Breskensche Courant
200
25
De strijd eener vrouw
Wetsontwerp Terpstra,
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Binnenland
FEUÏLLETON
41ste Jaargang
Zaterdag 6 Februari 1932
Nummer 3703
ABONNEMENT:
per kwartaal 1,25;
buiten Breskens 1,40.
Buitenland 6,50 per
jaar.
Zondagsblad per kwar
taal f 0,65; en buiten
Breskens 0,725Bui
tenland 3,50 per jaar.
Verschijnt
- iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND -
Advertentiën worden aangenomen tot uiterlijk 1 uur nam.
Uitgave:
J. C. LE BLEU. Dorpsstraat 35, BRESKENS
Tel. 21 Postrekening 70179
ADVERTENTIËN:
van 5 regels f 0,75;
iedere regel meer 15 ent.
Ingez. mededeelingen 30
cent per regel.
Handelsadocrtentiên bij
regelabonnement groote
korting. Tarief op aan
vraag verkrijgbaar.
GR A TI S verzekering voor de
abonné's tegen ongelukken, en
wel voor de volgende bedragen:
gulden bij levens- f8^ bij dood r-j m* gld bij ver- r* f~\ 8^ bij ver- A &V bij üer~
lange ongeschikt- f Jt f door lies van een I bes van een ZAI I lies van een
heid tot werken een ongeluk hand of voel oog duim
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „Fatum" te 's-Gravenhage.
gld bij ver
lies van een
wijsvinger
f r\ gld bij verlies
li/ üan €^en
anderen vinger
De geschiedenis van de econo
mische politiek heeft voldoende be
wezen, dat maatregelen ter bescher
ming in het eene land genomen,
hoe begrijpelijk ook, in het andere
land tegenmaatregelen uitlokken.
Ook de zoo ingrijpende besluiten
tot contenginteering van den vleesch-
invoer, welke in Denemarken groo
te ontstemming heeft gewekt, heb
ben tot resultaat gehad, dat thans
door verschillende handelszaken daar
te lande tegenmaatregelen overwe
gen. Of dit alles een formeele boy
cot van Nederlandsche, of zelfs Ne-
derlandsch-Indische artikelen, ten
gevolge zal hebben, staat te bezien.
Uit brieven door verschillende Ne
derlandsche firma's ontvangen, blijkt,
dat de Denen de door Nederland
t.a.v. den vleeschinvoer gevolgde
politiek als een groot onrecht be
schouwen. Het Deensche blad „Da-
gens Nyheder" noemt het optreden
van de Nederlandsche regeering, die
een Deensche delegatie heeft doen
overkomen voor onderhandelingen,
welke bij voorbaat vergeefsch wa
ren, niet in overeenstemming met de
internationale hoffelijkheid. Een
lichtpunt is het feit, dat de hoofd
ambtenaren van de betreffende de
partementen der vijf Oslo-staten te
Genève gezamenlijk een bespreking
zullen hebben, terwijl overleg zal
worden gepleegd tusschen de mi
nisters van Denemarken, Noorwe
gen, Zweden, België en ons land,
om te bespreken, wat in de gegeven
omstandigheden door de Oslo-sta-
ten in de richting van economische
samenwerking kan worden gedaan;
De kampioen voor deze laatste
Dr. H. Colijn heeft dezer dagen
voor de „Vereeniging voor actieve
handelspolitiek" een rede gehouden
over de „St. Vitusdans van het pro
tectionisme". Hij besprak uitvoerig
de huidige wereld-overproductie. De
hoofdoorzaken van den tegenwoor-
heer Colijn worden gezocht in het
feit, dat de wereld zich nog steeds
niet heeft aangepast aan de verande
ringen in de structuur, door den we
reldoorlog in het leven geroepen en
doordat de regeeringen door haar
handelspolitiek, die aanpassing langs
natuurlijken weg, zooveel doenlijk
hebben belemmerd. De rustelooze
onevenwichtigheid, de ,,St. Vitus-
9.
(Honor Bricht)
door
L. G. MOBERLY
met vertaling van
Mevr. De Vry ObreenBreda
Kleynenberg.
0
Zijn stem klonk verachtelijk, en
hij kon 't niet uitstaan, in z'n hart,
dat hij zichzelf maar een oogen-
blik door haar knapheid aangetrok
ken had gevoeld.
Honor gaf geen antwoord, ze wist
nu wel langzamerhand, dat 't onzin
was, in te gaan op zijn snieren, en
zwijgend verdween ze naar 't aan
grenzende kamertje, waar de schrijf
machine stond. Haar eerste woede
over zijn onhebbelijkheid, zakte gauw.
„De eenige uitlegging is, dat ie
mand hem dusdanig gekwetst heeft,
dat hij in 't opzicht van vrouwen,
ontoerekenbaar is, maar 'tis pure
gekheid, dat ik me daar iets van
aan zou trekken," overdacht ze, op
de haar eigen, verstandige manier,
dans," in de handelsbetrekkingen
tusschen de staten, kwam na 1929
in even groote hevigheid terug als
in de eerste na-oorlogsjaren.
De heer Colijn zeide voorts elk
middel te aanvaarden, dat doelmatig
is en niet door hooger gebod als
ongeoorloofd moet worden afgewe
zen. Thans is er een noodtoestand.
Dat wij de hulp der regeering noo-
dig hebben, nu wij het zelf niet
meer af kunnen, is volgens spr. te
bejammeren, maar zonder haar gaat
het niet.
Intusschen bereiken ons berichten
over nog meer contingenteering. Bin
nenkort zullen waarschijnlijk even
eens beschermende maatregelen wor
den genomen tegen den invoer van
schoenen, waardoor in de eerste
plaats Tsjecho-Slowakije zou wor
den getroffen. In dit laatste geval
is de Nederlandsche regeering ech
ter niet vrij om zonder meer ean
contingent vast te stellen, daar Ne
derland is gebonden door het in
1923 met Tsjecho-Slowakije gesloten
handelsverdrag, dat ons land eenige
belangrijke uitzonderingen heeft toe
gestaan op het protectionistische sy
steem van Tsjecho-Slowakije. Daar
om zal, alvorens overgegaan wordt
tot genoemde maatregelen, eerst on
derhandeld moeten worden tusschen
de beide regeeringen.
0
Nu er na de conferentie met den
Rijksbemiddelaar geen wijziging is
gekomen in den toestand in het con
flict in de Twentsche textielindustrie,
is er te Enschede opnieuw een druk
bezochte openluchtmeeting gehou
den, georganiseerd door den Alge-
meenen Nederlandschen Bond van
Textielarbeiders, „De Eendracht".
De arbeiders zullen met kracht den
strijd voortzetten. Overwogen wordt,
dat van de zijde der drie samenwer
kende organisaties ook voor de on
georganiseerden zal worden gezorgd.
Omtrent de bespreking met den
heer Van IJsselstein kan nog wor
den gemeld, dat de drie vakbonden
en de politiek-onafhankelijke textiel-
organisatie zich accoord hebben ver
klaard met het instellen van een
bemiddelingsraad. De Landelijke Fe
deratie van Textielarbeiders wei
gerde echter daaraan medewerking
te verleenen, daar zij eerst de in
trekking eischte van de 10 pCt.
loonsverlaging. Op grond van het
feit, dat in acht fabrieken wordt
ning; ze kende haar eigen waarde
terwijl ze druk aan 'twerk ging en
geen moment meer dacht aan de
scherpe tong van haar chef.
Een half uur later kwam ze met
al haar tikwerk binnen en met een
goedkeurend lachje, zag hij 'tin.
„>Ja, dat is goed, maar er zijn
nog veel meer brieven," zei hij, op
veel vriendelijker toon dan eerst,
en Honor vroeg zich af, of hij zich
wat geneerde misschien, „en morgen
zal ik al 't werk voor de volgende
veertien dagen met U bespreken, ik
wil, dat U 't goed begrijpt, want ik
laat alles aan U over, ik ga namelijk
naar 't buitenland".
„'Maar Woensdag is de maand
om, 't was immers een proeftijd, hadt
U dat vergeten?" vroeg Honor ver
wonderd.
„Ik ben zeer tevreden over Uw
werk," zei hij effen, „en ik had
tot Woensdag willen wachten met
U te vragen, of U de betrekking
voor vast zoudt willen aannemen.
U voldoet me als secretaresse. Aan
gezien ik morgenavond weg moet
moeten we voordien tot een beslis
sing komen. Ik vond 't eigenlijk van
zelfsprekend, dat U zoudt willen
blijven, omdat U er indertijd zoo op
gesteld was, vast werk te hebben.
„Ik ben er nu nog net zoozeer
doorgewerkt, waardoor de staking
wordt verzwakt, dringt de Federatie
op uitbreiding der staking aan.
0
Het is een droeve plechtigheid
geweest, de teraardebestelling van
de slachtoffers van de ramp met
de „Ooievaar," welke Maandag
heeft plaats gehad. Het stoffelijk
overschot werd aangevoerd door de
„Kota Nopan" van de Rotterdam-
sche Lloyd. Het stoffelijk hulsel van
den piloot Wiersma is te Amsterdam
op de begraafplaats „Zorgvlied" aan
de schoot der aarde toevertrouwd,
terwijl de piloot Van Onlangs en
de boordwerktuigkundige Kotte of>
de Algemeene Begraafplaats „Croos-
wijk" zijn ter aardebesteld. Velen
hebben de kloeken mannen, die te
Bangkok het leven lieten, den laat-
sten eer bewezen.
De wereld der techniek, die deze
jonge levens heeft geëischt, zet haar
werk echter onverbiddelijk voort.
Zoo heeft de Koning van België
Albert, die naar men weet een groo
te bewondering toont voor de lucht
vaart en haar ontwikkeling met be
langstelling volgt, een der K.L.M.-
vliegtuigen, de „Ekster," die Don
derdag naar Indië is vertrokken,
voor zich laten demonstreeren. Hoe-
we! de weersomstandigheden zeer
ongunstig waren, is de demonstratie,
waarbij ook de Directeur der K.
L. M., de heer Plesman, aanwezig
was, volkomen geslaagd. De Ko
ning heeft medegedeeld, dat men
het plan had een lijn te i openen
naar Belgisch Congo. Men wilde de
ze route echter in étappes vliegen
met verwisseling van toestellen en
piloten. Z. M. was zeer verrast te
vernemen, dat de K.L.M. de geheele
route wekelijks vliegt met dezelfde
piloten en hetzelfde vliegtuig. Zie
hier de lichtzijde van het wonder
lijke technische leven, dat nog steeds
niet zonder slachtoffers tot een hoo-
gere trap van ontwikkeling is ge
komen.
0
II.
Het leerlingen-aantal in het
Wetsontwerp-T erpstra.
Het Comité van Actie tegen Wets-
zou worden en dus hiermee ook zijn
toekomst gemaakt,
op gesteld als toen ik kwam," zei
Honor kalm, „en ik ben blij dat ik
voldoe. Ik zal mijn best doen dat
'tzoo blijft en hoop, dat alles goed
zal gaan, als U weg bent. U geeft
me een groote verantwoordelijk
heid".
v ,,Dat is zoo, hebt U er iets op
tegen?"
„Nee, allerminst, als ik 'tnaar Uw
zin kan doen". Ze keek hem recht
aan, en de stalen blik uit zijn grijze
oogen verloor iets van z'n hard
heid.
„Ik ben overtuigd, dat U 'tgoed
zal doen," zei hij, vriendelijker, dan
ze 't ooit gehoord had, „anders zou
ik 't U niet toevertrouwen. En
onthoudt U dit, al stel ik de vrouw
in 't algemeen niet hoog, ik ver
trouw volkomen".
Honor's adem stokte van plezier
en haar hart klopte bijna hoorbaar;
maar 't lukte haar, bedaard te ant
woorden:
„Daar ben ik héél blij om, ik
zal mijn best doen U te toonen, dat
ik Uw vertrouwen waard ben; 't
werkt zooveel prettiger, als je weet
vertrouwd te worden".
Den heelen verderen middag was
ze vervuld met een innige voldoe-
ontwerp Terpstra verzocht ons het
volgende op te nemen:
Een der ernstigste bezwaren tegen
het Wetsontwerp-Terpstra is wel dit,
dat het per 45 leerlingen slechts
één leerkracht beschikbaar stelt.
Ouders, die er prijs op stellen
en welke zouden dit niet! dat
hun kinderen goed, deugdelijk on
derwijs ontvangen, onderwijs, dat in
zijn opvoedkundige beteekenis in
verband met den aard en de aanleg
van hun kinderen allen van elkaar
verschillend, ook in bevattelijkheid
allen steun geeft in hun ont
wikkeling, kunnen niet meegaan met
de gedachte, dat daar 45 kinderen
tegelijk behoorlijk zouden kunnen
worden onderwezen en opgevoed.
Dat wordt wat men noemt dres
suur, massa-opvoeding, zonder ge
legenheid tot eenig voldoend re
kening houden met ieders eigenaar
digheden en speciale behoeften.
En de praktijk heeft geleerd, dat
een bepaald aantal leerlingen per
onderwijzer(es) in de Wet aange
geven, op alle scholen zonder on
derscheid door zitten-blijven en tus-
schentijds opnemen bij verhuizing,
in de klassen vaak een veel groo-
ter aantal leerlingen brengt dan dat
wettelijke aantal.
Zoo was het b.v. voor eenige ja
ren, toen we ook als tijdelijke maat
regel een vastgesteld aantal kinderen
per leerkracht in de Wet hadden
het waren er toen 48, dus slechts
3 meer en daardoor in één In
spectie hadden (volgens officiëele
opgave):
19 klassen met 4950 leerlingen.
44 klassen met 5155 leerlingen.
18 klassen met 5660 leerlingen,
en nog enkele met nog hoogere ge
tallen.
Zoo zullen we krijgen met de
schaal van 45 leerlingen, over heel
het land (57 Inspecties) talrijke klas
sen met een gemiddelde van wel
55 leerlingen.
Dit is toch waarlijk niet te aan
vaarden.
Tal van gemeentebesturen zullen
dan ook uit eigen middelen zooge
naamde boventallige onderwijzers
aanstellen en een deel der ongeveer
2600 leerkrachten, die door het Rijk
bij aanneming van de Wet tot werk
loosheid worden gedoemd, voor ei
gen rekening zeer ten nadeele
van de gemeente-financiën weer
in de school moeten brengen.
Het is dan ook geen ,wonder,
en Martin's gebrek aan vertrouwen
in haar, had haar meer gegriefd, dan
ze zich zelf wou geven. Zijn lof
tuitingen zongen dien avond steeds
in haar ooren en zooals ze 't uit
drukte, borg ze ze veilig op in haar
gedachten de dagen, die volgden.
Dit waren drukke dagen voor haar.
Martin's afwezigheid gaf haar een
belangrijke verantwoordelijkheid, en
hoewel ze hier nooit tegenop had
gezien, was ze in dit geval bijna
kinderlijk beangst ook maar de ge
ringste aanmerking te kunnen krjj-
gen.
Er was licht gekomen in de duis
ternis, die zoolang had gehangen
over 't onbeholpen huishoudentje in
de Populierstraat.
Bij den dag werd David's over
tuiging vaster, dat 't succes van de
bewuste mijn, waar hij vrijwel zijn
heele fortuintje in gestoken had,
moest komen, de Mandaloree-aan-
deelen zouden een groote vlucht ne
men I David's raadgever was in deze
zeer luchthartig en David ging er
graag in mee, waar 't zijn groot
ste wensch betrof, en in zijn over
tuiging ging hij zelfs zoover, dat
zijn geld verdrie- of vierdubbeld
„Charlie Dawson is er zeker van,
dat de zaak gezond is," verzekerde
hij Honor, toen ze er bezorgd naar
dat ook het bestuur der Vereeniging
van Nederlandsche Gemeenten zich
met alle kracht tegen de aannneming
van dit deel van het Wetsontwerp
verzet.
En als de gemeentebesturen uit
hoofde van de slechte staat hunner
geldmiddelen tot die aanstelling van
boventallige leerkrachten niet kun
nen overgaan, dan zullen er in ver
band met de grootte der schoollo
kalen, die op die buitengewone aan
tallen leerlingen niet berekend zijn,
verbouwingen en schikkingen moe
ten plaats vinden, die veel geld en
allerlei moeilijkheden voor het on
derwijs brengen.
En nu geldt dit bovenstaande nog
maar voor de groote scholen, die
door deze 45-schaal waarlijk nog niet
het ergst worden getroffen.
Arme scholen, arme kinderen, ar
me onderwijzers (essen) ten platte-
lande.
De moeilijkheden, waarmee klei
ne scholen en er zijn er zoo tal
rijke van in ons land te worstelen
hebben, zijn toch al zoo groot.
Het behoorlijk onderwijs geven
aan een klasse kinderen, gevormd
door meerdere leerjaren kinderen
dus van zeer onderscheiden leeftijd
en ontwikkeling moet zijn steun
noodzakelijk ontleenen aan een klei
ner aantal leerlingen. En het wets
ontwerp gaat juist in een heel andere
richting: het vermeerdert daar het
aantal moeilijkheden op niet te aan
vaarden wijze.
Daarin stemt heel de schoolwe
reld, zoowel die van het bijzonder
als van het openbaar onderwijs over
een.
We zagen in een Roomsch-Katho-
liek onderwijzers-orgaan b.v. de op
gave, dat van de Roomsche scholen
werden
29-2 mansscholen tot 1-mansscholen
243-3 mansscholen tot 2-mansscholen
189-4 mansscholen tot 3-mansscholen
278-5 mansscholen tot 4-mansscholen
enz. Bij het overige bijzonder, als
bij het openbaar onderwijs, is dit
nog erger.
2600 leerkrachten, becijfert de Mi
nister, worden in komende jaren
dan ontslagen, en dat spaart 2600
salarissen.
Als we nu bedenken, dat die 2600
tot werkloozen gemaakten toch ja
ren lang hun wachtgelden moeten
ontvangen, dan vraagt men zich af,
of deze verslechtering van en deze
ontreddering in ons onderwijs, ook
vroeg, „je weet, hij zit er zelf tot
z'n ooren toe in en mocht 'tmis
gaan, wat echter niet aan te ne
men is, dan is hij geruïneerd. Nou,
je kan toch heusch niet veronder
stellen, dat hij zooveel zou wa
gen als hij niet absoluut zeker was.
En wat mij betreft, met mij zou 't
heelemaal gedaan zijn, in geval van
falen, maar nee, dat is niet moge
lijk," zei hij opgewekt. En als ik
jou nou een goeden raad mag ge
ven, steek je beetje geld er ook in,
je maakt een mooie kans wat te
winnen, je kan 't drommels goed
gebruiken".
Honor schudde 'thoofd.
,,Ik wacht liever nog eens af;
't dividend dat ik maak is niet veel,
maar 'tis vast en mijn kapitaaltje
is te klein, om iets op 'tspel te zet
ten".
„Öh lieve Honor, wat ben jij een
Jantje secuur," mengde Molly zich
in 't gesprek, als gewoonlijk weer
lui liggende op de canapé, „nie
mand zou vooruit komen, zonder
ooit iets te wagen, ik vind dat moet
ooit iets te wagen, ik vind, dat
moet je wel eens doen".
(Wordt vervolgd.)