40
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
10
Het jaar 1928.
vriendenoffer.
SKENSSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs p. 3 maanden f 1.25 franco p. pott f 1,40
*'*vertentleprflsTan 1 5 regels 75 cent
regel meer 15 cent, Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker uitgever J. C. LE BLEU
voorheen E. BOOM—BLIEK
BRESKENS
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
aargang'
Zaterdag 29 December 1828
Nummer 3391
1 S verzekering
abonné's tegen
ungeiusken voor
gulden bij levens- de A gld. bij dood me gld- bij verlies sa gld. bij ver-
lange ongeschikt- |jj[] door '7h van een QU lies van een
heid tot werken. een ongeluk. hand o{ voet. oog.
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij
gld. bij ver- gld. bij ver
lies van een /h lies van een
duim. wijsvinger.
„Fatum" te 's-Qravenhage.
gld. bij verlies
van eiken
anderen vinger.
Het Nieuwjaarsnummer zal verscliij-
in op Maandag 31 December. Adver-
ntiëii voor dit nummer moeten uiter-
k Maandagmiddag 12 uur zijn inge-
inden.
Onopgemerkt schier gaat het leven
is voorbij. In den monotonen gang
:r opvolgende dagen, die zich on
tzien aaneenrijen tot de eindeloosheid
in den tijd, schakelt gebeurtenis zich
n gebeurtenis tot den onafzienbaren
:ten der wereldgeschiedenis. Wij
erken het niet. Zoo we al een enkele
aal verrast opzien, wanneer een on-
swoon gebeuren zijn beteekenis toont,
•ij zijn ons niet bewust, dat in de
:eks van opeenvolgende gebeurtenissen
e levensontwikkeling, de voortdurende
erandering van den levensvorm gestal-
krijgt. Willen we ons daarvan bewust
taken, willen we de beteekenis van
et dageiijksch gebeuren begrijpen èn
en, hoe uit dat gebeuren de nieuwe
;vens- en wereldvorm groeit, die straks
'eer voor andere vormen zal
laats maken, en het onvermijdelijke
'ellicht, waarvan het zien alleen ons
en adem afsnijdt, dan is het noodig,
at we ons een oogenblik als 't ware
den dagelijkschen sleurgang
en, staande naast den weg.
en heden overziende, vc
en weg gemerkt vinden die
onvermijdelijke toekomst leidt,
de beteekenis van den Oude-
'y l, dat hij ons daarvoor als 't
rare de plek aanwijst. In de een
ormigheid van den tijd hebben we als
fzonderlijke schakels in den einde-
oozen keten de jaren afgepast. En
zanneer weer een andere schakel is
ïgevoegd en de Oudejaarsavondklok
en het Oudejaar uitluiden, dan laten
ze, stil geworden, al peinzend, de
zhakels nog eens door onze handen
lijden. Het is een glimlach van wee-
ïoed, die zich daarbij om onze lippen
tekent, weemoed om wat voorbij ging
n nooit wederkeert. Maar de pein-
ende blik richt zich onderzoekend ook
>p de schakels, die door onze handen
llijden en, nauwkeuriger toeziende,
zerken we hoe iedere schakel toch
en anderen vormt vertoont. En na
vragen we ons zeiven af,
uwe schakel zich aan den
nvermijdelijk zal moeten aan
EU ILLETON
n Lothar Brenckendorff.
logelijk, dat ik1 van uit Zurich
en of ander iets heb te vra i
-Cl moet ik op de hoogte blij-
eu van uw. verblijf. Dit is voorioopig
lies, wat ik van u verlang. Wanneer
enkt u naar Weenen te vertrekken
„Wanneer ik de aanbieding aanneem,
e me gedaan is, moet ik nog heden
degrafisch berichten, want liet concert
d reeds Woensdag e.k. plaats vinden.
4zou dan genoodzaakt zijn, morgen of
vermorgen te vertrekken."
„Heel goed. Duet u dat in ieder ge
il, mijnheer Gerold! ik zie u om ver
killende redenen veel liever in Wee-
sn dan hier."
De zanger vroeg hem niet, waarom,
et was hem bijna onverschillig, daar
j slechts zeer weinig hoop, op ecu suc-
s van Meussi's bemoeiingen had. Hij
doofde beslist niet meer aan den ernst
in zijn plannen. De man, die zonder
inige aanspraak op vergoeding erv zon-
:r eenig belang zoo'n moeilijke en
.sthare orHrarht nn zich wilde nemen,
passen, wat ook dit laatste jaar voor
beteekenis heeft en wat het heeft
voorbereid.
Het is geen wonder, wanneer aan
den avond van 1928 daarbij ons voor
hoofd zich onwillekeurig samentrekt.
Het is nu tien jaar geleden, dat we,
een reeks van bloedige jaren over
ziende, toch met den glimlach der
verwachting stonden aan de poort van
een nieuw jaar, die ons den weg naar
een betere wereldorde scheen te ont
sluiten. Deze glimlach der verwachting
heeft reeds lang voor de bitterheid der
ontgoocheling plaats gemaakt. Maar
wanneer we, de laatste jaren over
ziende, van het jaar 1928 de beteekenis
willen vaststellen dan zien we, alle
teekenen van een uiterlijken bloei der
vredesbeweging ten spijt, dit jaar tus
schen de andere toch wel duidelijk
geteekend met het merk der verzwak
king van het internationalisme en een
OPENLIJKER TERUGKEER TOT
HET CHAUVINISTISCHE
IMPERIALISME
en de p.ilitieke methoden, die liet vóór
oorlogsche stelsel kenmerkten. Want
het is niet alleen in een feller worden
der tegenstellingen, dat het verzwak
ken der internationale gedachte, die toef
ook op de regeeringen en de interna
tionale politiek haar merkbaren invloed
Heeft geoefend, een invloed, die 'zich
nog altijd laat gelden, zich zoo gevoe
lig openbaart. 1928 vooral heeft het
duidelijk gemaakt, dat liet zich. al open
lijker manifesteerend imperialisme het
zelfde stelsel van opvoering der bewa
peningen en bondgenootschappen nood
zakelijk acht, dat het Europa van voor
1914 zoo noodlottig is geworden.
De wereldoorlog heeft de tegenstel
lingen, die Europa verdeelen, allerminst
kunnen opheffen. Zoo hij al enkele
heeft terzijde gesteld en sommige ten
gevolge van de verzwakking van den
tegenstander verzacht, andere zijn door
den oorlog in gevaarlijke mate- ver
scherpt. En de vredesverdragen met de
kunstmatige verhoudingen, die ze te
voorschijn riepen en het geweld, dat ze
liet nationale zelfsbeschikkingsrecht aan
deden, hebben overal nieuwe te voor
schijn geroepen, die de rust der wereld
mede bedreigen. Deze tegenstellingen
doen zicli al duidelijker gelden en too-
nen opnieuw, Volkenbond en interna
tionale bewegingen ten spijt, de ten-
denz de wereld in groote vijandelijke
kampen te verdeelen.
Het zijn onder deze vele tegenstel
lingen vooral de Engelsch-Amerikaan-
sche en de Franscli-itaiiaansche, die
was of een grootspreker of een halve
gek.
Waarschijnlijk zal ik in het geheel
niets meer van hem hooren dacht
hij, toen Meussi vertrokken was. Toch
volgde hij zijn raad op en verzond nog
op het zelfde uur het telegram, waar
mee hij de verplichting op zich nam,
een aantal concerten in Weenen te ge-
yen. Hij deed het echter niet gaarne
want hij zou veel liever in de grootste
eenzaamheid zijn gevlucht. Thans voel
de hij eerst recht, dat de hoop op een
uiteindelijke vervulling' van zijn eersten
heerlijken liefdesdro mi gedurende de
laatste jaren eigenlijk steeds de drijf
veer van zijn leven geweest was. Met
de zekerheid, dat de liefde zijner jeugd
nor altijd verloren was, was Jiet hem
iisof de grond onder zijn voeten weg
zonk, en hij twijfelde er aan, dat het
hem ooit weer zou gelukken, 'jn zijn
borst die heilige vlam van bezieling'
aan te blazen, zonder hetwelk geen ta
lent zich tot ware grootheid kan ver
heffen.
o
Nu stond Winfried Gerold toch Weer
op liet concertpodium en zag; honderden
gezichten van een bijzonder voornaam
publiek vol verwachting op zich geves
tigd. Reeds het zien van zoo'n groot
aantal toehoorders had opwekkend en
naast de Fransch-Duitsche het interna
tionale leven en de politiek der kabi
netten beheerschen. En al deze drie
tegenstellingen hebben zicli gedurende
1928 merkbaar verscherpt en hebben
deze verscherping ook in een duidie-i
lijke terugkeer tot de vroegere poli
tieke methoden getoond. De herleving
van de ITansch-Engelsche Entente, in
liet vloot-aecoord tusschen de twee
landen tot uiting komende, dezelfde, die
in zoo belangrijke mate bijdroeg tol
liet uitbreken van den wereldoorlog,
liet Amerikaansclie vlootprogram, dè
politiek, die Italië in Midden- en Zuid-
Oost-Europa voert en de moeite, die
liet kost den nog steeds voortdurenden
oorlogstoestand door de ontruiming van
het Rijnland en de regeling .van het
schadevergoedingsvraagstuk eindelijk te
liquideeren zijn er de treffende bewijzen
van.
Het duidelijkst spreekt deze terugkeer
tot de vóóroorlogsche politiek zicli' ze
ker wel uit in de herleving der En-
gelsch-F ransche Entente. Deze Entente
heeft de bedoeling een inniger samen
werking te scheppen tusschen Engeland
en Frankrijk en dus de onloochenbare;
strekking zich in een bondgenootschap,
ter versterking van de eigeiv vnaclit, af
te zonderen. Het vloot-accoord waarin
zij allereerst naar buitcn.tot uitdrukking
kwam en waarmee Engeland en Frank
rijk zich omtrent den aanbouw van
kruisers en kleine duikbooten verston
den, bewees reeds, dat zij> zich iji ide
allereerste plaats tegeir Amerika richt,
dat door zijn voorgenomen vlootbouw
waarin liet streven naar sterker bewa
pening zicli duidelijk uitspreekt, een
direct gevaar dreigt te worden ivoor
de Eiigelsclie macht. Maar ongetwijfeld
heeft ook Italië's houding op de tot
stand, koming van het verbond invloed
geocfehd. Italië's streven naar uitbrei
ding van Zijn macht en invloed be
dreigt in ernstige mate Frankrijks Jlie-
gemonistische po5üi,e op 't Europecsche
vasteland. En het is'viaarom; niet te
verwonderen, dat Frankrijk naar een
bondgenootschap uitzag dat ..zijn be
dreigde macht versterken kon. 'bajigen
tijd scheen het, of Engeland zich dinw-
toe niet w ilde laten vinden, maar veel
eer tot Italië toenadering zocht.'De ver
scherping, die de Engelsch-Amerikaan
sche tegenstelling n a liet mislukken yan
een actoord omtrent de bewapening ter
zee onderging, heeft het ongetwijfeld
de waarde van Frankrijk's vriendschap
doen beseffen. Maar het is iniet on
waarschijnlijk, dat Italië's houding ook
Engeland ongerust maakte. Mussolini
voert een agressieve politiek en is er
aanmoedigend op hem gewerkt. Echter
lieden rukten ze hem niet uit zijn neer
slachtigheid. De weinigV dagen van zijn
verblijf in Weenen hadden hem wol-
doende bewezen, dat zijn betrekkin
gen tot den geheimzirinigen moord ook
hier waren doorgedrongen, en hij kon.
de pijnlijke gedachte niet verdrijven, dat
een deel van het deftige publiek, dat
daar aan zijn voeten zat, alleen uit
onaangename nieuwsgierigheid naar
hier gekomen was. Hij leek: zichzelf een
levend model.
Zijn eerste liederen openbaarden niets
van de diepe innerlijke bezieling, niets
van liet verrukkende temperament, c'at
zijn wijze van voordragen anders zoo
eigen was. Niets anders dan de prach
tige heldere stem scheen hij behouden
te hebben, en de ongewone lauwheid
van liet applaus liet hem (geen twijfel
aan de teleurstellling van de toehoor
ders.
Maar de ontdekking van het dreigen
de fiasco verwekte in hem op een won
derbare wijze een gevoel van trots
Maakten deze menschen er dan beslist
aanspraak op, dat hij hun de diepten
van zijn zie! ontsloot? Werden zij dan
niet reeds voor hun kosten schadeloos
gesteld, wanneer zij zich konden ^ver-
tuigen, hoe iemand er uitziet cn hoe
hij zich houdt, wanneer hij vier en
in geslaagd Italië's macht in Zuid-Oost
Europa en liet Oosten der Middel-
landsche Zee en in Midden-Europa be
langrijk te versterken. Met Italië als
middelpunt wist hij van Griekenland,
Turkeij, Roemenië, Bulgarije een kring
van bondgeiiooten te vormen, die op
Polen reeds een sterke aantrekkings
kracht blijkt uit te'oefenen, de macht
der kleine Entente vrijwel geannuleerd
heeft en bezig is Italië de heerschappij
over Midden- en Zuid-Oost'-Europa uit
te leveren. De positie, waariil Zuid-Sla-
vië daardoor geraakt is, is, gegeven Je
scherpe itaiiaansche-Servische tegenstel
ling aan de Adriatisclie Zee, al lieej
weinig benijdenswaard. Door den in
vloed, die Italië in Albanië verwierf en
die het na de omvorming van dezen
Baikau-staat tot een koninkrijk vrijwel
een protectoraat verschafte, werd deze
positie nog hachelijker! De terugs'ag
hiervan op Frankrijk's positie was dui
delijk. Maar ook de Engelsche belan
gen in het nabije Oosten dreigen er
door in liet gedrang te raken. Het
Franscli-Engelsch betoog te Sofia ter-
wille van Zuid-Slavië toonde reeds, dat
Engeland dit begreep en er voor zijrt
houding in de Franscli-itaiiaansche te
genstelling zijn conclusies uit getrokken
luid. Het Fransch-Engelsch vioot-ac-
coord ill eeft dit bevestigd en duidelijk
tegenover Amerikas aangroeiende macht
en Italië's fel-imperialistisch streven een
Fransch-Engelsche Entente gesteld.
Het kan niet anders, of ook Duitsch-
land moet van liet bestaan dezer En
tente den invloed ondervinden. De
Duitscli-Engelsche tegenstelling, voor
liet uitbreken van den w ereldoorlog van
zooveel beteekenis, heeft door dien oor
log zijn voornaamste beteekenis verlo
ren. Maap de Fransch-Duitsche, of
schoon zij niet meer in dc mate als
voor den oorlog het Europeesche leven
beheerscht, blijft haar ernstigen invloed
op de internationale politiek oefenen.
Door de overeenkomsten van Locarno
en Thoiry scheen die tegenstelling ,pa
liet tot stand komen van den vrede en
Frankrijk's mislukte pogingen om op
het Rijnland beslag te leggen aanmer
kelijk verzacht. Maar de pogingen van
'kuitscliland om eindelijk tot een vol
ledige
LIQUIDATIE VAN DEN OORLOG
te geraken, hebben in 1928 een nieuwe
verscherping getoond, die voor den
Europeeschen vrede te gevaarlijker kan
worden, nu de Fransch-Engelsche En
tente Engeland buiten staat stelt, als
in de eerste na-oorlogsche jaren, be
middelend op te treden.
twintig uur onder verdenking is ge
weest, een moordenaar te zijn, en die
volgens hun oordeel nog niet geheel
zuiver is van zoo'n verdenking. Was
liet de moeite waard, hun te bewijzen,
dat deze verdachte daarnaast ook een
begenadigde artist was? Neen, al mqcht
hij daarmede ook zijn stormenderhand
gewonnen zangersroem op het spei'
zetten, hij deed geen moeite, hun het
beste en heerlijkste te geven, wat hij,
te geven had. Er was geen innerlijke
band, die hem met deze nieuwsgieri
gen verbond, daarom moesten zij Te
vreden zijn met dat, wat hij hun aan
uiterlijke bekwaamheid te geven had.
Het volgende programmanummer was
Lowes Olaf-Balllade, dat machtige lied
van de tot in den dood getrouwe liefde
die zicli tegen iedere poging tot ver
leiding verzet. Het was een van zijn
lievelings-composities, thans zette hij
echter onverschillig met dorre vertel
toon in
„Herr Olaf reitet spat uncf weit,
Zu bieten auf eine Hochzeitsleut'-"
Terwijl hij zong, ging zijn .onver
schillige blik over de hoorders in de
bevoorrechte eerste rijen stoelen en' hij
bleef onwillekeurig steken bij het ge
zicht van een verschijning, waaraan
hij tot nu toe geen taandacht had ge
schonken. Het was eeq vrouwengezicht
Het is de eisch tot ontruiming van
het Rijnland, door rijkskanselier Müllei
ter Vo.kenbondsvergadering gesteld
die deze Duitsche pogingen ofticiee
hebben ingeluid. Briand s antwoorc
toonde onmiddellijk het Franscht
verzet, dat een nieuwe verscherping
der tegenstelling onveimijdeiijk maakte
Toch kwam een conferentie van En
geland. Frankrijk, Duitschland, Italië
België en Japan te Genève bijeen, die
besloot de kwestie der ontruiming
van de Duitsche schadevergoedingbeta-
lingen en de instelling van een con
trolecommissie over het Rijnland, die
Frankrijk wenschte, nader te onder
zoeken. Maar het is duidelijk, dat, ten
zij Frankrijk de ontruiming niet lange:
afhankelijk stelt van het ten volle na
komen door Duitschland van zijr
schadevergoedingsverplichtingen en d<
Geallieerden den eisch, dat Duitsch-
land's betalingen voldoende moeter
zijn om hun schulden aan Amerika te
dekken, niet langer handhaven er
Frankrijk de controle-commissie op
geeft, overeenstemming niet gemakke
lijk bereikt-zal worden en de iiquidatii
van den oorlog ook tien jaren na der
vrede nog niet zoo vlot tot stand za
komen. Het werpt een schel licht op
de activiteit der Fransch-Duitsche te
genstelling, die hiervan de oorzaak is
op den toestand van Europa en d<
heerschende mentaliteit. En wannee
men dan ook de internationale verhou
dingen en de richting waarin ze zie
ook dit jaar verder ontwikkeld hebbei
wat nader beziet, dan is er weinig re
den voor optimisme en verliezen d
successen van
VOLKENBOND EN VREDES
BEWEGING
veel van hun beteekenis. Zij zijn ei
ongetwijfeld. Al kon de Bond er nie
in slagen Polen en Lithauen of Roe
menië en Hongarije tot elkaar t<
brengen, zijn houding in het laatst:
geschil, dat nu ter oplossing aan d<
beide betrokkenen is overgelaten, be
teekende toch in vergelijking tot di<
van het vorig jaar, toen Chamberlain'
voorstel de arbitrage-rechtspraak gehee
in discrediet dreigde te brengen, eei
vooruitgang, en onder zijn auspiciëi
verrichtte de voorbereidende commis
sie voor de veiligheidsconferentie, dii
een tweede Russisch en een Duitse!
ontwapeningsvoorstel te behandelei
kreeg en ten slotte tot het officieu:
bijeenroepen der groote zeemogend
heden besloot, haar arbeid, terwijl eei
wereldverdrag voor arbitrage en ver
zoening op het Volkenbondssecretariaa
van zeldzame vreemdsoortige schoon
heid, maar niet door zijn schoonheid
was |de blik van den zanger hierop
gevestigd. Wat hem boeide, was 'de
aandachtige, bijna verrukte overgave,
die zich in de gelaatstrekken en in de
oogen van de jonge vrouw spiegelden.
Wat hij nog steeds in. zijn [hart aan het
publiek dat dit concert bezocht, 'had
verweten, gold beslist niet voor die
slanke vrouw vóór hem, wier zwart
zijden kleed, in zoo'n verleidelijke dra-
jjeering de schoone gestalte omhulde.
De geheimzinnige drang om kennisma
king, welke vroeger nooit bij hem te
bemerken was, kwam plotseling bij( hem
op. Zijn fantaisie, die zoolang stom was
gebleven, rees plotseling in hem op en
als stond de betooverende elfen-ko-j
ningin voor hem, zong hij verder:
„Da tanzten die Elfen am grunen Strand
Erlkonigs Tochter reicht ihm die Hand.
„Tritt naher, Herr Olaf, komm, tanze
[mit mir:
Zwei silberne Sporen schenke ich dir."
Het publiek luisterde scherp toe.
Eerst nu herkenden zij, die 'hem vroeger
reeds gehoord hadden, den gevierden
zanger weer, en die hem voor het eerst
hoorden, begonnen te begrijpen, hoe er
zulk een lof van hem 'uitgegaan kon
zijn.
j[Wordt vervolgd.}