Bij Examens en Openbaar Optreden
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
35e jaargang
Woensdag 14 Juli 1926
Harder werken.
gBSFHLfcSTeK.
In liefde hereenigd.
Binnenland.
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per po«t f 1,40
Drukker-Uitgever
J. C. LE BLEU
Abonnements-Ad verten ties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot u 11 e r I
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct p. regel.
Telefoon P. 6 F 1 K F N S Postgiro
No. 2! oKCvnCNS 7017g
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Nummer 3141
Op de laatstleden te Londen
gehouden conferentie van de Mi
nisters van Arbeid van Engeland,
Duitschland, Frankrijk, Italië en
België is men tot overeenstemming
gekomen in zake het vraagstuk
van den internationaal ger egel-
den normalen arbeidsdag, d. w .z.
er is niets anders geschied dan
de vaststelling van de wensche-
lijkheid van een internationale
regeling van den normalen ar
beidstijd. Men is geneigd te doen
opmerken, dat hiervoor geen nieu
we conferentie noodig was, daar
in Hoofdstuk XIII van het vre
desverdrag van Versailles die
wenschelijkheid reeds uitvoerig
omschreven staat. Wellicht zullen
wij evenwel de Londensche con
ferentie van arbeidsministers moe
ten beschouwen als een nieuwe
erkenning door de groote Mogend
heden van de onhoudbaarheid
van den tekst van het vredes
verdrag. Bovendien werkt sedert
1919 de staf van het Internati
onaal Bureau van den arbeid
(Qenève) in het belang van een
internationale arbeidswetgeving.
Waarom dan nog die extra-con
ferentie, is men geneigd te vragen?
Het zoeken naar het antwoord
op deze vraag wordt ons gemak
kelijk gemaakt door het verslag
van de jaarvergadering van het
verbond van Duitsche werkge
versverenigingen. Uit de bespre
kingen van deze vergadering
blijkt, dat ten eerste; de Duitsche
ondernemers al hunne krachten
concentreeren op de reorganisa
tie van het industrieele leven en
ten tweede, dat men in Duitschland
de vaststelling van den arbeids
tijd geheel zal laten beheerschen
door eischen van economische
noodzakelijkheid. Het Duitsche
volk heeft milliarden aan oor
logsschatting op te brengen, doch
het zal dit alleen kunnen doen,
wanneer het voor het grootste
deel zijn schuld mag betalen in
goederen en diensten. Een beta
ling in goud zou Europa ruïneeren.
Welnu, gedwongen door het vre-
destractraat, zal het Duitsche volk
met zijn arbeidskracht op de
21.
DOOR
Graaf HANS BERNSTORFF.
De machinetelegraaf ratelde, en
na een paar seconden sloegen de
schroeven achterwaarts. In schui
mende draaikolken en wervelin
gen werd het water omhoog ge
zweept. Het schip beefde en
sidderde onder de geweldige in
spanning. Het kraakte en steunde
in zijn voegen, maar het ver
roerde zich niet.
.Meester, pompen, peilen I"
onderbrak de stem van den com
mandant het geluidlooze zwijgen
van de bemanning, die nog half
verdoofd van den ontzettenden
schok over boord staarde. „Lood
in den grond I"
Rondom den spiegel en aan
beide zijden toonde het lood bij
vijftig meter nog geen grond.
Eerst een paar meter van den
boeg af bleef het bij drie meter
diepte staan.
„'t Schip is nog dicht 1 Geen
water bij de pompen I" meldde
de timmerman, en allen heradem
den. Weer ontstond een pauze
meest economische wijze moeten
handelen Lezen wij nu het uit
voerige yerslag van de bijeenkomst
der arbeidsministers te Londen,
dan komt men tot het besluit,
dat vooral van Engelschen kant
wordt ingezien, dat men Duitsch
land niet kan dwingen zijn eco
nomische activiteit te regelen
naar de wenschen van andere
volken en dat de andere vol
ken geen anderen weg overblijft
dan te doen als Duitschland:
werken zoolang als noodzake
lijk is in verband met de eischen
van het internationale goederen
en dienstverkeer.
Zien wij nu nog even naar
Italië. Mussolini werkt aan een
nieuwe arbeidswetgeving. Wat
betreft de regeling van den ar
beidstijd kan men rekenen op
strenge bepalingen ten aanzien
van de mogelijkheid van lange
arbeidsdagen, wanneer zulks nood
zakelijk is voor Italië's econo
mische machtspositie.
Welnu, waar in twee, in eco
nomisch opzicht machtige ge
bieden alles wijst op een voor
bereiding tof buitengewone
krachtsinspanning van de bevol
king rijst de vraag, of in de an
dere gebieden kan worden voort
gegaan met het doorvoeren van
maatregelen, die hoe wenschelijk
ook uit ethisch oogpunt, leiden
moeten tot verspilling van ar
beidskracht en onder de huidige
omstandighedentot verarming.
Tegenover dit belangrijke vraag
stuk houdt alle partij—politiek
halt. In Duitschland zijn ettelijke
leiders van vakvereenigingen
overtuigd van de onmogelijkheid
van den acht—urigen arbeidsdag
als norm. De zoon van wijlen
president Ebert heeft onlangs in
een geschrift van zijn hand na
drukkelijk gewezen op den eco-
nomischen noodtoestand, waarin
het Duitsche volk verkeert. Door
dezen noodtoestand wordt den
Duitscher de eisch gesteld hard
werken, zoo hard mogelijk. Zoo
zouden wij tal van uitingen kun
nen weergeven om aan te toonen,
dat bij onzen Oostelijken nabuur
de nood de wet gebroken heeft.
Tot erkenning van dit feit is men
te Londen gekomen. Daarom
van afwachtend zwijgen, terwijl
de schroeven donderden enstamp-
ten.
„Machine halt!" beval kapitein
Herbert na een half uur, het
vruchtelooze van de poging, om
op deze manier van het koraalrif
los te komen, inziend.
De machines werden stop gezet,
en in spanning wachtte de be
manning, wat nu zou worden
ondernomen, om den „Pinguin"
uit zijn gevaarlijke positie te
bevrijden.
„Misschien komt hij los, als
we, alle hens stuurboord bak
boord, laten maken 1" zei Karl
Fels.
„Ik geloof het niet 1 Maar pro
beert u het I" antwoordde de
commandant.
„Alle hens stuurboord achter
uit 1" beval Fels en ging toen de
menschen aangetreden waren,
voort„lk commandeer nu af
wisselend bakboord 1 stuur
boord 1 Dan loopen allen hard
naar de betreffende zijde tot
dicht aan de reeling 1 Pas op 1
bakboord I"
De heele bende rende dwars
over het dek naar den overkant.
„Stuurboord I"
En allen drongen terug.
„Bakboord 1 Stuurboord 1"
Vlug achter elkaar herhaalden
blijft men kalm en helder door het gebruik van Mijnhardt's Zenuwtabletten. Glazen buisje 75 ct.
Ingez. Med.
sprak men zich ui ten gunste
van een internationale regeling
van den normalen arbeidsdag.
De effectieve arbeidsdag en
hierop komt het toch aan, niet
waar? kan niet anders dan
nationaal en dan nog zelfs be-
drijfsgewijze geregeld worden.
Zoo heeft tenslotte Londen niets
meer, ja eerder nog minder ge
bracht dan Versailles in 1919.
Met deze werkelijkheid voor
oogen pa,st den voorzicbtigen
Nederlander een houding als die
van Maarten Tromp waakzaam
naar alle zijden en het kruit
droog!
Overheids- of particuliere
exploitatie.
De voorliefde voor het uitoefe
nen van bedrijven door het land
is in 'Indische kringen groot De
resultaten echter, die met de be
staande Gouverneinentsbedrijven-
waaronder ook de monopolies,
de landbouwbedrijven en de
bosciiexpiortatie verstaan worden
behaald worden, zijn in vele ge
vallen teleurstellend. De voor
liefde, die in lndie in ambtelijke
kringen voor üouvernementson-
dernemingen bestaat, is histoiisch
te verklaren. Toen de O. [.Com
pagnie in het jaar 1602 officieel
van de Staten-Generaal en prac-
tisch van de Amsterdamsche
kooplieden-regenten het monopo
lie van de vaart op Indië kreeg,
sloot de haar verleende conces
sie ook het oefenen van Over
heidsfuncties in zich, voorzoover
deze in het haar ter uitsluitende
exploitatie afgestane gebied noo
dig zouden zijn. Een dergelijke
samenkoppeling van koopman
schap en Overheidsgezag was in
de 17e eeuw iets zeer gewoons.
De Compagnie werd echter al
zeer spoedig door de omstandig
heden ertoe gedrongen haar O-
verheidsfuncties verder uit te
zich de commando's, maar het
verwachte gevolg, dat het schip
door het heen- en weerwerpen
van het gewicht aan het slinge
ren te krijgen en daardoor den
kiel los te maken, bleef uit.
Nogmaals werkten de schroe
ven met alle macht achteruit.
Tevergeefs. De „Pinguin" ver
roerde zich niet.
„Halt!" riep kapitein Herbert
en beraadslaagde kort met den
eersten officier over de verdere
maatregelen.
„Geschut, munitie en kolen
achteruit 1 Fokkemast aftakelen en
takelage naar achteren 1 Ook de
ankerkettingen en alle gewichten
uit het voorschip 1riep luitenant
Fels, en nu ontspon zich aan
boord een koortsachtige bedrij
vigheid. Alles, wat niet aard- en
nagelvast was, werd naar achte
ren gesleept en zoover als maar
mogelijk ws aan de reeling
opgestapeld
Door het voorbeeld van de
officieren aangevuurd, werkten de
mannen met noesten ijver uur na
uur, doch reeds begon het don
ker te worden, eer ze zich een
oogenblik rust konden gunnen.
De spiegel van het schip was
door de belasting bijna tot twee
voet gezonken en de comman
dant besloot nogmaals lot een
strekken, dan aanvankelijk in
bedoeling had gelegen. Er moes
ten oorlogen worden gevoerd,
opstanden worden gedempt, en
men moest noodwendig een be
stuursorganisatie voor het land
dat men bezet had. in het leven
roepen. Toen nu in het laatst
van de 18e eeuw de Compagnie
werd opgeheven, en de Neder
landsche Staat haar boedel over
nam, bleef het wezen der zaak
onveranderd. Voorheen had men
een handelslichaam met Over-
heidsbevoegdheid; in plaats daar
van kwam een Gouvernement,
dat koopmanszaken deed.
WAT ER IN ONS LAND
VERROOKT WORDT.
In de Juni-aflevering van het
Maandschrift van het Centraal
Bureau voor de Statistiek komen
eenige cijfers voor betreffende de
hoeveelheid sigaren, sigaretten en
tabak, die iii 1925 volgens de
door het departement van finan
ciën verstrekte opgaven zijn ge-
banderolleerd.
Hieronder zijn deze hoeveel
heden met de berekende klein
handelsprijzen, vermeld over de
jaren 1923, 1924 en 1925.
In 1923 bedroeg het aantal
verrookte sigaren (alle cijfers zijn
in duizendtallen) 1.043.126; in
'24 1 036 846 in 1925 1 062.972;
het aantal sigaretten respect, in
1923 1.957 945. in 1924 2.506.865
en in 1025 1.981 680, tabak in
kg. resp. 12863, 14596 en
10622.
De kleinhandelprijs bedroeg van
sigaren in 1923 78.523, (alle cij
fers zijn gegeven in x f 1000);
1924 75.509 en 1925 77.424;
sigaretten resp. 25.254, 42.487
en 34.716; tabak resp. 28246,
33870 en 26134.
De totale kleinhandelprijs nam
dus toe van ruim f 142 millioen
poging om met behulp van de
machine los te komen. Doch alles
was tevergeefsch. Ook het uit
zetten van de zware dekbooten
bleef zonder succes.
Om de positie van het schip
nog gevaarlijker te maken, stak
van achteren een bolle wind op,
die het water tot een korte steil
overslaande zee opzweepte en
stormachtig dreigde te worden.
„Het helpt niets, Fels," riep de
commandant, „we moeten een
anker naar achteren uitgooien,
om het schip vannacht op zijn
plaats te houden. Als de wind
ons losrukt, drijven we in het
donker reddeloos de branding
in 1"
„Goed, kapitein I" antwoordde
de aangesprokene kort en ging
onmiddellijk tot de uitvoering
over. Het was een buitengewoon
moeilijk en gevaarlijk werk, om
het zware anker in de langszij
op en neerdansende barkas te
krijgen, maar hier leerde de be
manning de werkkracht en ken
nis van zaken van hun eersten
officier eerst recht kennen en
waardeeren, die met stalen rust
zijn bevelen gaf en over de uit
voering waakte.
Langzaam zonk het anker. Nog
een paar voet mankeerde, dan
lag liet in de boot.
in 1923 tot bijna f152 millioen
in 1924 en liep over 1925 terug
tot ruim f 138 millioen.
Behalve een specificatie in
absolute cijfers van de hoeveel
heden gebanderolleerde sigaren,
sigaretten 'en tabak naar de ver
schillende kleinhandelprijzen, zijn
over 1923, 1934 en 1925 ook
enkele verhoudingscijfers opge
nomen.
Uit deze laatste cijfers blijkt,
dat in de vergeleken jar.n van
de totale gebanderolleerde hoe
veelheid sigaren, gemidae.u 81
pet. een waarde had van i 0.05
tot en met f010; sigaretten 91
pet een waarde had van f 0.01
tot en met f 0.03tabak 70 pet
een waarde had van f 1.60 toten
met f 3.—.
Ten opzichte van de sigaren
valt een eenigszins toenemend
verbruik van sigaren beneden
f0.05 en een wat minder ver
bruik der duurdere sigaren op
te merken.
Van sigaretten en tabak geldt
het tegenovergestelde bij siga
retten zien we van 1923 tot 1925
een afname der hoeveelheid ge
banderolleerde sigaretten van 1",
cent en 1 cent resp. van 6.87
pet 2.26 pet en van 32 61
pet 25.91 pet en een toene
mend verbruik van duurdere
soorten; bij 1' 2 cent van 15.85
pet 22.84 pet en bij 2 cent
van 12.64 16 72 pet.
Bij tabak staat tegenover een
afname van de gebanderolleerde
hoeveelheid per K. G. van min
der dan f 1.60 van 27 25 pCt
8.44 pCt. van 1923 tot 1925 een
toename in die jaren van 60.39
pCt 80.04 pCt. voor waarden
van f 160 tot en met f3.— per
K. G. Speciaal betreft deze laat
ste toename de soorten tabak
met een waarde f 2. tot f 2.80
per K. G.
„Voorzichtig 1 Langzaam vie
ren I" riep Karl Fels. Daar 1 Een
kraken en breken I Het anker
begon snel te glijden. „Hou vast!"
schreeuwde Fels met donderende
stem en greep zonder bezinnen
het touwwerk van de katrol ter
wijl hij het met al zijn kracht
op elkaar perst*. Maar zelfs zijn
reuzenkracht zou het neerstorten
van het anker niet hebben kun
nen verhinderen, als niet een
paar moedige matrozen niet mee
vastgegrepen hadden en hem te
hulp waren gekomen.
De ruk had hem echter van de
reeling, waarop hij gestaan had,
omlaag gesleept en zoo hing hij,
aan het touwwerk vastgeklemd in
de lucht.
„Houden jullie? riep hij luid.
„Ja!" klonk het aan boord.
Vlug liet hij zich in de boot
glijden en was van daar uit na
een paar seconden weer aan dek
en op zijn post. Zijn handpalmen
waren door het doorglijdende
touw geschonden en brandden
als vuur, maar daar lette hij niet
op. Toch was het alleen aan
zijn kranige daad te danken, dat
het anker niet omlaag gestort en
de boot doorgebroken was, die
dan met de bemanning neer
getrokken zou zijn in de schui
mende zee. (Wordt vervb-gd.)
