ALGEMEEN NIEUWS- EK ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Antwoord aan een Vriend I
De stille getuige.
Des avonds
Buitenland.
SOHECOURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs p. 3 maanden f t.25 franca p. pest f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. SO ct. p. regel.
Drukker-Uitgever J. C. LE BLEU
roorheeu E. BOOM—BLIEK
Tete», k». BRESKENS p°'Wro
Abonnements-Advertentles zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot a 11 e r 1 jj k
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 nar
37e jaargang
Zaterdag 25 Januari 1930
Nummer 3499
GRATIS verzekering
voor deabonné's tegen
ongelukken voor
gulden bij levens- jis gld. bij dood a* gld. bq verlies mm gld. bij ver- it gld. bij ver- mm gld. ver-
D[jn lange ongeschikt- lljli door /h van een hl] lies van een 4h lies van een aU 'ies van een
n«V held tot werken. een ongeluk. hand of voet. oog. duim. wijsvinger.
De risico van bovenstaande verzekering Is bij de her/erzekerdOngevallen-Verzekering-Maatschapplj „Fatum" te 's-Oravenhage.
J A gld. bij verlies
IQ van eiken
anderen vinger.
Ja, Amice Kon er maar eens meer
harmonie komen tusschen hoofd en han
den, bespiegelen en handelen, theorie
en praktijk dan was er een machtige
factor aanwezig om nieuwe welvaart te
brengen. Maar, helaas! dat zal nog
heel lang duren.
Men kan zich nu in bespiegelingen
verdiepen, met de aanvaarding van al
die theoretische conclusies moet men
in de practijk uiterst voorzichtig zijn.
Ziet maar in de verschillende landen
de banken hun betalingen staken met
een tekort dat in de millioenen loopt,
in Amerika met een dozijn tegelijk.
Men leeft nu in het teeken van Sta-
biliseeren en Confereeren waarvan we
nog weinig konden leeren. Al die Con-
ferentie's zijn in mijn oog niet veel
meer dan vergaderingen van journa
listen en philantropen en een reusachti
ge geldverspilling. De vrede binnen
leiden langs een weg, met duizenden
Kanonnen bezaaid, met een eerewacht
van honderdduizenden soldaten is een
utopie. President Hoover zegt 'dat er
vóór den oolog 20 millioenen soldaten
tegenover elkander stonden terwijl dat
nu niet minder dan 30 millioen is en
door de vordering der techniek nog
vele vernietigender kunnen werken, en
daii spreekt men van Volkerenbond,
en Volkeren-verzoening. Neen, Amice
de oorlog uit de wereld helpen door
bonden van natieën en arbitrage-con-
trakten is een hersenschim. Zoolang
Adams geslacht zal bloeien zullen er
Niinrod's geboren worden die van hun
macht misbruik maken en Judassen die
hun buurman uit hebzucht en wangunst
verraden. En bonden van naties zijn
reeds hierom ondeugdelijk omdat er in
elke vereeniging een Centrale macht
zich ontwikkelt waarvoor de minderheid
niets dan te bukken overblijft. De vol
ken hebben zien eeuwig op elkaar ge
worpen. 't Is treurijg maar 't[ is zoo.
En dan wil men de munt stabiliseeren
d.w.z. bijv. aan de frank een vaste waar
de geven van 6 cent 8 cent of een
dubbeltje terwijl dat niet mogelijk is.
Dat heeft Poincarré goed begrepen.
Sluit de begrooting, dat is de levenswij
ze van het land, en de munt is gest,a
biliseerd. En wilt ge de Koers doen
stijgen welnu dan zorge men voor een
goed batig saldo. De geldbehoefte van
de industrieele ondernemingen is veel
grooter dan de middelen van de banken.
FEUILLETON
14.
Zoo verging de dag, de avond kwam
en de jonge heeren gingen naar huis.
Om den collega, die niet op 't bureau
geweest was, bekommerde zich niemand
Slechts de directeur informeerde, toen
allen weg waren, bij Rumbold naar
Damby's adres.
J,jk wil toch, voor ik op reis ga,
eerst eens zien, wat er eigenlijk met)
hem gebeurd is," zeide hij.
Hij liet een rijtuig komen. Toen het
voorkwam, wilde de portier de tasch
naar buiten dragen, maar mijnheer
Warner had hem al in de hand.
„Laat maar, ik draag ze zelf. Dus
Moltonstraat zeg je, Moltonstraat, vier
hoog
„Ja, mijnheer de directeur",.
Hij gaf den koetsier het adres op.
Een half uur later stelde hij zich aan
de hospita van Dainby als de directeur
van de Bank voor, waar haar huurder
in betrekking was. Hij ondervroeg haar,
Wat zij van het uitblijven van den
jongen man dacht en toen hij merkte,
jdat ze er totaal geen idee van had,
Dat probleem kan alleen opgelost wor
den wanneer het geld uit het binnenland
toevloeit om .4 e middelen der banken
aan te vullen en dat kan alleen door
een rustige ontplooïng van het econo
misch leven. Met het economisch le
ven, handel en nijverheid gaat het over
de heele wereld minder goed. Er is
een teruggang in de conjunctuur. In
Amerika zijn duizenden gedwongen ge
worden hun villa's, auto's, juweelen
en andere dingen van waarde te verkoo
pen en zijn millionairs tot den bedelstaf
gebracht. En nu zegt de economist O-
wen Young te vreezen dat we door die
beurs-krack een terugslag in de in
dustrie zullen krijgen. Wat nu Ik
keer de zaak juist om. Doordat het in
handel en nijverheid niet gaat is vol
gens mijn meening juist die paniek op
de beurs ontstaan. En dat dateert niet
uit de laatste weken, maar van jaren her
In 1923 reeds was de productie van
ruw ijzer, staal. tin. automobielen en
rubberbanden respectievelijk met 11,
14, 18, 15 en 48 pCt. gedaald. Deze
nuchtere cijfers spreken veel duidelijker
taal dan die schoone redevoeringen die
door allerlei vooraanstaande personen
in industrie, handel en bankwezen bij
tijd en gelegenheid worden gehouden.
Allerlei kunstmiddelen worden aange
wend, om wat men noemt „de markt
op te houden";. Rockefeller en zijn
zoon zijn weer gaan koopen om zoo
doende het vertrouwen te herstellen.
Groote dividenden worden uitgekeerd
terwijl de ontvangsten veel en veel
minder geworden zijn. En nu moge dat
uit een handelsoogpunt gezien ik
zeg niet te verdedigen maar te ver
klaren zijn, moreel toelaatbaar is het
niet omdat daardoor eventueel duizen
den kleine spaarders het slachtoffer,
kunnen worden.
Nu heelt President Hoover gemeend
te moeten ingrijpen. Hij heeft 72 lei
ders van industrieele ondernemingen ter
Conferentie uitgenoodigd om te beraad
slagen hoe de teruggang in de Con
junctuur te stuiten. Het aantal werkloo-
zen is nu tot meer dan 3 millioen ge
stegen en is een natuurlijk uitvloeisel
van president Hoo\ er om de loonen
en salarissen niet te verlagen, doch
daardoor hebben de ondernemingen een
groot deel van hun werknemers moeten
ontslaan. Het is nog de vraag of de
politiek van president Hoover wel ver
standig is. De voorraden van auto
handelaars aan tweede-handsch auto's
bedragen meer dan 500.000 stuks zoodat
er voorloopig weinig nieuwe gemaakt
worden. Nu is het moeilijk te verondef-
waar hij zijn kon, vertrok hij,- de hoop
uitsprekend, dat hij spoedig weer ge
zond en vrooiijk mocht terugkeeren.
Daarna reed hij naar het station
en in den nacht voer hij naar Dover,
over het Kanaal en naar Parijs.
o
Kapitein Studly gelukte het niet zoo
gemakkelijk zijn geweten tot rust te
brengen, als zijn jongeren! meer geraf-
lineerden deelgenoot van zijn misdaden.
Toen Warner was gaan rusten, had
iiij zijn plaats aan Anna's bed weer
ingenomen. Hij zat den geheelen nacht
op een stoel, voor zich uitsturende; een
paar maal door moeheid overmand, zoo
dat hem het hoofd op de borst zonk en
hij plotseling opsprong, door een vree-
selijken droom verschrikt.
Tegen den morgen sliep hij echter vast
in en ontwaakte eerst, doordat er ge
beld werd. In 't eerst scheen- hij niet
te weten, waar hij was, maar plotseling
herinnerde hij zich alles. De gedachte
kwam bij hem op, dat Warner den trein
kon gemist hebben en dat de politie
reeds voor de deur stond. Na een snel
len blik op Anna, die nog vast sliep,
ging hij bevend de trap af, liep de eet
kamerdeur voorbij, waar hem een sid
dering door de leden ging, en deed de
voordeur open. Voor de ueur stond het
dienstmeisje, dat naar den toestand van
de juffrouw vroeg en haar moeder
stellen dat men de oorzaak der malaise
niet inziet. En toch is dat best mogelijk!
Door een onverwoestbaar geloof in
een voortdurende welvaart, staart men
zich op dit ééne punt blind. Het is een
chronische kwaal waarvan de oorzaak
dieper ligt.
En nu zou het dwaasheid zijn te
veronderstellen dat die depressie niet
internationaal zou zijn. Het komt al tot
uitdrukking in de prijzen die we voor
onze producten kunnen bedingen. De
tijden zijn somber, verbetering is nog
niet te zien en wij hebben ons af te
vragen of wij wellicht niet pas aan
't begin staan van een lange reeks van
slechte en moeilijke jaren. Pas nu be
ginnen wij allen te voelen, hoe de
oorlog die waanzinnige kapitaal
vernietiger ons land verarmd heeft.
De cijfers van rijks- en gemeentel
begrootingen wijzen op dalende inkom
sten, verontrustlende tekorton, nog
steeds stijgende lasten; zij „dwingen"
tot een uiteindelijke daadwerkelijke
doorvoering van „bezuiniging," hoe
moeilijk ook, het koste wat liet wil.
Bekwame, hoogstaande, ernstige man
nen zien de naaste toekomst somber in
en verheffen hun waarschuwende stem!
Kunnen wij het voor ons zelf, en te-
^pover onze kinderen verantwoorden
om maar te leven alsof het geld niet,
meer op kan Men hecht de grootste
waarde aan een minimum klcedij en
een maximum genot. Amice! topzwaar
is de maatschappij. De beenen moeten
verstevigd worden. Geld te kort bij
de regeering, werkloosheid. Indien een
gewoon mensch zoo met zijn inkomen
omsprong als de règeering zou hij-
spoedig onder curateele gezet worden.
De regeering is in hooge mate on-
Hollandsch doordat ze niet Hollandsch
zuinig is en de tering naar de nering
zet. Wie is nu eigenlijk de regeering?
De ministers, de Kamers, het leger
van ambtenaren. En wie heeft er
schuld Nagenoeg allen, sommige in
't bizonder. Wie moeten er dus ver
anderen Bijna allen. We leven allen
op te grooten voet. Terug? Ja, ze
ker! Als men in het moeras of drijf
zand geraakt is gaat men terug. Terug
naar de oud-Hollandsche zuinigheid. De
acht uren-wet, vrucht van persoon
lijke illusie en bodemloos optimisme
moet zoo spoedig mogelijk verdwijnen.
Stopzetting van die ver-gaande sociaale
wetgeving. Harder en beter werken dan
we in onze zelfgenoegzaamheid nu doen.
Bezuiniging- om den vernietigden we
reldrijkdom aan te vullen en dus kapi
taal-vorming. In kinderlijken eerbied en
verontschuldigde, dat deze nog niet ge
komen was. Zij had nog niet van huis
weg kunnen komen, maar tegen den
middag zou ze hier zijn. De kapitein
vertelde haar, dat Anna tengevolge van
een slaappoeder 's nachts goed ge
slapen had en hij hoopte dat fnans
het ergste voorbij zou zijn. Hij ver
zocht haar, bij dokter Blatherwick aan te
loopen en hem te vragen, zoo spoedig
mogelijk bij den kapitein te komen..
Daarna vertrjok zij en sloot Studly
de deur.
,kAI tien uur," zeide hij, op zijn
horloge kijkend. „Blatherwick is met
zijn morgenbezoeken reeds begonnen en
komt dus niet dadelijk hier, dus heb ik
nog juist tijd, met Anna te spreken!
Als ze niet wakker wordt, moet ik haar
wekken, want ik moet weten, wat zij
gezien en gehoord heeft. O, had ik
deze plaats maar nooit gezien! Dadelijk
kreeg ik al zoo'n vaag gevoel van een
donkere toekomst, maar heeft hij tot
nu toe niet alles met me gedaan wat
hij wilde
De kapitein werd boos op zichzelf,
als hij er aan dacht, dat hij zien in
zijn opgewondenheid over den moord
het geld en de juweelen, die hij zoo
lang in bewaring had gehad, zondei
één woord t.rad laten ontnemen. Hij
had reeds menig zwak oogenblik in
zijn leven gekend, maar dit was toch
vrome verwondering tot de bronnen tics
Levens terugkeeren. Die daarmee nu
het eerst begint zal de beste plaats
aan den disch krijgen. De toekomst is
voor de werkers weggelegd. Want de
jaarlijksche arbeid van ieder mensch
is in den grond der zaak de ibron,
waaraan hij, alle gerieflijke en be-
noodigde dingen die hij jaarlijksch ver
bruikt, ontleent Dat is het eenige
geneesmiddel, een andere is er niet.
Amice! zoo zie ik het.
Je Vriend,
PETRUS.
Zuidzande, Jan. 1930.
moet men voor het verkrijgen en
behouden van een zachte en
fraaie huid, de handen en het
gelaat inwrijven met een weinig
Doos 30 ct.,Tube 80 ct. Purol
BELGIE.
Geweldige botsing te Antwerpen-
Dinsdagmorgen* ongeveer half 7j ge
beurde in de Van Breestraat te Antwer
pen, aan het kruispunt van den Mechel-
schen steenweg, een geweldige botsing.
De firma Van Riel en-Van den BergTi,
aannemers, gevestigd in de Lamori-
nièrestraat, had den g'enaamden Hol
sters, van Boom, opdracht gegeven,
alle dagen haar werkliejden, 'die op
verschillende plaatsen wonen, enkelen
uit de Lentestraat, anderen van buiten
gemeenten, zooals Cappellen, per auto
bus aan de Middenstatie af te halen
om naar Hemixem te voeren.
Dinsdagmorgen hadden achttien werk
lieden in de autobus plaats genomen,
die langs het park en de Van Breestr>aat
in de richting van het Zuid reed.
Toen de bus reeds aan den Mechel-
schen steenweg met de voorwielen over
de tramlijn was, werd zij plotseling,
op minder dan een halven meter van
het achtereinde, door een tram aangere
den. Ten0evolge van het mistige weder
en de gLbberigheid van het spoor, had
de tramvoerder niet tijdig kunnen stop
pen.
De schok was zoo geweldig dat de
autobus .terzijde geslingerd werd en
kantelde, zij bleef op haar rechterkant
liggen.
het ergste van alles. Enfin, het was
gebeurd en daarmede troostte hij zich
nu maar, terwijl hij de trap opging,
In de slaapkamer was alles nog stil;
toen hij op het bed (joetrad, sloeg
Anna langzaam de oogen op.
„Anna," begon hij, zich over haar
heen buigend, ..wordt je eindelijk wak
ker? Je hebt lang geslapen".
„Heb ik zoolang geslapen vroeg
zij kalm.
„Je hadt behoefte aan slaap, Anna.
Je bent ziek geweest, dat weet je
toch
„Neen, vader," zeide zij. „Dat weet
ik niet, maar verder weet ik alles".
De kapitein deed een vergeelsche
poging om zich kalm en onwetend te
houden. „Wat is dan dat alles?" vroeg
hij. „Wat is er dan gebeurd? Je hebt
beker in Je koorts gedrpomd".
Zij richtte zich op haar ellebogen
op.
„Heb ik in mijn koorts beneden voor
het raam gestaan en gezien, hoe Wal
ter Damby door mijnheer Warner ver
moord werd en dat u daarbij stondtf?"
„Stil, Anna, in '6hemelsnaam stil!"
riep de kapitein, van schrik uit zijn
rol vallend. „Is ddt mijn schuld?" En
daarna vervolgde hij snel: „Ik Weet
niet, wat je phantasêerti kind. Je bent]
nog zeer ziek''.
„Tracht me niet t< misleiden, ya
De achttien inzittenden werden door
en op elkander geworpen. Twaalf ou
der hen werden in hun val of door glas
scherven gekwetst, zoodat zij in een
naburige apotheek moesten verzorgd
worden. Enkelen konden in de kliniek
der Kipdorpvest verzorgd worden.
Vliegen zonder motop
Binnenkort zullen aan de kust, na
bij Oostende, en in de omgeving van
Leuven, door den Duitscher Hirsch en
den Belgischen majoor Massaux, proef
vluchten met vliegtuigen zonder motor
worden ondernomen. Het initiatief daar
toe gaat uit van den zeer sportievcn
minister van verkeersmiddelen, Mauri-
re Lippens.
Anti-Vlaamsdi incident in een kerk.
Tijdens de mis, na de jongste ver
gadering van den Bond van het heilig
Hart, in de Sint Pieterskerk, te Leuven
gecelebreerd werd een geestelijk lied
gezongen waarin ook liet woord „Vlaan
deren" voorkwam. Juist toen het koor
aan dit woord kwam stond een bekend
franskiljon op en riep luidkeels, dat
het door de kerk galmde; „Vive la
Belgique!".
Dit incident bracht heel wat opschud
ding teweeg en het scheelde weinig of,
na afloop van den kerkdienst, werden
franskiljons en Vlamingen handgemeen.
O
DUITSCHLAND.
De zaak der valsche dollarbiljetten.
De ontdekking, dat sinds jaar en dag
op groote schaal valsche bankbiljetten
van 100 dollar in omloop zijn, heeft te
Berlijn opschudding verwekt, daar de
valsche munters klaarblijkelijk een be
langrijk deel van hun productie hebben
weten af te zetten. De eigenlijke valsche
muHters zijn intusschen al evenmin ont
dekt als hun werkplaats. Vast staat al
leen, dat de voortvluchtige communist
Franz Fischer in den afgeloopen herfst
valsche bankbiljetten in omloop heeft
gebracht. Fischer, die vroeger zeer be
scheiden leefde, beschikte plotseling
over veel geld en poogde enkele Ber-
lijnsche kooplieden te winnen voor een
plan tot het oprichten van grootte ga
rages. Hij vertelde daarbij, dat twee
Russen, die over veel geld beschikten,
zich in deze onderneming wenschten
te interesseeren. Men vermoedt,, dat
deze geldschieters de eigenlijke valsche
munters waren. Het plan mislukte ech
ter en Fischer dook na enkelen tijd
te Leipzig op, waar hij klaarblijkelijk
der," zeide zij, ,,ik weet wat ik zag.
Ik kan er een eed op doem In plaats
van mij te misleiden, moest u me liever
uitleggen, waarom u er bij stondt en
geen hand hebt uitgestoken om het
tegen te gaan".
„Anna," zeide haar vader hulpeloos,
„wat kon ik doen? Het geschiedde zoo
vlug. Ik kon niet denken.
„Neen," riep zijn dochter, „ik geloof
u. hadt met den moord niets te ma
ken. Daarom moet u ook niets onbe
proefd laten, om met mij den vermoor
de te wreken en den moordenaar aan te
klagen".
„Wat, je wilt riep Stud
ly uit, doodsbleek wordende.
„Denkt u, dat ik het zou kunnen ver
dragen, dat de moordenaar van Walter
Damby ongestraft door de wereld gaat
en nog één dag langer leeft?"
,tAnna, denk er aan, hoe gevaarlijk
voor ons die wraakneming zou zijn!"
„Neen," antwoordde zij. „Ik ben niiet
bang voor hem. Als hij mij, evenals
Walter Damby, wil ombrengen, dan
denk ik, dat u me toch wel helpen zult,
Roep hem hier, dan zal ik hem in
zijn gezicht zeggen, hoe ik over hem
denk'".
jflfcofdt Vwvttl#li,
