ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
DE SALEIS1M
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM—BLIEK
BRESKENS
34e Jaargang
Woensdag 28 Januari 1925
Nummer 2999
DE BALANS.
Ingezonden Mededeeling.
Zijn Uw handen en lippen
De ontwrichting onzer
Maatschappij.
SKENSCHE
Abonnementsprys per drie maanden f 1.25
franco per po»t f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Telefoon
No. 21
Drukker-Uitgever
Postgiro
17704
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot u 11 e r I ij k
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Ziet, het oude is voorbijge
gaan en het is alles nieuw ge
worden. Dat gelooven we zoo
graag. Want voor de meesten
van ons is er in het verleden te
veel, dat ons hindert, ons ont
stemt, ons tot zelfbeschuldiging
en zelfverwijt brengt, ons pijn
do;t en zorgen maakt. Maar het
is alleen mogelijk, wanneer wij
dat oude maar niet als waarde
loos hebben weggeworpen, maar
ermee hebben afgerekend. In
volstrekten zin is het natuurlijk
nooit mogelijk. Het oude gaat
nooit gebeel voorbij. En een
totale vernieuwing is onbestaan
baar. We bouwen voort op het
velleden, waar wij bouwen aan
ons leven en aan ons zeiven.
Maar daarom bouwen wij toch
anders en kunnen iets anders
bouwen, zoo we dat verleden
begrepen. Zoo wordt het leven
een voortdurende vernieuwing.
En wanneer een jaar is voorbij
gegaan en we in een nieuw jaar
als 't ware een nieuwe toekomst
tegentreden, dan kunnen we
zeggen, dat 't oude is voorbijge
gaan en alles is nieuw geworden,
zoo we de rekening hebben op-
gem rakt van het oude en de
nieuwe plannen voor de toekomt
vastgesteld.
De rekening van het oude 1 In
iedere zaak worden aan het
einde van het jaar de boeken
gesloten en wordt de balans op
gemaakt. Wij moeten dat ook
doen, ieder van ons en allen ge
zamenlijk. Wij moeten weten,
wat we aan het oude jaar ge
had hebben en hoe we er nu
eigenlijk voorstaao, niet alleen
wij, als individuen, maar ook als
gemeenschap. En wanneer we
dat trachten te weten te komen
en, gereed voor den arbeid van
het nieuwe jaar, nog eens ach
ter ons zien over 1924, dan kan
het niet anders, of we moeten
ons na den langen tijd van zorg
en moeite, die we sinds den
oorlog doormaakten, wat bemoe
digd voelen. Het is nog niet
goed, maar het is beter. En dat
zegt veel. De internationale ver-
42.
Ik zal je dragen, als het noo-
dig is.
En de haaien zei Jacques.
Heb je er aan gedacht, dat die
op deze kust wemelen. Zij zijn
de beste bewakers van het eiland
en het bestuur weet dit zeer
goed.
Wij zullen de haaien trotsee-
ren. Wij hebben vijfhonderd
meter te zwemmen, misschien
minder. Wij zullen trouwens
gewapend zijn. En de stoomiloep
is in een oogenblik bij ons.
Weinul Tot morgen dan. Ver
trek. Laten wij scheiden, om
geen argwaan te wekken.
Zij omarmden elkaar hart dijk.
Op den drempel sprak Tra-
gomer met den bewaker i
Hij is een beetje gek, maar ik
feloof evenals u, dat hij geen
waad doet.
Een kind, milord.
Waar woont hij
Ik zal u de plaats laten zien.
Naast den aalmoezenier. In een
gebouw, dat tot bewaarplaats
van het touwwerk dient. Hij kan
daar praten met den aalmoeze-
houdingen zijn verbeterd en
nieuwe mogelijkheden van her
stel geschapen, 't Is, of we be
zig zijn uit de diepte der ma
laise tegen den wal op te klau
teren. Maar dat gaat nog moeilijk
en af en toe glijden we nog wel
eens een eindje terug.
De heer Heldring, van de Am-
sterdamsche Kamer van Koop
handel, die gewoon is, ieder
nieuw jaar in een uitvoerige re
de het afgesloten jaar te over
zien, heeft er terecht op gewe
zen, dat, vergeleken met vorige
jaren, in het oeconomiich leven,
en in ons Nederlandsch oecono-
m'sch leven in 't bijzonder, een
belangrijke verbetering en ople
ving merkbaar was. Voor wat
ons betrett, en gedeeltelijk ook
voor de rest der wereld, is die
verbetering vooral te danken aan
de langzame herleving van
Duitschland, welks koopkracht
zich opnieuw ontplooid heeft,
zoodat onze uitvoer naar Duitsch
land is toegenomen, De toestand
in onze nijverheid is vooruit
gaande, al is hij soms, zoo o.a.
in de metaalnijverheid, nog moei
lijk. Met de scheepvaart daar
entegen is het nog slecht ge
steld. Maar er was over 't alge
meen meer werkgelegenheid. En
de verbetering van den algemee-
liCU IUC8ia»U T/llJSV", UV/n.
werkeloosheidscijfers. De toe
stand van onze schatkist is aan
merkelijk verbeterd en de gul
den vrijwel veilig geworden.
Maar een nadeel is, dat deze
finantieele verbetering hoofdza
kelijk verkregen is door ver
meerdering der lasten. Het te
kort bij de sporen slonk van 23
millioen in 1923 tot 4 millioen
in 1924. En bij de posterijen zal
men dit jaar waarschijnlijk en
kele millioenen winst maken,
zoodat verlaging van de abnor
maal hooge tarieven wellicht
mogelijk kan worden.
Tegenover deze gunstige ver
schijnselen staat echter een niet
voorbij te zien feit, dat bewijst,
hoe de verbetering in den oeco-
nomischen toestand toch nog
maar een halve winst brengt en
we het moeras nog allesbehalve
nier. Hier is het huis. Trago-
mer hield stil.
Goed 1 ik zal het morgen be
zoeken, want ik kom terug om
den dokter en den notaris te
zien. Laat ons nu naar Noumea
terug keeren1
Zij waren aan de kade geko
men, waar in de boot, de roeiers
op de banken lagen te slapen, in
de zon, gewiegd door de golven,
die tegen de treden van de trap
aaoklotsten. Maar toen de be
waker een fluitje aan den mond
bracht, richtten de galeiboeven
zich op, met wilde oogen en
bleek gelaat.
Stap maar in, milord.
Het bootje kliefde de golven
der baai en een uur later betrad
Tragomer de trap van het jacht.
Marenval, onkenbaar in zijn wit
flanellen costuum, een marine
pet met goudgalon op 't hoofd,
snelde zijn vriend tegemoet en
voerde hem mede onder een
linnen tentdak, dat het dek be
schutte tegen de zonnestralen.
Welnu 1 Hebt ge hem gezien
Ik kom bij hem vandaan. Maar
ik moest hem haast bedreigen om
hem tot vertrek te doen besluiten.
Geen wilskracht bij hem hij was
onder den invloed van ik weet
niet welke fatalistische gelaten
heid. De strijd schrok hem af.
uit zijn. De cijfers van den in
dex, de lijst der prijzen van de
levensbenoodigheden, zijn nog
lang niet mooi en schijnen wel
de profeten eener duurzame
duurte gelijk te zullen geven.
Het zijn cijfers, die den Engel-
schen groothandel gelden, maar
ook voor ons land vrijwel op
gaan. We nemen daar van dan
het totaalcijfer, dat dus de kos
ten van het leven aanduidt. Im
mers graan en vleesch, thee, sui
ker en andere voedingsmiddelen,
weef- en delfstoffen, rubber, hout
en petroleum behooren voor de
meesten tot de levensbenoodigd-
heden.
Men stelt nu het totaalcijfer
der levenskosten voor de periode
1901 19J5 op 100. Reeds voor
den oorlog treedt een kleine
stijging in, totdat in Maart 1920
't topcijfer 379,6 bereikt wordt.
Dan treedt een geleidelijke da
ling in tot Augustus 1922, wan
neer het indexcijfer 190.4 is.
Maar daarna neemt met enkele
schommelingen de duurte weer
toe. En December 1924 eindigt
met 220,7, dat is met het peil van
September 1921. Het dalen der
loonen en de toename van den
belastingdruk maakt deze stij
ging nog bedenkelijker, want
fej'Si'jfe.Akaab-jye -er. daatdqcv
1921.
De oorzaken hiervan zijn van
verschillenden aard. Zoo houdt
de trustvorming de daling der
prijzen ernstig tegen, b.v. ten
opzichte van ijzer, kali, petro
leum enz. Ook de hoogere in
voerrechten oefenen invloed en
daarnaast de daling der loonen,
die de koopkracht doet afnemen
en door kleineren omzet de
duurte bestendigt. En we zullen
goed doen er rekening mee te
houden, dat deze oorzaken voor-
loopig nog wel zullen blijven
voortwerken.
Al is dus 1924 in veel op
zichten geen slecht jaar geweest
en lijkt het wel eens, ot er een
keer ten goede gekomen is, het
overzicht over dit jaar geeft nog
slechtsgedeeltelijke bemoediging.
En zoo we al, voor een nieuw
Ik moest hem het verraad van
Sorège onthullen om hem aan
hem zelf terug te geven. Maar
toen sprong hij op van woede en
huilde van wanhoop. Toen had
ik hem te pakken I
Wat hebt ge besloten
Het eenvoudige plan zal het
beste zijn. Ik breng hem mor
gen een kiel, een pet en een
matrozenbroek. Ik blijf 's avonds
onder voorwendsel van 't binnen
land te bezoeken, en ik help
Jacques een punt van de kust
bereiken, waar wij in de rots
holten den nacht kunnen afwach
ten. Dan komt gij met de stoom-
sloep langs het eiland kruisen en
nadert zoo dicht mogelijk zoodra
het donker wordt. Wij werpen
ons in zee en bereiken de boot.
In eenige oogenblikken zal alles
beslist zijn onze redding of ons
verderf.
En het schip
Het schip zal morgen zijn
papieren vragen en zich om 7
uur 's avonds in beweging stellen.
Maar wij moeten gereed zijn 't
maximum van snelheid te berei
ken. Want wij kunnen worden
vervolgd.
Niets te vreezen, ons jacht
loopt goed. En wij hebben kanon
nen om ons te verdedigen. De
kapitein is een Engelschman, Zijn
jaar en een nieuwe toekomst
staande, den moed voelen stij
gen, het zal goed zijn er ons
rekenschap van te geven, dat
nog veel moeilijkheden over
wonnen moeten worden, voor we
werkelijk met 'n blijmoedige hoop
en een nieuwen glimlach onze
balans zullen kunnen afsluiten.
pijnlijk, schraal of gesprongen
door de koude gebruik dan de
heerlijk verzachtende en snel
genezende Purol. In doozen van
30, 60 en 90 ets. Bij apothekers
en drogisten.
Wie zoekt er niet naar de
schuld daarvan en wie meent
niet voor zichzelf een oplossing
gevonden te hebben
Zij, die 't denken een toer
vinden en er liefst niet te veel
aan doen, zeggen: „deOorlog".
Anderen geven de rooden,
anderen de communisten de
schuld, zoo vangt Ellen Forest
een -1
Groene Amsterdammer" aan.
Ik voor mij, zoo vervolgt ze
dan, ik geloof dat 't veel een
voudiger is. De schuld der
wereldontwrichting (voor mij)
zijn wij vrouwen en onze ijdel-
heid. De vrouw heeft haar plaats
in huis verlaten, niet, dat weten
we nu wel zoowat, omdat de
sfeer waar ze nu heerscht in
fabrieken en kantoren, prettiger
is dan die in een huishouden.
Evenmin omdat haar ziel zich in
haar nieuwe omgeving beter
ontplooien kan, In 't lawaai van
een fabriek, bij getik van type
writers of telefoongedoe, is geen
fijne gedachte op haar plaats.
Evenmin is de beweging gezon
der. De vrouw in een huishouden
doet heel den dag gymnastiek,
ze bukt, ze rekt zich, ze loopt,
ze buigt knieën en rug. De vrouw
bemanning is aan tucht gewend,
hij zal de gegeven orders uit
voeren.
Marenval zuchtte. Hij had de
moeilijkheden, het gevaar voor
zien. Het oogenblik om ze te
trotseeren was gekomen. Hij was
vastbesloten als een dappere.
Tot nu toe is alles gelukt, zeide
hij. Ons jacht kan zonder te
vertragen twaalf uur lang achttien
knoopen in het uur loopen. Reken
op mij, dat alles naar wensch
fa. Ik zal de brug niet verlaten.
In als ik alles moet wagen om
je te helpen, zal ik het doen 1
De avond viel. In den door-
schijnenden nevel, die zich uit
strekte over de zee, gingen de
lichten van het eiland Nou op.
Op die kalme reede, te midden
van het plotseling ingevallen
duister, het tafereel van het
bagno, die stad van misdaad en
schande, waaruit een kreet
van haat en wraak opsteeg in
de avondlucht, onder den hel
deren, met sterren bezaaiden
hemel 1 Te midden van die
kalmte der natuur, vloekten
menschen, ware verdoemden, 't
leven, dat zich voor hen voort
sleepte in lijden en ellende, zon
der hoop.
De bewaker, die Tragomer
in een tabriek of op een kantoor
gebruikt maar eenige, en steeds
dezelfde spieren.
Haar zenuwen lijden meer dan
dragelijk is, haar lichaam, na
eenige geslachten, zal slechts
moeizaam kinderen ter wereld
brengen. Toch ontvluchten steeds
meer meisjes den staat van dienst
bode, hulp in 't huishouden,
huishoudster, nurse en zelfs naai
ster, Dat de dag zal komen,
dat ze vrouw en moeder zullen
zijn, weten ze wel, maar ze trek
ken er zich niets van aan. Wie
dan leeft, wie dan zorgt. Met
een tekort gedaan lichaam en
verslapte zenuwen, zonder eenig
begrip van huishouden trouwen,
vinden ze gewoon. Als ze tot
aan dien trouwdag maar 's avonds
haar vrijheid hebben. Niet om
haar uitzet te verzorgen, dat
komt wel uit fabrieken, waar
andere meisjes net zoo doen
als zij. Niet om zich te ont
wikkelen (of 't moest zijn met 't
oog op meer salaris) maar om
in stofiige dancings of cinema's
nieuwe prikkeling te zoeken voor
haar zenuwen, die de stilte niet
meer verdragen kunnen.
De mannen zijn even onwijs
als zij, eischen niets dan wat
schijn, een soepel lijntje, liefst
den kous en hooge hak. En ook
hij denkt niet aan later. Als 't
moet, blijven ze samen op kan
toor, elk op 't zijne, of samen
op een fabriek, dan verdienen
ze veel en kunnen veel uit. Want
uitgaan en „genieten1 is de
groote préoccupatie van dit ge
slacht. En dat genieten moet
dan steeds zenuwprikkelend zijn.
't Is geen wonder, dat de goede
theaters moeilijke tijden beleven,
dat concerteerende kunstenaars
voor een schijntje moeten wer
ken, dat goede boeken bijna
geen afzet hebben.
Dat alles eischt te veel tijd
en aandacht en vooral te veel
verdieping.
Een cinema geeft drie drama's
op één avond, dat is je ware,
een café chantant is bijna even
heerlijk.
had begeleid, wees op de touw-
slagerij en zei
Milord, hier is de woning.
Christian wendde zich tot een
matroos, die hem volgde en zei
in 't Engelsch tot hem
Kom met mij mee naar binnen,
Dougall.
De man, die op zijn schouder
een houten kistje droeg, bracht
de hand aan zijn muts en wilde
doorgaan, toen de schildwacht
hem tegenhield en zei
Je kist moet buitenblijven.
Niets mag zonder vergunning in
de gebouwen worden gebracht.
Hier is de vergunning, zei de
bewaker terwijl hij een papier
uit zijn zak haalde.
De zeeman, Tragomer volgend,
trad de loods binnen, waar, op
den grond, den rug naar den
muur, hun keten aan den gordel
bevestigd, galeiboeven grof ge
teerd touwwerk zaten uit te
halen. De hoofden werden nieuws
gierig opgeheven, de handen, die
pijn deden van het ruwe weik,
hielden stil. Een dof gemor
steeg op uit dit menschelijk vee.
Maar toen zij den bewaker za
gen, die de deur sloot, heerschte
er weer een bange stilte.
(Wordt vervolgd,)
