ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Zaterdag 7 Mei 1927 Nummer 3224 Reisindrukken uit SovjetRusland. yggggafcgyeK, Oorlog en liefde. Skiis cfe Sesie Juliana-dag te Breskens. BRESKENSCHE COURANT Abonnementsprijs p. 3 maanden f 1.25 franco p. post f 1,40 Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever J. C. LE BLEU voorheen E. BOOM—BLIEK TNoe.,02°in breskens po;*1™ Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur 36e Jaargang G R A T I S verzekering voor de abpnné's tegen vM ongelukken voor: De risico gulden bij levens- 4»» gld. bij dood mm gld. bij verlies gld- bij ver- im gld. bij ver- «sar gld. bij ver- Ja J lange ongeschikt- 1 door /h van een hM lies van een 4(1 lies van een /n lies van een II heid tot werken. een ongeluk. hand of voet. oog. duim. wijsvinger. van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „Fatum" te 's-Gravenhage. i gld. bij verlies J van eiken anderen vinger. De schrijfster van deze artike len, Mevrouw E. Wirtz-Blok, heeft onlangs een serie Radio voordrachten gehouden over haar belangrijke reizen door Sovjet- Rusland, den Kaukasus, Perzië, de Balkan- en de Rand-Staten (in het geheel 21 Staten). Zij was de eerste vrouwelijke en tevens de eerste Hollandsche journaliste, die Rusland, voor de eerste maal in 1922 en later wederom in 1925- 1926, bezocht. Slot. Met welk een tegenzin. Mijn welwillende gids vertelde mij, dat het licht te begrijpen was, met welk een tegenzin, zoo wel door den werkman als door al degenen, die daar vroeger werkzaam geweest waren, er thans gearbeid wordt. Met de grootste moeite was er geld los te krijgen om de hoogst noodige reparaties te verrichten. Aan salaris voor de arbeiders en het personeel werd absoluut niet gedacht. Op mijn vraag, hoe dan een vader van een gezin met kinderen aan den kost moest komen, deelde men mij mede, dat de werkman, wanneer hij des avonds naar huis gaat, zich de noodige petro'eum of olie toeëigenen moei; tweemaal per week houden zij dan een soort beursje en de opbrengst daarvan wordt onderling verdeeld. Het bleek, dat daardoor een groot gedeelte van de productie aan het petroleum-bureau ontging, en op die manier ook de prijs bedorven werd. Heel interessant was, dat juist op het moment, dat ik te Bakoe vertoefde, een dienstorder uit Moscou kwam, waarin bepaald werd, dat niemand zich meet clandestien iets mocht toeëigenen. Maar over een uitbetaling van loonen in plaats daarvan werd niet gesproken. Eenige arbeiders vorderden toen hun loon op. Daar zij gemilitariseerd waren, werd dit als een een indicipli- 41. DOOR F. R. Ik zei tegen u: .Dominee, ik wai het nietmaar ik kan niet zeggen, wie het gedaan heefi Toen hebt u me bij de hand genomen en tegen den burge meester gezegd „Hansjorg liegt niet, hij heeft het niet gedaan Dominee, het wa» een jongens streek, maar ik heb het nooit vergeten. Al ben ik wei eens wat lichtzinnig geweest en al heb ik menige domme streek uitgehaald éen ding staat vastGelogen heb ik nooit, want ik heb er altijd aan gedacht, wat toen zei: „Hamjo-g, als je een flinke brave man wilt wor den, mag je nooit liegen Maar nu is het zoover gekomen, do minee Ik moet liegen en be driegen mijn heele leven lang, en dat ligt me als een steen op het hart I" .Maar Hansjorg, wat is er dan om Godswil voorgevsller-?" iDominee, hoe is het vijlde gebod ging Hansjorg voort. „Gij ZU'l uw vader cn rrso-def naire daad beschouwd, en zij werden gewoonweg opgesloten. Een paar anderen verlieten Bakoe om in Tiflis werk te gaan zoeken. Zij werden door politie opgevangen en terugge bracht. Denzelfden middag wer den zij als deserteurs gefusilleerd! Maar dit was toch het geduld van de arbeiders te veel getart Zij wilden en moesten hun kameraden wreken en des avonds kon ik het ontzettende schouw spel waarnemen, dat zij als protest een paar petroleumbron- nen in brand staken. Nog nooit had men in Bakoe een zóó catastrofale brand gezien. Om verdere sabotage te voor komen gelastte Moscou daarop onmiddellijk, den arbeiders het weekloon uit te betalen. We zien dus, dat in een „ideale land van den arbeider hij niet eens aanspraak heeft op de allereerste menschenrechten en er vervallen is tot een soort slavernij. Daar de petroleumproductie via Bakoe naar Londen gaat, hebben dus de incasso's in Europa plaats En wijl Moscou dit geld absoluut voor propagan da of andere doeleinden noodig heeft, kwam men weer op het oude systeem terug: er werd oogluikend toegestaan, dat de werklieden en het overige per soneel zich het noodige toeëigen den. Niet veel beter is het met het spoorwegpersoneel gesteld. Ook dit moet clandestien aan zijn loon komen. Dit gebeurt op de navolgende manier: Wanneer men in Rusland van den trein gebruik wenscht te maken, moet men van de stationspolitie toestemming hebben om de stad te verlaten; slechts meteen der gelijk bewijs kan men een spoor wegbiljet verkrijgen. Bij het ver trek van iederen trein wordt het getal der meegaande passagiers vooruit bepaald, daar verschil lende plaatsen voor militair trans port of beambten moeten worden vrijgehouden. Komt nu een reiziger aan het loket, en verlangt eeren, opdat het u welga 1 U ziet, dat ik mijn catechismus nog ken en ik ben de laatste, die dat gebod zal overtreden Maar mijnjnoeder." Van ontroering kon hïj^qjet verder spreken en snikkend vterborg hij het gezicht in de handen. „Je hebt toch geen oneenig- heid met je brave moeder, Hans- jorg. Jij, die altijd zoo'n volg zame zoon was „Dominee, moeder heeft wat op haar geweten begon Hans jorg weer. „Sedert gisteren weet ik het, en dat heeft me hier naar toe gedreven 1 Het moet van mijn hart, anders stik ik ervan Na den dood van vader, heeft zij" Harsjorgs stem daalde tot een fluistering „het papier weggedaan, waarin vader mijn stiefb-oer Hendrik als zijn zoon erkende „Hamjorg", zei de dominee opgewonden, ,dat zeggen de menschen I Geloof jij aan leege geruchten, waar geen greintje van waar kan zijn „Giiterenavond heeft ze het me zelf bekend, dominee ant woordde de jonge man meteen droef knikje. „Heeft ze het je zelf bekend riep de dominee opspringend. j,Dus het ii toch wen-, wat je hij een biljet, dan deelt men hem mede, dat voor dien dag alle plaatsen uitverkocht zijn. Maar geen nood: een pakjesdra ger biedt hem dan het verlangde biljet tegen het dubbele bedrag aan, en de helft hiervan wordt in de kas van het spoorwegper soneel gestort, waaruit dan de uitbetaling van de loonen ge schiedt. Wanneer nu arbeiders van de twee belangrijkste bedrijven op die manier aan hun loon moeten komen, kan men gemakkelijk begrijpen, hoe het met de andere arbeiders gesteld is. Te 's Gravenhage was een Hollandsch consortium gesticht, dat concessionnaris voor man gaan ijzerterreinen in den Kau kasus was geworden, in het belang van den geheèlen opzet had de Nederlandsche Regeering den vertegenwoordiger van dit concern tot Hollandsch Consul te Batoem benoemd. De nuchtere Hollandsche werkgever, die van het gezonde principe uitgaat, dat men slechts van goed doorvoede werkkrachten voldoende werk kracht kan verwach'en, zond groote hoeveelheden levensmid delen naar Batoem, welke dage lijks pondsponds-gewijze onder het personeel en de arbeiders zouden verdeeld worden. Doch de Bolsjewistische autoriteiten verboden de uitdeeling van deze levensmiddelen en beschouwden dit als anti-Bolsjewistische pro paganda; immers, zoo zeiden zij, wanneer wij den kapitalisten zouden toestaan hun werkvolk goed te voeden, dan zouden zij conflict met hun eigen werklieden krijgen. Het oorspronkelijk vast gesteld rantsoen werd tot op een minimnm teruggebracht. Ik ving dit laatste artikel aan met de opmerking, dat men zich over niets meer moet verwonde ren. Maar toen ik in Europa terug kwam, verbaasde het mij toch te vernemen, dat onder sommige Europeesche arbeiders nog een soort sympathie voor het com munisme bestond Ik kan dien ontevredenen als mijn vaststaande broer Hendrik mij altijd heeft beweerd de boerderij hoort hem toe en niet jou?" „Zoo zeker, als er een God in den hemel ii, dominee „In waarom kom je naar mij toe, Hansjorg? Wat verlarg je, dat ik doen zal Dacht je, dat ik een bedrog kon goedkeuren, als dat gepleegd is?" „Ik kom bij u, dominee, alsof ik bij onzen lieven Heer zelf kwam I U moet alles weten 1 Ik houd van mijn moeder voor mij heeft ze die zware schuld op zich genomen ze ver wacht van me, dat ik mijn mond houd en kalmweg zal behouden, wat een diefstal aan het kind van Hendrik is. Dat kan ik niet, al was het mijn dood Onrecht matig verkregen goed gedijt niet Zei mijn vader altijdl Nog op zijn doodsbed heeft hij me laten beloven, me nooit door mijn lichtzinnigheid tot oneer lijkheid te laten meeslepen Dominee, wat ik toen mijn vader met een handdruk beloofd heb, dat moet ik nakomen 1 Liever ging ik als een bedelaar het huis uit, eer dat ik mijn heele leven lang tegen mezelf Zou moeten zeggenJe bent een dief Met lutje stem, hoog opgericht, overtuiging mededeelen.dat ner gens ter wereld, (zelfs de koelie in Indië, zelfs de transportneger in den Congo niet) de werkman het zóó bitter slecht heeft als in Sovjet-Rusland. Het verenigings wezen in Rusland is een aan fluiting, want op een vergade ring heeft niemand den moed, zich vrij te uiten. En aan het gezinsleven is alles ontnomen; de kinderen zijn aan de ouder lijke macht onttrokken. De huis vader weet niet, hoe aan geld te komen om den honger van zijn gezin te stillen. En ook de rijpere jeugd heeft er geen idealen meer, want zij wordt opgevoed in losbandigheid. Men zal zich dan ook kunnen voorstellen, hoe overgelukkig ik mij gevoelde voor het eerst we der voet op Nederlandschen bo dem te kunnen zetten, en dat ik diep vervuld ben van den innigen wensch: Moge ons land voor de „zegeningen" van het Communis me ten allen tijde gespaardblijven! Om den haarbidem geheel vrij te maken efi vrij te hou den van de hinderlijke en den haaruitval/bevorderende roos, is het da beste methode zoo nu en dan met de vin gertoppen s/echts een weinig Purol goed/n de hoofdhuid te wrijven. Hoofdhuid en haar nemen PySrol snel in zich op, zoodat er geen spoor van eenig vet in het haar achter blijft; git wordt alleen zach ter en handelbaarder, en /daardoor onberispelijk zittc' Purpl in Doozen 30. 60, Tube 80 ct. Bij Apoth. en Drogisten. had Hansjorg de laatate woorden uitgebracht. Er lag een onbuig zame energie in zijn atem, zoodat men kon zien, dat het den jongen man heilige ernat waa met de verzekering, dat hij liever geld en goed zou miaaen, dan een onuitwiichbare vlek op zijn naam en op zijn geweten te dulden. Hier openbaarde zich een zui verheid van gevoel, als de dominee nog nooit in den loop van zijn vele ambtsjaren bij een van zijn gemeenteleden had ontmoet. Hoe dikwijls had hij te kampen gehad met het grootate eigenbelang van de menschen, hoe dikwijls had dit eigenbelang zich op de meeat lage manier geopenbaard, en hoe zelden was het den ouden man vergund geweest, edeler zielen te leeren kennen die zijn ideaal dichter bij kwamen en zich boven het alledaagsche peil verhieven. De moeilijkheden, waarmee demees- te van zijn gemeenteleden hadden te kampen om hnn dagelijksch brood en een klein bezit te verwerven, maakten die laataten dea te waardevoller, en ontwikkelden een eigenbslang, dat wel in staat was rtleer ecleje gevoelens te verstikken. Al was. er onder de kudde, die aan zijn gssiteüjke leiding was toever- (Vervolg en slot.) Waar de gemeente in zoo be langrijke mate aan de totstand koming van den muziektempel heeft medegewerkt, heeft zij gemeend de voorwaarde te mo gen stellen, dat desgewenscht de plaatselijke vereenigingen van verschillende richtingen van de tent zullen mogen gebruik ma ken. Zoo zou dan ook zeker vandaag de Chr. Muziekvereeniging Solo Deo Oloria hebben deelgenomen aan de inwijding, wanneer niet enkele van de bekwame werkende Hden van die vereeniging deze week smartelijk waren getroffen door het sterven van een geliefd familielid Onze hartelijke sym pathie en deelneming gaan ook heden naar hen uit. Nog voel ik mij verplicht u iets mede te deelen omtrent de plaats, waar de tent is gebouwd. Aanvankelijk viel het oog op de markt, doch reeds een opper vlakkig onderzoek bewees, dat deze beduidend te klein zou zijn. Dan maar op het Spuiplein, dat veel geschikter leek. Even weldit behoort in eigendom aan het Rijk en op het verzoek om er te mogen bouwen werd afwijzend beschikt. Gelukkig evenwel kwam in den loop van het vorige jaar Z. Ex. den Minis ter van Waterstaat, de heer Van der Vegte, een bezoek aan de streek brengen. Ik maakte van deze gelegenheid toen gaarne gebruik er de aandacht van Z. Ex. op te vestigen, dat de entree van Zeeuwsch-Vlaanderen er heel wat bij zou winnen, indien op het Spuiplein een vaardig plantsoentje werd aangelegd in het midden waarvan een muziek tempel zou kunnen verrijzen. Tot blijde verrassing kreeg ik den indruk, dat de Minister dit voorzichtig uitgesproken denk beeld sympathiek vond. Met de trouwd, zelden een slecht schaap want rechtschapenheid en eenvoud zijn den Nauauschen boeren aangeboren toch hin gen de meinchen met zoo'n taaie vaethoudendheid aan dat, wat ze eenmaal in handen had den, dat alleen de uiterste nood zakelijkheid hen kon dwingen, dat op te geven. En hier stond de eenvoudige volkszoon en bewees een ge zindheid, die een vorst niet adellijker kon toonen zonder te overwegen of hij niet door een handig verdraaien van het recht datgene zou kunnen behouden, wat tot nu toe zijn eigendom wat of zou worden en hoe menigeen zou, daarvan was de predikant overtuigd, de zaak zoo uitgelegd hebben, dat zijn ge weten in rust was gebleven zonder zich een oogenblik te bezinnen, wilde Hansjorg zonder meer alles van zich werpen om zijn nauwgezette rechtsgevoel, dat hij van zijn vader had ge- erfd, te bevredigen. Dat was de lichtzinnige jongen, de deugniet, de schrik van het dorp, over wiens stfeken de goede dominee dikwijls bedenkelijk het hoofd had geschud (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1927 | | pagina 1