ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAATCT s
Als het stof op lie stiaot.
Kinderen
pmom
Set Werkloosheids
vraagstuk.
Ais Uw
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per post f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
TNo.,02°n breskens p°»$;°
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
34e Jaargang
Woensdag 1 Juli 1925
Nummer 3041
Br is ons door een belang
stellend lezer verzocht eens te
willen uiteenzetten, hoe wij ons
in de naaste toekomst de oplos
sing van het werkloozenvraag-
stuk denken. En daar deze
kwestie belangrijk genoeg is, om
eenige beschouwingen aan te
wijden, willen we graag aan het
verzoek voldoen.
Slechts weinig sociale vraag
stukken hebben in de laatste ja
ren zoo groote mate beslag ge
legd op de publieke opinie als
juist het werkloosheidsprobleem
en ook voor de regeering is het
zooals de officieele uitdruk
king luidt een voorwerp van
aanhoudende staatszorg.
En inderdaad hebben rijk en
gemeenten vrijwel permanent
maatregelen beraamd om tege
moet te komen aan de ontzaglijke
ellende, die voortgevloeid is en
nog voortvloeit uit zonder werk"
zijn van duizenden arbeiders.
Maar dat de overheid op deze
wijze de oplossing van het vraag
stuk ook maar een stap nader
zou hebben gebracht, betwijfe
len wijintegendeel zijn wij ge
neigd aan te nemen, dat al die
steunmaatregelen, zooals uitkee
ring, werkverschaffing, werkver
ruiming en emigratie, hoe nood
zakelijk zij ook mogen zijn, ons
juist verder van de oploss'ng
van het werkloosheidsvraagstuk
hebben verwijderd, doordat zij
de aandacht van de hoofdzaak
hebben afgeleid.
Als mij blijkt, dat het dak
van mijn huis bij hevigen regen
val lekt, kan ik trachten de
schadelijke gevolgen tot een mi
nimum te beperken door het
water op te vangen in potten
en pannetjes. Maar als ik niet
zoo verstandig ben, om zoo spoe
dig mogelijk de oorzaken van
de lekkage op te sporen en te
herstellen, zal ik iederen keer
opnieuw de nadeelen van mijn
versleten dak ondervinden.
FBtflïaïsBTeN.
6
Slot.
„Zij zijn zoo onnoozel", zeide
de commissaris, of ze houden
zich maar zoo. Zij zijn zeer
klein en nietig. Stuur ze buiten
de stad. 't Is duidelijk dat ze
van de Campagne komen".
Na de invoering van de nieuwe
wet op bedelarij waren er reeds
tal van zulke kinderen in de
gevangenissen gekomen en in de
verbeterhuizen maar hij kon er
niet toe komen om er deze kleine
stumpertjes ook heen te zenden.
,Gij moogt naar huis gaan",
Zeide hij tot de kinderen, maar
als gij nog eens wordt opgepakt,
gaat gij naar de gevangenis.
„Die commissaris is veel te
toegevend", dacht een brigadier
die achter zijn stoel stond, en
reeds peinsde op een geheim
rapport tegen zijn chef, die zoo
weinig energie bezat.
„Breng ze weg. Zet ze op de
straat", zeide de commissaris
ongeduldighij had medelijden
met de ongelukkige stumpertjes
en hij durfde het niet te toonen
uit vrees voor de argus-oogen
die hem aan alle zijden omring
den hij had ze zoo gaarne een
En zoo is het ook met het
werkloosheidsvraagstuk.
Ook hier oorzaken en gevol
gen, die scherp onderscheiden
moeten worden en die beide
niet alleen a ar dacht vragen,
maar ook ernstige studie en.
maatregelen.
En nu valt het niet te ont
kennen, dat de regeering haar
taak als gtêindigd heeft be
schouwd met het nemen van de
maatregelen tegen de gevolgen
van de werkloosheid.
Wij somden deze maatregelen
reeds opgeldelijke steun aan
slachtoffers, werkverschaffing,
werkverruiming door het geven
van voorkeur aan Nederlandsche
ondernemingen en emigratie van
arbeiders naar Amerika, Frank
rijk en eenige andere landen.
De buitengewoon groote be
langstelling, waarmede deze ver
schillende maatregelen zijn gade
geslagen door vrijwel het ge-
heele Nederlandsche volk, niet
het minst door de kringen der
betrokken arbeiders, heeft tot
gevolg gehad, dat men er naar
gestreefd heeft deze steunmaat
regelen steeds meer te perfec-
tioneeren, m.a.w. dat men ge
tracht heeft het uitzetten van
de potten en pannetjes zóó vol
maakt te doen zijn, dat het re-
pareeren van het dak eigenlijk
overbodig is geworden.
En dit is verkeerd.
Het plaatsen van een aantal
waterdichte voorwerpen in zijn
huis moge alleen maar lastig en
niet kostbaar zijn, de maatrege
len tegen de werklnosheid heb
ben het land vele millioenen ge
kost.
In 1922 en 1923 betaalden het
rijk en de gemeenten aan werk-
loozensteun niet minder dan
f70000.000,en aan armoede-
steun, bovendien f 100.000.000.
Daarom is het zaak, om in
den strijd tegen de werkloos
heid de bijl aan den wortel van
den boom te leggen en het
kwaad in zijn oorzaak aan te
tasten.
Om de oorzaken te kunnen
weinig geld gegeven, maar met
al die spionnen rond hem mocht
hij de bedelatij niet inde hand
werken.
De kinderen werden de kamer
uitgeduwd, door verscheidene
gangen voortgeschopt en einde
lijk bij de voordeur met een
schop en een duw op straat
gezet.
„Gaat de stad uit, leelijke
mormels", zeide de agent tot
afscheid.
Prisca begreep, dat zij vrij
was. Petronilla begreep niets,
behalve dat zij overal pijn had
en dat zij verlangde te eten en
te drinken, 't Was reeds vier-
en-twintig uur geleden, dat zij
brood en melk hadden gekregen
van den herder op de vlakte.
Prisca wist niet waar ze was
rond haar was het rumoer en
de drukte en de volte van de
straten, maar zij wist niet waar
die lange rijen huizen zouden
ophouden. Haar zusje moest ze
voortsleepen en zij zelf voelde
haar beenen onder zich trillen
en beurtelings werd zij koud en
gloeiend heet van de koorts, die
haar verteerde. Ze waren de
stad binnen gekomen door een
poort, ze moesten dus de stad
ook uitgaan door een poortdat
alleen was duidelijk voor haar
dat de poorten naar geheel
verschillende wegen konden
vinden, is het noodig eerst na
te gaan, wat de werkloosheid is
en dan stuiten we dadelijk op
de groote moeilijkheden, dat het
werkloosheidsvraagstuk zoozeer
samenhangt met tal van andere
problemen dat het moeilijk is
het daarvan los te^ maken en
apart onder de loupe te nemen.
Als wij toch een poging in
die richting willen doen, dienen
wij verschillende factoren buiten
beschouwing te laten en zullen
we ons bepalen tot dat wat, naar
onze meening hoofdzaak is.
De werkloosheid ontstaat, door
dat het aanbod van arbeiders
te groot is in verband met de
vraag naar arbeiders.
Deze wanverhouding zou her
steld kunnen worden door of het
aanbod te beperken of de vraag
te vergrooten.
Nu is het practisch onmoge
lijknog daargelaten of het
uit een oogpunt van volkskracht
wenschelijk zou zijn om het
aanbod van arbeiders te beper
ken, althans van industrieele ar
beiders, waarop wij bij onze be
schouwingen uitsluitend het oog
hebben. Bij landarbeiders die
veel minder tahijk zijn in ons
vaderland, zou een „teveel" nog
wel door emigratie of afvloeiing
naar de industrie kunnen wor
den weggewerkt, doch het mil-
lioen arbeiders da' zijn bestaan
vindt in een of andere fabriek,
kan niet noemenswaard vermin
deren door emigratie of het zoe
ken van een anderen werkkring
binnenlands.
Dus blijft over als middel om
de vraag naar arbeid in over
eenstemming te brengen met het
aanbod daarvan vermeerdering
van de vraag naar arbeiders.
De vraag naar arbeiders gaat
uit van de leiders van het pro
ductie-proces en dus spreekt het
vanzelf, dat het productie-pro
ces nieuw leven ingeblazen moet
worden, om daardoor de vraag
naar arbeidskrachten te prikkelen.
Hier ligt dan ook het kardi
nale punt.
Er moet werk zijn, er moet
voeren, ging in den toestand
waarin ze zich bevond, geheel,
en al boven haar begrip.
Ze was in de stad gekomen
door de Porta Pia, maar het
politiebureau van waar men haar
had verdreven, was in de Via
de Arancio, en hier keerden ze
zich om en om, niet wetende
wat te doen. Maar in haar
angst om weer opgepakt te wor
den, waagde Prisca 't een ouden
koopman in hazelnooten aan te
houden en ze zeggen De poort!
Waar is de poort?"
Welke poort?" vroeg hij.
De poort I" herhaalde zij.
Hij wees naar links.
Daar is de Porta del Popoio.
Moet ge die hebben Of is het
de Salara zeide de oude man,
die geduldig en vriendelijk was.
„Neen", zeide Prisca dan
zoekende in haar pijnlijk en
verward brein, vervolgde zij,
„de onze is Por Pia".
„Dat is een anderen kant uit",
zeide de koopman, hun gedul
dig uitleggende, hoe ze moesten
gaanen dan ziende hoe bleek
en blauw de kinderen waren,
bood hij haar een handvol hazel
noten aan. „Ge behoeft er Diets
voor te geven, heelemaal niets j
neem ze maar gerust aan, lieve
kleinen", zeide hij goedhartig.
Maar Prisca durfde ze niet aan
te nemen j haar angst voor een
gezorgd worden, dat onze Ne
derlandsche industrie orders kan
boeken.
En dan geen orders waarvoor
de staat of een gemeente 10 pCt.
of meer op het loon bijbetaalt,
want een dergelijke steun-politiek
is uiteraard een indirecte vorm
van werkverschaffing en tast de
oorzaken van de werkloosheid
niet aan.
Het merkwaardige is nu, dat
er wel „werk" is op de interna
tionale markt als men maar kan
concurreeren.
Die landen, die kans zien te
produceeren voor prijzen, die
den toets der internationale con
currentie kunnen doorstaan, zul
len hiervan de heilzame gevol
gen kunnen constateeren in den
vorm van dalende werkloosheids
cijfers.
Daarom moet ook onze indu
strie, onze regeering, ja, ons
heele volk ertoe medewerken
om den wedloop der internatio
nale concurrentie te kunnen vol
houden. En dit zal alleen moge
lijk zijn, indien de productie
kosten dalen beneden het huidige
niveau, dat te hoog is.
Als wij ons dan nog wagen
aan een opsomming van eenige
factoren, die in het bijzonder
ertoe bijdroegen, den kostprijs
te verhoogen, dan weten wij,
dat wij een terrein betreden,
dat vol voetangels en klemmen is.
Hetgeen echter niet wegneemt,
dat ook wij overtuigd zijn, dat
het, naast de regeeriogsbemoei-
ing, maar speciaal de 8-uren-dag
is, die voor vele bedrijven fnui
kend is geweest en zoodoende
de werkloosheid in hooge mate
heeft bevorderd.
De groote overwerkvergunnih-
gen, aan verschillende onderne
mingen verleend wij noemen
slechts Wilton hebben ge
leerd, hoe een verlenging van
den werktijk de vraag naar ar
beiders deed toenemen en dui
zenden werkloozen weer binnen
de fabrieken bracht.
Wij kunnen hiermede voor dit
maal volstaan.
nieuwe arrestatie was zoo groot,
dat ze haar zusje voorttrok en
de straat opging, hoezeer het
kind ook gilde en zich verzette.
De koopman had haar gezegd
welken weg zij moest inslaan,
maar 't was haar onmogelijk dat
netwerk van straten te ontwar
ren ze ging maar steeds voort,
als bij instinct stille zijstraten
inslaande. Haar voeten waren
pijnlijk, ze had een harde koorts
en Petronilla hing aan haar als
een blok. Haar eenig middel
om wat geld te verdienen, was
haar ontnomen, evenals het
geschenk van de dame. In haar
verward en gloeiend brein
martelde en pijnigde haar een
vaag bewustzijn van de onrecht
vaardigheid haar aangedaan.
Hoeveel brood had ze niet voor
dien franc kunnen koopen 1
Waarom had de agent hem ge
houden Petronilla schreide en
klaagde van hongerzij had
zelf niet kunnen eten, al hadden
ook alle winkels voor haar open
gestaan, maar Petronilla het
was haar als zondigde ze tegen
haar moeder en tegen de Ma
donna, nu ze het kind honger
liet lijden. Ze sleepte haar be
vroren voeten voort over de
steenen, veronderstellende dat
zij op de Porta Pia en de open
vlakte toeliep, maar in werke
lijkheid ging zij juist de tegen
Tergelegenertijd komen wij
terug op een opmerking, die
een lezer ons deed toekomen,
en waarin de werkloosheid o.m.
werd geweten aan het toene
mend gebruik van machines
een standpunt dat geheel en al
onjuist is.
Ten slotte dus samenvattend,
hetgeen wij betoogd hebben,
dienen wij twee dingen duidelijk
te onderscheidener kunnen
maatregelen worden genomeo,
om de gevolgen -der werkloos
heid te verzachten, het nood
zakelijk is, doch met recht een
„noodzakelijk kwaad" mag wor
den geroemd.
Daarnaast kunnen maatregelen
worden genomen om de oorza
ken van de werkloosheid weg
te nemen.
Terwijl juist deze laatste cate
gorie maatregelen veel belang
rijker is, wordt vrijwel alle aan
dacht van de regeering en ook
van de betrokken groepen ge
concentreerd op de maatregelen,
die wij bestempelden als „het
plaatsen van potten en pannetjes
onder den drup".
Moge spoedig het tijdperk
aanbreken, dat ook de hand aan
den ploeg wordt geslagen om
de productieve kracht van ons
volk op te voeren tot ver boven
de huidige capaciteit, door de
productiekosten te doen dalen,
zoowel het arbeidend deel van
Nederland als dat deel van ons
volk, dat wel wil, maar gedoemd
is te leven van „steun", zullen
van deze verbeterde economi
sche omstandigheden in de aller
eerste plaats de vruchten plukkeD.
Ingezonden Mededeeling.
zich bezeerd hebben
gebruik dan dadelijk
gestelde zijde uit.
Eindelijk kwam ze aan een
onbewoonde straat; een van die
straten, die opgeruimd moeten
worden. De bewoners waren er
uit verdreven, de huizen waren
gesloten er was zelfs een kerk
die gesloten was, omdat ze wel
dra zou worden weggevaagd
van de aarde. Een zware eiken
houten deur verhief zich boven
eenige breede lage tredende
portiek en de zuilen waren van
wit marmer; de gebeeldhouwde
Ecce Homo boven de portiek
dagteekende uit de vijftiende
eeuw. Prisca's blik viel op de
breede, gemakkelijke treden op
het oogenblik, dat Petronilla uit
geput uit haar handen gleed en
op de steenen viel, en dat zij
ook voelde, dat zij niet verder
kon gaan. Met één laatste in
spanning harer krachten droeg
zij haar zuster de treden op en
sleepte haar zoover voort, totdat
ze beiden tegen de deur leunden.
De portiek beveiligde hen eenigs-
zins tegen den scherpen wind,
die uit het Noorden woei.
Daar kwam niemand voorbij
een zekere slaperigheid of veel
eer bewusteloosheid maakte zich
meester van Priscazij meende
dat haar zusje reeds sliep, want
het hoofd van het kind rustte
voortdurend zwaarder op haar
borst. De uren gingen voorbij;