast zóó ernstig de vitale be
langen van het onderwijs aan, dat
hiertegen van alle zijden, zoowel door
de voorstanders van het openbaar
als door die van het bijzonder on
derwijs, met klem opgekomen wordt.
Deze wijziging is echter niet de
eenige, die het Wetsontwerp on
aannemelijk maakt; vooral niet voor
de voorstanders van de openbare
school, terwijl ook de voorstanders
van het bijzonder onderwijs zoo lang
zij nog prijs stellen op bet behoud
der Pacificatie, aan hun zijde moe
ten staan.
In de Memorie van Toelichting
toch, behoorende bij het adres van
het Comité van Actie tegen het
Wetsontwerp Terpstra, tot de Sta-
ten-Generaal gericht, wordt gecon
stateerd, dat bij deze voorgestelde
wetswijzigingen en dit na de aan
vaarding der financiëele gelijkstel
ling voor de eerste maal en nog
wel van de zijde van de Regee
ring zelf voorstellen worden ge
daan, die in strijd zijn met het denk
beeld der Pacificatie zelf.
Het uit de Lager Onderwijswet
wegnemen van de zekerheid, dat bij
een genoegzaam aantal leerlingen
in elke gemeente minstens één open
bare school bestaat, kan immers niet
anders dan als zoodanig worden
aangeduid.
In Art. 19 van de L. O. Wet is
bepaald, dat in elke gemeente gele
genheid moet bestaan tot het ont
vangen van openbaar onderwijs in
een genoegzaam aantal scholen en
dat in een gemeente een openbare
school moet bestaan, indien door
de ouders (verzorgers) van 12 leer
plichtige kinderen openbaar onder
wijs wordt begeerd of zoo lang er
nog 8 leerplichtige kinderen op een
school zijn. Afwijking van die ver
plichting wordt alleen toegestaan, en
10.
(Honor Bricht)
door
L. G. MOBERLY
met vertaling van
Mevr. De Vry ObreenBreda
Kleynenberg.
0
„En ik vind, dat je kan wagen
en wagen," merkte Honor wijs op,
„als je maar twee en een halve cent
in de wereld bezit, is 't gekheid er
een dubbeltje van te willen maken,
als je niet zeker weet, dat 't ook
een dubbeltje wordt. Maar nou vlieg
ik weg, anders kom ik te laat".
Na 't ontbijt, Was ze nog even
blijven praten in 't zitkamertje, maar
nu pakte ze gauw haar handschoe
nen en actetasch en wou verdwijnen,
toen Molly zei:
„Wat hen je toch overdreven
nauwgezet, waarom zou je zoo vroeg
gaan, toch niets noodig. David en
ik gaan vandaag naar Westgate, kan
je niet wachten tot we gaan?"
„Gaan jullie vandaag?"
dit niet langer dan voor een ter
mijn van vijf jaren, als de Kroon,
den Onderwijsraad gehoord, daartoe
toestemming verleent.
Deze bepaling, de eenige in de
Lager Onderwijswet, die aan het
openbaar onderwijs in een genoeg
zaam aantal scholen in elke gemeen
te bestaanszekerheid geeft, wordt in
het voorgestelde nieuwe artikel 14
weggenomen.
Voorgesteld wordt, dat een ge
meente aan de verplichting om te
zorgen voor de gelegenheid tot het
ontvangen van openbaar onderwijs,
voldoet, als zij slechts een overeen
komst aangaat met een naburige
gemeente en de kinderen dus ge
zonden worden naar de openbare
school in die aangrenzende ge
meente.
Is de afstand meer dan 4 K.M.
geen nood: er rijden allicht auto
bussen I En de jonge kinderen
van b.v. 5V2 jaar gaan in den
winter bij donker, de deur uit en
komen terug, als de lamp alweer
brandt!
Bijzondere goedkeuring door de
Kroon om geen enkele openbare
school in de gemeente te hebben
is niet meer noodig. De Gemeente
raad krijgt de beslissing 'en Ge
deputeerde Staten moeten 't besluit
goedkeuren. Belanghebbenden kun
nen dan nog in beroep komen bij
de Kroon wonder genoeg, dat dit
beroep nog toegestaan wordt, want
bij de oprichting van ongewenschte
bijzondere scholen wordt het thans
bestaande recht van beroep voor in
gezetenen afgeschaft.
Wat voor een paar jaar geleden
bij het gedwongen opheffen van de
eenige openbare school in de ge
meente Peursum, tegen de wensch
van den Gemeenteraad, in breede
kringen als onrecht werd gevoeld,
zal nu door minister Terpstra, daar
in ook al weer volgende de meer
derheid van de Staatscommissie Rut
gers, tot wettelijk recht worden ge
maakt.
Dat daarmede afbreuk wordt ge
daan aan het pacificatiebeginsel, be
lichaamd in Art. 195 van de Grond
wet, schijnt de meerderheid der
Staatscommissie en den Minister niet
te deren.
Moge de Volksvertegenwoordiging
beseffen, dat op die wijze geen
waarachtige pacificatie, geen duur
zame schoolvrede te verkrijgen is.
„Ja, ik heb 'tje heelemaal ver
geten te vertellen, 'tis zoo plotseling
opgekomen. Mama vroeg of we ein
delijk weer eens kwamen. Nou, we
hebben warempel wel eens een ver
anderingetje noodig en nu we toch
geld te wachten hebben, kan 'tbest.
We blijven maar een week weg,
je vindt 'ttoch niet vervelend alleen
te blijven, heusch niet?"
„Natuurlijk niet, als jullie vinden,
dat je 'tdoen kunt, maar 't lijkt mij
nogal een uitgave".
„Oh, dat zal wel gaan. Maar zeg,
nou 't hek van den dam is, hoef
je toch niet iederen morgen zoo
precies op tijd te zijn, wat komt 't er
eigenlijk op aan, als je toch maar
zorgt, dat 'twerk afkomt?"
„Er kunnen brieven zijn, die da
delijk beantwoord moeten worden,
of ik zou eens over 't een of ander
moeten bellen. Nee, ik zou 'tvree-
selijk vinden laat te komen, juist
omdat Mijnheer Martin er niet is.
Het zou net zijn, of ik ervan wou
profiteeren, dat hij weg is, ik ben
nu zelfs liever nog op tijd, dan an
ders".
„Ik kan niet anders zeggen, dan
dat je van een ongelooflijke eerlijk
heid bent," riep Molly nog, Honor
nawuivend, terwijl deze de kamer
al uitging.
Buiten verantwoordelijkheid der redactie.
Waar blijft het menschelijk
gevoel??
Eenigen tijd geleden ontvingen wij
een verzoek om mede te werken aan
een protest tegen een prijsvraag der
„Fédération Dentaire Internationa
le," welke een prijs uitlooft van
1000 Dollar en een gouden medaille
voor eene „onwederlegbare tand-
wortelbehandeling".
Deelnemers moeten minstens aan
2 honden de tanden uittrekken, de
zenuwen verwijderen en de kanalen
met etter van zieke menschentanden
infecteeren, daarna de tanden door
vulling dichtmaken. De boventanden
blijven onbehandeld, de ondertanden
worden na drie maanden in behan
deling genomen. Na 11/2 jaar wor
den de dieren gedood om aan de
tanden te onderzoeken.
Tandarts Dr. Chamarck uit Berlijn
zegt, dat, aangezien de groote ver
breiding van de prijsvraag, met ze
kerheid kan worden aangenomen,
dat nu weer tallooze onschuldige
dieren gedurende langen tijd on
noemlijk zullen te lijden hehben.
Het eigenaardige van het geval
was, dat wij den hoofdzetel van de
Fédération niet te weten konden ko
men, maar schijnt thans volgens be
richten van de „Verein gegen Vi-
visektion und sonstige Tierqualerei
e.V. München en Geiegsjustizrat H.
Hauck ons land de twijfel
achtige eer hiervan te genieten.
Wij meenen het ons gedane ver
zoek in te moeten willigen.
Volgens ons principe doen wij
geen persoonlijke aanvallen, maar
zullen den ons genoemden dokter
in Den Haag afschrift van dit arti
kel toezenden, opdat de „Fédéra
tion" zal weten, dat wij hen met
open vizier bestrijden zullen.
Wij roepen allen op, die ons wil
len steunen en wel kunnen zij dit
op de volgende wijze: Over de ge-
heele wereld moeten wij centra heb
ben, waarvan uit de actie geleid
zal worden. Alle humanitaire ver-
eenigingen of particulieren zullen
zich onverwijld opgeven, indien zij
voor hun stad evtl.land de organisa
tie op zich willen nemen.
Daar de „Fédération" interna
tionaal is, kunnen wij ook intema-
Op kantoor wachtte haar een hee-
le stapel brieven, geleidelijk werkte
ze ze door, dan weer eens een be
antwoordend, dan weer noodige aan-
teekeningen makend, af en toe een
telephoongesprek er tusschen door
voerend. Het was een drukke och
tend, maar ze was bijna door die
correspondentie heen en overlegde
net bij zichzelf, of ze een stuk, dat
Martin achter had gelaten, onder
handen zou nemen, toen ze een brief,
in een net klein handschrift geschre
ven, open maakte. Het was een kort
schrijven, maar de inhoud scheen
opeens als gegrift in Honor's herse
nen, terwijl ze 't papier krampach
tig vastklemde. „Persoonlijk en ver
trouwelijk," stond bovenaan en de
inhoud luidde als volgt:
Amice,
„Onlangs vertelde je me, dat
je belang hadt bij de Mandaloree-
mijn. Tusschen ons beiden ge
zegd: de zaak staat op springen,
neem dus zoo gauw mogelijk er
uit, wat je erin gestoken hebt.
Dit is absoluut vertrouwelijk. Om
God's wil, laat wat ik je hier zeg
niet verder gaan, 'tleed zou niet
te overzien zijn, als er iets van
uitlekte.
Hartelijke groeten
P.W".
tionaal optreden en is het onze be
doeling een aanklacht tegen de Fé
dération bij den Volkenbond in te
dienen op grond, dat zij door hun
prijsvraag den zedelijken ondergang
der menschheid in de hand werkt.
Wij willen dadelijk opmerken, dat
wij rechtstreeks van den Volken
bond niets verwachten, maar het is
uitsluitend ons doel door deze actie
de menschen bekend te maken met
de gevaren, die hen bedreigen.
Voor alles moet echter onze actie
waardig blijven. Haatuitdrukkin-
gen en beleedigingen zullen streng
geweerd worden.
„Amor est Iustitia"
I. I. B. W.
Ant. Duyckstraat 10 Den Haag.
CADZAND.
De alhier gevestigde en zich
ook over de gemeenten Nieuwvliet
en Zuidzande uitstrekkende vereeni-
ging voor wijkverpleging en tuber-
culozebestrijding hield Vrijdagavond
j.l. haar gewone jaarvergadering ten
huize van P. Comelis-Luteijn te
Nieuwvliet, onder voorzitterschap
van den heer Iz. Erasmus, burge
meester van Cadzand.
Behalve het bestuur waren slechts
13 leden aanwezig.
De rekening over 1931 sloot met
een batig slot van f 157.27 (f2150.27
ontvangsten, f 1993,- uitgaven). De
begrooting voor 1932 werd opge
maakt met een cijfer van f 2160.27
aan inkomsten en uitgaven en met
een post van f 242.32 voor onvoor
ziene uitgaven.
Het aantal leden der vereeniging
bedroeg 1 Januari j.l. 659, n.l. 203
te Cadzand, 204 te Nieuwvliet en 252
te Zuidzande.
In het verslag van den secretaris
werd er aan herinnerd, dat ;aan
Zuster C. J. Verhage eervol ontslag
uit haar betrekking van wijkver
pleegster werd verleend met ingang
van 1 Mei 1931 en gememoreerd,
hoezeer zij er in geslaagd is door
haar optreden de in deze gemeenten
onbekende wijkverpleging populair te
maken.
Als opvolgster van Zuster Ver
hage werd benoemd Zuster P. van
der Pligt. Door beide Zusters wer-
De brief viel op de tafel en Honor
staarde als versteend naar 't velletje
papier, terwijl 't haar toescheen of
een koude band haar hart omknelde.
De Mandaloree-mijn, David's geld:
het kleine beetje dat hij bezat. Het
was het succes van deze mijn, waar
David al zijn hoop op gevestigd had.
Gedurende een paar minuten was
haar denken zonder eenigen samen
hang, alleen draaiden deze twee pun
ten met een wanhopende vasthouden-
heid steeds in haar gedachten rond:
de Mandaloree-mijn, David's geld
David's geld, de Mandaloree-mijn.
En de mijn was slecht, binnenkort
zou 'tmisloopen, David zou alles
verliezen en geruïneerd zijn.
Dat mocht niet gebeuren, het was
onmogelijk een dergelijk ontzettend
iets toe te laten. Er was maar één
mogelijkheid voor haar, ze moest een
ramp voorkomen. David moest ge
waarschuwd worden, David, haar
jongere broer, die met al z'n on
beholpenheid toch zoo'n schat was.
En de arme, hulpelooze Molly, die
een baby wachtte oh nee, het
kon toch niet, dat zij kalm zou toe
zien zonder een vinger uit te ste
ken, dat zij allen te gronde gingen.
„Dit is absoluut vertrouwelijk"
de woorden staarden haar aan van
uit den brief, die ze net gelezen
den 1033 bezoeken in 1931 afgelegd,
waarvan 96 ter bestrijding van de
t.b.c.
Door de vereeniging werden in
het afgeloopen jaar twee kinderen
uitgezonden naar het koloniehuis
„Heelsum" van het Centraal Ge
nootschap voor kinderherstellings-
en vacantiekolonies.
Met het oog op de finantieele
draagkracht der vereeniging werd
aangespoord het ledenaantal zoo
hoog mogelijk op te voeren.
SCHOONDIJKE.
Op 12 Febr. a.s. zal ds. Snijdelaar
alhier voor de leden der Volksuni
versiteit een lezing met lichtbeelden
houden over Palestina.
De muziekvereeniging „Oefe
ning kweekt Kunst" zal alhier op
18 Febr. a.s. haar jaarlijksche uit
voering geven bij den heer J. J. van
Rosevelt.
De verschillende muzieknummers
zullen worden afgewisseld door voor
drachten en zang door den humo
ristzanger A. Jansen uit Vlissingen.
OOSTBURG.
Door de vereeniging voor vocale-
en instrumentale muziek „Polypho-
nia" alhier werd Donderdagavond
een uitvoering gegeven, die als zeer
geslaagd mag heeten. Dat men ook
iets moois verwachtte blijkt wel uit
de groote belangstelling, het beurs
gebouw was geheel vol.
'Ongetwijfeld heeft de vereeniging
met dit concert bewezen dat zij als
diletanten-vereeniging op zeer hoog
peil staat, hetgeen zeker aan vol
harding en studie onder de accura
te, artistieke leiding van den direc
teur, dhr. Cor Schijve, te danken is.
De ensemble-klank van het koor
heeft ons ten volle kunnen bevredi
gen; een viertal klassieke liederen
voor vierstemmig koor, w.o. van Pa-
lestrina, da Foggia en Scandelli wer
den goed gezongen, alsmede ook
een Motet en het „Lentekoor" uit
„die Jahreszeiten".
Grooten bijvat verwierf het trio
in G. gr. terts voor viool (de heer
v. d. Vleuten), cello (de heer Bruij-
nooge) en piano (de heer Schijve),
terwijl door het strijkorkest de „Eg-
mont-ouverture" van Beethoven en
de „Rosamunde" van Schubert uit
stekend werden uitgevoerd.
Nadat na de pauze eerst met de
had „Om God's wil, laat wat
ik je hier zeg, niet verder gaan".
De woorden leken wel op haar toe
te springen, 't was haar of ze leefden.
„Dit is absoluut vertrouwelijk,"
de woorden brandden in haar her
senen; maar niettegenstaande dit
nam ze de pen op, schreef den da
tum boven aan 'tvel papier van haar
schrijfblok en vervolgde: „Lieve Da
vid".
Daarna wachtte ze even. Ze moest
David schrijven en wel dadelijk. Hij
en Molly waren kort na haar uit
huis gegaan om met den ochtend
trein naar Westgave te vertrekken,
waar Molly's moeder woonde; als
zij den brief vroeg postte, zou deze
David misschien dien avond nog
bereiken, of anders op z'n laatst
den volgenden morgen met den
eersten post Het kon niet an
ders, David moest gewaarschuwd
worden, en vlug, er was geen oogen-
blik te verliezen. De geheimzinnige
schrijver van den brief had zeer
dringend geschreven en klaarblijke
lijk was de tijd kostbaar. P.W. had
geen adres opgegeven, dus kon ze
hem niet schrijven.
fWordt vervolgd.).
