ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Een vriendenoffer.
Dr C. Lely overleden.
Gewestelijk Nieuws-
BRESKENSSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs p. 3 maanden 11.25 franco p. post f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent lngex. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker uitgever J. C. LE BLEU
voorhaen E. BOOM-BLIEK
TNoe,<2Ïn breskens
Abonnements-Advertentles zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot u 11 c r 1 Ij k
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
S7e jaargang
Zaterdag 26 Januari 929
Nummer 3399
GRATIS verzekering
voor de abonné's tegen
ongelukken voor
gulden bij levens- zee gld bij dood m* gld. bij verlies gld. bij ver- ia gld. bij ver- as gld. bij ver- ze gld. bij verlies
vnn lange ongeschikt- 1NM door 7 ft van een DU Hes van een 4[1 hes van een /ft lies van een 1 n van eiken
heid tot werken. een ongeluk. 1» hand of voet. W oog. duim. wijsvinger. anderen vinger.
De risico van bovenstaande verzekering Is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij .Fatum" te 's-Qravenhage.
Een welbesteed leven.
Te 's-Oraveithage is Dinsdagavond
omstreeks vijf uur overleden, 74 jaar
oud, dr. Cornelis Lely, oud-minister
van Waterstaat, oud-gouverneur van
1 Suriname, voorzitter van den Zuider-
/eeraad.
Zijn levenloop.
De heer Lely werd geboren in 1854,
studeerde aan de Polytechnische School
te Delft, skaagde in 1875 als civiel-
iifgenieur en werd in 1906 benoemd tot
doctor honoris causa in de technische
wetenschap. Hii was minister van Wa-
terstaat (Van 18911894, van 1897
1901 en van 1913—1918, lid derlTweede
Kamer van 1894-1902, van 1905-1909,
van 1^181922, lid der Eerste Kamer
van 1910—1913.
Voorts was de heer Lely gouver
neur" van Suriname van 19*42- 1905,
wethouder van Den Haag 1908 1943,
1 voorzitter van den Zuiderzeeraad sedert
1919, lid der Commission Consultati
ve Internationale des Travaux du ca
nal maritime de Suez sedert 1920, jpre-
sidenj-curator tier Technische Hooge-
school sedert 1927 en lid der Konink
lijke Akgdemie van Wetenschappen
sinds 18951 s
Van zijn hand zijn verschenen: 'op
het gebied der waterbouwkunde „Ri
vieren en rivierwerken"een nota over
slibgehalte der Nederlahdsche rivieren;
acht nota's betreffende de afsluiting en
droogmaking van de Zuiderzee als in
genieur-chef van het technische onder
zoek der Zuiderzeevereeniging; een bro
chure „Een tijdelijke Rijnvaar", een
mededeeling over stroomsndjheden in
het Panamakanaal, benevens een bro
chure ^Nieuwe havens voor Amster
dam, vrij van spoorwegbruggen en vrij
van sluizen".
De heer Lely was commandeur in Ue
Orde van den Nederlandschen Leeuwy
groot-pfficier van het legioen van eer
en ridder grootkruis van de Danebao-
gorde van Denemarken.
De drooglegger van de Zuiderzee.
Een .artikel dat wij aan den "thans
ontslapene wijdden in September 1924,
bij fit viering Van zijn zeventigsten
verjaardag, beëirtdigden wij aldus:
„Ook zij, die niet behooren tot de
bewonderaars van Lely's ptoitiek, die
niet zoo zeer als Lely zelf doordrongen
zijn van de geweldige economische be-
teekenis, die de drooglegging der Zui-
FEU1LLETON
28.
Roman van Lothar Brenckendorff.
Meussi vertrok geen spier,
„Op het schaakbord zijn moeilijke
problemen wel makkelijker op te lossen
dan in het leven, want de figuren laten
zich daar niet zoo makkelijk heen en
weer schuiven. Een defectieve, die zijn
zaak verstaat, moet ze eerst onder de
knie hebben. Alleen, wanneer hij tege
lijkertijd een stuk van een hypnotiseur
is, zal hij het tot succes brengen."
„Verondersteld ajitijd, dat hij niet
met menschen te doen heeft, die wat
energie betreft zijn gelijken zijn", meng
de zich mevrouw Hala in het gesprek.
„Ik zou wel eens iemand willen zien,
die in staat is, mij te hypnotiseeren,
wanneer ik het niet wil."
„Ik twijfel ia iet aan het mislukken
van zijn poging, mevrouw. Gelukkig zaj
er echter wel niemand komen,, om zijn
l kunst aan u te beproeven."
„Daarvan is ten slotte niemand ze-
j ker", antwoo dde ze luchtigjes. „Maar
ik £ou den spion zeker op het eerste
aeiz«£ heeft voor ons land, zul en moe
ten toegaven, dat de man die jeen der
gelijk denkfjeeld met rustige volharding
wist door zetten, een .man - is van
meer dan gewone proporties.
Het is een gniote voldoening voor
Lely, dat hij den "aanvang en het aan
vankelijk succes van zijn levenswerk
heeft mogen aanschouwen. Als Neder
land dit werk zal hebbthj volbracht, zal
het zijn roem als land vanAde ingenieurs
kunst der drooglegging opifieuw hebben
gevestigd.
Wij zijn Lely grooten dankVerschul-
digd, dat hij een dergelijk nkjionaait
doel wist te stellen aan een volk dat
aldus op vreedzame wijze zijn gebied
verruimd zonder aan de rechten van
anderen te raken.
Lely en de Ongevallenwet.
Politiek zal Lely de historie ingaan
als de man vail de Ongevallenwet-1901.
Men herinnert zich, hoe hij, Vtoen in
de Eerstè Kamer zijn eerste ontwerp
was gestrand, nadat het in de Tweede
zelfs pe Wippen van dr. Lpvpers
„groote" amendement was omzeild, met
een nieuw ontwerp kwam, dat uit de
houding van de Eerste Kamer .zeer
zuiver de slotsom trok en dan ,ook het
„Staatsblad" kon bereiken.
De „dure minisiers."
De verekersmogelijkheden ten pjat-
tenlande zijn op Lely's initiatief in zeer
belangrijke mate verruimd. Waren de
middelen beschikbaar geweest, dauszou-
den tal van andere plannen' zijn verwe
zenlijkt; de reputatie van duur zou dan
evenwel Inog steviger zijn gevestigd.
Dat is trouwens een reputatie, die een
minister van Waterstaat al heel gemak-
kelijl^Jrrijgt. De baten toen van Wa-
terstrpitsvTrr-iwhlijken in den regel niet
teSsfond en zijn fcj^er al, dan vallen
ze ook niet in het^Mj^amdat die ba
ten veelal bestaan in lietSikWijven van
vroeger doorloopend of herii'asjkjflijk
geleden schaden.
~In. April 1928, toen dr. Lely pas van
zijn Ainerikaansche reis was terugge
keerd, deelde.Jtij ons medewerkster
Annalen het een en ander mede over
de indrukken, die lïij-jn de (Nieuwe
Wjreld bad opgedaan. Aah-cje mededee-
lingen van een thans overleden .staats
man ontleenen wij het voegende:
Dat een landje als het onze
de drooglegging der Zuider
zee -heeft aangedurft, vond
men in Amerika geweldig.
Vier weken was dr. Lely, vergezeld
doo: zijn doditer Elisabeth, aan deze
zijde van den Oceaan de gast ,van ver
gezicht doorzien. Wanneer men zo£>
lang ctpoi geheime poijtie beloerd is
als ik, kent men dat soort zonder veel.
moeite". v
„Wat zoh, ten slotte voor de schran
derheid van 'een vrouw verborgen blij
ven. In een wedstrijd met haar, trekt
mannelijke verslagenheid altijd aan het
kortste eind."
Gerold was overtuigd, dat zijn woor
den ironisch gemeend waren, maar ze
werden schijnbaar noch door Dr. Ba-
saroff, noch door mevrouw Hala zoo
opgenomen.
Met een allervriendelijkste gekeuvel
liep het bezoek ten einde éh toen de
beide lieeren afscheid namen, beloofden
zij, eens spoedig terug te kornet^
Wel twee minuten lang hadden de
vz<inger en de defectieve stil naast elkaar
opgeioopeneindelijk verbrak Dr. Meus
si de "stilte;
„Zij is dus werkelijk de Weduwe van
een als staatsmisdadiger terechtgestelr
den man. Toen zij hem vijf maanden
na haar huwelijk op de oilgewone wijze
verloor, was ze bijna nog een kind."
„Hoe weet u dat Heeft dr. Ba9ji-
Iroff u datverteld."
„Wanneer ik met iemahd schaak speel
vertelt hij mij ajles, Wat ik van hein
wensch te weten."
„Door hypnose" Vroeg Ger'oU een
schillende universiteiten. Hartelijk beeft
men hem ontvangen en met groote be
langstelling, die gaandeweg samen
vloeide met groote bewondering, heb
ben honderden studenten en professo
ren Ie New York, Pittsburg, Boston en
in al die andere steden waar Ur. Lely
zijn voordrachten hield, geluisterd naar
wat in ons kleine landje gestaag wordt
gewrocht.
„Men vond het verbazingwekkend",
vertelt de grijze Staatsman, „men was
verrast, want in Amerika, met zijn uit
gestrekte gebieden, die, doordat er geen
Ramden genoeg zijn om ze te bearbei
den, braak moeten blijven liggen, en
daar begrijpt lang niet iedereen liet
vitale belang, dat wij er bij hebben om
nieuw land te scheppen. Als ik met
cijfers had aangetoond, hoe dichtbevolkt
Nederland wei is, dan sloeg mijn 'mede
deeling, dat wij nu bezig zijn om tien
procent van onzen gccultivecrden bodem
er bij te winnen, geweldig in, cn nog
meer inidruk maakten mijn woorden,,
als ,ik de kostenrekening tér .sprake
bracht.
„Vijfhonderd miflioen gulden cischt
de drooglegging dér Zuiderzee".
„Dat is", vertelde ik mijn' Amerika;an-
sclie gehoor, „tweehonderd mitljoen
dollar. Maar als gij 'bedenkt,, dat wij,
in Nederland inet een gulden ongeveer
hetzelfde doen kunnen als gij met Veen
dollar, dan gaat dë berekening, die jk-
th'anp tma'ak, eigenlijk niet heelfcinaal
op. Vijfhonderd miflioen gulden is fei-
voor ons, wat vijfhotidérd millioen dol
lar is voor u.
De Amerikanen waren perplex. Want
het groote plan, dat ginds aller tie-
langsteiling beeft, liet plan om aan de
telkens terugkeerende overstrooming in
het Mississippigebied een einde te ma
ken, is op driehonderd millioen dollar
begroot.
„Dat een landje als het onze, zoo
nietig vergeleken bij het machtige Ame
rika, het heeft aangedurfd om een werk
van gelijke orde te entameeren, vond
men in één woord geweldig".
Goed geoutil|eerd is dr. Lely in.de
Vereenigde Staten aangekomen. Dat bij
het onderwerp, hetwelk hij in hoofdzaak
zou behandelen, volkomen beheerscht,
spreekt voor wie dr. Lely's arbeid in
zake het Zuiderzeevraagstuk kent, van
zelf. Terecht echter begreep de man,
die ginds voor studenten, professoren
en andere belanghebbenden ging docee-
ren, dat, veel meer nog! 'dan een ge
sproken woord, een beeldenreeks de
massa boeit
Behalve aan het Zuiderzeevraag
stuk heeft dr. Lely enkcile van de elf
weinig spottend. Deze Dr. Meussi was
hem nooit minder sympathiek geweest
dan ,pp dat oogenblik. Maar de d.tec-
tieve nam de vraag schijnbaar ernstig
op.
„Men mag ti'.et voor mijn part zoo
noemen. Hoewel het in het geheel geen
kunststuk is, iemand, wiens gedachten
ingespannen op andere dingen zijn ge
vestigd, zijn geheimen te ontlokken."
,',Dan zal ik mij wel wachten, ooit
een spelletje met u te doen."
„O, wat dat aangaat uwe geheimen
komt men ook zonder dat te weten.
Reeds op de schoolbanken was u voor
mij steeds een opengeslagen boek en
- zonder u te wiljen vleien wat daar
in stond, mocht een ieder lezen."
„Zeer vereerd. Hebt u gedurende
uw partij misschien nog verdere ont
dekkingen gedaan
„Slechts wat men zoo ter ioops up
discht. Natuurlijk is het een verbond
des harten dat die bexljn aan elkaar
verbindt. Maar een liefdesverhouding
van gewonen aard is het in ieder geval
niet."
De zanger dacht aan zijn waarne
mingen bij het eerste bezoek, maar hij
sprak hier niet over.
^Waarin verschilt deze verhouding
>dan van een gewone?" vroeg hij.
„Hoogstens toch wel, dat het hier om
voordrachten geheel gewijd aan Amster
dam en Rotterdam als havensteden, on
der anderen in Boston. En opnieuw "wek
te hij de verbazing van zijn gehoor, als
hij vertelde van de groote ..capaciteit,
van ihet enorme verkeer aan i1J 'en Maas.
Vooral de cijfers over Rotterdam ge
geven trokken de aandacht, want daar
uit bleek, dat in 1926, Jiet jaar, waarin
tengevolge van de langdurige staking
in de Engelsche kofengebieden, onze
Nederlandsche havenstad meer nog dan
anders een centrale voor het weruld-
•erkeer mocht heeten, dat de scheen-
vaartbeweging daar terstond volgde op
dien van New York, en daarbij slechts
6 pCt. ten achter stond....
.....Dr. Lely ontmoeten zonder ,over
den stand der Zuiderzeewerken te spre
ken, is niet wei mogdlijk. Dus hebben
wij aan het einde 'van ons aangename
onderhoud gevraagd, of de gang van
zaken den heer Lely bevredigt. Het
antwoord wes een volmondige bevesti-
g'ifT-
„De uitvoeriitg der Zuiderzeewer
ken", verklaarde deze bij uitstek des
kundige, „wordt onder leiding van den
heer jWortman prachtig aangepakt en
doorgezet. En als nu in de Romende
maanden de vreemdelingen, dank zij
de (Olymipsche Spelen, in grooten ge
tale naar hier komen, dan hoop ik dat
velen van hen zich rnet eigen oogen
zullen pvertuigen Van het grootsche
werk, dat binnen de grenzen van ons
kleine vadeijand met zooveel ambitie
wordt ondernomen."
Die Velen, hebben zich inet leigen
oogen overtuigd. En met Iden lof over
dien arbeid, is de napm genoemd van
den grooten Nederlander, die er da
stuwkracht van „as Hbl.
„p
MIJNHARDT'S
Hoofdpijn Tabletten 6öct
Laxeer-Tabletten 60 ct
Zenuw-Tabletten 75 ct
St*j al-Tabletten 90 cl
0 Maag-Tabetten 75 ct
F ij Apoth en Drogisten
BRESKENS.
Het stoomschip „Zeeland" van den
Prov. Stoombootdienst op de Wester -
Schelde is Dinsdagmiddag bij dikke
mist bij het op de haven loopen van
Neuzen aldaar op de Westdam ge
varen, waardoor genoemd schip een
de liefde van een zieken, wrakken man
gaat."
„Daardoor niet alleen. Deze beide
menschen voeren een gruwelijken strijd
legen elkaar een strijd op leven en
dood en het heeft in het geheel niet
den schijn, of hij de man zal zijn, die
in dezen strijd de imii.d;re is."
„Uwe scherpzinnigheid is onaange
naam verondersteld altijd, d .t men
haar zoo maar zonder meer als juist
aanneemt, en voor dit laatste zal nog
wel eenige twijfel bestaan. Ik heb van
zoo'n verschrikkelijken strijd in het ge
heel niets kunnen bemerken."
„U dweept natuurlijk zoo'n beetje
met die knappe mevrouw Hala."
„Pardon dat is een onnoodige af
wijking. Het zal me werkelijk interes
seeren, te hooren, waarop uwe vermoe
dens gronden."
„Op mijn instinct, mijn waarde. Zou
ik een bruikbaar detedieve zijn, wanneer
niet een aantal van die instincten ini
mij leefden Dat in dit huis een benau
wende lucht hangt, ondervond ik reeds
bij mijn binnenkomen. Wat tusschen die
twee gaat, Weet ik natuurlijk niet. Ze
ker is het echter, dat zij elkaar vreezet!
en de knappe vrouw koestert de meeste
vrees. Het is, alsof zij voortdurend op
sprong staat, zich tegen een moordelij-
ken aanval te verdedigen."
scheur in de voorsteven kreeg, zoodat
veel water in het logies der beman
ning binnenkwam. Het lek hebben ze
gestopt met zeilen en spek en met
behulp van de pompen konden ze het
logies leeg houden.
De „Zeeland is op eigen kracht te
Vlisslngen aangekomen, en zal aldaar
worden gerepareerd.
Woensdagavond werd in hotel
Adriaansen de goedbezochte jaarver
gadering der Muziekvereeniging „Uit
het Volk—Voor het Volkgehouden.
Na de vaststelling der notulen en het
uitgebreide jaarverslag, dat met applaus
werd vastgesteld, volgde het hoofd
punt: Rekening en Verantwoording
met Begrooting voor 1929. Het tekort,
dat het vorig jaar f50 bedroeg, was
dit jaar aangegroeid tot f112. Na
levendige bespreking werd besloten,
dat tot demping van dit tekort o. m.
een verloting zal worden georganiseerd,
waarna de begrooting sluitend kan
worden gemaakt.
De afetedende bestuursleden de
heeren V. van Vooren en van Gijs
werden herkozen, waarvan eerstge
noemde in de nagehouden bestuurs
vergadering weer tot penningmeester
werd benoemd.
Nadat bij de rondvraag nog de fakkel
verlichting en de opleiding van een
kleine tromslager was besproken, sloot
de voorzitter onder dankzegging de
vergadering.
o
AARDENBURG.
Op de 22 dezer gehouden aanbe
steding van Kunstmeststoffen voor de
Cooperative aankoopver. „Welbegre
pen Eigenbelang werd als volgt in
geschreven en gegund
130075 K.G. gemalen Chili niet ge
noteerd C. M. van den Broecke, al
hier, 18300 k.g. Kaljzout 20 pet. f 3.14,
20400 kilogram Patent Kali f 6.98, 1000
k.g. stoffijn Kainet f 3.70, Centraal
Bureau Rotterdam 143700 k.g. zwavel
zure Ammonia, f 11.33, 3400 k.g.
Kalistikstof f9.50, 10300 k.g. Kalksal-
peter f 10.48, 3975 k.g. Ureum f2578,
7700 k.g. Leunasalpeter f 14.17; Van
Ardenne, Dordrecht, 37000 k.g. Am
moniak Superfosfaat f5.73; Weijkman
en Schippers, Breskens 126700 k.g.
Superfosfaat f 2.445; Vroon, Breskens,
9000 k.g. Thomasslakkenmeel f 0.1975
per pet.; P. Luteijn, Nïeuwvliet 1500
k.g. Inlandsche Grondnotenkoek f 16.75,
F. Klaaijsen, Breskens, 150 k.g. Katoen-
zaadmeel f 14.75, J. Adriaansen, Bres
kens, 1300 k.g. ronde Mais f 12.25.
„Ik verzoek u op te houden, anders
begin ik u, in plaats voor een defectieve
voor een dichter te houden."
„En waarom zal ik het niet zijn Dat
is nu juist het ongeluk van onze gewo
ne criminalisten, dat zij geen dichters
zijn. Maar ik vrees, dat u Ihet niet be
grijpt. Laten wij ons liever aan de fei
ten Ihouden. Ik weet nu ook waar ik den
naam Basaroff vroeger ontmoet heb.
Het was in courantenberichten, van
meer dan vijf jaar geleden. Hij werd
voor een deelnemer aan 'een samen
zwering tegen een of anderen vooraan
staanden machthebber in Petersburg
gehouden. Zooals van zelf spreekt, zou
het daarbij ook om een anderen Basa
roff hebben kunnen gaan, maar er was
geen andere. Uit de antwoorden, die
onze vriendelijke gastheer mij op eenige
ter loopsche vragen gaf, bleek ondubbel
zinnig, dat hij in de gelegenheid was
geweest, Russische kerkers ook van bin
nen te leeren kennen. Hoe hij ontko
men is, zal hij mij wel bij mijn verdere
bezoeken medeelen."
„U denkt dus, het bezoeken voort te
zetten
„Met uw verlof ik ben het zeer
zeker van plan. Of ziet u dit soms lie
ver niet?"
{wordt varvoigdj j
