ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
één man ?ema§\
Het geheim der Visschershut
Vacantie
FEUILLfcTON
Provinciale Staten.
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
BRESKENSSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs p. 3 maanden f 1.23 franc* p. p*et f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel moer 13 ceaL Ingez. Meded. 50 ei p. regel.
D rukker-Uitgever J. C. LE BLEU
VOOftMca E. BOOM-BLEK
T«Wjg» BRESKENS
Abonnements-Advertcntles zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot niterlfjk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
39e Jaargang
Zaterdag 19 Juli 1930
Nummer 3547
OR ATI S verzekering gulden bij levens- li* gld. bij dood mm gld. bij verlies mm gld. bij ver- ja gld. bij ver- a» gld. bij ver
voor desbonné's tegen yMfl lange ongeschikt- 1 MM door 7h vsn een h[l lies van een 411 lies van een An lies van een
ongelukken voor: Mvs beid tot werken. een ongeluk. hand of voet. oog. duim. wijsvinger.
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bfj de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij .Fatum" te 's-Oravenhage.
ja gld. by verlies
van eiken
anderen vinger.
Laren is een stadje in het Gooi en
heeft zich 'hoofdzakelijk door het han
dige werken van één man omhoog ge
werkt. Die man is Jan Hamdorff. In
de N. R. Crt. schrijft men ter gele
genheid van 70sten jaardag op heden
(Vrijdag) het volgende:
Als men de roem van Laren ontleedt
dan vindt menvijftig procent schilders-
faam annex bohemientoestanden. veertig
procent „Hamdorff" en ce rest pro
cessie. kermis, publieke kabaaltjes.
Hamdorff" is volgens adresboeken
een café-hotel-restaurant of in de mo
derne advertentietaal, waarvan ook deze
onderneming zich bedient; hotel annex
thédiner-souper-dansant. Ondanks deze
allures is de kern van dit alles een
kleine Hollandsche gelagkamer met een
geschuurden houten vloer, een ronde
leestafel, een biljart, wat stoelen en
tafeltjes en een buffet.
Tegen elf uur in den ochtend en na
vier uur in den middag komen hier
de stamgasteneen gepensioneerde die
een tijdschrift nog verder aan flarden
leest, een raadslid dat stof zoekt voor
de rondvraag, een koffiemakelaar of
ander beursman, die het te druk of
te slap heeft dan dat die paar uurtjes
er nog veel toe zouden doen, een nieu
we villabewoner die graag voor een
artiest wordt aangezien (vooral nu de
zomergasten komen) en deswege een
luster jasje met een bloem erop heeft
aangetrokken, artiesten die graag voor
gewone menschen doorgaan en dus
keurige pakken dragenvoorts de bur
gemeester, de secretaris en eenige oud-
Hilversumers die Laren nog steeds als
de hoofdplaats van het Gooi willen
beschouwen.
Zoo nu en dan vraagt men: Is Jan
er nog niet? en men kijkt door de
ruiten naar de villa ,,naastan" of Jan
of althans zijn hemdsmouwen zicntbaar
zijn. Meestal wordt dan door belang
hebbenden een "boodschap gestuurd;
de een wil een dominootje leggen, de
ander wil een spelletje schaak of par
tijtje biljart, een groepje zoekt 'n vierde
man. Willem de kellner. of de por
tiersboy, ontvangt successievelijk de ver
schillende opdrachten bewaart ze en
als hij er drie. vier bij elkaar heeft,
dan vat hij ze samen in een schreeuw
voor het hek van Jan zijn serre: 'Of
u komt!
Men meene nu niet dat Jan 'n soort
simultaan domino-schaak-kaart-biljart-
22.
Zij poogde steeds weer vriendelijk te
zijn, zelfs tegen het mannelijk personeel
van Grafhorst," dat haar uit den weg
ging, sinds zij gemerkt hadden, dat de
mooie Lien," zooals zij haar noemden,
niet van hun lonkjes en zoutelooze
en soms schuine aardigheden gediend
was.
Op haar bellen werd opengedaan
door een der nieuwste meisjes, die
pas uit Amsterdam gekomen, maar
reeds door haar collega's ingelicht was
eh Lien met snibbige stem vroeg wat ze
wenschte en waarom ze niet aan de
keukendeur kwam gelijk het betaamde
Voor het volk.
Nog vóór Lien antwoorden kon, was
freule Bertha, die op het bellen was
afgekomen, nabij getreden en met toor
nig gelaat vroeg zij het dienstmeisje
Wat dat te beteekenen had. En toen
deze beschaamd zweeg voegde zij er
scherp aan toe: Denk er om Mina,
dat ruw te zijn tegen mijn vriendin
gelijk ataat met ruw te zijn tegenover
speler is. Die hem het eerst tegemoet
loopr die heelt hem, tenzij er een
booinplantdag is over een of ander
actueel onderwerp, waarbij Jan hetzij
als oppositie, hetzij zooals tegenwoor
dig, als wethouder het zijne te zeggen -
en méér dan dat - heeft.
De populariteit van Jan Hamdorff
werd voorbereid door zijn vader,
Joachim Christoffel Hamdorft, die uit
Saksen afkomstig was en als reizend
wagenbouwer door de wereld trok. Of
het nu verre stamverwantschap was. of
het feit, dat er 'n tachtig jaar geleden
'n wagenbouwer noodig was, hij voelde
zich in het Saksiscne Laren zeer thuis,
huwde een meisje uit het naburige
Eemnes en werd een geacht burger.
En dat nog wel als schier eenig Pro
testant in het katholieke dorp. Toen d^
wagenbouwerij niet meer zoo floreerde
kocht hij „De Vergulde Posthoorn van
ouds de Hessekar," waar de postwagens
van Amsterdam naar Hamburg en Hes
sen van paarden wisselden. Toen hij
in 1878 overleed volgde Jan zijn vader
op en deze heeft de uitspanning annex
stalhouderij De Vergulde Posthoorn
enz. opgevoerd tot Hamdorff (thé etc.,
dansant).
En met itijn bedrijf voerde hij Laren
op den weg naar de moderniseering.
Als 18-jarige voerde hij een hevige
propaganda voor de plannen van een
stoomtramverbinding met Hilversum en
Amsterdam. Tegen de boeren in, die
hiermede en terecht! de on
dergang van het oude Laren zagen
dreigen. In Juni 1879 reed de ,,Gooische
stoomtram" Laren binnen en „de ver
gulde posthoorn" werd het officieele
tramstation en Jan werd vertegenwoor
diger der Mij.
De eerste trampassagiers brachten
echter niet verderf, doch roem. Josef
Israëls belandde in ,,de Vergulde Post
hoorn" en hij vond 'net daar zoo ge
zellig en Jan Hamdorff zoo'n leuke
vent, dat hij zijn bentgenooten over zijn
ontdekking sprak.
Mauve kwam, Kever, Nieuhuys, Mes
dag, Pieters Laren werd het
land van Mauve De binnenhuis
jes, .de heide-gezichten droegen de
naam Laren over de wereld. De En-
gelschen, Amerikanen, Duitschers kwa
men en zij bezochten de binnenhuisjes
en de heide, maar logeerden bij Ham
dorff, zooals de Vergulde Posthoorn
door het publiek herdoopt werd, on
danks dat tot op dezen dag de post
hoorn nog uithangt.
Hamdorff was niet alleen gastheer
in zijn hotel, doch ook in Laren en
gansch den omtrek en ook hiervoor
mij en ook dezelfde gevolgen zal heb
ben. Na deze woorden vatte zij beide
handen van Lien en kuste haar in tegen
woordigheid van het dienstmeisje, dat
afdroop met beschaamde kaken en met
nieuwe jaloerschheid in het hart tegen
de visschersdochter.
Ik hoop, dat de grofheid van het
meisje je niet al te zeer gekrenkt heeft
sprak de freule op bezorgden toon,
terwijl zij haar arm door dien van
Lien stak en haar mee naar boven
troonde, naar de kamer van mevrouw
Grafhorst.
vj, ik Iet er niet eens op, antwoord
de Lien, doch aan de kleur harer wan
gen was te zien, d at zij zich beleedigd
gevoelde. Zij werd met de grootste
hartelijkheid ontvangen door mevrouw
Grafhorst, alsof zij een der hunnen was
en uitgenoodigd plaats te nemen op
een prachtigen fauteuil vlak bij het
raam, vanwaar zij een schitterend uit-
zicht had op de zee.
En terwijl zij daar Zoo zat' sloeg
de jonkvrouw haar opmerkzaam gade.
Altijd weer werd zij getroffen door
de aangeboren voornaamheid en beval
ligheid van haar verschijning en van
daag had het meer haar belangstelling
dan ooit te voren. Haar lichamelijke
schoonheid trof haar evenzeer als de
liet hij zich goed betalen. Overal ver
rezen de bordjes bouwterrein te koop,
te bevragen bij Jan Hamdorff. Hij on
dernam met rijke Ainsterdamsche gas
ten lange wandelingen en op een mooi
plekje hield hij stil en zeide: Weet
je wat jij most? Hier een mooi land
huis zetten. Ik zal je wel helpen.
En hij hielp! Bij net koopen, het
bouwen, de inrichting, de leveranicers
Daarbij vergat hij nooit om te zorgen
dat er ook ,,ecn stukkic' van een van
zijn schilders in het nuis kwam te
hangen.
Hij heeft vele generaties van schil
ders al om zich heen gezien. Er is
geen beroemdheid of hij neeit als be
ginneling of in slechten tijd bij Ham
dorff zijn diner mét soep voor 80
cent genoten.
En als het slecht ging met de binnenr
huisjes en de huur kon niet betaald
worden van het huisje dat ze van Ham
dorff in handen hadden --en welk huis
in Nieuw-Laren hoorde niet aan hem
nou dan kwam er wel 'n verjaar
dag en bij de presentjes lag een enve
loppe met geteekend huurkwitantie
Zooals de arme gezinnen al
zijn 'ter honderd elk jaar tegen
Kerstmis wel weten dat, de onbekende
gever" de levensmiddelen voor de
feestdagen zal sturen en dat ze dan
mogen oppassen om Jan niet te be
danken, op straffe vaneen ,,ga je
gauw door".
Geen wonder dat Jan Hamdorff al
meer dau 25 jaar in de raad zit. Hij
de eerste protestant in de Katholieke
vroedschap. Hij zit en zit er als
Jan Hamdorff. Nu zelfs als wethouder.
Maar dat is niks voor hem. Daar
scheidt hij gauw mee uit „als ze nem
even te veel kapsones maken de te
genwoordige politiek". Eenige jaren
geleden is hij ook al bij 'n üeftig de
bat op staande voet eruit geloopen
met een „stikken jullie, mij zie je
niet hier terug".
Doch hij kwam terug. Iemand had
hem dwars gezeten en die moest eruit
al zou nij. Jan, erin. Henri Polak had
de electrische spoorverbinding tegenge
houden: Jan zijn bouwgrondpolitiek van
Laren was gedwarsboomd en toen ging
het hard tegen nard. Jan boven aan de
lijst. Henri" werd gewipt. Maar 'n
paar maanden later stond Jan vroeg
in den morgen om zijn tegenstander
met diens bUsten verjaardag geluk te
wenschen.
Jan heeft zijn eigen standpunt inzake
schilderskunst: je moet weten wat je
ziet. Dertien jaar geleden organiseerde
hij de schilderijententoonstellingen tot
gemakkelijkheid waarmee zij zich be
woog. Zij was anders dan de anderen.
In haar weinig smaakvolle blauwe
kleed, leek zij evenzeer op een freule
als mejuffrouw Bertha. Mevrouw stelde
zichzelf opnieuw voor het raadsel van
Lien's afkomst en kwam tot het be
sluit, dat zij bepaald uit hoogere of
deftiger kringen gesproten moest zijn.
Ja, wie weet wie zij was?
Zij werd in haar overpeinzingen ge
stoord door het drukke gesnap der bei
de jonge vrouwen, die haar oordeel
wilden weten over het verband tusschen
rijkdom en geluk. Rijkdom, aldus be
sliste de jonkvrouw met de wijsheid
van oudere levenservaring, brengt geen
geluk aan, maar kan een bron zijn van
hooger levensgeluk, als andere om
standigheden meewerken.
Welke zijn die omstandigheden
mama vroêg de freulê tngt gespannen
verwachting.
Het zijn Vele, kind, en zij verschil
len dikwijls naarmate de aanleg en
de stand der menschen is en de positie
waarin zij verkeeren. Maar de voor
naamste factoren zijn voor alle men
schen gelijk. De eerste en kostbaarste
is God te kennen en lief te hebben.
Dit geeft reeds te midden van de
grootste moeilijkheden klacht tot het
heil van de oude school annex „thé
dancant". Men herinnert zich het suc
ces óók van de laatste. Prof. Tréub's
„de Zeedijk in het Gooi".
De moderne dansen heeft Jan toege
laten, de moderne schilders komen er
bij hem niet.
„Nu niet en nooit niet," bezwoer hij
ons, toen wij dezer dagen in 'zijn be
roemde serre met hem en de nu jonge
Mauve, die het land van zijn vader
is trouw gebleven, zaten te schente-
ren; alle „isme" er uit, je moet Weten
war je ziet".
Op zijn 70sten verjaardag, zal Jan
toch niet weten wat hij ziet
als oud en jong van hemde en ver
naar de Vergulde Posthoorn trekt.
Ter verzachting en genezing
van scukgeloopen voeten, zadelpijn,
schrijnen en smetten der huid,
muggebeten en zonnebrand, moet
men op reis voorzien zijn van
Doos 30, Tube 80 ct. PUROL
Vergadering van Dinsdag 15 Juli te
tien uur.
Voorzitter de Commissaris der Ko
ningin. Aanwezig alle leden-
Ingekomen was o.m. het volgende
stuk:
Een adres van de Kamer van Koop
handel voor Zeeuwsch-Vlaanderen be
treffende het voorstel van Ged. Staten
tot aanschaffing van een tweede motor
veerboot voor den dienst Vlissingen-
Breskens.
Dit adres werd gevoegd bij de des
betreffende voorstellen van Ged. St.
Behandeld werden o.m.
Passagierstarieven Stoombootdiensten.
Bij de bespreking in de afdeelingen
van de mededeelingen van Ged. Staten
over de passagierstarieven der stoom
bootdiensten, werd er vooral op aan
gedrongen de retourbiljetten niet één
dag doch 3 of 4 dagen geldig te
doen zijn, zelfs wilde een lid gedurende
de maand Augustus 8 dagen. Ook werd
bepleit de retours het 'geheele jaar
door verkrijgbaar te stellen. Een lid
van Ged. Staten zeide, dat er bezwaar
bestaat nu reeds verder te gaan, vooral
dragen van de felste beproevingen.
Het bezit van deze hemelsche gave
beslist over het heele leven. Het andere
is allemaal maar bijzaak. We kunnen
als we dit eenige hoogste en heer
lijkste bezitten al het andere desnoods
missen, aardsche goederen, vriendschap,
familie, liefde, eer, aanzien, positie, ja
gezondheid zelfs, alles, alles.
U wilt dus zeggen, mama, sprak
freule Bertha, dat rijkdom niet aan
geluk verbonden is. Maar toch ver
langen bijna alle menschen die niet rijk
zijn, er naar. Lien meende juist, dat
vele menschen ongelukkig zijn omdat
ze arm zijn.
Er is maar één armoede meisje,
die de menschen belet gelukkig te zijn.
en dat is, dat ze God niet kennen,
en er Is maar één rijkdom die hen
waarlijk gelukkig maakt en dat is dat
ze God wel kennen. Dat is de groóte
levensles, die nimmer verandert, en die
helaas zoovele menschen nooit leeren.
Er heerschte een oogenblik stilte in
den salon. Lien had haar blik van
mevrouw Grafhorst afgewend en keek
peinzend het raam uit. Ze geloofde in
de waarheid van de woorden 'der jonk
vrouw, doch het kwam naar voor dat
zelfs over dit hoogste geluk wel eens
schaduwen vallen van 'i werelds moei'
ook met het oog op de groote uitgaven
voor het aanschaffen van nieuwe boo
ten. neerkomende op f 100.000 per
jaar, waarvan f20.000 voor de pro
vincie. Het is beter elk jaar wat ver
der te gaan. Enkele leden meenden1,
dat het aanschaffen van nieuwe boo-
aan de tarieven. Een ander lid van
ten niet mocht worden vastgekoppeld
het college merkt op. dat vooral de
bewoners van Zeeland door de goed-
koopere retours zullen zijn gediend,
en dat de termijn, die voorheen slechts
van 15 Juli tot 30 Sept. gold. nu tot
den geheelen zomerdienst is uitgebreid,
terwijl ook van een verlenging van den
geldigheidsduur de financieele gevolgen
niet te overzien zijn. Door een lid
werd er in een der afdeelingên o.a.
op gewezen, dat er een groot tariefs-
verschil is tusschen het veer Moerdijk
en Vlissingen—Breskens. Het Moer-
dijksche veer is een rijksveer en daar
voelt h?t rijk zelf de noodzakelijkheid
van lage tarieven. Het is even nood
zakelijk. dat het rijk meewerkt tot ver
laging van de tarieven op de Zeeuwsche
veren.
In een officieel antwoord verklaren
Ged. Staten zich bereid, verlenging van
den geldigheidsduur der retourbiljetten,
zoowel als uitbreiding van den termijn
tijdens welken deze biljetten worden
afgegeven, nader te overwegen en bij
den njinister van waterstaat ter sprake
te brengen.
Aangenomen zonder stemming.
Tweede Motorveerboot Vlissingen—
Breskens.
Het voorstel om een crediet te ver-
leenen van f700.000 voor de aanschaf
fing van een tweede motorveerboot
voor den dienst VlissingenBreskens
heeft in de afdeelingen aanleiding ge
geven tot vele vragen en opmerkingen-
Bij de beantwoording daarvan is door
leden van Ged. Staten verzekerd dat
het bedrag voldoende zal zijndat ver
andering in de afwerking der eerste
klassesalons slechts een luttele 'be
sparing van f 2000 zal geven. Dat de
verhouding der ruimte van le en 2e
klasse nu eenmaal voor alle booten
zoo ts en verandering slechts een ba
gatel aan besparing zou opleveren. Dat
de havenmond te Breskens, nu 40 M.
breed, 80 M. zal worden en ook 2 M.
dieper. Dat het niet veel uitmaakt of
de rails nu of later op het schip
aangebracht worden. Dat geen andere
plaats voor de trappen is aan te wij
zen. Wel zullen de trappen wat breeder
en daardoor iets gemakkelijker worden.
Een na van Ged. Staten kan niet toe
ten en zorgen, evenals de zon midden
op den dag wel schuil gaat achter de
wolken.
De stilte werd gestoord door het
binnenkomen van de thee en het ge
sprek ging nu over andere dingen.
Doch daar de jonkvrouw als naar
gewoonte haar middagrust moest ne
men, noodigde freule Bertha Lien naar
haar eigen kamer om haar portretten-
verzameling, te bewonderen.
Onder deze was er een heel groot
in olieverf, dat de beeltenis van een
man in de kracht van zijn leven voor
stelde. Te oordeelen naar het portret
moest het een prachtige figuur zijn.
Lien voelde zich aangetrokken tot het
innemende, zachte gelaat, dat zooveel
geestkracht en adeldom des harten uit
drukte en vroeg belangstellend wie het
was.
Dat is oom Albert antwoordde
freule Bertha met een weemoedigen
zucht. Arme man. Hij is papa's oudste
broeder en de eigenlijke bezitter van
het kasteel „Grafhorst1'. Je zult wel
nooit van zijn droeve geschiedenis ge
hoord hebben, maar als je er belang
In stelt, wil ik ze wel vertellen.
Heel graag, zei Lien.
i iSMtt vwmeit j
