ndepunen SanapifïnT abletten ALGEMEEN NIEUWS- EN 4 ifERTtNTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN MERtEL. Het gevaar van hpt Amerikanisme. De ferryboot,.Koningiii Wilhelmina". RESKENSCHE COURA VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS !N tLLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Abonnementsprijs p. 3 maanden f 1.25 ■•F- -st i: i,4ü Advertentleprijsvsn 1 S regels 75 cent Elke regel meer 15 cent Ingez Meded 30 ct p. regel Drukkeruitgever J. C. LE BLEU voorheen E. BOOM-BLIEK Postgiro 70179 T£!ï,°on BRBSKENS WO. Ai Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur 36e Jaargang Woensdag 3 Augustus 1927 Nummer 3248 GRATIS verzekering gulden bij levens- i.. gld. bij dood m* gld. bij verlies tra gld. bij ver- i» gld. bij ver- aja gid. bij ver- voor de abonné's tegen DMn lange ongeschikt- j door /h van een h!l lies van een 4Q Hes van een xh lies van een ongelukken voorheid tot werken. een ongeluk. hand of voet. oog. duim. wijsvinger. De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij Fatum" te 's-Gravenhage. gld. bij verlies van eiken anderen vinger. Het is niet enkel een gevolg van den giooten oorlog, dat Amerika een geheel andere plaats heeft gekregen in het internatio nale leven. Deze oorlog heefl enkel het proces verhaast, en ongetwijfeld in buitengewoon snel tempo verhaast, dat reeds sinds jaren gaande was. Dit geeft juist aan de verandering van Amerika's internationale po sitie zoo bizondere beteekenis. Waar het geen min of meer toe vallige oorzaak, geen factor van voorbijgaanden invloed, maar een natuurlijk gevolg der oeco- nomische wereldontwikkeling is, die de verandering heeft veroor zaakt, is aan te nemen, dat het proces nog verderen voortgang zal hebben en dat de tegenwoor dige ontwikkeling der wereld, die Amerika zoo'n geheel andere en min of meer overheerschende positie heeft gegeven, zich ook in de toekomst in eenzelfde richting zal voortzetten. Maar bovendien volgt uit de oorzaak der gewijzigde verhoudingen, dat het niet enkel in politiek opzicht is, dat Amerika een andere plaats heelt gekregen en dat het over wicht, dat het land Ihans kan laten gelden, niet enkel een politiek overwicht is, door den afloop van den grooten oorlog ontstaan en wellicht bestemd, straks weer te verdwijnen, maar dat het een overwicht van veel ingrijpender beteekenis is en dat uit dit overwicht niet enkel ook een oeconomische, maar een algemeen cultureele overheer- sching van Europa dreigt, die aan de menschelijke beschaving der komende tijden haar speciaal karakter dreigt te geven. Het politiek en oeconomisch over wicht, dat Amerika thans kan laten gelden en ook steeds dui delijker en beslister gelden laat, dreigt Europa van haar plaats te dringen als leidster der cultureele ontwikkeling, waar het onvermij delijk tot een algemeen overwicht moet uitdijen, en schijnt dus aan De oude man had allea nog heel ouderwetscb, maar dejonge- lui achikten zich daar in alleen geloof ik, dat Mra Andrew liever het bijzijn van haar zwager ge mist zou hebbenhij wat een loabol, die in de buurt de rol van Don Juan vervulde, en aoma zelf liet doorschemeren, dat Mrs Andrew heel graag Mrs Roger had willen worden als 't niet geweest ware om h-t geld en om het prestige waarop da oudste aanspraak maakte. Er bestond volstrekt geen reden om Zoo iets te denken, integendeel maakte hij bij anderen zijn hof en verleidde een mei'je, dat maar dat heeft u wellicht al gehoord". „Neen, wij hebben daar nog niets van gehoord", verzekerde ik hem, verwonderd dat hii den ken zou, dat wij al die buurt- geschiedenissen nu al kenden. „Het komt er niet op aan ik behoef geen namen te noe men. Zij was veel te goed voor hem, maar dat kon den ellendeling niet schelen. in ge richten en IfrtemAten, aicnjctfrhnnM. enkiespHi.ivnrrirn rn r~m I in iiln 11 iiiliini in nul- jes van 75 en 40 ct.; proefbuisje 25 ct. de menschheid een cultuur te beloven, die door Amerika haar zeer bizonder accent krijgt en min of meer van Amerikaansch karakter wordt. En deze om standigheid maakt Amerika, het Amerikaansche leven, het Ameri kaansch karakter en de Ameri kaansche beschaving, kortom het Amerikanisme, voor ons van zoo buitengewone beteekenis. Amerika is anders dan Europa. Dat weten we feitelijk allemaal wel door wat we voor en na over Amerika hoorden en lazen. Maar we stellen ons die afwijking te veel in uiterlijkheden en als een buitenissigheid voor, zijn ons veelal nog niet duidelijk bewust, dat in Ame ika zich een geheel van het West-Europeesche, waar mee het overigens nog de meeste gelijkenis verloont, afwijkend karakter en geheel andere maat schappelijke verhoudingen heb ben ontwikkeld en dat daaruit het bijzondere valt te verklaren, dat we als bisar en buitenissig opmerken. De bevolking van Amerika is gerecruteerd uit pioniers en landverhuizers. De trek naar Amerika was een trek van avonturiers, van menschen, die zich een nieuwe toekomst wilden scheppen, 'izij uit drang naar avontuur of verandering 't zij omdat het leven hun thuis geen kansen meer bood. Het was de trek van wie helleven willen aanpakken en zich een nieuwe en betere werkelijkheid -willen scheppen. En het was veelal de harde werkelijkheid, die hen dwong, maar die hen niet ont moedigen, niet aan zich onder werpen kon De bevolking, die zich de eeuwen door hier heeft gevormd, was een bevolking, die het leven aandurfde, maar die ook niet anders dan de realiteit van dat leven zocht, niet veel anders vroeg dan welvaart of wellicht avontuur. Het waren geen droomers, geen denkers, geen zoekers op geestelijk terrein. De broer van het meiije ont dekte de verhouding en zwoer wraak. Ik heb dat nooit kunnen begrijpen, want Tem leek mij niet iemand om het zich sterk aan te trekken, en was zelfs al tijd zijn trouwe metgezel in al de duivelsche streken, die Roger uithaalde De broer was weg toen het uitlekte, maar het gerucht liep, dat hij zou komen om met Roger af te rekenen. Ik weet niet, of dat gerucht algemeen bekend was, maar in ieder geval besloot de oude heer toeD, Roger weg te zenden, minder omdat hij bang was, dan omdat hij een hekel had aan schandaal. Eenige maanden te voren was Andrew ziek geweest, en ik had htm een zeereis aangeraden om op zijn verhaal te komen de oude heer maakte daarvan gebruik om den loibol te vragen de reis mee te maken en Andrew was erg in zijn schik met dat plan, omdat hij er bezwaar in zag zijn zwager bij zijn jonge vrouw achter te laten. 7oo vertrokkei de beide broers in hetzelfde «Chip, dat een rei» om de wereld ging maken". ,En dat sch'p vergi-g vroe ik, zeker dat dit volgen zou. ,Ja, 't schip werd door storm overvallen en op de rotsen ver maar daders en practici En hun leven in het nieuwe land, of ze zich nu of in de voorbije eeuwen in Amerika vestigden, werd een leven van strijd en aanpakken en ha den arbeid. Dat heeft op de ontwikkeling van het Ameri kaansche karakier een over wegenden invloed geoefend. De Amerikanen zijn praktici, zij zijn flink en krachtig en energiek en opgewekt veelal, maar zij zijn ook hard en wat ruw in hun denken en voelen, wat opper vlakkig, geen diepe naturen. Wat hun kracht is, is ook hun zwak heid. Ze kennen niet de fijnere gevoelens en het fijnere wezen, dat zich in Europa tengevolge van een beschaving van vele eeuwen ontwikkeld heeft. Hun streven is gericht op het prak tische. Hun oeconomisch leven heeft zich vrij van de moreele en intellectueele bedenkingen, die zich in Europa doen gelden, tot een mechanisme ontwikkeld, dat de mensch meedoogenloos als rad invoegt in een systeem en waaruit het machtige groot kapitalisme is voortgekomen, dat de wereld gaat overheerschen. Wat zich hier gevormd heeft, heeft zich in Amerika tot de uiterste consequentie geperfecti oneerd. En het gevaar, dat daaruit voor alle geestelijk leven dreigt, moet voor ieder duidelijk zijn. Het Amerikanisme bedreigt krachtens zijn aard onvermij delijk het hoogere cultuurleven, tengevolge van de oppervlakkig heid van het Amerikaansche karakter, het uitsluitend op het praktische gerichte streven en de oeconomische ontwikkeling, die van menschelijke samenleving een machtig mechanisme maakt, maar de persoonlijkheid onher roepelijk dood drukt. Natuurlijk staan tegenover de schaduwzijden ook de lichtzijden. Boven werd al de energie, de kracht, de opgewektheid van Amerika geprezen Die kracht zou brijzeld; van al de opvarenden waren er maar twee gered". „Roger Tretheway en ,De hofmeester Trakes't was een vreemd toeval dat Roger Tretheway den dood in de gol ven ontkwam om in zijn getel- tchap van den duivel aan land te komen. Zij konden beiden zwemmen, al beteekent dat niet veel in een ruwe zee, en hadden het geluk op een onbewoond eiland te belanden. Daar moes tan zij ongeveer drie maanden geweest zijn eer een voorbij gaand schip hun noodsein in 'f oog kreeg en ze meenam. Het geheele geval is door Roger zelf beschreven en in de courant vermeld. Dat is alles wat ik er van weet en ik heb hem na dien tijd niet weer gesproken. Ik trok natuurlijk partij voor de familie van het meisje en had, als ik de kans gekregen had, den man kunnen vergiftigen". E- lag bij deze woorden een zoo bn saardige uitdrukking op het gezicht van den dokter, dat ik niet op dat onderwerp durfde doorgaan. „Wanneer drong heV-ljericht tot deze plaats door vroeg Vanfre y. „Pas toen zij al weer werden terug verwacht. Achttien jaar niet bestendig Jjunnen zijn, wan neer niet door aen praktischen zin ook een draad van idealisme liep. Het is geen idealisme, dat zich verdiept in het zoeken van het hoogste en het streven naar wat feitelijk boven den drang der menschelijke natuur uitgaat, maar een wil tot het goede niet temin in een gezonden zin voor het zuivere. Dit idealisme, dat ook in de frischheid van het Amerikaansche leven tot uiting komt, is echter niet in staat, aan het Amerikanisme zijn harde materialistische trek te ontnemen en de Amerikaansche cultuur op een hooger plan te brengen. Dit Amerikanisme be dreigt het leven met een mecha nisatie, die vernietigend moet werken op allen hoogeren gees telijken bloei en moet het al- gemeene cultuurleven vervlakken tot een nuchter-materialistische levensaanschouwing, die alle fijnere uitbioeïing van een hooger geestelijk leven noodzakelijk ver nietigen moet. Europa moet zich tegen dit gevaar schrap zetten Maar het is nauwelijks waar schijnlijk, dat het zich aan de noodlottige overheersching zal kunnen ontworstelen, die reeds thans Amerika's onvermijdelijke overwicht op ons begint uit te oefenen. O In de atdeelingen van de Prov. Staten zijn reeds vragen gesteld over de nieuwe ferryboot van den Provincialen Stoombootdienst voor de lijn Vlissingen-Breskens. Daaruit bleek dat verschillende leden geen voldoende vertrouwen in deze boot stelden, omdat men meende dat daarmede niet onder alle omstandigheden zou gevaren kunnen worden. Door Ged. Stalen werd op deze opmerkingen alleen geleden bereikten de nieuws tijdiDgen ons zoo gsuw niet als nu. 't Eerste wat wij hoorden wa» dat allen verdronken waren; later vernamen wij dat Roger gered was". „Door hem zelf, toen hij terug kwam „Neen hij schreef 't ons. Nog eer hij met Trakes terugkwam, stiei f de oude heer. Deze had zich het verlies van zijn lieve- lings-zoon Andrsw erg aan getrokken. Men gelooft over 't algemeen niet aan gebroken harten, maar er is toch een toestand na een groot verdriet, waarin men de macht verloren heett om weerstand te bieden tegen de aanvallen van den vijandbij hem was pleuris de vijand. Mrs Andrew stierf een maand later aan lorgontatekirg. De bezittingen waren aan de mannelijke erfgenamen vermaakt doch ingeval die er niet waren, aan de vrouwelijke, zoodat Ro- ger een buitenkansje te wachten stond 't is daarom een raadaei, hoe het kwam dat hij half gek terugkeerde". „Misschien knaagde het on recht dat hij gedaan had aan zijn geweten waagde ik op te merken. ,Mijn waarde heer", zei de geantwoord dat men vertrouwen moest stellen in een ervaren firma als en K. Smiis, scheeps werven ie Kinderdijk, waar deze boot gebouwd werd. Het blijkt nu toch echter dat er aan de2e boot heel wat schijnt te haperen en er zelfs meerdere deskundigen zijn die er aan twij telen of deze feny-boot wel ge schikt is om op de dikwijls woe lende Schelde ondere alle weers omstandigheden gebruikt te kun nen wordeii. Reeds bij het oyerbrengen van de boot van Kindérdijk naar hier moet zijn gebleken dat de bestuur baarheid van de „Koningin-Wil- helmina" te wenschen overliet en ditzelfde moet, naar men meldt, gebleken zijn bij een tocht welke Woensdag op de Schelde is ge houden. Vrijdag zou de officieele proef tocht plaats hebben, doch deze is niet doorgegaan, daar de „Koningin Wilhelmina" weder door de scheepsbouwers naar Kinderdijk is teruggebracht, ten einde aldaar nog enkele veran deringen aan te brengen. In verband hiermede kon na tuurlijk ook de tocht niet door gaan, welke Zaterdag zou plaats hebben en waartoe Ged. Staten de leden van de Prov. Staten, vertegenwoordigers van den rijks- en prov. waterstaat en verschil lende andere autoriteiten hadden uitgenoodigd. Voor dit seizoen zal de ferry- boot dus wel niet meer in dienst kunnen worden gesteld. Het is nu maar te hopen dat de scheepsbouwers er in slagen zullen zulke veranderingen aan te brengen dat de boot in alle op zichten kan beantwoorden aan de eischen welke aan een dergelijk schip op de Schelde gestejj moeten worden. dokter ongeduldig, daarnaar was hij de man niethij was vol strekt niet bezwaard door de schuld die op hem lag en ver trok vroolijk en wel. Als ik het meisje niet gekend had, zou ik hem misschien niet zoo erg veroordeelenen bovendieD, waarom zou hij er alléén de verantwoordelijkheid van op zich nemen Ik geloof ook niet dat hij zijn verstand verloor, omdat zijn vader gestorven en zijn broer verdronken wa». Neen! dat lag niet zoo in zijn aard; zou 't mogelijk wezen dat hij zoo zeer geleden had onder de lichamelijke inspanning en ent- bering die hij ondervonden had, dat daardoor zijn geestvermo gens gekrenkt werden? Ook niet. Dat zou met andere men schen het geval kunnen zijn, maar niet met hen er steekt iets achter dat wij niet weten". De dokter wa» zoo opgewon den, dat hij den draad van ons discours had laten glippen, waarom ik zoo vrij was hem nog eens te vragen waarin de af wijkingen van Roger Tretheway bestonden. ,Nu komen we op ons uit gangspunt terug", antwoordde Dr Port. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1927 | | pagina 1