10
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREh
MERtEL.
Hond Sinterklaas*
HE COURAN
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs p. 3 maanden f 1.25 franco p. pont f 1,40
Advertentieprijs tan 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever J. C. LE BLEU
voorheen E. BOOM—BLIEK
BRESKENS
Teieïoon
No. 21
Postgiro
70179
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot n i t e r I
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
37e jaargang
Woensdag 7 December !9.'7
Nummer 3284
GRATIS verzekering gulden bij levens- gld. bij dood aar gld. bij verlies ara gld. bij ver- ita gld. bij ver- aaar gld. bij ver
voor de abonné's tegen vf]H lange ongeschikt- j j[J door Vy van een hH lies van een 4H lies van een Xn Hes van een
ongelukken voor: heid tot werken. een ongeluk. hand of voet. oog. duim. wijsvinger.
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „Fatum" te 's-Gravenhage.
gld. bij verlies
van eiken
anderen vinger
Wie was St. Nicolaas en hoe
ontstonden de gebruiken Ier ge
legenheid van zijn naamdag
Is het wel noodig de geschie
denis omtrent dezen heilige uit
het stof van vele, vele eeuwen
op te diepen om te trachten te
te achterhalen, waartoe we al
die aardige, soms ook vreemde
dingen doen, als het tegen De
cember loopl? St.Nicolaas, de
Bisschop van Myra, heeft inder
daad bestaan, is dus een histo
rische persoonlijkheid, als we
ons goed herinneren, uit de 9e
eeuw, maar de levensschetsen,
die omtrent hem loopen, zijn
lieflijke legenden, mei cultureele,
maar zonder historische waarde
De Sinterklaas-gebruiken zijn een
cristelijke omzetling van vroeger
he'densche feesten en gelijk de
„goetheilig manvolgens een
oud rijmpje „met groot geraas
heel de stad op stelten kan zet
ten", zoo deed voorheen zijn oud-
Germaanse e dubbelganger Wo-
dan het in de lucht, als hij, om
huid door zijn donkerwolkenman
tel en met zijn speer Gungmir in
de hand*), op zijn ros Sltipnit
den stoet wilde jagers aanvoerde
St. Nicolaas, zooals de massa
hem kent en vereert, is dus wel
een legendarische figuur en, voor
het Nederlandsche volk vooral,
de interconfess'oneele heilige.
Wél hebben de zeveniiend'eeuw
sche predikanten het heele arse
naal hunner vervloekingen leeg-
geput om te bewijzen, dat het
Sinterklaasfeest „op een sotte en
ongefhondeerde manieren een
paapsche supeistite" handhaafde
en dat zij, die daaraan meededen
„noch niet en verstaen wat van
de waere religie is", maar hun
confrères van twee eeuwen later
dachten daarover geheel anders.
Nicolaas Beets in zijn beschrij
ving van het Verguldavondje, De
Génestet in zijn epös „St. Nico-
laasavond", Hasebroèk als Jo
nathan, zij hebben Sinterklaas
verheerlijkt en het begrijpelijk
gemaakt, dat ook geëmancipeer-
53.
„Wij drieën gaan dadelijk met
de dogcart naar Cheddendam.
Inspecteur Martingale en de
veldwachter nemen Trakei voor
hun rekening".
Terwijl Purling mij in de dog
cart hielp, gaf mr Martingale
om nog den raad: ,Je kunt met
Horley Trakei doen watje wilt:
maak hem omchadelijk maar
niet dood".
Toen wij voortreden zagen
wij de beide anderen vlug den
weg opgaan dien ik hun, door
het boich, had aangeduid, naar
de opening waaruit ik ontvlucht
was.
„Hij zal Trakei wel krijgen",
zei dr Port, „hij ii een flinke
vent, die MartL-gale. Ik ben
blij dat hij ons de dogcart liet,
want we zouden er anderi niet
bij tijdi gekomen zijn. Hij en
Zijn handlanger kunnen Trakei
wel aan; wij met ons drieëien
mr Vanfrey zullen Horley wel
«nappen".
„Als wij maar tijdig genoeg
komenvergeet niet dat het
huwelijk om negen uur moet
ingezegend worden".
de ouderen dan Sint vriendelijk
begroeten kunnen met een
„Uw komste is soet en lieflijk
uw verschijnen"
Zij allen toch hebben Sinter
klaas vereerd als een uit hooge-
re regionen neergedaalde huwe
lijksbemiddelaar, als een hulp
vaardige afgezant van god Amor
En ze deden het op zulk een
overtuigende wijze, dat iedereen
het volgaarne De Genestet nazei
„Ja. kinderheilige, nóg neemt
mijn hart u aan'
De vereeniging als huwelijks
makelaar moge volgens Jan ter
Gouw al heel begrijpelijk zijn,
daar ieder goed patroon zijn vak
dient te verstaan met al wat
daartoe behoort, en de betrekking
van huwelijksmakelaar ookdievan
kinderheilige met zich kan bren
gen, toch valt er veel voor te
zeggen een dieperen zin te ver-
leenen aan de oude St Nicolaas-
gebruiken, die betrekking hebben
op het vrijen en trouwen onzer
voorouders. Wie daarnaar peilen,
dien zal het duidelijk worden,
waarom de „mersepeinen herte"
met de „vrijers en vrijsters' reeds
in Brtêro's dagen de plompe
„deuvekaters" en „varkenskoe
ken" verdrongen hij zal het oude
Sinterklaasliedeke van „Hansje,
die wil trouwen in verband
brengen met de functie van Sin
terklaas-huwelijksmakelaar en hij
zal in de verlevingen, welke oud
tijds omtrent het nieuwjaar plaats
vonden, den reflex zien van het
weder-ontwaken der natuur, van
het naderen eener nieuwe lente,
waarin de gemeene akkers of
„meenten" opnieuw werden ver
deeld en de jonge paren ook hun
deel ter bewerking kregen toe-
geweren.
in ons land is door het jaar-
iijksch verschijnen van Sinterklaas
een merkwaardig platteiandsbe
drijf in het leven geroepen, dat
met veel toewijding in het vrien
delijk dorpje Wychen door de
firma Arts wordt uitgeoefend. Daar
worden de duizenden sinterklaas-
vormen gemaakt, snijden vaardige
handen in het hatde peren- en
„Dan hebben wij nog een
half uur", zeide dr Port tot
mijn verbazing. Ik kon ter
nauwernood geloover, na alles
wat ik dien morgen doorleefd
had, dat het pas half negen wai.
,'t li echter niet al te veel tijd"
vervolgde de dokter en zweepte
het paard voort.
XXXVI.
Wat er vóór onze komit in
Cheddendam ii voorgevallen,
weet ik slechts door wat mij is
verteld.
Ik verliet Vanfrey in het rus
tige morgenuur te halfzei, terwijl
hij zijn voornemen ten uitvoer
zou gian brengen: Myall te
overtuigen, dat het niet enkel
ongeoorloofd, maar zelfs onze
delijk zou wezeo, als hij zich tot
het voltrekken van Horley's
huwelijk leende. Hij vertrouwde
zoozeer op zijn overredings
kracht, dat hij gedurende mijn
afwezigheid zich geen moeite
gaf om de noodige argumenten
in zijn brein te verzamelen, die
Mr Mayil tot inkeer zouden
brengen, maar in den zonneschijn
geduldig zijn pijpje te rooken.
Om acht uur kwam de manne
lijke bevolking van het dorp te
voorschijn om naar het werk te
gaan en eenige vrouwen kwamen
appelboomenhout de primitieve
modellen van ruiters en varkens,
vrijers en vrijsters, ontslaan de
houten negatieven van ai die
grappig naï-ve figuren, welke in
hun voorstellingen nog immer
het karakter van oude offerkoe
ken hebben be aard.
SINTERKLAAS EN DE
SCHOORSTEEN
Sinterklaas wordt door de ge
heele christenheid gevierd, in
vele landen precies als bij o.is. in
andere met eenig verschil. Zoo
is in Oostenrijk een Z varte Klaas
met een rammelenden ketting, die
vergulde koek voor de zoete en
een gard voor de stoute kinderen
brengt, terwijl de jeugd er Sinter
klaasliedjes zingt, als bij onste
Rome daarentegen komt de zwa-te
bullebak in den Kerstnacht door
den sch orsteen.
„Maar dan toch ook door den
schoorsteen?' Ja, zoo ver
klaart ter Gouw in zijn „Neder
landsche volksvermaken", de
schoorsleen is de koker der ge
meenschap met de bovenwereld,
die de kinderlijk levendige ver
beelding der voorgeslachten met
alterlei geesten bevolkte. Door
den schoorsteen vernamen ze
dikwijls de wonderlijkste stemmen
en geluiden, profetiën en ver
maningen. Wie zijn buurman een
schrik wou aanjagen, klom in
diens schoorsteen en schreeuwde
met een grove stem een paar
onheilspellende woorden door
den koker, en de arme buurman
sidderde over al zijn leden. Goed
en kwaad kwamen door den
schoorsteen. De boldergeest
kwam er door om plagen in het
huis te brengen, maar ook de
kaboute mannetjes kozen denzelf
den weg, als ze den gelukskin
deren des nachts een zak vol
geld brachten. En zoo deed ook
Sinterklaas zijn intocht door den
schoorsteenpijp, zonder dat
iemand ooit heeft kunnen meiken,
dat zijn .slickerdemickjes" naar
't roet smaakten.
HOE SINTERKLAAS VROEGER
GEVIERD WERD
Zoo echt smeuïg weet ter
Gouw ons te vertellen van de
naar buiten om water te pom
pen, doch sloegen geen acht op
hem; voor het overige wa«
Cheddendam als uitgeatorven.
In de pastorie wa« evenmin
eenig teeken van leven te be-
-apeuren, toen Vanfrey aan de
bel trok, en hij moezt Dog langer
wachten dan te voreD, eer de
deur werd opengedaan.
De oude meid wa» uit haar
humeur en bromde „Wat mot
je?"
„Ik moet Mr Myall spreken",
antwoordde Vanfrey met onver
stoorbare kalmte.
„Heb 'k je de boodschap niet
overgebracht, dat ie ni-mand
kan spreken vóór tien uur; 'k
bedank er voor, weer naar hem
toe te gaan".
„Dat behoeft niet", zei Vanfrey
beleefd en drong haar voorbij
„ik zal zelf wel gaan".
„Dat mag je niet", riep zij
hem verstoord na; „kom hier!"
„Io welke kamer is hij
vroeg Vanfrey weer.
Eer zij antwoordde had Van
frey, in een kamer rechts, ge
rammel van vork en mes ver
nomen, en, na even zacht op de
deur te hebben geklopt, stapte
hij daar binnen.
De predikant zat half gekleed
en, volgens Vanfrey, heel niet
Sinterklaasviering in z ij n tijd,
d i. omstreeks de helft der vo
rige eeuw Amsterdam werd
en wordt heden nóg wel als
hoofdplaats der pret beschouwd;
bewijzen de liedjes, waarin, aan
welken hoek van 't land ook
gezongen, Amsterdam steeds werd
genoemd. In al die liedjes werd
Sinte klaas naar Spanje gezonden
om lekkernijen te hilen. hetgeen
verklaard moet worden aan den
handel der 16e eeuw, toen Spanje
voor de Nederlanders nog bijna
het einde der wereld was en hun
schepen er de fijnste kostbaar
heden en keurigste lekkernijen
haalden.
Gingen te Amsterdam de „Zwar
te Klazen" onder groot rumoer,
en met schoorsteenkettingen een
afgrijselijke muziek op de straat
keien makende,de buurten rond,
om op de deuren en vensters te
bonzen en met een bullebakstem
te roepenSynder ook quaje
kijeren ook te Franeker
zag Dr Verwijs in die dagen
uilgelatenen, die „vreeselijk toe
getakeld en veimomd, onder ver
vaarlijk geschreeuw en geraas de
streek langs trokken". Nog ziet
men op Ttxel de jonge lieden
gemaskerd en gecostumeerd langs
de straat trekken, en na hier en
daar een bezoek te hebben ge
bracht, ten laatste in de herberg
gaan dansen. Hadden de kin
deren te Amsterdam op Sin
terklaas vrij af, en niets te doen
dan pret maken en koeketen, en
ook de oude rekeningen van
Dordrecht leveren de bewijzen,
dat daar de schoolkinderen als
mede, „op St her Nyclaesdach"
vacaniie hadden niet alleen, maar
zelfs een toelage uit stadskas
ontvingen „om vrolijk te wezen"
en te Utrcht kregen „die schoel-
kynderen" van de Stad „halve
stuvers weggen" present.
In Amsterdam in s-Hertogen-
bosch was eertijds Sinterklaas
avond het begin van een win-
tersch kermisfeest, dat vaak
drukker was dan de zomerker
mis
Daar St. Nicolaas de patroon
der zeevaarders was, waren na
tuurlijk in alle zeeplaatsen de
gewasichen, zijn ontbijt te ge
bruiken. Zijn haar wai onge
kamd en zija geel ge/icht toonde
duidelijk aan, dat het zelden
met zeep in aanraking kwam;
zija nagol» waren nog vuiler dan
die van een werkman. Hij keek
Vanfrey met een woedenden
blik aan en snauwde: „Wat
drommel wat kom jij hier doen?"
„'t Spijt me dat ik u moet
storen", sprak Vanfrey uiterst
beleefd, „maar het is voor esn
zaak van groot gewicht
„Ben jij de mandie vanochtend
ook hier is geweest vroeg hij,
achterom ziende, of zijn huis
houdster binnen zijn bereik was.
„Ja".
„Ik heb gezegd dat ik voor
tienen niet te spreken was".
„Dat zou te iaat zijn geweest",
antwoordde Vat,frey. „U zoudt
van ochtend een huwelijk in
zegenen van Horley Trakes en
Meriel Tretheway, niet waar?"
„Wat zou dat?"
„Ik stel u een vraag".
„En als het zoo is, waf dan?
Wat gaat dat jou aan?'
Hij had Vanfrey geen stoel
geboden, zoodat hij zelf er een
nam, en zitten ging.
„Dat zal ik u zeggen. Ik wou
u verzoeken om dat niet te doen,
Ten «erste omdat de jonge dame,
schippers en vreemde vare.i
gasten de ijverigste en luidrm
tigste in het vieren an I
schutsheilige. Met hun bont or
geschikte, in groene of blauw
jakken, met roode wollen mutsen,
gehulde, en met roode kroplan
pen en gele neusdoeken pror
kende vrouwen of meisjes aan
den arm, stormden ze de een"
bierkroeg uit en de andere in, t
zongen hun hoogsten deun uit:
Wij zullen ons scheepsken
[wel stieren,
Al over die wilde see.
Al op Sinterklaes manieren,
Soo gaet er ons soetlief mêe.
Deze en andere bijzonde;
heden ontleenden we aan Va
der Ven's „Nederlandsch Volks
leven".
Kantoorhouders bij dr
Post-, en Telegraafdiens
—o
De Vakgroep Kantoorhouder
„Drenthe" van den Centrale i
Bond van Nederlandsch Post
Telegraaf- en Telefoonporsorteel
(C B. P. T. T.) vergaderde dt
zer dagen te Assen en ram d
volgende motie aan
"De Vakgroep Kantoorhoudc
enz;
besprekende de huidige pos
tie der Kantoorhouders
constateert een belangrijke vn
zwaring van den arbeid dor
toevoeging van diensten en uil
voering sociale wetten
wijst op den toenemende
omzet, waardoor zeer hooge bé'
dragen door handen der kan
toorhouders moeten gaan, zon
der dat te dezer zake een
regeling voor vergoeding van kas
te-kprten werd getroffen
vestigt de aandacht in verba'1
met de komende herziening va
het Bezoldigingsbesluit op
navolgende dringende punten
le. dat voor de kanfoorhouc s
met ingang van 1 Januari 1925 'e
salarisschalen ten zeerste wcr
„uitgerekt" en eerst na 12 dier,s
jaren het maximum kan worden
bereikt
die nog niet meerderjarig if,
verkeerd is ingelichtten tweede
omdat haar vader, die ateliig
tegen het huwelijk zou zijn,
niet» van weet, daar het voor
hem geheim gehouden wordt".
Vanfrey had met opr et cp den
vader gezintpeeid om te weten
te komen in hoever Mr Myaf
op de hoogte van de familie-
omitandigheden wa». Maar hi
«cheen geheel voorbereid.
„Hoor een»", begon hij met
een hoonenden lach, „ik wet,
niet wie je bent of waarom je
mij met die praatjea komt laiti
vallen ik heb hier langer g(
woond dan jij, en Ik weet, wt.
jij niet schijnt te weten, dat Mis
Tretheway1» vader jaren gelede
verdronken ia".
„Dat heb ik ook hooren ve
tellen, maar het is ni t waa
Mr Andrew Tretheway leeft n
en is op het oogerblik hier
de buurtdat had u misacht
nog niet gehoord Mr Trake
weet het ook en vindt het niet
heel prettig. Omdat hij nog
leeft en in deze buurt vertoelt,
verzoek ik u het huwelijk uit te
■tellen, totdat hij zijn toestem
ming he aft gegevan.
(Wordt vervolgd.)
