ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREK
Qysrdsnksn»
iBii
PUROL
In liefde hereenigd.
Zeeuwsch - Vlaande
ren en de Landbouw.
Kleine Kinderen
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per pont f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Eike regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
J. C. LE BLEU
voorheen E. BOOM—BLIEK
TNof2T breskens P^'9r0
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot aiterljjk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
35e Jaargang
Woensdag 30 Juni 1826
Nummer 3137
Overdenken, met den klemtoon
op het eerste lid. Het is een
werkzaamheid, waaraan niemand
onzer ontkomt. Immers, geen han
deling, geen daad, kortom geen
onzer wilsuitingen, is tot in alle
gevolgen van te voren berekend.
Het leven is geen toegepaste me
chanica. Tal van krachten, die
in ons werken en onze levens
daden mede bepalen, ontsnappen
aan onze controle.
Zoo kan het niet anders, of tel
kens komen wij te staan voor
.onvoorziene omstandigheden".
En wij gaan overdenken, hoe wij
gehandeld zouden hebben, wan
neer wij, wat niet voorzien werd,
wel geweten hadden.
„Had ik dat geweten, dan zou
ikNietwaar? Er is geen
mensch, die aan „onvoorziene
omstandigheden" ontsnapt. En er
is ook geen mensch, die door
het onvoorziene niet tot overden
ken wordt gebracht. Zelfs de
koopman, wiens arbeidsleven be-
heerscht wordt door berekeningen
in cijfers en wien het denken
over begrippen, het filosofeeren,
vreemd is, ontkomt niet aan het
werk van overdenken.
„Had ik dat geweten, dan
Hoe waar is het, wat Oscar Wilde
schreef in zijn „Lady Windermare's
Fan": „Ervaring is de naam, dien
wij allen geven aan onze missla
gen".
Inderdaad wordt de inhoud van
wat wij noemen onze levenser
varing, grootendeelsgevormd door
misslagen, fouten, tekortkomingen.
En het is daarom ook alleszins
gerechtvaardigd, dat de ouderen
onder ons, rijk als zij zijn aan
ervaring, zich een zeker recht tot
oordeelen over de gedragingen
der jongeren aanmatigen. De eer
bied in het oude Rome voor den
grijzen senator is begrijpelijk en
verstandig geweest. Ook is
de Romeinsche beschaving niet
ondergegaan als gevolg van een
te veel aan eerbied voor den ou
derdom, die „overgedacht" had.
Wij twintigste eeuwers, men-
17.
DOOR
Graaf HANS BERNSTORFF.
„Hm 1" Zeg eens, mijn beste,
maar alsjeblieft heel rustig
blijven hoe heet je eigenlijk?"
begon hij den vijfden dag 's mor
gens toen zijn patiënt juist wak
ker was en nog geen tijd tot na
denken had gevonden.
Ik?"
„Ja zeker, u 1"
Ik Ik ben toch luitenant Fels
en moet als" eerste officier van
Z. M. „Pinguin" naar Australië".
„Zoo 1 Zoo 1 Dus u bent luite
nant Fels en moet als eerste
officier naar Australië. Hm 1
Ja Ik geloof u natuurlijk
maar rustig blijven alstublieft,
kunt u dat bewijzen
„Dokter, als een Duitsche zee
officier u dat zegt 1" vloog Fels
op. „Bovendien zijn mijn papie
ren toch
„Blijft toch alsjeblieft kalm!"
viel dr. Heemskerk in en keek
den patiënt vriendelijk aan.
„Zooals ik zeg, ik geloof u,
maar in uw papieren staat daar
van niets, om de eenvoudige
schen van een gansch andere be
schaving, mogen dit wel eens
overdenken (nu de klemtoon op
het laatste lid). Juist in den te-
genwoordigen tijd, nu de „Wille
zur Macht" van de jongeren zich
zoo krachtig uit zonder dat even
wel de resultaten in overeen
stemming zijn met de krachtsin
spanning Wij zullen voorbeelden
ter illustreering van deze bewe
ring achterwege laten. Ieder kan
er zeker voldoende aanwijzen. En
komen wij dan bij het waarnemen
en overdenken van de feiten niet
als van zelf tot de slotsom, dat
geheel die onevenwichtigheid van
den tegenwoordigen tijü het ge
volg is van de krachten, die in
de maatschappij werken door de
WillezurMacht" van de jongeren?
De tegenwoordige jeugd lijdt
aan zelfoverschatting. Hoe dik
wijls wordt dit door ouderen
erkend in gesprekken binnen de
wanden van de huiskamer? Hoe
wreed is dikwijls de houding
van de met schoolkennis en
diploma s overladen jongeling
tegenover zijn vader, die met
handenarbeid een loon verdiende
voldoende hoog, om zijn jongen
te kunnen laten leeren? Er wordt
de laatste jaren veel aandacht
besteed aan het vraagstuk van
de beroepskeuze. „De rechte
man op de rechte plaats is
eisch van bedrijfsorganisatie.
Voorwaar een prijzenswaardig
streven. Maar bedenken wij dan
ook, dat eisch van levensorgani
satie evenzeer is:„ de rechte man
op de rechte plaats". En dat
in het leven de „dienstjaren"
evenzeer medetellen als in het
beroep. Men kweekt nog geen
oude mannen en oude vrouwen
beschaving, wanneer plaats in
geruimd wordt voor hen, die in
de gelegenheid zijn geweest
„overdacht* te hebben en daar
door meer dan de jongeren re
kening houden met onvoorziene
omstandigheden.
Men overdenke dit
reden, dat u er geen bij u had,
toen ik u oppikte".
„Mij oppikte O 1 ja natuur
lijk antwoordde Fels en ging
voort: „Voor alles, vertelt u mij
toch alstublieft, hoe ik in uw
huis ben gekomen, en sedert
wanneer".
„Kalm maar 1" zei de dokter.
Als u mij belooft, u heel rustig
te houden, zal ik het vertellen.
U hebt ons al last genoeg be
zorgd".
Karl Fels beloofde het ver
langde, en nu vertelde dr Heems
kerk, dat hij hem bewusteloos
en haast tot op het hemd toe
uitgeroofd, niet ver van de haven
had gevonden.
„De drie kerels wilden u on
getwijfeld in het water gooien,
om hun misdaad te verbergen,
toen ik er bij kwam. Nou, ik zag
al dadelijk, wat ze voor hadden
en schoottoen gingen de boe
ven op den loop, en ik bracht u
hierheen. Had u veel geld bij u?"
„Och, dat is bijzaak I" ant
woordde Fels. „Voor alles, hoe
lang is dat geleden
Hm 1 Wacht eens, zoo ongeveer
vijf weken 1
„En heeft er naar niemand naar
mij gevraagd?"
„Niet dat ik weet", antwoordde
dr Heemskerk, terwijl zijn gezicht
Men schrijft uit Axel aan het
Handbl.
Een wonder-mooi land! Een
Zeeuwsch land, een echt stuk Ne
derland. Geen plaatsje zoo klein
of er is een Julianastraat, zelts
in het nietigste arbeidershuisje
vindt men het portret van ae
Koningin, al is het maar ais
prentbriefkaart. Zeeiiwsch-Vlaan-
deren heeft Nederland en Oranje
lief. Het heeft dat onomwonden
getoond in 1919 en het toont het
telkens weer men denke aan
het koninklijke bezoek van 1924,
aan de propaganda tegen het
Belgisch verdrag. Er is geen deel
van ons vaderland, waar meer
blijkt dat het Nederland en Oranje
liefheeft, met heel zijn eerlijke,
arbeidzame ziel.
Hier wonen 80 000 sterke spaar
zame Nederlanders, die met al
hun kracht zoeken den weg naar
het Noorden. En dat Noorden
kan dit land niet genoeg leeren
kennen en de groote mogelijk
heden trachten te bevatten en
ten nutte te maken, welke dit
land biedt.
Zeeuwsch-Vlaanderen is onze
voorraadschuur; Limburg heeft
-de steenkool. Nederland heeft
deze beide noodig. Heeft niet
ds. Pattist met cijfers uitgerekend,
hoeveel wij op ons ooilogsrant-
soen hadden moeten missen, als
we Z -Vlaanderen niet hadden
bezeten?
En het is op het oogenblik
een psychologisch moment om
te toonen, dat wij dit beseffen.
Want het vertrouwen in den
Belgischen franc, hoe men ook
tracht te stabiliseeren, is abso
luut weg. Zeeuwsch-Vlaanderen
kan met België geen zaken meer
doen. Het land, waarop Z.-VI.
economisch schijnt aangewezen,
wordt uit de markt geslagen.
En de weg naar het Noorden,
die Z.-Vl steeds zoekt, steeds
wil, ligt open, ligt klaar, als
overig Nederland zijn eigen land,
zijn eigen volk maar wil leeren
kennen. Die weg loopt door het
een lichte verlegenheid toonde.
Ik dacht namelijk, dat u hm
dat er uzelf misschien ook
niet veel aan gelegen zou zijn,
als ik uw verblijfplaats verried.
Er komen er zooveel over het
groote water
Karl Fels kon niet nalaten te
glimlachen, toen hij antwoordde:
„O, u hield mij voor zoo n ver
loren zoon, die daarginds wat op
zijn kerfstok had".
„Nu ja 1" bekende de dokter.
„Men kan toch nooit weten
kort en goed, ik bracht u met
eenige moeite in mijn boot en
zeilde regelrecht met u naar huis,
om mijn kunst op u te beproe
ven. Ik geloofde eerst natuurlijk,
dat de schurken u overvallen en
neergestoken hadden, maar later
zag ik, dat u alleen maar erg
gekwetst was en een paar ribben
had gebroken, waarbij de eene
long een knak moet hebben ge
kregen. Maar nu bent u er naar
ik hoop weer bovenop. Nog acht
dagen ontzien, u niet opwinden,
maar heel rustig blijven, dan kunt
u opstaan". Hij stak zijn patiënt
de hand toe, stond op en wilde
de kamer verlaten.
Dokter 1" hield Fels hem terug.
„Wilt u mij alstublieft papier en
schrijfgereedschap geven? Ik moet
onmiddellijk naar Berlijn en aan
vruchtbare land, het landbouw-
land bij uitnemendheid.
Op het oogenblik zit de land
bouw midden in een crisis. Er is
groot tekort aan land; de pacht
stijgt nog steeds, niettegenstaa de
alle vooorspellingen. Men zit
met een overcompleet aan boe
renzoons en -dochters, die geen
eigen plaats kunnen stichten,
die hun huwelijken blijven uit
stellen, en voor wie, én door de
immigratiebepalingen in Amerika,
én de alom heerschende politieke
onzekerheid van het buitenland,
emigratie zeer moeilijk is.
Zij blijven dus maar als knecht
bij vader werken tegen kost en.
een zakcentje.
Anderzijds staan in het bedrijf
de prijzen als een slagboomer
is niet tegenop te werken. Een
gewas, dat voor een groot deel
verbannen is, is het vlaseen,
dat verbannen gaat worden, de
suikerbiet.
Het vlas toch werd vroeger
verwerkt in België en de legende
ging, dat speciaal voor het roten
water van de Leye noodzakelijk
was.
In de oorlogsjaren pasten de
Zeeuwen een warm-waterprocédé
toe, dat in Groningen reeds in
toepassing was, waarbij de root-
tijd aanmerkelijk werd bekort.
Men richtte overal vlasfabrieken
op, in de jaren 1919 en 1920
ging het vlas voor ongekend
hooge prijzen toen kwamen de
groote klappen. Vele der fabrie
ken brandden af, andere gingen
failliet, slechts enkele bestaan
nog. Thans koopen de Belgen
het vlas weer op, met het geld
wat ze er, in hun valuta, voor
kwijt willen zijnde teelt is niet
loonend meer.
Denzelfden weg dreigen de
bieten op te gaan. De contract
prijs is al tot f 15 per 1000 kg.
afgebrokkeld in sommige ge
deelten ad f 12. Daar is niet tegen
op te werken.
Een oud boerenspreekwoord
zegt: „De boer moet niet tegen
het onkruid vechten, dat moet
hij zijn gewas laten doen". Maar
't kan te ver gaan. Ik heb op
den autotocht en ook bij mijn
den Duitschen consul hier tele-
grafeeren. Mijn heele bagage is
in het Bostonhotel verbrand, en
ik ben zonder eenige middelen.
Welk adres moet ik echter op
geven. Ik weet steeds nog niet,
waar ik mij bevind".
Dr. Heemskerk ging naar de
deur en riep met dreunende
stem „Beate 1 Papier en schrijf
gereedschap 1"
Dadelijk kwam een jong meisje
met het verlangde binnen, over
haar rozig frisch gezicht vloog
een vluchtige blos, toen Karl
haar aankeek.
„Mijn dochter, mijn assistent,
mijn huishoudster, mijn alles",
stelde de dokter haar voor. „En
hier onze patiënt, een Duitsch
zeeofficier".
„Luitenant Fels 1" voegde die
erbij en strekte zijn hand uit, die
Beate even drukte, om dan vlug
weg te loopen.
„Dus!" bromde de dokter en
zette zich tot schrijven gereed.
Karl Fels dicteerde hem de
telegrammen aan het departement
van marine en den consul.
„Adres Dr. Heemskerk, Coney
Island, Beata-Cottage" zette de
dokter er bij naar den wensch
van zijn patiënt.
„Zoo, nu moet er eerst weer
geslapen worden 1" zei hij toen.
fietstochten, perceelen zien lig
gen, eenvoudig vernield.
Ik weet van een grooten boer,
die slechts twee vaste arbeideis
in dienst heeft, omdat hij er niet
meer betalen kan.
Teekenend zijn de spreuken
en rijmpjes, die hingen op de
Axelsche tentoonstelling. Bij den
ingang het boerenhart„Zelfs de
koning moet van 't land leven",
eindigde dit gedicht.
De hoeve is de trots van den
landbouwer, niet omdat hij ver
waand is, maar omdat zijn werk
zijn liefde heeft, heel die taaie,
onvermoeide, sterke werkkracht,
omdat zijn bedrijf een stuk is
van zijn ziel.
En verderop met een variatie
op Adama van Schel lema
Het zijn de werkers en de
[ploegers
Het zijn de zweeters en de
[zwoegers
Het zijn de zaaiers van het zaad
Het is de daad
Maar ook
Hooge lasten, zegels plakken,
Doen 's lands welvaart ernstig
[zakken.
Wanneer nvn dit alles goed
overdenkt, moet men toch tot de
conclusie komen, dat er in ons
lieve vaderland toch nog heel
wat te verbeteren valt.
Ons fiscaal tarief, is met
dr. Loving gesproken niet te
veranderen. Dat is ook geen be
letsel. Maar wel een beletsel
zijn de muren in het buitenland
opgericht het laatst weer door
Engeland, dat ons vee weert,
waartegen Nederland absoluut
niet genoeg optreedt.
Ingezonden Mededeeiing.
behandelt men de roode
en smettende plekken met/
„U hebt meer gesproken, dan
goed is. Ontzien en rust hou
den 1" Daarmee liet hij Karl Fels
alleen.
Den volgenden morgen ver
scheen een secretaris van het
consulaat en had een lang onder
houd met den dokter.
„Maar leest u dan heelemaal
geen krant vroeg hij opgewon
den
„Vijfduizend mark belooning
zijn er uitgezet, voor wie hem
vindt! Wekenlang is de heele
politiemacht op zoek naar hem,
en u houdt hem hier in huis
verstopt 1"
„Verstopt is het woord niet",
antwoordde dr Heemskerk kalm.
„Ik vond hem en heb hem ge
nezen. Kranten Nee, die lees
ik inderdaad niet uit beginsel,
tenminste geen dagbladen, alleen
wetenschappelijke bladen, en daar
zal wel niets ingestaan hebben
Voor dat andere goed heb ik
geen tijd".
„Ongelooflijk!" mompelde de
ander voor zich en vroeg toen
hardop „Kan ik hem spreken
Ja 1 Maar zoo kort mogelijk
antwoordde de dokter norsch.
(Wordt vervolgd.)
