40 ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN 10 Het jaar 1928. vriendenoffer. SKENSSCHE COURANT VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Abonnementsprijs p. 3 maanden f 1.25 franco p. pott f 1,40 *'*vertentleprflsTan 1 5 regels 75 cent regel meer 15 cent, Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker uitgever J. C. LE BLEU voorheen E. BOOM—BLIEK BRESKENS Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur aargang' Zaterdag 29 December 1828 Nummer 3391 1 S verzekering abonné's tegen ungeiusken voor gulden bij levens- de A gld. bij dood me gld- bij verlies sa gld. bij ver- lange ongeschikt- |jj[] door '7h van een QU lies van een heid tot werken. een ongeluk. hand o{ voet. oog. De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij gld. bij ver- gld. bij ver lies van een /h lies van een duim. wijsvinger. „Fatum" te 's-Qravenhage. gld. bij verlies van eiken anderen vinger. Het Nieuwjaarsnummer zal verscliij- in op Maandag 31 December. Adver- ntiëii voor dit nummer moeten uiter- k Maandagmiddag 12 uur zijn inge- inden. Onopgemerkt schier gaat het leven is voorbij. In den monotonen gang :r opvolgende dagen, die zich on tzien aaneenrijen tot de eindeloosheid in den tijd, schakelt gebeurtenis zich n gebeurtenis tot den onafzienbaren :ten der wereldgeschiedenis. Wij erken het niet. Zoo we al een enkele aal verrast opzien, wanneer een on- swoon gebeuren zijn beteekenis toont, •ij zijn ons niet bewust, dat in de :eks van opeenvolgende gebeurtenissen e levensontwikkeling, de voortdurende erandering van den levensvorm gestal- krijgt. Willen we ons daarvan bewust taken, willen we de beteekenis van et dageiijksch gebeuren begrijpen èn en, hoe uit dat gebeuren de nieuwe ;vens- en wereldvorm groeit, die straks 'eer voor andere vormen zal laats maken, en het onvermijdelijke 'ellicht, waarvan het zien alleen ons en adem afsnijdt, dan is het noodig, at we ons een oogenblik als 't ware den dagelijkschen sleurgang en, staande naast den weg. en heden overziende, vc en weg gemerkt vinden die onvermijdelijke toekomst leidt, de beteekenis van den Oude- 'y l, dat hij ons daarvoor als 't rare de plek aanwijst. In de een ormigheid van den tijd hebben we als fzonderlijke schakels in den einde- oozen keten de jaren afgepast. En zanneer weer een andere schakel is ïgevoegd en de Oudejaarsavondklok en het Oudejaar uitluiden, dan laten ze, stil geworden, al peinzend, de zhakels nog eens door onze handen lijden. Het is een glimlach van wee- ïoed, die zich daarbij om onze lippen tekent, weemoed om wat voorbij ging n nooit wederkeert. Maar de pein- ende blik richt zich onderzoekend ook >p de schakels, die door onze handen llijden en, nauwkeuriger toeziende, zerken we hoe iedere schakel toch en anderen vormt vertoont. En na vragen we ons zeiven af, uwe schakel zich aan den nvermijdelijk zal moeten aan EU ILLETON n Lothar Brenckendorff. logelijk, dat ik1 van uit Zurich en of ander iets heb te vra i -Cl moet ik op de hoogte blij- eu van uw. verblijf. Dit is voorioopig lies, wat ik van u verlang. Wanneer enkt u naar Weenen te vertrekken „Wanneer ik de aanbieding aanneem, e me gedaan is, moet ik nog heden degrafisch berichten, want liet concert d reeds Woensdag e.k. plaats vinden. 4zou dan genoodzaakt zijn, morgen of vermorgen te vertrekken." „Heel goed. Duet u dat in ieder ge il, mijnheer Gerold! ik zie u om ver killende redenen veel liever in Wee- sn dan hier." De zanger vroeg hem niet, waarom, et was hem bijna onverschillig, daar j slechts zeer weinig hoop, op ecu suc- s van Meussi's bemoeiingen had. Hij doofde beslist niet meer aan den ernst in zijn plannen. De man, die zonder inige aanspraak op vergoeding erv zon- :r eenig belang zoo'n moeilijke en .sthare orHrarht nn zich wilde nemen, passen, wat ook dit laatste jaar voor beteekenis heeft en wat het heeft voorbereid. Het is geen wonder, wanneer aan den avond van 1928 daarbij ons voor hoofd zich onwillekeurig samentrekt. Het is nu tien jaar geleden, dat we, een reeks van bloedige jaren over ziende, toch met den glimlach der verwachting stonden aan de poort van een nieuw jaar, die ons den weg naar een betere wereldorde scheen te ont sluiten. Deze glimlach der verwachting heeft reeds lang voor de bitterheid der ontgoocheling plaats gemaakt. Maar wanneer we, de laatste jaren over ziende, van het jaar 1928 de beteekenis willen vaststellen dan zien we, alle teekenen van een uiterlijken bloei der vredesbeweging ten spijt, dit jaar tus schen de andere toch wel duidelijk geteekend met het merk der verzwak king van het internationalisme en een OPENLIJKER TERUGKEER TOT HET CHAUVINISTISCHE IMPERIALISME en de p.ilitieke methoden, die liet vóór oorlogsche stelsel kenmerkten. Want het is niet alleen in een feller worden der tegenstellingen, dat het verzwak ken der internationale gedachte, die toef ook op de regeeringen en de interna tionale politiek haar merkbaren invloed Heeft geoefend, een invloed, die 'zich nog altijd laat gelden, zich zoo gevoe lig openbaart. 1928 vooral heeft het duidelijk gemaakt, dat liet zich. al open lijker manifesteerend imperialisme het zelfde stelsel van opvoering der bewa peningen en bondgenootschappen nood zakelijk acht, dat het Europa van voor 1914 zoo noodlottig is geworden. De wereldoorlog heeft de tegenstel lingen, die Europa verdeelen, allerminst kunnen opheffen. Zoo hij al enkele heeft terzijde gesteld en sommige ten gevolge van de verzwakking van den tegenstander verzacht, andere zijn door den oorlog in gevaarlijke mate- ver scherpt. En de vredesverdragen met de kunstmatige verhoudingen, die ze te voorschijn riepen en het geweld, dat ze liet nationale zelfsbeschikkingsrecht aan deden, hebben overal nieuwe te voor schijn geroepen, die de rust der wereld mede bedreigen. Deze tegenstellingen doen zicli al duidelijker gelden en too- nen opnieuw, Volkenbond en interna tionale bewegingen ten spijt, de ten- denz de wereld in groote vijandelijke kampen te verdeelen. Het zijn onder deze vele tegenstel lingen vooral de Engelsch-Amerikaan- sche en de Franscli-itaiiaansche, die was of een grootspreker of een halve gek. Waarschijnlijk zal ik in het geheel niets meer van hem hooren dacht hij, toen Meussi vertrokken was. Toch volgde hij zijn raad op en verzond nog op het zelfde uur het telegram, waar mee hij de verplichting op zich nam, een aantal concerten in Weenen te ge- yen. Hij deed het echter niet gaarne want hij zou veel liever in de grootste eenzaamheid zijn gevlucht. Thans voel de hij eerst recht, dat de hoop op een uiteindelijke vervulling' van zijn eersten heerlijken liefdesdro mi gedurende de laatste jaren eigenlijk steeds de drijf veer van zijn leven geweest was. Met de zekerheid, dat de liefde zijner jeugd nor altijd verloren was, was Jiet hem iisof de grond onder zijn voeten weg zonk, en hij twijfelde er aan, dat het hem ooit weer zou gelukken, 'jn zijn borst die heilige vlam van bezieling' aan te blazen, zonder hetwelk geen ta lent zich tot ware grootheid kan ver heffen. o Nu stond Winfried Gerold toch Weer op liet concertpodium en zag; honderden gezichten van een bijzonder voornaam publiek vol verwachting op zich geves tigd. Reeds het zien van zoo'n groot aantal toehoorders had opwekkend en naast de Fransch-Duitsche het interna tionale leven en de politiek der kabi netten beheerschen. En al deze drie tegenstellingen hebben zicli gedurende 1928 merkbaar verscherpt en hebben deze verscherping ook in een duidie-i lijke terugkeer tot de vroegere poli tieke methoden getoond. De herleving van de ITansch-Engelsche Entente, in liet vloot-aecoord tusschen de twee landen tot uiting komende, dezelfde, die in zoo belangrijke mate bijdroeg tol liet uitbreken van den wereldoorlog, liet Amerikaansclie vlootprogram, dè politiek, die Italië in Midden- en Zuid- Oost-Europa voert en de moeite, die liet kost den nog steeds voortdurenden oorlogstoestand door de ontruiming van het Rijnland en de regeling .van het schadevergoedingsvraagstuk eindelijk te liquideeren zijn er de treffende bewijzen van. Het duidelijkst spreekt deze terugkeer tot de vóóroorlogsche politiek zicli' ze ker wel uit in de herleving der En- gelsch-F ransche Entente. Deze Entente heeft de bedoeling een inniger samen werking te scheppen tusschen Engeland en Frankrijk en dus de onloochenbare; strekking zich in een bondgenootschap, ter versterking van de eigeiv vnaclit, af te zonderen. Het vloot-accoord waarin zij allereerst naar buitcn.tot uitdrukking kwam en waarmee Engeland en Frank rijk zich omtrent den aanbouw van kruisers en kleine duikbooten verston den, bewees reeds, dat zij> zich iji ide allereerste plaats tegeir Amerika richt, dat door zijn voorgenomen vlootbouw waarin liet streven naar sterker bewa pening zicli duidelijk uitspreekt, een direct gevaar dreigt te worden ivoor de Eiigelsclie macht. Maar ongetwijfeld heeft ook Italië's houding op de tot stand, koming van het verbond invloed geocfehd. Italië's streven naar uitbrei ding van Zijn macht en invloed be dreigt in ernstige mate Frankrijks Jlie- gemonistische po5üi,e op 't Europecsche vasteland. En het is'viaarom; niet te verwonderen, dat Frankrijk naar een bondgenootschap uitzag dat ..zijn be dreigde macht versterken kon. 'bajigen tijd scheen het, of Engeland zich dinw- toe niet w ilde laten vinden, maar veel eer tot Italië toenadering zocht.'De ver scherping, die de Engelsch-Amerikaan sche tegenstelling n a liet mislukken yan een actoord omtrent de bewapening ter zee onderging, heeft het ongetwijfeld de waarde van Frankrijk's vriendschap doen beseffen. Maar het is iniet on waarschijnlijk, dat Italië's houding ook Engeland ongerust maakte. Mussolini voert een agressieve politiek en is er aanmoedigend op hem gewerkt. Echter lieden rukten ze hem niet uit zijn neer slachtigheid. De weinigV dagen van zijn verblijf in Weenen hadden hem wol- doende bewezen, dat zijn betrekkin gen tot den geheimzirinigen moord ook hier waren doorgedrongen, en hij kon. de pijnlijke gedachte niet verdrijven, dat een deel van het deftige publiek, dat daar aan zijn voeten zat, alleen uit onaangename nieuwsgierigheid naar hier gekomen was. Hij leek: zichzelf een levend model. Zijn eerste liederen openbaarden niets van de diepe innerlijke bezieling, niets van liet verrukkende temperament, c'at zijn wijze van voordragen anders zoo eigen was. Niets anders dan de prach tige heldere stem scheen hij behouden te hebben, en de ongewone lauwheid van liet applaus liet hem (geen twijfel aan de teleurstellling van de toehoor ders. Maar de ontdekking van het dreigen de fiasco verwekte in hem op een won derbare wijze een gevoel van trots Maakten deze menschen er dan beslist aanspraak op, dat hij hun de diepten van zijn zie! ontsloot? Werden zij dan niet reeds voor hun kosten schadeloos gesteld, wanneer zij zich konden ^ver- tuigen, hoe iemand er uitziet cn hoe hij zich houdt, wanneer hij vier en in geslaagd Italië's macht in Zuid-Oost Europa en liet Oosten der Middel- landsche Zee en in Midden-Europa be langrijk te versterken. Met Italië als middelpunt wist hij van Griekenland, Turkeij, Roemenië, Bulgarije een kring van bondgeiiooten te vormen, die op Polen reeds een sterke aantrekkings kracht blijkt uit te'oefenen, de macht der kleine Entente vrijwel geannuleerd heeft en bezig is Italië de heerschappij over Midden- en Zuid-Oost'-Europa uit te leveren. De positie, waariil Zuid-Sla- vië daardoor geraakt is, is, gegeven Je scherpe itaiiaansche-Servische tegenstel ling aan de Adriatisclie Zee, al lieej weinig benijdenswaard. Door den in vloed, die Italië in Albanië verwierf en die het na de omvorming van dezen Baikau-staat tot een koninkrijk vrijwel een protectoraat verschafte, werd deze positie nog hachelijker! De terugs'ag hiervan op Frankrijk's positie was dui delijk. Maar ook de Engelsche belan gen in het nabije Oosten dreigen er door in liet gedrang te raken. Het Franscli-Engelsch betoog te Sofia ter- wille van Zuid-Slavië toonde reeds, dat Engeland dit begreep en er voor zijrt houding in de Franscli-itaiiaansche te genstelling zijn conclusies uit getrokken luid. Het Fransch-Engelsch vioot-ac- coord ill eeft dit bevestigd en duidelijk tegenover Amerikas aangroeiende macht en Italië's fel-imperialistisch streven een Fransch-Engelsche Entente gesteld. Het kan niet anders, of ook Duitsch- land moet van liet bestaan dezer En tente den invloed ondervinden. De Duitscli-Engelsche tegenstelling, voor liet uitbreken van den w ereldoorlog van zooveel beteekenis, heeft door dien oor log zijn voornaamste beteekenis verlo ren. Maap de Fransch-Duitsche, of schoon zij niet meer in dc mate als voor den oorlog het Europeesche leven beheerscht, blijft haar ernstigen invloed op de internationale politiek oefenen. Door de overeenkomsten van Locarno en Thoiry scheen die tegenstelling ,pa liet tot stand komen van den vrede en Frankrijk's mislukte pogingen om op het Rijnland beslag te leggen aanmer kelijk verzacht. Maar de pogingen van 'kuitscliland om eindelijk tot een vol ledige LIQUIDATIE VAN DEN OORLOG te geraken, hebben in 1928 een nieuwe verscherping getoond, die voor den Europeeschen vrede te gevaarlijker kan worden, nu de Fransch-Engelsche En tente Engeland buiten staat stelt, als in de eerste na-oorlogsche jaren, be middelend op te treden. twintig uur onder verdenking is ge weest, een moordenaar te zijn, en die volgens hun oordeel nog niet geheel zuiver is van zoo'n verdenking. Was liet de moeite waard, hun te bewijzen, dat deze verdachte daarnaast ook een begenadigde artist was? Neen, al mqcht hij daarmede ook zijn stormenderhand gewonnen zangersroem op het spei' zetten, hij deed geen moeite, hun het beste en heerlijkste te geven, wat hij, te geven had. Er was geen innerlijke band, die hem met deze nieuwsgieri gen verbond, daarom moesten zij Te vreden zijn met dat, wat hij hun aan uiterlijke bekwaamheid te geven had. Het volgende programmanummer was Lowes Olaf-Balllade, dat machtige lied van de tot in den dood getrouwe liefde die zicli tegen iedere poging tot ver leiding verzet. Het was een van zijn lievelings-composities, thans zette hij echter onverschillig met dorre vertel toon in „Herr Olaf reitet spat uncf weit, Zu bieten auf eine Hochzeitsleut'-" Terwijl hij zong, ging zijn .onver schillige blik over de hoorders in de bevoorrechte eerste rijen stoelen en' hij bleef onwillekeurig steken bij het ge zicht van een verschijning, waaraan hij tot nu toe geen taandacht had ge schonken. Het was eeq vrouwengezicht Het is de eisch tot ontruiming van het Rijnland, door rijkskanselier Müllei ter Vo.kenbondsvergadering gesteld die deze Duitsche pogingen ofticiee hebben ingeluid. Briand s antwoorc toonde onmiddellijk het Franscht verzet, dat een nieuwe verscherping der tegenstelling onveimijdeiijk maakte Toch kwam een conferentie van En geland. Frankrijk, Duitschland, Italië België en Japan te Genève bijeen, die besloot de kwestie der ontruiming van de Duitsche schadevergoedingbeta- lingen en de instelling van een con trolecommissie over het Rijnland, die Frankrijk wenschte, nader te onder zoeken. Maar het is duidelijk, dat, ten zij Frankrijk de ontruiming niet lange: afhankelijk stelt van het ten volle na komen door Duitschland van zijr schadevergoedingsverplichtingen en d< Geallieerden den eisch, dat Duitsch- land's betalingen voldoende moeter zijn om hun schulden aan Amerika te dekken, niet langer handhaven er Frankrijk de controle-commissie op geeft, overeenstemming niet gemakke lijk bereikt-zal worden en de iiquidatii van den oorlog ook tien jaren na der vrede nog niet zoo vlot tot stand za komen. Het werpt een schel licht op de activiteit der Fransch-Duitsche te genstelling, die hiervan de oorzaak is op den toestand van Europa en d< heerschende mentaliteit. En wannee men dan ook de internationale verhou dingen en de richting waarin ze zie ook dit jaar verder ontwikkeld hebbei wat nader beziet, dan is er weinig re den voor optimisme en verliezen d successen van VOLKENBOND EN VREDES BEWEGING veel van hun beteekenis. Zij zijn ei ongetwijfeld. Al kon de Bond er nie in slagen Polen en Lithauen of Roe menië en Hongarije tot elkaar t< brengen, zijn houding in het laatst: geschil, dat nu ter oplossing aan d< beide betrokkenen is overgelaten, be teekende toch in vergelijking tot di< van het vorig jaar, toen Chamberlain' voorstel de arbitrage-rechtspraak gehee in discrediet dreigde te brengen, eei vooruitgang, en onder zijn auspiciëi verrichtte de voorbereidende commis sie voor de veiligheidsconferentie, dii een tweede Russisch en een Duitse! ontwapeningsvoorstel te behandelei kreeg en ten slotte tot het officieu: bijeenroepen der groote zeemogend heden besloot, haar arbeid, terwijl eei wereldverdrag voor arbitrage en ver zoening op het Volkenbondssecretariaa van zeldzame vreemdsoortige schoon heid, maar niet door zijn schoonheid was |de blik van den zanger hierop gevestigd. Wat hem boeide, was 'de aandachtige, bijna verrukte overgave, die zich in de gelaatstrekken en in de oogen van de jonge vrouw spiegelden. Wat hij nog steeds in. zijn [hart aan het publiek dat dit concert bezocht, 'had verweten, gold beslist niet voor die slanke vrouw vóór hem, wier zwart zijden kleed, in zoo'n verleidelijke dra- jjeering de schoone gestalte omhulde. De geheimzinnige drang om kennisma king, welke vroeger nooit bij hem te bemerken was, kwam plotseling bij( hem op. Zijn fantaisie, die zoolang stom was gebleven, rees plotseling in hem op en als stond de betooverende elfen-ko-j ningin voor hem, zong hij verder: „Da tanzten die Elfen am grunen Strand Erlkonigs Tochter reicht ihm die Hand. „Tritt naher, Herr Olaf, komm, tanze [mit mir: Zwei silberne Sporen schenke ich dir." Het publiek luisterde scherp toe. Eerst nu herkenden zij, die 'hem vroeger reeds gehoord hadden, den gevierden zanger weer, en die hem voor het eerst hoorden, begonnen te begrijpen, hoe er zulk een lof van hem 'uitgegaan kon zijn. j[Wordt vervolgd.}

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1928 | | pagina 1