ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Weulijkscb Omzicht
ysgaaASTe».
In liefde liereenigd.
Het Communisme in
Indië.
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per port f 1,40
A d v e r t e n t i e p r Q s v a n 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Abonneraents-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
35e Jaargang
Naar Italiaansch voorbeeld
heeft indertijd generaal Primo de
Rivera in Spanje een dictatuur
ingericht van generaals, aan wier
hoofd hij zelf stond. Het Spaan-
sche volk heeft zich tot nutoe
vrij goed aan die dictatuur ge
wend. Het was van 2ijn regee
ringen niet veel gewend en had
ai geleetd de heeren te Madrid
de zaken maar te laten bedisselen
en onder elkaar te laten uit
vechten.
Het liet daarom Priom de Ri
vera ook maar begaan. Alleen
het Marokkaansch avon uur. dat
het zijn zonen voor de veldtocht
en zijn geld voorde voortdurend
leege schatkist afnam, maakte
het nu en dan een beetje onge
duldig. Maar nu dal avontuur
met Frankrijk's hulp zoo gunstig
verloopen is, leek ook het- ge
vaar, dat hieruit voortdurend
voor Primo de Rivera en de zijnen
dreigde, voorioopig afgewend en
het directorium van zijn macht en
positie zeker.
Het is dan ook waarschijnlijk
niet het verzet van het Spaansche
volk, dat aan de betrekkelijke
rust, die er heerschte, een plot
seling einde heeft gemaakt. Dat
volk zal in zijn overgroote meer
derheid nog wel in de gewone
onbewogenheid voortleven. Maar
onder de politici te Madrid, wien
de dictatuur van hun macht en
dagelijksche bezigheid beroofde,
onder de intellectueeien, een deel
der arbeiders en een deel van
het leger was altijd een verzet
blijven leven tegen den abnor-
malen toestand, die de dictatuur
had geschapen. En het is onge
twijfeld dit verzet, dat in het
jongste complot, dat de politie
in Spanje ontdekt, tot uiting is
gekomen.
De Spaansche regeering is daar
bij opgetreden, als verwacht kon
worden. Zij heeft voortdurend de
voorstelling ingang trachten te
doen vinden, dat het in Spanje
volkomen pais en'vrede was niet
alleen en het geheele volk met
de dictatuur ten zeerste ingeno-
18.
DOOR
Graaf HANS BERNSTORFF.
Met een oogopslag herkende
de Secretaris den vermiste naar
de nauwkeurige persoonsbeschrij
ving, die Maria Magdaiena had
gegeven, en begroette hem har
telijk.
„Als een speld hebben we u
gezocht, Mijnheer FelsWelis
waar is de stad ook de traditio-
neele hooiberg, en dan is het
geen wonder als we u niet kon
den vinden, toen u er heelemaal
niet meer in stak. Dus u was ook
in het Bostonhotel. Nu dan
feliciteer ik u dubbel en dwars
met uw redding, want de meeste
gasten zijn gestikt of verbrand".
„Wind den patiënt alstublieft
niet op I Hij heett nog dringend
rust noodig", knorde Dr. Heems
kerk er tusschen.
Mijnheer Wilms, de secretaris,
lachte en ging verder„Goed, dus
vandaag alleen het zakelijke I De
Consul stelt natuurlijk iedere
gewenschte som tot uw beschik
king en noodigt u bovendien uit
men, maar ook, dat Spanje bezig
was zich in gunstiger richting te
ontwikkelen, en een nieuwen
bloeitijd tegemoet ging.
Nu plotseling een ontevreden
heid blijkt, die in een complot en
gewelddadige maatregelen lucht
zoekt, dat zij den indruk tracht te
vestigen, als waren het slechts
communisten, en enkele verdwaal
den en tuchtelooze militairen, die
zich lieten hooren en plannen
tegen de regeering, die den steun
van het geheele volk heeft, be
raamden en ten uitvoer trachten
te leggen.
Maar een manifest, dat de op-
roerigen verspreidden, draagt de
onderteekening van generaal
Weeyler, een man, die indertijd
in Spanje een groot gezag had.
En volgens een Parijsch blad
zouden Barcelona en Valencia,
twee belangrijke Spaansche ste
den, van wie de eerste overwe
gende beteekenis heeft voor ge
heel Cataionië en Noord-Spanje
in de handen der opstandelingen
zijn. Het is natuurlijk mogelijk,
zelfs waarschijnlijk, dat het direc
torium zich weet te handhaven.
De meerderheid van het leger
schijnt nog aan zijn zijde te staan.
En dat waarborgt het een macht,
waartegen opstandelingen zich
vrijwel altijd te pletter moeten
loopen. Maar de vraag is, of dit
zoo blijven zal, wanneer de be
weging zich mocht uitbreiden en
of het volk zoo apatisch zal blij
ven, als het zich tot nu toe ge
toond heeft.
Spanje's toestand, vooral ook
zijn financiëele toestand, is van
dien aard, dat op den duur wel
een andere oplossing zal moeten
gevonden worden dan de metho
de, die het directorium tot nu toe
met succes heeft toegepast.
Ook Frankrijk's toestand vraagt
dringend om een andere oplos
sing dan de thans gebruikelijke
van telkens nieuwe ministeriëele
crisissen.
Briand is er eindelijk, nadat
Herriot's pogingen mislukt waren,
er in geslaagd een nieuw minis
terie samen te stellen. Maar
Charles Benoits, de gewezen Fran
sche gezant in ons land, heett er
dadelijk naar zijn woning over
te huizen".
„Daar komt heelemaal niets
van in!'' klonk de basstem van
den dokter. Daarover heb ik
alleen te beslissen.
„Dat spreekt vanzelfant
woordde de secretaris. „En wan
neer verstrekt u die welwillende
toestemming
„Hm Over acht dagen mis
schien!"
„Mooi!'' antwoordde de heer
Wilms. „Uw vordering wilt u
wel zoo goed zijn bij het consulaat
in te leveren, vanwaar u ook de
uitgeschreven belooning
„Mijnheervloog de dokter
boos op. „Ik verlang noch de
belooning noch eenige andere
schadeloosstelling en verzoek u,
mij van zulke aanbiedingen liefst
te willen verschoonen. Ik heb
alleen mijn plicht als mensch
vervuld en verder niet, en daar
voor laat ik mij niet betalen.
Begrijpt u
„Maar veroorloof mij toch,
mijn waarde", bracht de secre
taris in het midden.
„ik veroorloof absoluut niets 1"
bulderde de dokter weer
„Doet u met de belooning, wat
u wilt, dat gaat rrij niets aan.
Maar een afrekening is mijn
zaak, eenig en alleen, en die
Drukker-Uitgever
J. C. LE BLEU
voorheen E. BOOM—BUEK
Telefoon RUP^KPN<S Postgiro
No. 21 DKcaRCN 3 70J79
Zaterdag 3 Juli 1926
al van geschreven, dat er wel is
waar iets goeds en iets nieuws
in was, maar dat het goede niet
nieuw en het nieuwe niet goed
was.
De voornaamste taak rust op
Caillaux, wiens laatste minister
schap, toen hij ook als redder
in den nood moest optreden, niet
veel resultaat heeft opgeleverd
en van wien men dus, ondanks
zijn erkende knapheid in finan
ciëele zaken, geen buitengewone
verwachtingen meer heeft. Zijn
eerste werk zal wel moeten zijn
de schulden met Amerika en
Engeland regelen, omdat Frank
rijk, wil het den franc stabili-
seeren, Amerikaansche en En-
gelsche credieten noodig heeft.
En dat is al een buitengewoon
lastig werk gebleken.
Met de overeenkomst, die Bé-
renger, de Fransche gezant te
Washington, met den Amerikaan-
schen minister van financiën
heeft gesloten, schijnt men niet
erg ingenomen. En voor een
andere en gunstiger regeling zal
wellicht de Amerikaansche re
geering niet te vinden zijn. Toch
eischt Frankrijk's toestand steeds
dringender de stabilisatie van
den franc, wil het betaalmiddel
niet geheel waardeloos worden.
En Caillaux ziet zich daarom
ongetwijfeld voor een uiterst
zware taak geplaatst.
mui n imimn—
Ingezonden Mededeeling.
De vraag, wat tegen het com
munisme valt te doen, sterker nog,
wat er tegen, ook uit overwegin
gen van algemeen belang, moet
worden gedaan, houdt verschil-
heeft niemand van mij te eischen.
Om het geld heb ik het waar
achtig niet gedaan
„Dokterriep Karl Fels smee
kend.
„Och wat!" schreeuwde die
boos, u bent voorioopig nog mijn
patiënt en hebt u heel rustig te
houden. Beate, BeateKom
eens hier. Hoor eens kind,
die heer hier hij wees op
den secretaris „wil ons geld
geven, veel geld, omdat wij den
zeeofficier weer gezond hebben
gekregen. Wat zeg je daarvan?"
Het jonge meisje was vuurrood
geworden en keek hulpeloos van
den een naar den ander, terwijl
ze afwerend haar handen uit
strekte.
„Daarom hebben we het toch
niet gedaan I" sprak ze eindelijk
met trillende lippen.
„Ziet u 1" triomfeerde de dok
ter. „Ga maar I Je bent mijn
brave assistente".
„Neen, ik vraag of u nog blijfti"
riep Karl Fels „De belooning
kunt u afwijzen. Ik weet zelf
niet eens, wie die enorme som
uitgeloofd heeft
„Een zekere heer Patterson in
opdracht van twee dames Heyde-
bringki" viel de secretaris hem
in de rede.
„Aha! bromde de dokter halfluid
rige correspondentie gehad. In
lende persorganen bezig. „De
Telegraaf" heeft hierover uitvoe-
alle kringen van Indië gaan de
oogen open voor het maatschap
pelijk gevaar, uit het communis
me voortspruitend, zoo oordeelt
het blad- dat tevens constateert,
dat de "Regeering het hoofd koel
houdt. In vrijwel alle gevallen
van staking der laatste maanden
en dat zijn er nogal eenige!
is door de werknemers nimmer
getracht naar een behoorlijk vóór-
overleg met de werkgevers over
de mogelijkheid van verwezenlij
king hunner eischen. Van een
dreigend conflict was niets be
kend, noch b. v. bij de haven
staking te Semarang, noch bij die
te Medan, noch bij de jziekenhuis-
en douane-stakingen. Duidelijk
bleek, dat de menschen eenvou
dig op een gegeven oogenblik
zoo sterk onder den invloed van
de communistische stakingspre
dikers stonden, dat zij zonder
eenige waarschuwing, zonder sta
kingsultimatum zelfs, maar plots
het werk neerlegden. En dan pas,
wanneer het conflict reeds hef
tig was opgelaaid, kwamen de
haastig in elkaar gezette eischen
voor den dag. Op zichzelf waren
die eischen gedeeltelijk althans,
volstrekt niet overdreven te noe
men; vooral bij de havenstaking
te Semarang alhans bleven ze
binnen redelijke grenzen. Maar
de gansche opzet der stakingen
bewijst duidelijk, dat deze den
arbeiders van buitenaf gesugge
reerd waren geworden en dan
is het ook voor de Regeering
wel heel moeilijk om rustig en
objectief te oordeelen!
Het is echter vooralsnog meer
dan voldoende, de overtuiging
te bezitten, dat de Regeering
waakzaam blijft en gereed staat,
om de politieke ophitsing tot
staking te bestrijden en storende
maatschappelijke gevolgen van
eventueele stakingen te voor
komen
„De Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant" wijdde aan deze zaak even
eens een artikel, waarin zij de
tot voor kort gevolgde bestrij
dingswijze, weike de communis-
Nummer 3138
- li - IWJw
tische leiders de vrijheid van
openbaar optreden niet ontnam
maar onverbiddelijk elke overtre
ding van der wet beleediging
van gestelde machten, opruiing
tegen het gezag, haatzaaiing,
enz) strafte op zichzelf juist
noemt.
Dat ze niet afdoende hielp,
wijst niet op haar ongeschiktheid,
maar op haar onvolledigheid.
Haar onvolledigheidWant
men bestrijdt het communisme
met enkel gezagsmiddelen niet.
De Indische Regeerïhg zal daar
nevens betere bestrijdingstnid-
delen hebben te zoekert, en ze
zal die vinden, wanneer zé er
zich rekenschap van geeft, hoe
het mogelijk is, dat hét commu
nisme zoozeer vat verkrijgt op
allerlei stfoomiflgeti en bewegin
gen, die op zichzelf tOch Titittiers
heugelijk zijn als duidetld' op
het natuurlijk streVèn Van een
volk naar vooruitgang.
En hier komen haar dan,
buiten de kracht, de wijsheid en
de nuchterheid te stade.
„De Maasbode" bevatte enkele
artikelen van haren IridISchen
medewerker, waarin in het bij
zonder de eisChen bij Stakingen
gesteld, onder de loupe wérden
genomen. Ten aanzien van die,
welke heetten den ondergrond
van de staking te Soerabaja te
vormen, schreef het blad, dat
het inspireeren van „economische'
eischen, die met geen mogelijk
heid zijn in te willigen, één van
de manieren is, waarop mén een
groep werknemers niet alleen
economisch ontevreden, maar
tegelijkertijd ook politiek op
standig kan maken en houden.
Ingezonden Mededeeling.
MIJNHARDT's
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct
Laxeer-Tabletten 60 ct
Zenuw-Tabletten 75 ct
Staal-Tabletten 90 ct
Maag-Tabletten 75 ct
Bij Apoth. en Drogisten
-
in zijn baard en keek naar zijn
dochter, wier wangen afwisselend
rood en bleek werden.
„Dat is nu ook bijzaak", ging
Fels voort. „Maar mij moet u
onder alle omstandigheden toe
staan, mijn redder erkentelijkheid
te betoonen. Hoe, dat moet u
aan mij overlaten
„ik sta niets toe en laat niets
over", brak Dr Heemskerk weer
los, terwijl hij met dreunende
passen door de kamer ijsbeerde.
„Kort en goed, ik wil van de
heele zaak niets meer hooren
Geen woord I" Met een hevigen
slag suisde zijn vuist zoo hard
op een tafeltje neer, dat het meu
bel kraakte.
„Ik dacht, dat uw patiënt rust
moest hebben, dokter?" zei de
heer Wilms ironisch.
„Ja, zoo 1 Natuurlijk moet hij
datl Volkomen rust!" antwoord
de de dokter kwaad. „Waarom
begint u ook over die dingen
Oa maar, meisjeEn komt u
alstublieft ook mee 1" wendde hij
zich tot den secretaris en verliet
het vertrek.
„Wonderlijke heilige I" lachte
die achter zijn rug.
„Maar een paar prachtmen-
schen I" antwoordde Karl Fels.
„Ja, ja 1" zei Wilms. „Dat
geloof ik wel. Maar wat zal
ik het eerst voor u in orde bren
gen Linnengoed en kieeren
natuurlijkOok uniform
Luitenant Fels gaf hem de
noodige aanwijzigingenverzocht
om zijn uniformen telegrafisch te
Kiel te bestellen voor Sydney en
leunde, toen de secretaris weg
was, in de kussens terug. Het
voorafgegane had hem meer aan
gegrepen dan hij zelf voor mo
gelijk hield, voor alles het bericht,
dat Maria Magdaiena zoo'n groote
som op zijn terugvinden had uit
geloofd. Als hij maar kon ver
moeden, waar ze wasi Wanneer
zou hij haar weerzien I
Door zijn door elkaar kruisende
en jagende gedachten heen klonk
buiten de stem van den dokter,
af en toe onderbroken door sus
sende woorden van den consu
laatssecretaris. Toen klakte de
huisdeur dicht en een diepe wel
dadige stilte trad in. Hij sloot de
oogen, sluimerde in. In zijn
droom had hij de gewaarwording,
dat Maria Magdaiena aan zijn
bed stond en duidelijk voelde hij
een lichten, zachten druk van
haar koele vingers op zijn voor
hoofd. Hij wilde er naar grijpen
om haar vast te houden, en deed
moeite zijn oogen te openen.
(Wordt vervolgd,)