ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Wekelijksch Overzicht,
Misleidend streven.
Geen Geweten.
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per poit f 1,40
Ad vertentleprljs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
BRESKENS
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
35e Jaargang
Zaterdag 5 December 1925
Nummer 3086
Het is wel meer gebeurd, dat
juist wanneer men meenden iets
bereikt te hebben, het nageoogde
doei plotseling zoo ver buiten
ons bereik scheen, dat de moge
lijkheid van bereiken, voorgoed
scheen afgesloten. Het leven is
wisselvallig en de mensch veran
derlijk, en men moet daarom
maar nooit te vast rekenen zelfs
op al wat binnen armlengte in
ons bereik lijkt te liggen. Een
onverwachte plotselinge bewe
ging van het leven en we rollen
naar den andere kant, waar we
mijlen ver van het doel vandaan
lijken. Het kan ons voorzichtig
maken en een beetje wantrouwig
wanneer de menschen hoera roe
pen, omdat we ons dan juist zoo
duidelijk de zonderlinge grillen
van het leven herinneren. En
wanneer dan ook te Londen de
verdragen van Locarno geteekend
zijn, dan behoeven we daarom
de legers en de politie niet af
te schaffen en een licht mutsje
op te zetten. Het is nog guur en
overal blaast de ijzige wind van
het wantrouwen en de hebzucht.
Dan past een dikke wollen muts,
die je ver over de ooren kunt
trekken. Maar de Duitsch-natio-
nalen trekken haar er wat al te
ver over, zoo ver, dat ze niet
hooren, hoe er toch een nieuw
geluid bedeesd en angstvallig
nog en o zoo zachtjes boven
Europa begint te neuriën, dat de
menschen verwonderd de lucht
inkijken en glimlachen als kwam
de lente.
De lente komt misschien nog
niet, is er tenminste nog niet. Ver
weg en dichtbij, in China, waar
de generaals elkaar en het Chi-
neesche volk doodvechten, in
Belgie, waar Walen en Franchil-
jons het niet velen kunnen, dat
de Vlamingen de zelfde rechten
krijgen als zij en het minister
Heymans kwalijk nemen, dat hij
laat onderzoeken, of de wettelijke
voorschriften in zake de onder
wijstaal te Brussel wel worden
nageleefd, in Ierland, waar Ulster
mannen en Zuid-Ieren elkaar het
licht in de oogen en het kleinste
stukje land niet gunnen, overal
42.
ROMAN VAN
RE1NHOLD ORTMANN.
Nu begreep Ingeborg echter
nog veel beter dan eerst de
teedere bewondering, waarmede
moeder en zuster naar hem op
keken en zij voelde een pijn
lijken steek in haar hart als van
groote teleurstelling over de
hardheid van het lot, dat haar
ontzegd had een broeder zulk
een broeder te bezitten.
Een bijna kinderlijke vreugde
bereidde het haar, toen in den
loop van het opgewekte gesprek
een soort geheime overeenstem
ming tusschen haar en den jon
gen chemiker ontstond.
De weduwe had zich namelijk
ondanks alle moeite, die haar
zoon zich had gegeven, niet van
haar onderwerp willen laten af
brengen, om met een uitdrukking
van trotsche bevrediging over
zijn rijke geschenken en over zijn
schitterende inkomsten te spre
ken, die hem natuurlijk alleen
tot zulk een vrijgevigheid in „taat
stelden. Toen hij het onmoge-
heerscht nog de barre winter van
het onrecht. En Duitschland zelf,
daarin hebben de Duitsch-natio-
naiisten wel gelijk, wordt nog
niet als gelijkberechtigde be
schouwd en heeft zich nog te
bukken onder allerlei onrecht.
Maar is het daarom noodig, als
„Der Tag" doet, te voorspellen,
dat de dag zal komen, waarop
Europa in vlammen zal staan en
in deze vlammen het verdrag van
Locarno, met de namen der on
derteekenaars, zal opgaan. Dood
gaan we allemaal en ziek worden
we ook wel en ongelukkig vaak.
Dat is zekerder nog dan dat de
wereld weer in vlammen zal ko
men te staan, die ook het ver
drag van Locarno zullen verteren.
Maar daarom komt men nog niet
op de receptie van een gelukkig
bruidspaar met de mededeeling,
dat ze straks toch, en wie weet
hoe spoedig, sterven moeten en
van elkaar moeten gaan na veler
lei ziekte en ellende wellicht. Die
twee jonge menschen staan vol
verwachting voor het nieuwe le
ven. Laat ze vertrouwen, dat hun
verlangen bevredigd zal worden.
Het vertrouwen zelf en het ver
langen zijn ook wat waard, zijn
krachten in het leven. Europa
en de wereld verlangen ook, ver
langen naar de lente en den ein
delijken vrede. En dat verlangen
is een kracht, die den vrede na
der bij kan brengen. Maar wan
neer de Duitsch-nationalen nog
op het oogenblik, dat te Londen
het huwelijk wordt ingezegend,
ons met hun sombere voorspel
lingen verontrusten, dan glijdt er
een donkere schaduw over dat
verlangen, dat de kracht ervan
dreigtte verlammen. Is dat het wel
licht, wat de Duitsch-nationalen
bereiken willen Zelf wenschen
ze dezen vrede niet, waarbij ook
Duitschland offers moet bren
gen. Ze wrokken nog altijd over
de nederlaag en den vrede van
Versailles. Wat helpt het? De
lente van het vorig jaar komt
toch niet terug. Waarom zouden
we dan niet uitzien naar de
nieuwe lente
De Franschen doen het onge
twijfeld ook, nu een nieuw mi
nisterie hun nieuwe hoop in het
hart geeft. Het ziet er nog altijd
lijk meer Hon vermijden zijn
moeder daaromtrent te antwoor
den, wierp Valentin een smee
kenden blik naar Ingeborg en
eenigszins haperend was hij
over verschillende fabelachtige
dingen beginnen te vertellen,
over zijn groot salaris en over
het genoegelijke leven, dat hij zelf
in de hoofdstad leidde. Er had
werkelijk niet veel scherpzinnig
heid toe behoord om te ontdek
ken, hoe buitengewoon zwaar
hem deze leugens drukten en
welke gevaarlijke tegenspraken
hij telkens op dit voor hem
ongewone gebied verkondigde
moeder Dilringhoffen en Regine
echter zouden stellig eerder de
ineenstorting van den hemel voor
mogelijk hebben gehouden dan
zulk een bedrog. Eindelijk kon
hij met een hoorbare zucht van
verlichting van het gehate onder
werp afstappen, zonder dat hij op
zijn tastbare onwaarheden was
betrapt; Ingeborg echter zou zich
gelukkig hebben geacht, wanneer
de goede zede haar veroorloofd
had, hem op dit oogenblik warm
en recht hartelijk de hand te
drukkenwant zij had het nooit
voor mogelijk gehouden, dat men
zich over het verkondigen van
grove leugens zoo oprecht kon
een beetje treurig voor hen uit.
Ook Painlevé is over den finan
tieelen warboel gestruikeld. En
het is nog niet goed duidelijk,
hoe die opgeruimd zal moeten
worden. Wanneer men eenmaal
achterop is geraakt, dan is het
een heel karwei weer in te halen
en op dreef te komen voor een
volk zoo goed als voor een mensch
Bovendien wil'en de Franschen
van het leven op een andere
voet niet weten, zoodat bezuini
gen vrijwel onmogelijk is ge
worden. Ze zullen het dus in de
vermeerdering van hun inkom
sten moeten vinden. Maar daar
over kunnen ze het onderling
zoo slecht eens worden, dat de
eene minister van finantien na
den anderen en ten slotte een
heel ministerie in het onderling
krakeel van de beenen raakt.
Painlevé gaf teveel aan de soci
alisten toe.
Zullen Briand, die een nieuw
ministerie onder zijn commando
krijgt en Loucheur, die daar in
het departement van finantien
beheert, aan de overzijde doen
Het ministerie zelf is niet meer
naar rechts gerich'. En dat maakt
het wel waarschijnlijk. Maar dan
dreigt van socialistische kant ge
vaar. En al is dat gevaar niet
rechtstreeks zoo acuut, de radi
calen willen zich niet al te ver
van de socialisten verwijderen.
Het cartel van de beide partijen,
waarop zoowel Herriot als Pain
levé steunden, is nu feitelijk ver
broken. Maar de socialistische
radicalen en een groot deel der
radicalen willen geen verbond
met centrum of rechtsche partijen
en moeten dus de socialisten te
vriend houden Zullen ze er in
kunnen slagen om toch een finan-
tieel ontwerp tot stand te brengen,
dat Frankrijk eindelij kuit den finan-
tieelen warboel helpt. Maar Bri
and is een handig man. Wellicht
dat daarom de Franschen weer
nieuwe hoop in het hart voelen,
en de franc stijgt.
Het is verstandig zoowel van
de Franschen als van de franc.
We zullen goed doen hun voor
beeld te volgen. Het is ongetwij
feld de beste manier om de
voorspellingen der Duitsch-nati
onalen te schande te maken.
verheugen.
Met schrik bemerkte zij, dat
er reeds meer dan een uur sedert
haar komst verstreken was en
toen de onderwijzersweduwe op
schuchteren toon te kennen gaf,
welk een hooge eer het voor haar
zou zijn, als de dochter van den
man, aan wien haar zoon zooveel
te danken had, het middagmaal
bij haar wilde gebruiken, toen
kwam de besluiteloosheid zoo
duidelijk op haar gelaat tot uit
drukking, dat Valentin met ver-
metelen moed van het gunstige
oogenblik profiteerde. Hij ver
klaarde, dat men door middel
van een flinken jongen uit het
dorp in minder dan een uur een
boodschap op Lindou zou kunnen
hebben en hij haalde, nog voor
hij antwoord had gekregen, reeds
papier en pen te voorschijn, op
dat Ingeborg ter geruststelling van
haar oom en tante een kort
briefje kon schrijven.
Een zachte stem, die zich in
een hoekje van haar hart verhief,
wilde Ingeborg waarschuwen, de
uitnoodiging van Valentins moe
der niet aan te nemenmaar
direct daarop fluisterde een andere
stem haar in, dat de kleine vrij
heid, die zij zich thans veroor
loofde, eigenlijk toch van zeer
.„die zich uitgeeft voor ge
neesheer van sociale kwalen."
Om te overtuigen, behoeft een
bewering niet waar te zijn. De
marktkoopman van het Kokado-
rus-type, de politieke massa-lei
der, zoowel als de propagandist
van nieuwe en volmaakte pro
ductiestelsels, weten deze psycho
logische waarheid naar waarde
te schatten en er hun voordeel
mede te doen. Er is niemand on
der de „geachtte toehoorders"
van een van de drie hierboven
genoemde voor de massa optre
dende personen, die de gespro
ken woorden op de weegschaal
der Rede legt. leder weet, dat
de waren van den koopman, van
den politieken redenaar en van
den economischen propagandist,
aanlokkelijk verpakt werden met
het doel de kooplust op te wek
ken. Zoo lang dit „verpakken"
niet geschiedt om minderwaardige
of schadelijke waar aan den man
te brengen, zal niemand zich
tegen deze reclame-makerij ver
zetten. Wij blijven op onze qui-
vive en per slot van rekening
„the proof of the pudding is in
the eating" (om te weten of die
pudding goed is, moet men die
proeven). Wie in zijn koop te
leurgesteld is, loopt den knoei-
enden koopman een volgende
maal voorbij.
Anders wordt het evenwel,
onschuldigen aard was en na een
korte aarzeling, die nauwelijks
eenige seconden geduurd had,
schreef zij werkelijk het briefje
met de mededeeling dat zij lan
ger zou uitblijven en wat daarvan
de reden was. Valentin wachtte
nauwelijks af, dat de inkt droog
was en reeds na verloop van vijf
minuten kon hij triomfantelijk
verkondigen, dat een ijlbode,
aangespoord door grootsche be
loften, met den brief op weg
was naar Lindow.
Aangezien de huisvrouw thans
door de voorbereidingen van den
middagmaaltijd in beslag werd
genomen, raadde zij zelf de
jongelui aan een kleine wande
ling te maken en met hun driëen
waren zij weldra op weg, op
dezen heerlijken, en zonnigen
morgen.
Nooit was Ingeborg een Pink
ster-Zondag zoo mooi en plechtig
voorgekomen als deze, nooit had
zij de heerlijke lente in zulk een
weelderigen overdaad gevoeld als
op dezen gelukkigen morgen. Zij
liepen het dorp door, de kerk
voorbij, waaruit juist het vrome
gezang van de gemeente tot hen
doordrong en sloegen toen een
landweg in, die hen langs weiden
en akkers naar een naburig den
wanneer de koopman misbruik
maakt van de positie van zijn
koopers en hun waren aanprijst,
die zij moeten koopen, of met de
aanschaffing waarvan zij hun le
vensomstandigheden kunnen ver
beteren. De lezer begrijpt wel
licht, wie wij hier op het oog
hebben, namelijk de economische
propagandisten, die, wetend welk
een welvaartstekort heerscht in
breede kringen onzer samenleving,
zich wenden tot de armen met
een „recept", dat naar hun zeg
gen, genezing brengt voor alle
maatschappelijke kwalen.
Met evenveel vertrouwen als
de zieke aan zijn dokter, geeft
de arme zich over aan hem, die
zich uitgeeft voor geneesheer van
sociale kwalen. Van den medicus
weet men dat hij voor zijn arbeid
grondig en deugdelijk is voorbe
reid. Dat ook de geneesheer in
sociale kwalen zich behoorlijk
heeft voorbereid, dat ook hij be
voegd is, die waarborg bezitten
wij niet. Ieder mag vrij deze
practijk uitoefenen. En zoo is het
mogelijk, dat een groep heel
meesters of chirurgijnen zich de
zer dagen tot het publiek gewend
heeft met het volgende recept,
dat het zieke maatschappelijke
lichaam van zijn kwalen zal kun
nen genezen
45-urige werkweek en herstel
van de Ioonen op het peil 1920-
1921 werkloozensteun op den
grondslag van het volle loon
arbeiderswoningbouw op staats
kostensterke progressie in de
belastingen met vrijstelling van
de inkomsten beneden f 3000
vrijstelling van pacht voor het
deel der boerenbevolking, welks
sociale positie overeenkomt met
die tier arbeidersklasse wette
lijke en economische gelijkstelling
van de vrouwmoederschaps-
zorgkosteloos verplicht open
baar onderwijs met verstrekking
van voeding en kleeding.
Wij schreven hierboven „heel
meesters en chirurgijnen", omdat
dit genezing brengende recept
een operatieve behandeling in
sluit.
Zonder revolutie is genezing
uitgesloten.
Het program ziet er inderdaad
aanlokkelijk uit. Het zijn alle
nen-boschje voerde. Hoog boven
hen in de lucht deden onzicht
bare leeuwerikken hun liederen
weerklinken, verder viel er, be
halve het verwijderd blaffen van
een hond, geen geluid meer waar
te nemen onwillekeurig dempten
zij hun stemmen, evenals men
zachter spreekt, wanneer men de
hooge, plechtig ernstige zuilen
zaal van een tempel binnentreedt.
Ook op den inhoud van hun
gesprek oefende de betoovering
van dezen onvergelijkelijkenPnik-
ster-dag haar werking uit. Zij
praatten niet meer over opper
vlakkige en onverschillige dingen,
doch zonder dat zij het zelf be-
merkten, behandelden zij veel
ernstiger en gewichtiger onder
werpen. En spoedig was het
alleen nog Valentin Dilringhoffen,
die het woord voerde. Hij, de
onbeholpene en linksche, gaf
blijk van een redenaarstalent, dat
haar ten hoogste verbaasde doch
haar niettemin weldadig aandeed
door de eenvoudige, ongekunstel
de wijze, waarop hij de dingen
voorstelde.
(Wordt vervolgd.)