ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREf Ier OiNallwerMerii. BERICHT. de ROUS Vrijlieidsbelemmeriüg. In liefde liereenigd. Dr. C. Brakman Jr. Hoofdpijn BRESKENSCHE COURANT VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 franco per post f 1,40 Advertentieprijs v«n 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. tngez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever J. C. LE BLEU voorheen E. BOOM-BLIEK Telefoon d p c u p w c Postgiro No. 21 DKLancro 7Qm Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk :-: Dinsdag- cn Vrijdagmiddag 1 uur 35e jaargang Woensdag 21 Juli 1926 Nummer 3143 Binnenkort zal aan de abonné's worden toegezonden Op de achterzijde zullen de voorwaarden van al- of niet uit- keering worden vermeld, terwijl tevens nauwkeurig zal worden aangegeven wanneer men wel of niet onder de verzekering valt. Een van de groote voordeelen, die de arbeiders door hun orga nisaties verworven hebben, is het bezit van meer vrijheid. De werk nemer is veel minder afhankelijk van den werkgever dan 40 jaren geleden, toen de patroon door allerlei middeltjes den arbeider economisch aan zich wist te bin den, waardoor een toestand ont stond, welken Paus Leo Xlll schil derde als niet veel verschillend van slavernij. De eerste vechters in de organisaties hebben moed, heel veel moed noodig gehad, om de zaak aan te pakken en van hun moedig optreden hebben duizenden en duizenden gepro fiteerd. Echter nu bedreigen nieuwe gevaren de vrijheid van den ar beider. Maar nu is het niet zijn patroon, maar zijn medearbeider, die het gevaar veroorzaakt. En het mag zeer sterk betwijfeld worden, of de moderne arbeider, die in de idee van kuddegeest en massabewustzijn is opgevoed, ge noeg zedelijken moed en per soonlijkheidsgevoel bezit, om zich tegen de nieuwe gevaren te ver zetten. Een teekenend geval van vrij- heidsberooving van arbeiders door arbeiders heeft zich onlangs voor de Amsterdamsche rechtbank af gespeeld. Een firma moest een schtR gelost hebben en nam daar voor tien man, leden van één or- 23. DOOR Graaf HANS BERNSTORFF. Ook de officieren moeten gaan rusten. Ik zal zelf aan dek blij ven". „Laat mij boven blijven, kapi tein 1" sprak Fels tegen. Slapen kan ik toch nietl En na eenig aarzelen gaf de ander toe. Karl Fels liep aan dek op en neer. Van het rif brulde de bran ding hem tegemoet, en de wind floot klagend door het wand. Rondom hem was alles donker alleen uit het zijvenster van de kajuit viel een breede lichtstreep en toen Fels door het dekvenster keek, zag hij den commandant aan de tafel over de kaart ge bogen zitten, waarop hij met pas ser en liniaal werkte. Rusteloos heen en weerloopend overwoog Fels alle mogelijkheden, om het schip los te krijgen, en vluchtig kwam de gedachte bij hem op, dat de „Pinguin" dan naar Sydney in het dok moest, en of hij daar Maria Magdalena weer zou zien ganisatie aan en zette naast deze tien man nog zes menschen aan het werk. Nu wilden de tien georganiseerden echter niet wer ken met de zes ongeorganiseer den en toen de firma zich niet aan deze machtsuilbuiting stoorde, gebruikten de tien georganiseer den het recht van den sterkste en mishandelden hun zes mede arbeiders. De mishandelden dien den een aanklacht bij de politie in. maar zij waren blijkbaar niet van de moedigsten, want later deden zij moeite om de aanklacht in te trekken, en voor de recht bank durfden zij niet ronduit met hun getuigenverklaringen voor den dag te komen, omdat zij bang waren voor nieuwe moles taties en de president van de rechtbank, deze laffe houding be sprekend, noemde haar hoogst treurig. Zij getuigt van een ab soluut gebrek aan moed en de grootste schande, die een man in zijn oog kan treffen, aldus de pre sident, is dat hij geen moed heeft. Er bestaat een recht van arbeid, evenals er een recht van staken bestaat. Maar de vrijheid is in l>tide gevallen even groot. En de arbeiders, die jarenlang gevochten hebben voor hun vrijheid, hebben nu allerminst het recht dezelfde vrijheid aan hun medemenschen te ontnemen. Het optreden van de organisaties was hier meer dan onbehoorlijk, ofschoon aan den anderen kant moet gezegd worden, dat de lafaards tegen wie werd opgetreden, geen beter lot verdienden. Menschen die zich aidus laten behandelen, die zelfs van hun recht op de bescher ming der Overheid geen gebruik durven te maken uit vrees voor hun medearbeiders, verdienen de ze bescherming ook niet. Maar dit alles neemt niet weg, dat de betrokken organisatiemenschen hier hoogst verkeerd handelden. We weten trouwens wel, dat de organisaties van de arbeiders over t algemeen niet bang zijn om de vrijheden van hun leden en als het te pas komt ook van de niet leden aan te tasten. Het gevaar, dat hier schuilt is inderdaad niet gering. De per- Maria Magdalena Had ze zijn brief uit New-York gekregen Meer dan een half jaar was ver- loopen sedert dien vreeselijken nacht in het brandende hotel. Het leek hem een eeuwigheid. Maar dat was nu immers allemaal bijzaak: als het maar gelukte om den „Pinguin" los te maken. Doch hoe hij ook nadacht, hij kon geen uitweg vinden. Reeds week de nacht voor de schemering In het zenith nam de hemel een lichtere kleur aan, die vlug overging in helder rood; tegelijkertijd ging de wind liggen en de zee werd spiegelglad. Uit de kajuit klonk de schel van den commandant, en dade lijk daarop meldde de wacht „De kapitein verwacht u 1" Dadelijk ging Fels naar binnen, maar hij schrok toen hij zijn meerdere in het gezicht keek. De oogen lagen diep in hun holen gezonken, de trekken waren scherp geworden, en aan de slapen ver toonden zich grijze plekken in 't donkere haar. „Goeden morgen, Fels, be groette hij den binnenkomende. „Ik heb alles eens goed over legd. Blijven zitten kunnen we hier niet, dat is duidelijk. Dus moeten we loskomen, het gaat zoo 't gaat. Want mijn schip soonlijkheid dreigt ten onder te gaan in den kuddedwang, die vrije wil, het hoogste goed van den mensch, wordt bedreigd door de collectieve macht en als we zoo doorgaan, zal het de vraag zijn of de verbeteringen door de organisaties gebracht, inderdaad opwegen tegen de nadeelen, wel ke zij aan het individu veroor zaken. Maar zal dit wapen der vrijheidsbelemmering zich ten slotte niet zelf gaan keeren tegen de organisaties, die door een te grooten dwang haar leden tot verzet brengen en alzoo de mach teloosheid veroorzaken waar een groote macht het doel was? (Slot). Over den leeraar spreke de oud-leerling, die ons het onder staande toezond: Als oud-Gymnasiast voel ik mij, door dankbaarheid bewogen, voor de niet lichte taak gesteld eenige persoonlijke indrukken van dr. Brakman te geven. Even knijp ik rn'n oogen toe. dan zie ik hem weer voor de klas staan, den man met den karakteristieken kop, met de sprekende oogen, in de eene hand het reeds vergeelde, veel gebruikte Latijnsche of Grieksche boek, terwijl hij met de andere hand druk gesticuleert of „noten" schrijft op het bord. Met zijn ietwat kort-affe, toch duidelijke stem, met een accent dat een Zeeuwsche afkomst verraadt, spoort hij ons aan, het gezegde of gesprokene te onthouden opschrijven n, glad kennen n!" Zijn groote liefde voor de klas sieken of nog beter: voor alles, wat maar eenigszins in verband staat met de Oude Wereld, straal de van zijn gezicht af en dwong ook den luien leerling tot aan dacht. Wanneer we bij een ver velend vorig uur in een slaperige stemming waren geraakt, zoodat alle „pit" eruit was, behoefde dr. Brakman maar te zeggen „Opzeggen mag (en dan volgde een naam), of verlaat ik onder geen voor waarde 1" „Lang kunnen we natuurlijk niet wachten. Want we hebben nog maar voor drie weken pro viand naar de opgave van den kwartiermeester van gisteren namiddag. Er blijft eventueel alleen de mogelijkheid Fels keek zijn meerdere vol verwachting aan. „Er blijft dan alleen de moge lijkheid", herhaalde die langzaam, en Fels merkte, dat hem het spreken zwaar viel, dat we ge schut, munitie en alle overtollige gewicht over boord werpen". „Maar kapitein I" riep Fels. „Wat wilt u?" ging de com mandant voort. „Er is geen an dere uitweg. Of weet u er een Fels ontkende. „Duszei kapitein Herbert. „Dan doen we 't zoo. Mooi is weliswaar wat anders, maar —1 Drommels nog toe, zijn eigen schip ontwapenen I Dat is me nog nooit overkomen Liever lag ik er naast op den grond I" Hij balde zijn vuist en staarde door het zijvenster naar buiten. „Zouden we niet beter de take- lage weg kunnen werpen meende Fels na een oogenblik nadenken. „Nee!" besliste de comman- een algemeene beweging in de klas duidde op wakker worden en herleven van aandacht. En deze plotselinge belangstelling sproot niet enkel[enalleen voort.uit de angstgedachte oppassen, an ders krijg ik een onvoldoende, maar veel meer uit het gevoel (al was het misschien onbewust) dat hier een man met een wil voor ons stond,die allen tegenzin en luiheid met één slag overwon, een wil, die ons behalve de noodige kennis, ook de liefde voor zijn vak bijbracht. Natuurlijk kwam er ook onder zijn uur wel eens ordeverstoring voor, veroor zaakt door een leerling, die zich in een halsstarrige bui had voor genomen, een „enorme pan" te maken. Merkwaardig typeerend was in zoo'n geval Dr. Brakman 's optreden, geheel verschillend van het systeem van vele andere leeraren, die den belhamel een voudig „er uit stuurden" en zoo doende den rector den leerlingen lieten bestraffen. Met z n donkere oogen keek hij den delinquent strak aan en dwong hem letter lijk tot opletten. Slechts zelden ging die blik gepaard met een paar korte, driftige woorden, die nooit hun doel misten. Maar hoe weinig kwamen dergelijke oogen- blikken voor! Schier altijd heersch- te er een pittige, prettige stem ming in de klas, een geest van onderling begrijpen van docent en leerling. Telkens verbaasde hij ons met z'n kolosaal geheugen, zelfs wat betreft de kleinste bijzonderheden. De eerste les na de zomervacantie begon als volgt„Die en die heeft de laatste beurt gehad, dit woord hebben we het laatst besproken (volgde een kort résumé), wie volgt mag doorgaanElke mi nuut, ja elke seconde van zijn lesuur wist hij nuttig te besteden en met een zucht sloot hij z'n boek als de bel ging. Toen ik Dr. Brakman in de vierde klas voor het eerst als leeraar kreeg, was ik eerlijk ge zegd, eenigszins bang voor hem. Zijn kolossaal enthousiasme, zijn nooit verslappende ijver, die geen dant. „Die hebben we misschien nog noodighet geschut voor- loopig niet „Een oogenblik nog, kapitein", riep Fels. Bremer, hoeveel water hebben we aan den spiegel, en wat voor grond „Zestig meter 1 Zand en kora len I" antwoordde de navigatie- officier. „Wat wilt u doen vroeg de commandant „Het eene boeganker dicht achter den spiegel brengen en dan vastleggen. We dwingen wellicht den spiegel nog wat dieper daarmee, en als we dan de machine nog eens aan het werk zetten, komen we mis schien vrij. Bovendien kunnen we de kotter en de gig nog vol water pompenDat helpt ook mee drukken!" Kapitein Herbert gaf zijn toe stemming en Fels ging dadelijk aan het werk. De zwaarste ka bels werden aan het anker vast- geschakeld, dat met den barkas door den stoomsloep een eind van den spiegel af werd gesleept en toen werd neergelaten. „We zullen hopen dat hij vast zit en vasthoudt!" zei Fels, toen hij weer aan boord was. „Zie zoo lui, nou aan het werk. Ta kels opslaan en windenIeder luiheid duldde en zijn ernst over weldigden mij. Enkele weken later veranderde die angst in een groote vereering, die uitgroeide tot een groote vriendschap. Na een van z'n lesuren vroeg ik hem iets, wat ik nog niet goed begrepen had. Glashelder legde hij mij de kwestie uit en begon naar aanleiding daarvan een gesprek, dat zoo boeide door verteltrant en geestdrift, dat ik van dat oogenblik af aan eerst goed voelde, welk een brandende liefde deze man voor zijn vak bezat, een liefde die de opper vlakkige leerling voor school- meesterij hield. Als leeraar in de Oude-Kunst- geschiedenis kwam zijn vereering voor de klassieken nog beter uit dan bij het vaak droge Latijn en Grieksch. Nooit zal ik de wandelingen vergeten, die hij met ons door het Gym maakte ten einde de beelden te bezichtigen Op de kieinste bijzonderheden werd de aandacht gevestigd,alle houdingen werden bestudeerd, waarbij Dr. Brakmau ons ter ontspanning soms liet bulderen van het lachen, als hij metigen lichaam de houding van het beeld nabootste. Wanneer wij eenige verwon dering toonden over zijn leven dige schilderijen van 't Grieksche landschap, volgden tot bevesti ging van het gesprokene steeds de karakteristieke woorden: ,Ik kan het je vei zekeren, ik ben daar zelf geweest". Voor hen.wien het genot ten deel viel, Dr. Brakman als leer aar gehad te hebben, hetzij in Grieksch, Latijn of Oude Geschie denis, behooren zijn lesuren tot de mooiste Gymnasium-herinne ringen. Ingezonden Mededeeiing. bedaart spoedig door gebruik van een paar lYlijnhardt's Hoofdpijn- tabletten. Buisje 60 ct. op zijn post!" Na een korten tijd kwam de lijn strak! Het anker had zich vastgeslagen „Wie niet mee aangrijpen kan, heelemaal naar achteren op de reeling of waar je een plekje vindt, mannen I" riep Fels. „De anderen inhalen op kracht De kabels rekten uit en kraak ten Ze stonden tot berstens toe strak. „Met rukken halenTe gelijkcommandeerde Fels, en met hun heele lichaamsgewicht wierpen de mannen zich achter over. Ongeveer een duim kwa men de kabels door de kluis gaten verder binnenboord „Sloep 1 nakijkenkomt hij dieper riep kapitein Herbert naar den stoomsloep. „Ja!" Twee centimeterluid de het antwoord. „Inhalen! Te gelijk!' herhaalde Fels het bevel. Hij gloeide van opwinding. Weer een stuk! „Nog een centimeter I" schreeuw de de stuurman van den sloep „Zullen we met de machine probeeren, kapitein vroeg Fels. „Verder breng ik hem geloof ik, niet 1" (Wordt vervolgd.) éi

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1926 | | pagina 1