ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Waarvoor strijdt China?
Pailementaii Overzicht.
MER [EL.
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs p. 3 maanden f 1.25 franco p. post f 1,40
A d v e r t e n 11 e p r Ij s v a n 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever J. C. LE BLEU
voorheen E. BOOM—BLIEK
Telefoon HBP^KFNt Postgiro
No. 21 tJKEOftLNa 70I79
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot u 11 e r 1 Ij k
:-: Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
36e Jaargang
Woensdag 15 Juni *,927
Nummer 3234
GRATIS verzekering gulden bij levens- gld. bij dood as gld. bij verlies si gld. bij ver- /i gld. bij ver- air gld. bij ver- za gld. bij verlies
voor de abonné's tegen 200 Ian8e ongeschikt- 100 door iD van een DU 'ies van een 4U lies van een UÜ Iies V£m een 10 van elken
ongelukken voor: heid tot werken. een ongeluk. hand of voet. oog. duim. wijsvinger. anderen vinger.
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „Fatum" te 's-Gravenhage.
Door Frits Wirtz. Dr. h c.
(Mandarijn van den Dubbelen
Draak van China)
o
INLEIDING.
Ik laat hier een artikel over
China volgen, waarvan het mate
riaal mij van bevriende Chi-
neesche zijde werd verstrekt.
Er zullen passages in voorko
men, waarin verschillende Chi-
neesche opvattingen, zuiver
vertaald, worden weergegeven.
De lezer leide echter daaruit niet
af, dat het de persoonlijke
opvatting of zienswijze van
schrijver dezes zou zijn.
De oplossing van het Chi-
neesche vraagstuk is voor landen
met Indisch koloniaal bezit, een
buitengewoon belangrijk pro
bleem.
Wij, Nederlanders kunnen en
mogen daartegenover niet onwe
tend blijven staan, omdat dit
ingewikkeld Aziatisch vraagstuk
later zal blijken nauw verband
te houden met ons Indonesisch
probleem.
Het leven stelt ons in dezen
tijd van kentering voor groote
vraagstukken. Niemand zal mij
willen betwisten, dat het Chi-
neesche vraagstuk het grootste
vraagstuk dezer tijden zal gaan
worden, en h t is juist daarom
noodzakelijk, dat de Westerling
wete, hoe de Oosterling dit
vraagstuk beziet.
VOORGESCHIEDENIS.
Clemenceau heeft op een be
spreking te Parijs met Paderewski,
toen Polen verzocht in den
Volkenbond te mogen worden
opgenomen, het navolgende
gezegd:
,De kleine Staten, welke na
den grooten oorlog in het kader
der Europeesche Staten werden
opgenomen, en die landen, welke
door diezelfde gebeurtenis uit
breiding van grondgebied ver-
Als ik hem redden wou, moest
ik er iets op bedenken. Ik was
op het punt om Purling te raad
plegen, toen juist onverwacht
mijn vriend Deriycot kwam.
Derrycot was een man van de
wereld en bovendien advocaat;
hij kende Vanfrey evengoed als
mij en ik vond hem den rechten
persoon om mij te helpen.
„Derycot", begon ik, „hoe
kan men 't best voorkomen dat
men verliefd wordt?"
„Je meent toch niet", vroeg
hij verbaasd, „dat jij gevaar
loopt
„Neep, ik niet, maar Vanfrey;
en ik wou 't graag bij tijds be
letten, als ik kan".
,'k Wensch je succes; ik zou
ef me voor niets ter wereld mede
bemoeien, tenzij 't ambtshalve
was. Vanfrey heeft een kop als
een ezel en zou zich in geen
geval laten radenals 't nu
trouwen was".
„Wat dan?"
„Dan behoeft men maar een
eierverzamelaar te wezen zooals
jij, of een advocaat zonder cli
ënten zooals ikik heb 't eens
aan mijn waschvrouw gevraagd".
kregen, mogen niet over het
hoofd zien, dat zij dit aan de
Geallieerde en Geassocieerde
machten te danken hebben.
Wij hebben vele grenzen op
de landkaart van Europa moeten
veranderen om den volkeren,
welke een onderdrukkingsperiode
hebben moeten doorstaan, de
gelegenheid te geven hun na
tionale aspiraties te zien ver
wezenlijken.
De doorvoering van de grens
wijzigingen was echter niet
mogelijk, zonder dat daardoor
weer andere volken van nationa
liteit moesten veranderen.
Tegenover deze nieuw ontstane
minderheidsgroepen hebben wij
de moreele verplichting op ons
genomen haar cuilureelen en
economischen toestand te verze
keren.
Daarom kunnen wij die nieuwe
Staten niet tot den Volkenbond
laten toetreden, alsvo-ens zij
met hun minderheden een min
derheidsverdrag gesloten zullen
hebben."
Tot zoover Clemenceau
Hierdoor ontstond dus het
minderheidsverdrag, het thans
acute minderheidsprobleem.
Negen Staten sloten mei de
Geallieerde en Geassocieerde
machten deze verdragen af Zes
dezer verdragen werden door den
Volkenbond gegarandeerd.
Zooals bij de stichting der
Republieken Tsjecho-Slowakije,
Polen en de Baltische landen de
„pushing-kracht" totde verwezen
lijking der nationale aspiraties en
ideën uitging van een nationale
vereeniging zoo zien wij datzelfde
streven in China voordoen
SUN YAT SEN was de leider
en de ziel der nationale bewe
ging in China.
De Chinees zag den plotselin-
gen afloop der wereldoorlog.
Geweldig werd te Parijs en
te Versailles geïntrigeerd door
die nationaliteiten, welke haar
volkeren een nieuwen Staat
wenschten te doen stichten.
„Zoover heb ik 't nog nooit
gebracht", viel ik hem in de
rede, „maar alt jij je gedachte
niet bij 't onderwerp in kwestie
bepalen kunt, zooals nu, dan
verwondert 't me niet dat je
niets te doen hebt".
„Zooals alle leeken heb jij
niet 't minste begrip van ons
beroep wij moeten niet op het
zelfde punt blijven staan maar
ik zal je nu niet als advocaat,
maar als vriend raden, dat het
eenige wat je te doen staat is,
hem buiten bereik van den ver-
derfelijken invloed te brengen".
„Ik heb wel eens gehoord dat
afwezigheid juist
„Nonsens", hervatte Derrycot,
„dat hield steek toen wij nog
poëtisch waren, de Kruisvaarders
waren misschien die meening
toegedaan, als zij bij Joppa of
daar ergens aan het vechten
waren, en er geen vrouw in de
buurt was aan wie zij een stukje
van hun hart konden geven
maar in onze dagen houden wij
van verscheidenheid. Ik ken
iemand die Vrijdags smoorlijk
verliefd op een meisje in Londen
was en zich den volgenden dag
in Brighton met een ander ver
loofde. Probeer eens wat zoo'n
afwezigheid op Vanfrey uitwerkt,
en als dat niet helpt, schiet dan
zelf onder zijn duiven misschien
vindt zij wèl dat iemand die
Waarom zou China daaruit geen
leering trekken om eenzelfde
organisatie tot stand te brengen?
Voorwaar, niemand zal willen
bestrijden, dat de Chinees zich
zelf in zijn eigen land als min
derheid beschouwt.
De tijden hebben geleerd, dat
de Westerling, zoowel tijdens als
na den grooten oorlog, de eene
fout na de andere beweging,
waardoor geheel Europa gedé-
construeerd werd.
Dit alles kon den blik van den
sluwen Aziaat niet ontgaan.
Weliswaar begreep hij, dat hij
uit beschavingsoogpunt niet kon
worden gelijkgesteld met den
Westerling, maar toch was het
prestige van den Westerling in
zijn oogen gedaald. De Chinees
achtte den Westerling niet meer
competent om bij hem de lakens
uit te deelen.
Het was Sun Yat Sen, die in
China Europa met zijn eigen
wapenen zou gaan bestrijden. Hij
stichtte en organiseerde een
nationale vereeniging, in navol
ging der vereenigingen in de
nieuw gestichte Staten van
Europa Deze vereeniging droeg
den naam van Kuo Min Tang,
kortweg K. M. T. en dit werd
het uitgangspunt der nationale
beweging in China.
Na zijn dood vond men in
zijn testament den wensch, om
zijne leer, het Sun YatSenismus
geheeten, te doen verbreiden.
Zijn leer zou de illusie van het
Chineesche volk: „China voor
China" doen verwezenlijken. Het
was de K M. T welke de uitvoe
ring van deze laatste wilsbeschik
king op zich nam.
(Slot volgt
o—
Een algemeen gunstige ont
vangst heeft het ontwerp betref
fende de samenvoeging der
beide militaire departementen
zoo'n vriend heeft al» jij, de
moeite niet waard is I"
„Zij zou ook kunnen denken
dat iemand zoo'n vriend heeft
als Vanfrey
„O 1 ik bedoel niet dat ze je
jou in zijn plaats moet nemen,
maar zij zou misichien weggaan
en een ander zoeken".
Na deze laatste ontboezeming
vertrok Derrycot en liet m.j aan
mijn lot over om een on: j t wijs
heid te «chiften uit het pond
nocsers, dat hij mij had toege
diend. Ik moet bekennen dat
het denkbeeld om Vanfrey in
een andere omgeving over te
planten mij niet kwaad toe
scheen en alhoewel ik vreesde
dat hij mijn meaning niet zou
deelen, stelde ik hem nog den
zelfden dag voor om een paar
weken met mij naar buiten te
gaan".
„Wil je me op die manier
onschadelijk maken lachte hij.
„Nonsens I Je weet dat je
schrijven moet en dat kan je
hier niet doen en ik wcu wat
eieren zien op te sporen voor
mijn verzameling Purling kan
met ons meegaan hij vindt het
niet naar om voor de verande
ring eens naar buiten te gaan".
„Ik geloof niet dat hij ooit
iets naar vindt, behalve als hij
zijn hand in het nest van een
arend steekt", zei Vanfrey.
zeker niet gevonden. Maar men
moge bezwaren tegen deze mi
litaire hervorming koesteren, niet
beweerd kan worden, dat hier
over één nacht ijs wordt gegaan.
Immers, bij Koninklijk besluit
van September 1920 zijn de
Departementen van Oorlog en
van Marine opgeheven en is
het Departement van Defensie
ingesteld. Tegelijk werd een
wetsontwerp ingediend om de
wettelijke verlichtingen en
bevoegdheden van de Ministers
van Oorlog en Marine naar den
nieuwen Minister van Defensie
over te brengen. Zeven jaren
bleef dit ontwerp rusten, tot dat
Minister Lambooy, aanvankelijk
zelf geen voorstander van èén
Departement, door den Kabinets
formateur van 1925 overtuigd
werd van de mogelijkheid en
wenschelijkheid van de samen
smelting.
Het gaat bij dit wetsontwerp
uitsluitend om de samenvoeging
van Oorlog en Marine men mag
er, gelijk deregeeringuitdrukkelijk
verzekert, geen voorbode van een
z. g. splitsing der Marine voor
Nederland en voor Indiëin zien.
Bezuiniging op de militaire de
partementen moge een welkom
gevolg van de fusie zijn, zij is
niet het hoofddoel; op den voor
grond staat het verkrijgen van
een „stevigen waarborg vooreen
doeltreffend economisch beheer
der weermacht", een „doelmati
ger en eenvoudiger organisatie
van de weermacht als één ge
heel". Intusschen zou een groot
deel der oppositie achterwege
zijn gebleven, indien de Regee
ring dé queastie van de even-
tueele splitsing aanstonds minder
zwevend had gelaten. In het Re-
geeringsprogram van Maart 1926
heette het nog „nadere overwe
ging van het vraagstuk van de
splitsing der marine"; later werd
de splitsing steeds verder naar
achteren geschoven, en thans is
zij geheel losgelaten.
Ja, zelfs gaf de Minister aan
Hij doelde op een voorval in
Noorwegen toen Purling voor
mij, langs den rotswand, naar
het nest van een geelgekluifden
arend was geklommen om er
een ei uit te halen, en door het
woed:nde dier vreeselijk was
toegetakeld de arend had het
op zijn achterhoofd, juist zijn
teerste punt, voorzien, en Purling
schreef sedert aan dien aanval
toe, dat hij kaal was vóór zijn
tijd.
„Maar hoe denk jij er nu over,
zeg" vroeg ik.
„Ik zal wel meegaan, we zullen
samen de vlucht nemen",
„Meen je 't
Hij knikte. „Ik zou 't liefst
naar 't westen van Engeland
gaan, of ergens op de grens
van Wales", vervolgde ik. „Maar
't is mij toch eigenlijk hetzelfde;
ik zal de advertenties eens na
zien".
„Best", zei Vanfrey kortaf.
„Dan moet»n we maar zoo
gauw mogelijk gaan, hè"
Een edelmoedig man zou met
zijn overwinning tevreden zijn
geweest, zonder zoo wreed te
zijn om er in zijn vuistj e over te
lachen. Maar ik ben niet edel
moedig en heb die tout gemeen
met heel veel groote en kleine
mannen in de geschiedenis, klein
van gestalte, maar die het werk
van natitjn vernietigd en reuzen
het slot der debatten de posi
tieve verzekering, dat zelfs als
het niet gelukt de verwachte
gunstige resultaten van dit ont
werp te bereiken, dit niet later
toch tot de splitsing zal leiden,om-
dat het Kabinet geheel afstand
doet van de splitsing van de
marine. Ware deze verklaring
aanstonds afgelegd veel opposi
tie en misverstand zou achter
wege zijn gebleven en daarmede
wellicht het geheele stekelige
debat, dat deze week heeft
plaats gevondenl
Vondelingentehuizen in
Spanje.
Spanje behoort tot die landen,
waar men nog toestanden en
gebruiken vindt, volkomen gelijk
aan die welke eeuwen geleden
reeds in zwang waren.
Als bewijs van deze stelling
kunnen de „Tehuizen voor Von
delingen dienen, „Inclusa" hee-
ten ze in de landstaal, waar zoo
vertelt het Handelsblad, pas
geboren kinderen zonder eenigen
vorm van proces worden opge
nomen. Aan de deur is een
draaibare bak aangebracht, waar
door het kind naar binnen kan
worden geschoven. Niemand
vraagt waar het vandaan komt,
noch hoe het heet. Het vonde
lingenhuis in Madrid werd in
1572 door Philips den Tweede
opgericht. Sinds eenigen tijd is
men bezig deze inrichting te
reorganiseerenin hoofdzaak
omdat de beide doktoren, die
met de leiding belast zijn, den
medici bekend maakten, dat van
de honderd kinderen die in de
Inclusa worden opgenomen, ge
middeld slechts vijftig in leven
blijven.
De meeste kinderen worden
niet door de draaideur afgegeven,
maar komen uit het in de buurt
gelegen moederhuis, waar ze het
eerste levenslicht aanschouwden
en zoo spoedig mogelijk door
de moeder gevoed moeten worden.
Reeds in 1918 trok het hooge
overwonnen hebben, om slechts
te spreken van Frederik den
Groote, Napoleon en Alexander
van Macedonië. De meeste men-
schen worden door hun tempe
rament geregeerd in plaats dat
zij hun temperament regeeren,
en in dat geval was het minder
gebrek aan edelmoedigheid dan
gebrek aan zelfbeheersching, dat
ik aan den dag leg.
Den volgenden dag dejeu
neerden wij met mrs Helsington.
Ik was zön ingetogen met ons
plan dat ik den heelen morgen
de advertenties bestudeerde en
vergat dat Vanfrey nog niet in
veiligheid was integendeel was
hij op het punt van onveilig
gezet en dat nog wel doormijn
schuld. Maar hij heeft er mij
nooit een verwijt van gemaakt.
Om duidelijk te zijnik had
moeten begrijpen dat, als mrs
Helsington het doel voor oogen
had waarvan ik haar verdacht,
het allesbehalve voorzichtig was
om haar met ons plan bekend te
maken, Ed dat deed ik heel
onvoorzichtig liet ik mij aan het
dejeuner ontvallen dat Vanfrey
en ik besloten hadden voor een
maand naar buiten te gaan.
Zij was zichtbaar teleurgesteld.
„Naar buiten herhaalde zij
„u en mr Vanfrey?"
(Wordt vervolgd.)
