ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Melijïsci) Overzicht
PUROL bij Ruwe Huid, Gesprongen Handen, Schrale Lippen
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
J. C. LE BLEU
35e jaargang
Zaterdag 16 Januari 192.6
Nummer 3096
Geen Geweten.
Ingezonden Mededeeling.
Watersnood en Volks
welvaart.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprys per drie maanden f 1.25
franco per po«t f 1,40
Drukker-Ultgever
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Huvcricuiicprqs vnii i r c g, c i s /o i v u i
Elke regel meer 15 cent Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
TNo.,02? breskens p°j»f9ro
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
We hoeven de vele Nieuwjaars
redevoeringen, die in het begin
van ieder nieuw jaar van alle
kanten plegen los te komen, niet
na te lezen om te weten, dat we
nog altijd in een crisis-tijd leven.
Het oeconomisch leven heeft door
den oorlog en een kapitaalsver
nietiging, die er het onvermijde
lijke gevolg van was, een deuk
gekregen, die zich niet zoo gemak
kelijk laat wegwerken. En de
politiek, ook de oeconomische in
ternationale politiek, heeft na den
oorlog allarminst haar best ge
daan, om dat wegwerken te be
spoedigen.
Het scheen integendeel wel,
of men de vernietiging nog niet
volkomen genoeg achtte en daar
om met andere middelen nog het
oorlogswerk voortzette. De nood
toestand hierdoor langzamerhand
ontstaan, heeft tenslotte tot bezui
niging gedwongen. Zelfs in lan
den als Frankrijk en Duitschland,
die ook voor den oorlog sterk
protectionistisch waren, begint
men te begrijpen, dat men met
den oeconomischen oorlog, die
op den militairen is gevolgd, het
laatste restje levenskracht van de
menschelijke samenleving dreigt
af te tappen en zoo niet alleen
anderen, maar ook zich zelf den
dood injaagt. En van Frankrijk is
de beweging uitgegaan voor het
samenroepen van een oecono
mische conferentie, die trachten
moet, in het oeconomische leven
de brug van toenadering te slaan
voor de noodzakelijke onderlinge
samenwerking, en die haar tot
een vervolg zal maken op de confe
rentie en de verdragen van Lo
carno.
Maar van den geest, die zich
in deze verdragen uitspreekt, zal
zij niet het eenige resultaat zijn.
In nog verder gevorderden staat
van voorbereiding dan de oeco
nomische conferentie is de ont
wapeningsconferentie, die van
Locarno wel het rechtstreeksch
uitvloeisel is en waarvan de me-
52.
ROMAN VAN
RE1NHOLD ORTMANN.
Hij verbleekte zichtbaar en in
de diepte zijner oogen vertoonde
zich een boosaardige flikkering;
maar zijn stem klonk nu nog
teederder en liefdevoller, toen hij
haar antwoordde „De uitdruk
king, die je daar bezigt, is wel
wat overdreven, lieve Ingeborg!
Ik weet niet, of je je soms bij je
vader wel eens over mij beklaagd
hebt
"Nooitl" viel zij hem koel in
de rede en terwijl hij de willooze
nog dichter naar zich toetrok, ging
Artois voort
„Zoo, zoo, dat was dan heel
edelmoedig van je; maar je bleek
martelaarsgezicht is bijna nog
erger dan een uitgesproken aan
klacht. Ik heb er bewijzen van
ontvangen, dat je vader van mijn
eigenschappen als echtgenoot de
meest ongunstige meening is
toegedaan; ik ben er zelfs van
overtuigd, dat hij mij in vollen
ernst voor een wreeden tyran en
een tweeden blauwbaard houdt.
Zou het nu langzamerhand geen
Ingez. Med.
dewerking van Amerika en Rus
land de Algemeenheid schijnt te
verzekeren. Zij is een andere po
ging, om het oeconomisch leven
te ontlasten, waar zij zoowel de
onderlinge toenadering moet be
vorderen, als de begrooting der
Staten bevrijden van den ont
zaggelijken finantieelen druk der
bewapeningen. En zij is het be
wijs mede, dat de menschheid
eindelijk tot de bezinning begint
te raken, die haar toestand nog
den weg doet zoeken, om uit de
ellende en de crisis van het
oogenblik te banen.
Maar al deze pogingen teeke
nen tevens want alleen door
schade en schande wordt ook de
menschheid wijs den omvang
en den ernst der crisis, waarin
we nog leven. En het is dan ook
geen wonder, dat deze crisis in
de tallooze ontstellingen, die het
lichaam van Europa overal teis
teren, haar verwoestende en ont
zenuwende werking openbaart.
In allerhande vorm zien wij als
't ware in tal van landen zich de
groote crisis herhalen. En onwel
riekende, weerzinwekkende ette-
ringen, als zij in de bankbiljetten-
vervalsching in Hongarije open
baren, waarprinsen en staatslieden
en misschien zelfs bisschoppen
tot het métier van valsche mun
ters terugvielen, toonen wel, hoe
ziek hel lichaam van ons wereld
deel, maar feitelijk de heele we
reld, is. Dat een anders gezond
en krachtig volk als de Hongaren,
in zoo bedenkelijke matedealge-
meene demoralisatie, die van de
ontreddering van ons leven het
gevolg werd, is waarschijnlijk te
verklaren uit de verregaande ont
wrichting van den Hongaarschen
staat, die het grootste en beste
deel zijner gebieden verloor en
welke bevolking tot ongeveer de
helft gereduceerd werd, de totale
ontwrichting van het Hongaar-
sche nationale en oeconomische
leven, die hieruit en uit den ge-
welddadigen ommekeer, die in
tijd worden, dat hij deze meening
laat varen? Ik verlang immers
heelemaal niet, dat je je in over
dreven loftuitingen over onze
huiselijke gelukzaligheid zult uit
putten; maar als je het nu tenmin
ste over jezoudtkunnen verkrijgen,
hem vandaag bij wijze van uitzon
dering eens met een vroolijk
gezicht en met lachenden mond
te begroeten, als je tenminste eens
een vriendelijk woord over mij
zoudt willen zeggen, zoodra het
gesprek op mijn onbeduidende
persoonlijkheid mocht komenl Ik
ben er zeker van, dat je door dit
kleine offer zijn afkeer jegens mij
stellig zoudt kunnen verminderen"
„Ik zal het probeeren," zeide
zij toonloos, „maar ik moet je
eerlijk bekennen, dat ik verbazend
slecht comedie kan spelen."
„Reeds menige slechte too-
neelspeler heeft door goeden wil
het ontbrekende talent weten aan
te vullen," schertste hij, „en
wanneer je maar den eerlijken
wil daartoe heb», is reeds veel
gewonnen. Kijk eens, lieveling,
er zouden zoo heel vee! dingen
zijn, waarover je vertrouwelijk met
je vader zoudt kunnen praten, na
dat je hem in een opgewekte stem
ming hebt gebracht. Je zoudt hem
b. v. duidelijk kunnen maken, dat
het je hartelijk begint tegen te
het land plaats had, voortvloeien
moest en algeheele finantieele
verwording van heele klassen ten
gevolge moest hebben en uit het
halsstarrig verzet, waarmee vooral
de vroeger vooraanstaande klas
sen aan de eigen verloren positie
en de vroegere nationale groot
heid vasthielden
Maar niettemin openbaart dit
valsche munterscomplot een men
taliteit, die voor Europa nood
lottig kan worden. Het is een
nawerking van de groote oorlog
in haar gevaarlijksten vorm en
een, die zich, zij het dan in an
dere vormen, telkens weer in de
klaarblijkelijke onevenwichtigheid
der volken van Zuid- Oost- en
feitelijk van geheel Zuid-Europa
uitspreekt.
De militaire staatsgreep in
Griekenland is zeker met deze
Hongaarsche affaire, niet recht
streeks te vergelijken, maar
toont toch evenzeer, hoe de
volken in dit deel van ons
werelddeel lam geslagen zijn. In
Italië is Mussolini voorgegaan.
Spanje is gevolgd en nu komt
in Griekenland generaal Pangalos
met de dictatuur. Het schijnt het
makkelijkste middel om de crisis
en haar ziekte-uitwassen te be
zweren. Maar schijn bedriegt
veelal. En het nieuwe gevaar,
dat er mee voor Europa wordt
opgeroepen, openbaart zich al in
felle imperialisme van Italië, dat
zich blijkbaar gereed maakt om
op de Turksche kust van Klein-
Azië de hand te leggen en daar
voor de goedkeuring van Enge
land heeft gekregen ingeval wer
kelijk Turkije voor Mosoel de
wapenen mocht opnemen, waarop
intusschen voorloopig de kans
niet groot lijkt.
Het is de manier van het Zui
den. Wij in Noord-West-Europa
hebben andere gewoonten en
zetten niet zoo gemakkelijk par
lementen af en koningen op zij.
Maar dat wil niet zeggen, dat
de gevolgen der crisis zich niet
staan, met je huishoudgeld rond
te komen, en dat wij veel maat
schappelijke verplichtingen niet
kunnen nakomen tot groot nadeel
van mijn persoonlijk aanzien,
omdat ons de noodige middelen
ontbreken. Ook dat je toiletten
volstrekt aanvulling noodig heb
ben en meer van dergelijke k'eine
verzuchtingen".
Voor de eerste maal sedert het
begin van hun onderhoud keek
Ingeborg haar echtgenoot recht
in het gezicht en Artois moest
voor haar blik onwillekeurig de
oogen neerslaan.
„Van alles wat je daar gezegd
hebt, zal geen woord over mijn
lippen komen", verklaarde zij
met rustige beslistheid. Wil je
tenslotte ook nog niet van me
eischen, dat ik mijn vader ronduit
om geld verzoek
Artois lachte; maar het was
merkbaar, dat zijn zelfbeheer-
sching ten einde liep „Opdat hij
je misschien in een edelmoedige
bui een biljet van honderd mark
in de hand stopt? De hemel
beware me Geen oogenblik heb
ik er ook maar aan gedacht, zoo
iets ongehoords van je te ver
langen. Je moet alleen maar een
beetje stemming maken, verder
nietsLaat de rest maar gerust
aan mij over".
ook bij ons openbaren. Is er wel
een land misschen, dat er oogen-
blikkelijk zoo onder lijdt als
Frankrijk? Doumer zal nu trach
ten den finantieelen Augias-stal
te reinigen. Maar het lijkt wel
twijfelachtig of hij over de Her
culische krachten beschikt, die
daarvoor noodig zijn.
Zou Lloyd George ze hebben
Hij heeft al meer getoond dat hij
er zelf in gelooft. En zijn poging,
om de liberale partij in Engeland
als 't ware buitenste binnen te
keeren door zijn propaganda voor
land-nationalisatie is wel een
nieuw bewijs van dat geloof.
Voorloopig schijnt de kans op
slagen van zijn pogen niet erg
groot, maar het eenig resultaat
een nieuwe verdeeldheid van de
liberale partij of een nieuwe af
val. Maar is in de poging zelf
wellicht als resultaat van de oe
conomische moeilijkheden, die
Engeland doormaakt, niet ook de
nawerking van den oorlog te
zien Zij openbaart zich overal,
in de Duitsche regeeringscrisis
zoowel als in den chaos in het
verre China. Het is de crisis, die
overal in haar gevaarlijke ont
stekingen uitbreekt en die we nog
altijd vergeefs trachten meester
te worden.
Overwerkte Zenuwen
hebben in de Eerste plaats een
Kalmeerend en Versterkend mid
del noodig.
Mijnhardt'sZenuwtabletten ge
ven kalmte en nemen gejaagd
heid en overspanning weg. Gla
zen buisje 75 ct. Bij Apoth. en
Drogisten.
arbeid, ja harden arbeid
zelfs, zal noodig zijn
Met een plotselingen ruk maakte
Ingeborg zich uit zijn omarming
los en stond op. „Genoeg! Thans
doorzie ik je bedoelingen, maar
ik zeg je bij dezen onherroepe
lijk, dat ik beslist niet gaan zal.
De taak, die mij tot werktuig
van zulk een onedel plan zou
maken, behoort toch zeker niet
tot mijn echtelijke verplichtingen".
Thans fonkelden zijn oogendoor
plotseling opvlammenden toorn
en hij zag haar aan op een wijze,
alsof hij haar met zijn blikken
wilde dooden.
„Neem je in acht I" siste hij.
„Ik heb je luimen tot nu toe
met bijna bovenmenschelijk ge
duld verdragenmaar ik zal me
door jou niet als een slaaf laten
behandelen, die van jouw genade
afhankelijk is. Ik ben je gebieder,
onthoud dat 1 Je meesterEn
wee over je, wanneer het mij
op zekeren dag belieft, je door
de macht, die de wet mij gege
ven heeft, tot onderworpen ge
hoorzaamheid te dwingen
Ingeborg was rustig tegenover
hem blijven staan en niets dan
koele verwachting lag er op haar
gelaat zoowel als in haar woor
den. „Jé zult nu weten, dat je
bedreigingen mij geen schrik aan
jagen en dat die dreigementen
mij duizendmaal minder tegen-
Wanneer ge een leerboek over
oeconomie opsiaat, zult ge daarin,
bij de behandeling van het kapi
taal opgenomen vinden drie oor
zaken van kapitaalvernietiging en
van die drie wordt dan in den
regel als eerste genoemdeen
natuurramp. Wij willen aan de
kapitaal- en dus ook welvaart-
vernietigende werking van een
natuurramp eenige aandacht wij
den, nu een deel van ons volk
door watersnood geteisterd is en
het thans wel reeds zeker is, dat
de oeconomische gevolgen van
de overstroomingen niet beperkt
zullen biijven tot het terrein.
Wanneer wij, zittend in een
goed verwarmd vertrek, onder
het genot van een sigaar of een
kop thee, in ons lijfblad lezen
van de verschrikkelijke ellende,
waarin onze landgenooten in het
Zuiden gedompeld zijn, zijn het
voornamelijk tafereelen van huise
lijk leed en van armoede, die
voor ons opdoemen. Wij denken
aan de duizenden gezinnen, die
plotseling en zoo geheel buiten
hun schuld in de grootst denk
bare ellende zijn gedompeld.
Dank zij den arbeid van de
pers, wordt de stemming in ons
volk „sturmreif" voor het leger
staan dan je laffe liefkoozingen.
Alles wat je thans nog voor slechts
en ellendigs kunt doen, zal slechts
heel gering zijn in verhouding
tot de misdaad van die afschu
welijke leugen, waardoor je eens
mijn jawoord op bedriegelijke
wijze hebt weten te verkrijgen".
Met hevig hijgende borst en
met •gebalde vuisten stond Artois
voor haar. Het had er alle schijn
van, alsof hij zich het volgend
oogenblik op haar zou storten.
Maar onder den ban van haar
onbevreesden blik en haar konink
lijk opgerichte gestalte, kreeg hij
nog te rechter tijd de heerschap
pij over zijn kokend bloed terug.
Hij wierp het hoofd in den nek
en met luid, honend gelach ver
liet hij, zonder haar te antwoor
den, het vertrek.
XII.
„De professor is niet thuis;
maar misschien kun je hem door
mijn bemiddeling meedeelen, wat
je hem te zeggen hebt".
Met deze woorden, waarin de
verborgen spot slechts voor het
fijne oor van den doctor waar
neembaar was, trad Edith op den
avond van denzelfden dag Artois
tegemoet, dien men als een nauw
verwant familielid van den pro
fessor zonder meer de salon had
binnengelaten. (Wordt vervolgd.)