ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Een vriendenoffer.
jewestelijk Nieuws.
SKENSSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs p, 3 maanden f 1.2S franco p. poet f 1,40
Ad vertentiepr ijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer f5 cent lngez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever J. C. LE BLEU
voorheen E. BOOM—BLIEK
t5o'020!b breskens p°»{S£°
Abonneraents-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot a 11 e r 1 ij k
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
37e jaargang
Woensdag 19 December 1928
Nummer 3389
OR A T 1 S verzekering
voor deabonné's tegen
ongelukken voor
aaa gulden bij levens- jii gld. bij dood au gld. bfl verlies gld. bij ver- ja gld. bij ver- gld. bij ver-
Unn lange ongeschikt- lljll door h van eén hM lies van een 4-U lies van een /h lies van een
ww» heid tot werken. een ongeluk. tW hand of voet, oog. duim. ww wijsvinger.
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „Fatum" te 's-Oravenhage.
i a gld. bij verlies
van eiken
anderen vinger.
gemeenteraad
te AARDENBURG.
Gas- en electriciteitskwestie.
Vrijdag 14 dezer kwam de raad der
reineente in spoedeiscnende vergade-
ing bijeen. Aan de orde was de gas-
n electriciteitskwestie.
De Voorzitter zegt deze vergadering
n overleg en overeenstemming met de
ïeeren Wethouders te hebben belegd en
vel spoedeischend, waar morgen 15
Jecember het aanbod vervalt van de
ndustrieële Mij. „Mabeg" aan de ge-
ueente gedaan inzake evtntuéele be-
iindiging der pachtovereenkomst en
averiaa.e der gasfabriekexploitatie.
De kwestie is als volgt: Tusschen de
gemeente Aardenburg en de thans zich
roemende Industrieële Mij. „Mabeg"
gevestigd te Utrecht, bestaat een pacht
overeenkomst gesloten in 1914 voor
den tijd van 40 achtereenvolgende jaren.
Artikel 21 dezer overeenkomst luidt
du als volgt:
„De gemeente verbindt zich geduren
de den duur der overeenkomst aai.i
derden geen concessie te verleenen voor
het hebben, leggen or onderhouden van
gasbuizen, electrische geleidingen voor
licht ol toestellen van een ander licht
leverende inrichting in de wegen en
voetpaden welke eigendom der gemeen-
le Arrdenburg zijn en niet zijn geplaatst
up den door Gedeputeerde Staten van
Zeekind vastgestelden iigger van wegen
En voetpaden, noch concessie te ver
leenen voor het leveren van gas, elec-
triciteit voor licht of ander licht, noch
zelf gedurende dien tijd gas, electri
citeit voor licht of ander licht aan par-
ticulieren te zullen leveren of ten be
hoeve van hare eigendommen of open
bare doeleinden te zullen vervaardigen
of te zullen doen vervaardigen, hetzij
uitsluitend voor eigen rekening, hetzij
in vereeniging met derden, hetzij door
berden."
In 1926 werd door de N. V. Pro
vinciale Zeeuwsche Electriciteits Maat
schappij een vergunning gevraagd voor
het hebben, leggen en onderhouden
van electrische leidingen voor wegen,
die op den legger van wegen en voet
paden voorkomen.
Deze vergunning werd door Burge
meester en Wethouders van Aardenburg
aan de P.Z.E.M. geweigerd, bij welke
weigering B. en W. zich beriepen op
een rechtskundig advies, uitgebracht'
door hunnen adviseur en in afschrift
toegezonden aan de P.Z.E.M. Deze
FEUILLETON
18.
Roman van Lothar Brenckendorff.
Had het geval Worner voor het pu
bliek eerst' slechts het aanzien van een
gewone moordzaak gehad, sedert men
wist, dat de vermoorde sedert maanden
hier had geleefd onder een vreemden
naam, werd het tot een hoogst interes
sante en geheimzinnige aangelegenheid.
Men wachtte er met ongeduld op, den
sluier afgenomen te zien, die haar per
soonlijkheid omhulde en de vraag naar
den moordenaar was bijna niet zoo
belangrijk, als iets over den naam en
het verleden van het ongelukkige slacht
offer te vernemen. Zonder twijfel deden
de rechter van instructie en de politie
alles, wat in hun vermogen was, om
licht in de zaak te brengen. Het om
vangrijke, wijdvertakte apparaat, dat hun
ter beschikking stond, werd met alle
mogelijke energie in beweging gezet,
het kwam gedurende de eerste acht da
gen zelfs nog tweemaal tot arrestatie
Van verdachte personen, die men uit
kwam van dit besluit-in beroep bij Ge
deputeerde Staten van Zeeland.
B. en W. van Aardenburg werden
door dit College uitgenoodigdmon
deling deze kwestie tóe te lichten. Deze
toelichting werd gegeven door deik
rechtskundigen adviseur der gemeente.
Deze vestigde in een uitvoering plei
dooi er de aandacht op, dat het hier
ging om de bloedige zaak der Provin
cie Zeeland.
Principieel vond bij het zeer onjuist,
dat het Hoogere College van Gede
puteerde Staten ais rechter zou hebben
te oordeelen over de materieele belan
gen hunner Provincie.
Een dergelijke beslissing eischte toch
een vastheid van karakter en een vol
komen boven de zaak staan als slechts
aan weinigen, is gegeven. Begrijpelijk
vond hij, dat, waar er een aanzienlijk
kapitaal in het provinciaal bedrijf was
gestoken, dit bedrijf natuurlijk Je grootst
mogelijke uitbreiding met zoo weinig
mogellijk opofferingen van de zijde dei-
Provincie wil, anders zou deze vrucht
van Zeeuwsche ondernemingslust een
kind blijven met een waterhoofd en
een lam handje.
Gij moet dus wel Romeinschen bur
gerzin in den besten zin des woords
bezitten, wanneer Gij door Uw besluit
den Jgroei van Uw kind gaat stuiten
en toch ben ik overtuigd, dat Gij dien
moed zult bezitten.
Uw beslissing zal een toetssteen zijn
voor de goede trouw en de onschend
bare moraal in het publiek leven.
Uitvoerig ging de rechtskundige ad
viseur der gemeente dan na, dat B. en
W. van Aardenburg de grootst moge
lijke loyaliteit hebben betracht, dat diï
College niet' anders kon doen dan de
gevfaagde vergunning der P.Z.E.M.
u p yeren
Hij toonde aan, dat hef in strijd zou
zijn met elk begrip van eer en goede
trouw, indien de gemeente Aardenburg
zou medewerken tot het invoeren van
electriciteit in hare gemeente.
Aardenhurg wist, dat Mabeg de gas
fabriek van Aardenburg alleen dan, op
zulke bezwaarlijke voorwaarden als hel
geval is, zou willen exploiteeren, wan
neer er voor haar de zekerheid besfond,
dat zij niet met electriciteit zou behoe
ven te concurreeren.
Ten overvloede werd in de overeen
komst bepaald, dat niet rechters naar
streng recht over de overeenkomst zou
den hebben te oordeelen maar arbiters
naar billijkheid.
Alleen de vraag wat billijk is, heeft
dus den arbiter te leiden en geen
recht.
een of anderen grond met de misdaad
aan den Rustenweg in verbinding bracht
De eene was een slecht aangeschreven
dikwijls gestraft iemand, dien verschil
lende getuigen op den dag voor den
moord van Hilde Worner om het huis
hadden zien slenteren, en de andere,
een eveneens reeds herhaaldelijk op
den verkeerden weg geraakte naaister,
die voor eenige weken voor juffrouw
Worner verstelwerk verricht had. Beide
personen werden na liet eerste verhoor
weer vrij gelaten, daar het hun geen
moeite kostte, hun onschuld te bewij
zen. Men was niet nader tot de ont
dekking van den dader gekomen, en
over den naam en de afkomst der ver
moorde, wist men na verloop van een
week niet meer dan in de eerste dagen.
Ook de moeite, te weten te komen wie
ide idame was, die naar de mededee-
lingen van het dienstmeisje aan juf»
trouw Worner eenige dagen voor haar
dood een bezoek gebracht had, bleef
niettegenstaande een in de couranten
geplaatste oproep, om zich te melden,
zonder eenig succes.
Ook Winfried Oerold's naam stond
een paar maal in een bericht over de
moordzaak vermeld. De politieambte
naren hadden niet kunnen voorkomen,
dat schrandere journalisten achter de
gebeurtenissen van de eerste vjer en
j Wirrterhandet:
Winteryoeten
Schrale Li ppen
Ruwe Huid
|Doos30'60'90ct.Tube80ciBijflpoth en Drogisten j
En nooit zulicn cr scheidsmannen te
vinden zijn, die Aardénburg in het ge
lijk zouden stellen, wanneer die gemeen
te op eenige wijze er 'toe medewerkte
om electriciteit in Aardenburg te krij
gen.
Spreker bracht nog naar voren, dat
bovendien liet gesloten contract tus
schen de Mabeg en de gemeente Aar
dénburg met goedkeuring van Gede
puteerde Staten was bekrachtigd. Aan
die beslissing zijn Gedeputeerde Staten
ook thans nog gebonden.
Pleiter kon zich dan ook niet voor
stellen, dat ter wille van eigen belang
thans een vroeger uitgesproken woord
zal worden verzaakt, te meer niet, waar
niet Ged. Staten, maar de gemeente
Aardénburg zal hebben te betalen.
De Mabeg heeft Aardenburg op
gevoed tot beter licht en thans zou
de P. Z. E. M. willen oogstten, wat
de Mabeg heeft gezaaid.
Aan het slot van zijn uitvoerig plei
dooi stelt pleiter voor de E. Z. E. M.
een voorwaardelijke vergunning te
verleenen voor den tijd van een jaar
na eerst nog eens een» beroep te heb
ben gedaan op den rechtvaardigheidszin
van het Provinciaal College, om hunne
beslissing wel aan eer en geweten te
toetsen I
Een en ander had tot gevolg, dat
door 13. en W. dezer gemeente, met
goedvinden der „Mabeg'' te Utrecht,
vergunning werd verleend aan de P.
Z, E. M. voor het jaar 1927 tot het
hebben, leggen en onderhouden van
electrische geleidingen, welke vergun
ning, nogmaals met goedkeuring der
Mabeg werd verlegd voor het jaar
1928.
Het gemeentebestuur drong er bij
Ged. Staten van Zeeland herhaaldelijk
op aan maatregelen te willen nemen,
dat er overeenstemming in deze zaak
kwam tusschen P. Z. E. M. en Mabeg.
Overeenstemming werd echter niet
bereikt, waar de P. Z. E. M. geen
stappen daartoe deed.
Thans is er eene aanvraag van de
P. Z. E. M. binnengekomen om boven
bedoelde vergunning, welke met 1
Januari a.s. vervalt, definitie! te ver
krijgen, terwijl bovendien nog een
twintig uren waren gekomen en de
deelneming van den jongen beroemden
zanger maakte deze raadselachtige aan
gelegenheid tot een hoogst romantische
gebeurtenis. De avontuurlijkste vermoe
dens gingen van mond tot mond en
onder het masker van vriendelijke deel
neming was men dikwijls zoo nieuws
gierig, -Jat hij zicli gedwongen zag
zijn woning in het hotel te verlaten
en zich in een particulier huis schuil
te houden. Toen hem voor de derde
maal verzocht werd om bij den rechter
van instructie te verschijnen, verklaarde
hij ronduit, dat hij niet langer dacht
oaar te blijven,en de gerechtsdienaar
antwoordde vriendelijk, flat er voor zijn
vertrek absoluut geen bezwaren waren.
•„Eerlijk gezegd, geloof ik niet, mijn
heer Gerold," zeide hij, „dat u in.
staat bent, ons door uwe opgaven ver
der te brengen. Ook wij houden het
voor een uitgemaakte zaak, dat de ver
moorde geen recht Jfeeft op den door
haar gevoelden naam. Het zou ons,
zooals vanzelf spreekt, van groote
Wa.itde zijn, iets beslist over het verblijf
van de werkelijke Hilde Worner te
vernemen, maar wij moeten nu de hoop
wel opgeven, dat u ons daarbij behulp
zaam kunt zijn. Van het oogenblik af,
dat u voor vijf jaar Zurich verliet,'is
geen enkel spoor van het jonge meisje
andere vergunning er bij is gevraagd,
om de mogelijkheid te scheppen de
naburige gemeente Eede van electri-
schen stroom te voorzien.
Ged. Staten zijn met de P. Z. E. M.
van meening. dat artikel 21 der nacht
overeenkomst ons ntet zou verbieden
een vergunning krachtens het regle
ment van wegen en voetpaden, voor
het aanleggen van electrische geleidin
gen te verleenen voor wegen en voet
paden voorkomende in dat reglement.
Zij meenen, dat van een dergelijke
publiekrechterlijke bevoegdheid bij
overeenkomst geen afstand kan wor
den gedaan.
De Mabeg evenals onze rechtskun
dige adviseur, is een geheel tegen
gestelde meening toegedaan en meent,
dat een en ander uitdrukkelijk is ver
boden, te meer, waar het hebben van
electrische geleidingen binnen de ge
meente practisch lichtleverantie ten
gevolge heeft, zooals ook in de ge
meente Aardenburg reeds blijkt, waar
de P. Z. E. M. levert in het buurt
schap Draaibrug.
De „Mabeg" verzoekt ons uitdruk
kelijk, wordt er voor 1 Januari a.s.
geen oplossing met de P.Z.E.M. gevon
den, voor dien datum alle palen en
electrische geleidingen op Aardenburgs
grondgebied te verwijderen en dreigt
indien dit niet plaats heeft, met niet
betaling der pachtsom voor de volgende
jaren,. welke pachtsom f 4726 's jaars
bedraagt.
Nu rijst de vraag: Welke meening
is de juiste en hoe dient de gemeente
Aardénburg in de gegeven omstandig
heden te behandelen, om er zondei
„kleerscheuren" af te komen
Van de zijde der „P.Z.E.M." en
„Mabeg" zijn thans verschillende aan
biedingen gedaan, waarbij o.a. aan de
gemeente -Aardénburg door ieder f 5000
in totaal dus f 10.000 zal worden be
taald, indien zij zelf de exploitatie der
gasfabriek op zicli neemt, tot ontbin
ding der pachtovereenkomst besluit en
de „P.Z.E.M." in Aardenburg de vrije
hand krijgt inzake electrische licht
leverantie.
Burgemeester en Wethouders voelen
er echter weinig voor hiertoe over tc
te vinden..Wij hebben slechts kunnen
vaststellen, dat Hilde Worner voor het
vertrek een deel van haar vaders na
latenschap verkocht heeft, terwijl het
meer waardevolle deel van het meu
bilair en de andere inrichting der wo
ning aan een expediteur in Zurich in
bewaring gegeven. Voor ongeveer een
jaar ontving deze, onder toezending
van liet bewijs der in. bewaring gege
ven goederen een uit Moskou geda
teerde door Hilde Worner ondergetee-
kende opdracht, alles naar Berlijn te
zenden. Daarmede is voldoende ver
klaard, hoe dit meubilair in het bezit
van de vermoorde gekomen is. Schijn
baar is tegelijk met de legitimatiebewij-
zijn ook liet bewijs van de in bewaring
gegeven goederen in haar bezit geko
men en zij heeft ook met de grootste
vrijpostigheid het meubilair in haar be
zit genomen. Ik maak hieruit op, dat
juffrouw Worner vijf jaar geleden naar
Rusland vertrokken is, en dat we daai
opheldering moeten zoeken. Navor-
schingen in Rusland zullen weinig kans
op succes hebben. Wanneer het niet
om een politieke aangelegenheid gaat,
antwoordt de politie daar in het geheel
niet op onze vragen, en ik geloof niet,
dat ze in ons geval een uitzondering
zullen maken."
„Dat wil zeggen, dat u in het geheel
gaan, waar thans sinds 1914 reeds een
exploitatieverlies op dc gastabrieje is
geleden van ongeveer f 40.000.
Bij .voorkeur komen wij onze ver- I
plichtingen na ten opzichte van de I
„Mabeg" wat wij dan vvederkeerig van
die Mij. verwachten.
Financieel is zulks voor de gemeente I
Aardénburg liet meest verkieselijke. Na I
deze medc.leelingen wordt de publieke I
zitting geschorst en wordt deze kwestie
verder in besloten zitting behandeld.
-
GEMEENTERAAD I
te SLUIS
op Maandag 10
December 1928.
Na eenigen tijd gerust te hebben,'
kwam de gemeenteraad op bovenge-
nlelden datum weer bijeen. Afwezig'
met kennisgeving was de Heer J,
Brevet Sr.
Daar de geloofsbrieven van dhr. F.
van der Werlf (net nieuwe benoemde 1
raadslid in de vacature P. van der
Linde die overleJen is) onderzocht en
in orde bivondèn werden, werd met'
algeineene stemmen tot toelating be-t
sloten.
Van de gemeente Axel was een
schrijven ingekomen, met liet verzoek
om medewerking te verleenen ti.t ver
mindering van de salarissen van Bur
gemeester, Secretaris en Ontvanger.
Ue lieer Hiehatn irtenc'c te mogen
opmerken, dat hij het salaris van den
burgemeester, al naar gelang van zijn
werkzaamheden, te hoog acht, dat van
secretaris en onlvangcr Kali er z.i. goed
mee door.
indien er alhier zoogaat spreker voort
een nieuwe burgemeester zou benoemd
worden, vindt Hij een salaris van on-
g veer 1 1500 vou-i ende.
in stemming gebracht wordt liet idee
van den Heer Breijaert accoord, met
alleen de stem van dhr. van der Weill
aangaande de kwestie van Axel tegen.
Met ingang van I Januari 1929 wordt
tot lid van liet Algemeen Armbestuur
te Heille benoemj de Heer A. van
Deursen te Sluis Heille.
Van de Ned. R.K. Volkszangvereeni-
g.ng was een verzoek tot den raad ge
richt om subsidie, wat met algemeene
stemmen werd verworpen.
Van verschillende vereenigingen o.a.
van:
de Ned. Vereeniging tot bèvordering
van den arbeid van onvolwaardige ar
beidskrachten te Amsterdam, de ver
eeniging van Nederlandsche gemeenten
eu de Kon. Ned. Vereeniging voor
geen hoop meer hebt, het geheim op
le li eldercn
Ue rechter trok de schouders op.
„Wanneer we niet langs een omweg
iets omtrent den moord vernemen, zal
er beslist niets van bekend raken. Ik)
geloof zeker, dat de misdaad aan den
Kustenweg verband houdt met dingen,
die zich in Rusland afgespeeld hebben,
en de nevel, die over het verleden van de
vermoorde hangt, maakt het geweldig t
moeilijk, daar een spoor te vinden."
Zeer ontmoedigd verliet Gerold de
werkkamer.
De voorspellling van Dr. Meussi, dat
de politie niets zou kunnen uitrichten,
was dus bewezen. De bevoegde per
sonen waren er zelf reeds van over»
vel hen uit de verlegenheid kon hel-
tuigd, dat alleen nog een of ander toe
pen.
Den zelfden middag ontving hij be
zoek van zijn schoolkameraad, die hem
sedert alleen door eenige zeer korte
schriftelijke mededeelingen van zijn te
rugkomst op de hoogte gebracht had.
Zonder ai te groote verwachtingen zag
de zanger hem binnenkomen, hij was
er al spoedig van overtuigd, dat hij,
het succes van Meussi's nasporingen
{Wordt vervolgd.)