Breskensche Courant
Het geheim derVisschershut
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
FEUILLETON
Wat is het grootst mogelijke
vliegtuig?
Provinciaal Nieuws.
40ste Jaargang
Woensdag 12 November 1930
Nummer 3580
ABONNEMENT:
per kwarléal 1,25;
buiten Breskens 1,40.
Buitenland 6,50 per
jaar.
Zondagsblad per kwar
taal j 0,65en buiten
Breskens 0,72-5. Bui
tenland 3,50 per jaar.
Verschijnt;
iederen DINSDAG- en VRIJDAGAVOND
Adveitenliën worden aangenomen lot uiterlijk t uur nam
Uitgave:
J. C. LE BLEU, Dorpsstraat 35. BRESKENS
Tel. 21 Postrekening 70179
ADVERTENTIÈN:
van I 5 regels f 0,75;
iedere regel meer 15 ent.
Ingez. mededeelingen 30
cent per regel.
Handelsadoertentièn bij
regelabonnement groole
kortingTarief op aan
vraag verkrijgbaar.
GRA.TIS verzekering voor de dolden bij levens- 1 bij dood r-j 0* gld bij ver- r* bij ver- 1 /-v gld bij oer- 0* gld bij ver- 1 S~\ gld bij verlies
abonnó s tegen ongelukken, en SiJtJ lange ongeschikt- ÊiJIJ door lies van een J| 'tes van een J lies van een j lies van een f() van eiken
wel voor de volgende bedragen: hf,.j /o/ wcr^en M KS een Qngclu j. hand of voet oog \S Juim -/ wijsvinger 1 anderen vinger
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen- Verzekering-Maatschappij „Fatum" te 's-Gravcnhage.
u\\ Cf^o8Vou.
Communistische dictatuur tegen
liet proletariaat
Moskou. November 1930.
Men zal Stalin moeten toegeven, dat
het hem niet ontbreekt aan energie,
zij het ook (de energie der wanhoop. Hij
heeft nu ook te strijden tegen de op
positie bjnnen het kader der commu
nistische partij en voert dezen strijd
zonder iets of iemand te ontzien. Hij
heeft Brjoechanow, volkscommissaris
voor de financiën en Bjatakow, presi
dent van de rijksbank, uit hun ambten
ontslagen, hoewel beiden nog oude
communistische „kameraden" van hem
waren. Als oorzaak voerde Stalin aan,
dat zij ongeschikt .waren voor hun ambt
omdat het hun schuld was, dat de
binnenlandsche leening voor 'de uit
voering van het vijfjaren-plan in vier
jaar slechts voor 30 pCt volteekend
was. Deze beschuldiging is natuurlijk
onzin. Ook rin de Sovjet-unie geldt
het woord, dat eens in Frankrijk door
den minsiier van fjnanqën werd ge
richt tot den premier: „Zorgt u slechts
voor goede politiek, dan zal ik wel
zorgen voor goede 'financiën!"
Met de Moskousche politiek staat
het echter op het oogenblik slechtj.
Aan alle grenzen staan vijanden. Be
halve de oude tegenstander Polen komt
ook Finland tegen het bolsjewisme in
het geweer; de Lappo's hebben o.a.
den vroegereo president Stahlberg ont
voerd en den chef van den Oeneralen
Staf Walenias gevangen genomen in
verband met hun gekonkel met het
Kreml. Die dingen zullen wel niet offi
cieel vaststaan, doch de Lappo's heb
ben geen lust fijne onderscheidingen
te maken tusschen de Moskousche re
geering en de communistische partij.
Ook de Vereenigde Staten, die eenige
maanden geleden nog als de „grootste
vrienden" der Sovjets golden en hen
geld, machines en technische instruc
ties beloofden, zijn door het „dumpen"
vijandig geworden en zullen wel niet
binnen afzienbaren tijd de Sovjet-re
geering erkennen. In Frankrijk kan het
elk oogenblik komen tot een verbreken
der zoo moeizaam aangeknoopte be
trekkingen, want in Parijs heeft men
niet alleen bezwaar tegen het „dump"-
en, doch ook tegen de voortdurende
schandalen, die door het Sovjet-gezant,
schap veroorzaakt worden, zie het ge
val Bessedowski en de ontvoering van
den „witten" generaal Koetjepow, die
55.
Terwijl Johanna sprak, had Lien'p
gelaat zich verhelderd en de bezorgde
uitdrukking was verdwenen. Zij was
een oogenblik sprakeloos, maar uit haar
blauwe oogen straalde een dankbaar
heid, die meer sprak dan woorden.
De zusters verstonden het. Juffrouw
Lize zag dat Lien's oogen vochtig wa
ren en dat was te veel voor ,haar ge
voelig gemoed. Zij greep het meisje
bij beide handen ,en zeide geroerd:
,Je wilt dus bij ons in huis komen.
Afgesproken. We zullen je niet als
dienstmeisje behandelen hoor, maar je
zult onze vriendin zijn. Als de men-
schen hoorden hoe wij je zonder je te
kennen, in huls namen, zouden zij ons
idioot noemen, maar wij geven niet veel
om de menschen. Als je bij ons komt
zal het je, geloof ikj niet berouwen".
Lien ontroerde diep door die harte
lijkheid en goedheid der zusters, en
zich verlicht voelend door de plotse
linge redding uit haar nood, begonnen
haar de tranen over de wangen te rol
len, Lizei dit ziende; haalde haar zak-
opgehelderd is door den sociaal-revo
lutionair Burzew en waarbij naar alle
waarschijnlijkheid de Russische polite
en haar Parijsche agenten betrokken
zijn. Bovendien dreigt een nieuw con
flict met China of beter gezegd een
opleven van de oude twisten, aange
zien de onderhandelingen met Moskou
afgebroken zijn.
Het is dus een onmogelijke eisch,
bij dezen slechten polilieken toestand
een minister van fjnanciën aansprake
lijk te stellen voor het feit, dat een
binnenlandsche leening geen succes
heeft. Hoe kan hij de milliarden bij
een brengen, die voor het vijfjaren
plan noodig zijn? De belastingen ko
men zeer ongeregeld binnen, de buiten-
Iandsche handel voldoet ondanks het
„dump"-en niet aan de verwachtingen.
Heeft Stalin zich 'm;:sschien tot den
president der staatsbank gewend en
van hem verlangd, dat hij ad libitum
bankbiljetten zou laten drukken Heeft
Pjatakow dat misschien geweigerd en
is dat de reden, dat hij bij Stalrn
in ongenade viel? Dat wordt wel
gemompeld, doch zulke staatsgehei
men komt men nooit met zekerheid
te weten.
Stalin geeft echter zijn idee, om het
vijfjaren-plan in korferen tijd uit te
voeren, niet op. Hij zal de directie
van de rijksbank toevertrouwen aan
een gewilliger „kameraad," die hem de
verlangde milliarden in papieren roe
bels zal leveren. Het zal nog mooi
zijn, wanneer het bij milliarden blijft
en niet zooals in 1923 ;n Duitschland
in de billioenen loopt.
Stalin voert den strijd voor zijn plan
met alle middelen. Om de uitgaven te
beperken heeft hij kortweg de weik-
loozen-onderstand afgeschaft en in
plaats daarvan de arbeidsdwang van
wege de staat ingesteld. Er wordt
reeds gezegd, dat men hier niet te
doen heeft met een dictatuur van het
proletariaat, doch dat de dictatuur over
het proletariaat heerscht. Dit blijkt
wel ten duidelijkste uit den maatregel,
betreffende den arbeidsdwang De ar
beider moet zich n.l. op straffe van
met zijn gezin te verhongeren, laten
sturen naar elke plaats, waar de staat
hem noodig heeft. Het zelfbeschik
kingsrecht en de vrijheid van bewe
ging van den mensch zijn opgeheven.
De bevoorrechte positie van den fa
brieksarbeider tegenover de burgers en
boeren is eveneens opgeheven. Die po
sitie was tevoren ook al njet benij
denswaard, doch dé fabrieksarbeider
kon zich tenminste troosten met de
doek te voorschijn en begon te snikken.
En in een plotselinge op.welljng sloeg
zij haar armen om Lien en kuste haar
daar op dat - stille plekje. Johanna
wendde zich af om zich goed te hou
den.
Hier waren drie vrouwen, die zich
als door een geheimzinnigen band tot
elkaar aangetrokken gevoelden, die een
innige sympathie voor elkander op
vatten bijna op hetzelfde oogenblik',
dat zij elkander gevonden hadden. Het
was de gelijkenis met hun zuster en de
zelfde klankvolle stem, die de zusters
thans boeeide en het was de hartelijk
heid en liefde, welke L;en, alleen en
hulpbehoevend als zij was in den
vreemde, van deze twee onbekende
vrouwen ondervond, die haar geheel
en al voor de zusters innam. Ze zou
op dit oogenblik alles voor ze_ hebben
willen doen. Tegenover de voorname
kasteelvrouw van „Grafhorst" Was zij
trotsch en vol waardigheid en zelfbe-
heersching geweest, doch tegenover de
roerende goedheid van'deze twee een
voudige zielen, die zjch haar lot aan
trokken, was zij klein en smolt zij
weg in tranen.
Eindelijk vond Lien haar zelfbeheer-
sching terug om te spreken: „Ik kan
niet zeggen hoe dankbaar ik bert. Als
ik bij u In huis mag konten wil ik
gedachte, dat hij de eerste was in hel
land en dat de staat voor hem 'bestond.
Doch deze troost in honger en wo
ningnood valt nu weg. Stalin's nieuwe
politiek stelt hem bloot aan het gevaar, -
dat de fabrieksarbeiders niet langer met
het communisme tevreden zullen zijn.
Er zullen opstootjes en schietpartijen
ontstaan. Stalin zal uiterste maatrege
len moeten nemen tegen het proleta
riaat, tegen de communisten zelf. Dat
is nog heel wat anders dan het neer
schieten van „bourgeois" en „schade
lijke intellectueelen" door de peletons
der politie. Het ;s echter mogelijk, dat
Stalin ook in deze slag overwinnaar
zal zijn, doch m ieder geval zullen
wij iets nieuws beleven: de ver
deeldheid van de communistische partij
in een bloedigen burgeroorlog. Er komt
beweging in de menigten, die tot nu
toe vast geloofd hadden, dat de re
volutie beëindjgd was en men nu de
revolutionaire oogst kon binnenhalen,
zij het ook met enkele moeilijkheden.
Er begint nu een nieuwe strijd en nie
mand kan van tevoren zeggen, hoe het
einde ervan zal zijn.
(Nadruk verboden).
In de laatste jaren hebben wij steeds
grootere metalen verkeersvliegtuigen
zien ontstjaan. Terwijl 1 in 1918 het
grootst mogelijke verkeersvliegtuig werd
geschat op 10 ton vlieggewicht en in
1929 deze grens theoretisch werd vast
gesteld op ongeveer 10 ton, staan wij
nu voor het feit, dat de DO X met
50 ton de lucht ingaat.
Toch is de mogelijkheid, om onze
tegenwoordige vliegtuigen "te vergroo-
ten, niet onbeperkt Een bekende wet
der mechanica luidt n 1., op het vlieg
tuig toegepast: Bij de vergrooting van
een vliegtuig wordt het dragende op
pervlak der vleugels vergroot tot de
tweede macht, doch het gewicht van
het geraamte tot de derde macht der
oorspronkelijke waarde. Dit gewicht
neemt dus sneller toe dan het opper
vlak der vleugels, zoodat het eigen ge
wicht van een groot vliegtuig naar ver
houding. grooter is, dan dat van een
klein vliegtuig.
Nu geldt deze ongunstige omstan
digheid gelukkjg nieI voor alle onder
deden van het geraamte, doch slechts
voor het werkelijk dragende deel daar-
alles voor u doen om u mijn dank-
baarheid te toonen. Nj-ets zal mij te
veel zijn om u te vergelden, wat jgij
n'u voor mij doet".
Bij deze woorden begon Lize op
nieuw te snikken, zoodat de tranen
vielen op het kerkboek, dat zij in de
hand hield, „,'tls goed, 'tis goed,"
bromde Johanna, die nuchterder van
aard was en een grimmig gelaat trok.
om haar aandoening te verbergen.
„Hou maar op met huilen, daar is 'geen
reden toe. Wij gaan nu naar huis en
later, als Lien ons wat beter kent,
vertelt zij ons wel eens hoe dat alle
maal zoo gekomen is".
Zoo gingen ze naar huis aan de
Prins Hendrikkade. Onderweg werd
weinig gesproken, want 'het gemoed
van alle drie was te vol. De twee zus
ters hadden het bevredigende gevoel,
dat zij een goede daad hadden ver
richt, haar herinneringen gingen terug
naar een ver verleden, toen moeder
nog leefde en Lien, haar zuster, nog
bij haar was. En steeds, als zij weer
naar het onbekende meisje keken, dat
zoo plotseling op dezen Zondagmor
gen haar vriendin was geworden, kwam
het de beide zusters voor, alsof zij een
geheimzlnnjgen schakel vormde, die het
verleden aan het heden verbond. En
van dien dag af bleven de zusters
van, dus voornamelijk voor de zware
dwarsbalken, die door de vleugels loo-
pen. Hoe langer men de vleugels maakt,
hoe zwaarder deze 'balken worden, om
dat de arm van den hefboom, waar
aan de (dragende kracht aangrijpt; steeds
grooter wordt.
Een andere wet der aeromechanics
zegt daarentegen, dat de luchtweer-
stand naar verhouding steeds klejier
wordt, naarmate men de vleugels langer
maakt. Men kan dit ook in de Natuur
zien, waar vogels met lange, smalle
vleugels het beste kunnen vliegen. Om
lichte balken te kunnen gebruiken, moet
men de spanwijdte der vleugels dus
zoo klein mogelijk maken, doch om
de luchtweerstand te verminderen, moet
men ze ,zoo groot mogelijk maken.
Hoewel deze beide eischen elkaar
tegenspreken, is er toch een gunstige
middenweg te vinden. Desondanks
wordt de gunstigste spanwijdte bij
groote vliegtuigen naar 'verhouding
kleiner, al is deze spanwijdte grooter
dan nu in de praktijk wordt toegepast.
Tevens kan men bij deze gunstigste
spanwijdte het bijbehoorende vleugel
gewicht berekenen, zoodat daaruit be
paald kan worden, wat het grootste
vliegtuig js, dat nog kan vliegen, zon
der dat het vleugelgewicht zoo groot
wordt, dat men geen nuttig gewicht
meer overhoudt. Al te groote vliegtui
gen zijn dus niet meer rendabel
Een vliegtuig van 25 ton js echter
nog volkomen rendabel en een
vliegtuig van 100 ton kan nog zeer
groote afstanden afleggen zonder op
nieuw brandstof in te nemen. Wij zijn
dus met onze tegenwoordige groote
vliegtuigen al vrij djcht tot de grens
genaderd. Enkele bekende constructeurs
zooals Dr. Rumpler en Prof. Junckers,
hebben echter reeds lang getracht het
vleugelgewicht „kunstmatig" te vermin
deren door de hoofdlasten van het vlieg
tuig anders te verdeelen en gedeeltelijk
in de vleugels onder te brengen. Ge
deeltelijk worden hun ideeën reeds in
de praktijk toegepast en wanneer deze
experimenten volledig doorgewerkt zijn,
zullen wij veel grootere vliegtuigen
kunnen bewonderen. Daardoor zul
len ook de transportmogelijkheden van
het vliegtuig aanmerkelijk worden uit"
gebreid, want tot nu toe zijn de lasten,
die vervoerd kunnen worden, gering,
vergeleken met de 'prestatie'-s van
spoorwegen en schepen.
(Nadruk verboden).
peinzen over het raadsel van de over
eenkomst tusschen Lien en de zuster,
die zij circa 23 jaar geleden zoo tra
gisch verloren hadden.
o
HOOFDSTUK XVI.
De gewaande erfgenamen.
Gedurende den ganschen rit van
„Grafhorst" naar Zeeburg had jonker
Adolf zich bezig gehouden met de
gedachte aan Lien. In zijn geest vorm
den zich de schoonste toekomstbeelden,
hij zag zichzelf in een positie van in
vloed en aanzien, en in al deze illusies
was Lien aan zijn zij, deelde zij met
hem de 'eer en het geluk. Hij stelde
zich voor, dat ieder haar moest lief
hebben en bewonderen, zooals hij zelf
het deed. Hij was nog in den eersten
liefdesdroom en in dezen toestand ge
looft zelfs de meest nuchtere wel eens
dat zijn keuze de meest voortreffelijke
is, en uitsteekt boven al de anderen.
Deze gedachten vervulden hem zoo
zeer, dat hij niet eerder, dan toen hij
op de boot was, die hem naar Amster
dam zou brengen, zich begon af te vra
gen, wat toch wel de reden kon zijn,
dat zijn vader hem zoo plotseling en
zoo dringend naar Amttenlam liet roe-
PM,
De Provinciale
Stoombootdienaten in Zeeland.
Volgens de rekening over 1929 be
droegen de uitgaven van de stoom
bootdiensten op de Wester-Schelde
f 646,639.17 en de ontv. f472.384.92,
alzoo een tekort van f 174.254.25, voor
1931 wordt een tekort geraamd van
f 252.550. In 1929 leverde alleen de
lijn Vlisslngen—Breskens een goed slot
op en wel van f 3194 72. Op de lijn
Vlisslngen—Neuzen was het tekort
f 52.395.65, op die van Neuzen naar
Hansweert f 64.572.93, op die van
Hansweert naar Walsoorden f 37.985.77
en op den tramdienst VlakeHans
weert f 22.494.62.
De dienst op de Oosterschelde
leverde een tekort op van f4130.42,
voor 1931 wordt f 17.000 kwaad slot"
geraamd.
De veerdienst Kortgene-Wolphaarts-
dijk bracht voor de provincie een goed
«lot van f 16.044,32 en de veerdienst
Veere—Kamperland een kwaad slot
van f 1080.88.
Het reservefonds der bootdiensten
steeg van f 937.250 tot f 1.618.426.
Een landbouw-crisis vergadering.
Vanwege den Christ. Boerenbond
yan ZeeuwschVlaanderen (W.D.), ge
westelijke Tuindersbond, kring Hulst
van den Noord-Brabantschen Chr. Boe
renbond, kring Zuid-Beveland van den
R.-Kath. Diocesanen Land- en Tuin-
i
Hoe meer hij er over dacht, hoe
minder hij er van begreep, zoodat hij
het maar van zich afzette en poogde te
slapen. Half wakend en half droomend
over een gelukkige toekomst met Lien
Luca bracht hij de nachtelijke reis door.
In Amsterdam aangekomen liet hij zich
terstond in een rijtuig naar het Amstel-
hotel brengen, waar zijn vader als al
tijd, wanneer hij in de hoofdstad ver
toefde, logeerde.
De jonker arriveerde aan het hotel,
toen de jonkheer juist zijn ontbijt ge
ëindigd had. Bij de begroet-ng drukten
vader en zoon elkander hartelijk de
hand en de eerste zeide: „Ik had ge
dacht je ,nog af te halen, maar ik heb
een slechten nacht doorgebracht en in
de morgenuren moet ik door alles heen
geslapen hebben. Ga je een beetje ver-
frisschen, dan zal ik jntusschen bellen
voor een ontbijt voor je".
„U is toch niet z;ek, vader?"
vroeg de jonker, verontrust door het
lijdend uitzien van den jonkheer en de
ongewone diepe rimpels op zijn voor
hoofd. Zelfs scheen het den jongen
man toe, alsof zijn vaders haren dien
nacht witter waren geworden.
(Wordt vervolgd).