10
Purol bij Huiduitslag en Huidverwonding
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Wekëlijkscb Overzicht.
Bijtijds Gered.
Over het gebeuren in
Frankrijk,
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs p. 3 maanden 11.25 frauco p. post f 1,40
A d v e r t e n 11 e p r y 8 v a n 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever J. C. LE BLEU
voorheen E. BOOM—BLIEK
Telefoon RHFSKFNS Postgiro
No. 21 hHCSScnS 70I7g
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot u 11 e r 1 ij k
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
35e jaargang:
Zaterdag 4 September 1926
Nummer 3156
GRATIS verzekering .«i gulden bij levens- ja» gld. bij dood mti gld. bij verlies tra gld. bij ver- is gld. bij ver- air gld. bij ver
voor de abonné's tegen vUN lange ongeschikt- lNI] door /h van een hM lies van een lies van een /n lies van een
ongelukken voor: heid tot werken. een ongelyk. hand of voet. oog. duim. wijsvinger.
De risico van bovenstaande verzekering is herverzekerd bij de Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „Fatum" te 's-Gravenhage.
gld. bij verlies
van eiken
anderen vinger.
Ingez. Med.
Het gaat in Spanje niet, zooals
het wezen moet en zooals ze het
er zelf graag zouden wensclien.
Dat blijkt uit de booze geruch
ten, die voortdurend opduiken.
In het officierskorps heerscht
ontevredenheid, vooral onder de
artillerie. Deze zouden onlangs
bij den koning er hebben op
aangedrongen Primo de Rivera
zijn ontslag te geven Direct daar
op kwam wel bericht, dat de ko
ning het conflict zou hebben bij
gelegd, maar nu weer kwamen
geruchten over onlusten in Madrid.
Ook dit is alweer tegengesproken,
maar rustig schijnt het er niet te
zijn. Trouwens, het gaat de re
geering van den generaal Primo
de Rivera in den laatsten tijd
niet voor den wind. In de Tan
gerkwestie schijnt ze ook de ne
derlaag te zullen lijden. Alles
was zoo mooi in elkaar gézet:
Spanje zou van zijn eisch tot op-'
name in den volkenbondsraad af
zien als Tanger onder Spaanschen
invloed werd gebracht. Evenwel
Engeland en Frankrijk willen
beide kwesties geheel afzonder
lijk behandeld zien. Onomwon
den geven ze dit de Spaansche^
regeering te kennen. Het eigen-"
aardigste wel, dat Frankrijk veel
scherper dan Engeland een
Spaansch protectoraat of man
daat afwijst. En zoo zal Spanje
in de kwestie van den Volken
bond moeten beslissen, zonder een
Tanger-overeenkomst te hebben
bereikt.
In China gaat het nog slech
ter. Daar woedt de Burgeroorlog
met groote hardnekkigheid voort.
Zelfs begint het leven van de Eur
opeanen gevaar te loopen.
Uit Peking wordt gemeld, dat
de regeering daar ter stede strenge
maatregelen treft tegen politieke
agitators en journalisten, die bij
de geringste vergrijpen met de
zwaarste straffen worden bedreigd.
Zoo werd dezer dagen een re
dacteur van een bekend blad
gevangen genomen en zonder
vorm van proces doodgeschoten,
omdat hij het particuliere leven
DOOR
RE1NHOLD ORTMANN.
Op het Miinchener hoofdstation
was het een drukte van belang.
Onder de door den rook zwart
geworden overkapping, die on
danks haar enorme afmetingen
toch een tamelijk onaanzienlijken
blik aanbood, heerschte het in
het reisseizoen nu eenmaal on
vermijdelijke gewoel van men-
schen, een onophoudelijk gedrang
en door elkander krioelen van
gejaagde reizigers van iederen
stand en nationaliteit, een voort
durend haasten en zoeken en een
geroezemoes van stemmen, waar
uit men de klanken van bijna
alle Europeesche talen kon op
vangen. Vooral bij den toegang
naar het perron vanwaar de
avondsneltrein naar Kuffstain,
Innsbruck en Verona voor ver
trek gereed stond, vormde zich
een dichte opeenhooping van
ongeduldige reizigers van beider
lei kunne, die op de meest ver
schillende wijzen te kennen gaven,
dat het knippen der plaatsbewij-
van twee maarschalken in het
openbaar had besproken Kort
daarop, den 9den Augustus, werd
wederom een redacteur gevangen
genomen, die eveneens zou wor
den doodgeschoten. De vele
Japansche persvertegenwoordi
gers in China lieten echter een
scherp protest hooren, met het
gevolg dat de autoriteiten te
Peking het doodvonnis onuitge-
gevoerd lieten, doch hem tot
levenslange gevangenisstraf ver
oordeelden. Acht en-veertig uren
later echter stelden zij den jour
nalist op vrije voeten.
Tot zulke paardemiddelen, om
tegenstanders onschadelijk te ma
ken, wordt gelukkig hier niet zoo
gauw toevlucht genomen In het
Oosten is het aan de orde van
den dag. Daar wordt de dood
straf, zelfs door de veroordeelden,
als iels heel gewoons beschouwd.
Tenminste, als men mag afgaan
op wat een medewerker aan het
Hblde heer G. Nypels schrijft.
Hij zegt o. a.
Waar zou men in ons westen
een ex-minister vinden als Sjuukri
bey, die zelf op het bankje on
der de galg klom zijn hals bood
aan den zigeuner (het beulswerk
is in Turkije in handen van deze
heidenen) en die, toen het koord
brak en hij op den grond geval
len was, zelf opstond en glim
lachend aan de aanwezigen voor
stelde: „Heeren zullen wij maar
naar die galg daarginder gaan?",
en die er al maar zelf heen wan
delde? Hij had overigens ook
zelf geen goede galg uitgekozen,
want, toen de zigeuner ditmaal
het bankje onder hem wegtrapte,
brak de dwarslat, waaraan het
koord bevestigd was; en Sjuukri
bey, die vond dat het executie
materiaal in een land, waar men
toch zooveel ophangt, beter in
orde behoorde te wezen, moest
wachten tot men inderhaast deze
galg hersteld had.
Waar zou men bij ons een
levenslustig en vermogend kamer
zen door de beide van alle kanten
lastig gevallen controleurs hun
veel te lang duurde.
Maar een jong paartje, dat
zich temidden van deze dringende
menschenmassa bevond en waar
van men gemakkelijk genoeg kon
constateeren, in welke verhou
ding die beide tot elkander ston
den, scheen zich van de alge-
meene opwinding bijster weinig
aan te trekken.
De man, die het blonde type
van het Noord Duitsch ras ver
tegenwoordigde met zijn licht
blauwe oogen, kon misschien
iets ouder dan dertig jaar zijn.
Hij was groot en krachtig ge
bouwd, maar de trekken van
zijn schrander, baardeloos gelaat
vertoonden een soort van moe
heid jen overspanning, die in
onzen modernen tijd, waarin men
zoo snel leeft, zoozeer het ken
merk is van geestelijk overwerkte
naturen. Het bevallige kopje
met de kastanjebruine lokken,
dat zich angstvallig aan hem
vastklemde, reikte nauwelijks tot
aan zijn schouder, maar het
smalle, fijne gezichtje onder het
eenvoudige hoedje was steeds
naar hem opgeheven. De groote,
donkere oogen, die zonder twijfel
een groote bekoring aan haar
gelaat gaven, hingen met zulk
lid vinden als Hilmi bey, die
thans te Angora opgehangen werd
en die, toen hij bij vergissing op
het bankje onder zijn galg ging
zitten en de zigeuner hem zei,
dat hij daarop moest gaan staan,
zich beleefd en goedig veront
schuldigde
„Neem me niet kwalijk; dat
wist ik niet! Het is nl. de eerste
keer, dat ik opgehangen word
(Evenals bij Sjuukri bey te Smyr
na, brak ook thans weer het
koord en moest Hilmi voor de
tweede maal opgeknoopt worden.
Indien de heeren van Angora
niet overgaan willen tot den
gewonen parlementairen regee-
ringsvorm en ze bij de gratie
van galgen willen blijven regee-
ren, konden ze toch wel eens
uit het buitenland wat technisch
goed geconstrueerde galgen laten
komen.)
Een der werkelijk schuldigen,
Zia Hoersjied, vroeger afgevaar
digde van Lazistan, maakte er
heelemaal een grapje van Die
had zich, nadat men hem het
vonnis medegedeeld had, keurig
geschoren en geparfumeerd en
gaf als zijn laatsten wil te kennen,
dat hij, voor de 264 ponden, die
hem overbleven, een mooien graf
steen wilde met een piekfijn op
schrift. Mocht zijn broer daar
niet voor kunnen zorgen, dan
moest Noeri bey, de directeur
van de gevangenis, het doen.
„En pas op als je het niet doet!
Want ik ben in staat om in het
hiernamaals een van die com
plotten tegen je te smeden, waar
je van zoudt staan te kijkenik
zal er je met deze tien vingers
worgen.
Zia Hoersjied informeerde, zoo
grapjes verkoopend, naar de plaats
waar men hem ging ophangen,
en verklaarde de plek die,
waar hij Kemal had willen dood
schieten echt origineel geko
zen. Hij vroeg nog gekschererd
of soms nog iemand brieven of
boodschappen had voor een van
een warmen blik, met zulk een
teederheid aan zijn mond, alsof
zij in smachtend verlangen de
woorden réeds van zijn lippen
wilde lezen, nog voor hij ze uit
gesproken had.
Maar het was ondanks slechts
heel weinig, wat die beiden tij
dens het minutenlange wachten
met elkander bespraken. En het
gesprek onderscheidde zich in
niets van datgene, wat gewoonlijk
tusschen verliefden gevoerd wordt,
die op 't punt staan voor korten of
langeren tijd afscheid van elkaar
te nemen.
Je zult me natuurlijk iederen
dag schrijven niet waar, Wer
ner?" fluisterde het meisje. ,A1
is het ook maar een enkel velletje,
of desnoods een korte groet op
een ansichtkaart. Ik zou me
heusch zoo beangst over je maken,
als ik eens geen bericht van je
kreeg".
„Stellig liefste dat spreekt
vanzelf! Dat wil zeggen, als
het maar eenigszins mogelijk is.
Nu en dan zal je echter wel eens
op een kleine onderbreking in
onze correspondentie moeten
rekenen. Want daarboven in het
gebergte zijn gelukkig tot nu toe
geen brievenbussen, evenmin als
ansichtkaartenverkoopers. En dan
is het natuurlijk wel eens moge
zijn voorouders aan den over
kant. Hij babbelde opgeruimd tot
het eind, verklaarde, even ernstig,
dat het leven in een land zonder
vrijheid toch geen waarde had,
en riep, toen men het bankje on
der hem wegtrapte: „Wat een
elastische dood!"
Toen ik dezen winter in An
gora was, had men er juist nachts
o. a. een populairen,braven, ouden
schriftgeleerde, iskelebi Atief hods
ja, opgehangen. Hij was een van
de weerspannigen, die zich niet
wilden neerleggen bij Kemal's
ordonnantie aangaande het ver
plicht hoedendragen, en deswegen
ter dood veroordeeld door de
zelfde drie heeren Kemaiisten.
Hij werd niet op den daarvoor
vastgestelden tijd, maar enkele
uren te vroeg opgehangen, om
dat de directeur van de gevan
genis anders niet had kunnen
deelnemen aan een drinkgelag
met vrienden, of dit juist op het
prettigste moment, zoo in de mor
genuren, had moeten onderbre
ken
Zulke toestanden zijn voor ons
haast ongelooflijk en moeten ze
ker voor een groot gedeelte ge
schreven worden op rekening van
hun fatalistisch geloof, ofschoon
de instelling van een dictator er
wel het hare toe bijdraagt. Maar
hoe het ook zij, het geloof aan
een spoedige wereldvrede wordt
er niet door versterkt.
De gebeurtenissen, die in de
laatste weken in Frankrijk plaats
grepen, hebben de nauwkeurige
waarnemer weer ervan kunnen
overtuigen, dat het ons, volken
van Europa, geenszins ontbreekt
aan middelen om orde te her
stellen, maar, dat het gemis aan
overeenstemming over de vorm,
waarin de middelen moeten
lijk, dat er drie of vier dagen
zullen verloopen, alvorens je een
teeken van leven van me te hooren
krijgt".
In de donkere meisjesoogen
verscheen een vochtige glans en
om haar kleine mond trok het
verdacht, toen hij deze woorden
sprak.
„Ach, die vreeselijke bergen
ook! Ik ben werkelijk zoo
ontzettend angstig bij de gedachte
aan de gevaren, waaraan je daar
ginds blootgesteld zult zijn. Had
je toch maar kunnen besluiten
om aan mijn dringend verzoek
gevolg te geven om in het Noor
den aan onze prachtige zeekust
herstel van gezondheid te zoe
ken I"
Met een half onderdrukte be
weging van ongeduld schudde de
blonde jonge man het hoofd.
„Ik zou daar stellig geen ge
zondheid hebben gevonden
geloof mij toch, liefstewat
ik noodig heb. dat is rust en
eenzaamheid, die weldoende rust
en die verkwikkende eenzaam
heid, die alleen slechts dat heer
lijke hooggebergte mij kan ver
schaffen. En je hebt toch heusch
geen reden om je bezorgd over
mij te maken, ik behoor niet
tot die categorie van menschen,
die het noodlot moedwillig tar-
1 worden aangewend, de voor
naamste oorzaak is van al het
getreuzel met onzen arbeid van
maatschappelijk herstel.
Wat baten ons alle middelen,
wat baat ons alle kennis, wan
neer wij het met ons zeiven en
met anderen niet eens zijn over
den stijl, waarin wij ons maat
schappelijk bouwwerk zullen op
trekken.
De automobielfabrikant kiest
zijn middelen: grondstoffen, ar
beiders, maar vóór hij arbeid laat
verrichten heeft hij reeds vastge
steld hoe het te scheppen ar
beidsproduct er uit zal zien. De
automobiel bestaat als denkbeeld
reeds voor zij werkelijk is.
In het maatschappelijk leven
is het niet anders. Ook hier geen
arbeid, gericht op een bepaald
doel, vóór het arbeidsproduct
gedacht is. De besprekingen over
maatschappelijk herstel, het ge
twist in parlement en volksver
gadering over maatregelen, die
wel en maatregelen, die niet ge
troffen moeten worden en over
personen, die wel en personen,
die niet met de leiding van den
arbeid belast zullen worden,
moet ons doen beseffen, dat wij
niets weten aan te vangen met
de middelen, die ons ten dienste
staan. Ons economisch leven
heeft zijnen stijl, evenals het
kunstleven. Tenslotte geeft de
mensch aan den vorm van zijn
maatschappelijk leven denzelfden
stijl als die van zijn eigen leven.
Er wordt in de leerboeken
over economie tot nog toe wei
nig of geen aandacht geschonken
aan economische aesthetica, maar
wij mogen aannemen, dat de nog
jonge wetenschap zich verder
zal ontwikkelen en dat eenmaal
de economist ook aandacht zal
schenken aan vormen, aan stijl.
Dan zal wellicht beter, dan thans
het geval is de eenheid gezien
worden, waar men zich thans
ten. Met gewaagde ondernemin
gen, die mijn krachten te boven
gaan, zal ik mij in geen geval
inlaten".
Zij waren onder dit gesprek
eindelijk tot den toegang naar
het perron doorgedrongen. Slechts
een oude heer met een witten
baard bevond zich nog voor hen,
wiens plaatsbewijs juist door den
conducteur werd geknipt.
„Naar Veronica zei hij tame
lijk luid. „De eerste klasse is
heelemaal vooraan, mijnheer
De oude dankte kuchend en
borg met schijnbaar reeds bevende
handen het plaatsbewijs met veel
omhaal weer in zijn portefeuille.
Toen nam hij het kleine, elegante
koffertje weer op, dat hij eerst
naast zich op den grond had
gezet en slofte met sleependen
tred langs de lange rij wagons.
Het jonge meisje, dat nu aan
de beurt kwam, had slechts een
perronkaartje te knippen, het
plaatsbewijs van haar metgezel
luidde echter tot insbruck.
„Ik zal toch zeker de aanslui
ting op de Arlberglijn nog wel
halen vtoeg hij. En toen de
conducteur deze vraag bevesti
gend beantwoord had, bood hij
de jonge dame zijn arm aan, om
hier, waar zij niet zooals straks
door een dringende menschen-
menigte omstuwd werden, het
onderbroken gesprek weder voort
te zetten, (Wordt vervolgd