DB GALEISLAAF.
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Wekelijkscb Overzicht.
PUROL
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM—BLIEK
BRESKENS
34e Jaargang
Woensdag 7 Januari 1925
Nummer 2993
yggiLLSTest.
Ingezonden Mededeeling.
verzacht dadelijk
Machines.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per po»t f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Telefoon
No. 21
Drukker-Uitgever
Postgiro
17704
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
tegenover de KXXEO Duitsche
soldaten, geen 1.200.000 man
noodig. Het is duidelijk, dat die
legers ergens anders toe dienen
en dat de 700000 man van
Frankrijk, Frankiijk's macht, en
positie over de heele wereld,
die het zich in de heele wereld
veroverd heeft, moeten helpen
verzekeren. Maar daarmee wordt
feitelijk het verdrag van Ver
sailles en de gedachte, die wij
len president Wilson eraan ten
grondslag wilde leggen, heel wat
ergerlijker geschonden dan door
een paar Duitsche draaibanken.
Daar let niemand meer op. Nie
mand denkt meer aan de be
doeling, die zooal niet bij de
regeeringen dan toch bij de vol
ken voorzat, toen na de lange
jaren van strijd en ellende en
haat het grondvest van den vre
de te Parijs zou worden vast
gesteld. En zelfs de Volkenbond
die van die bedoeling de ver
werkelijking moest zijn, de zicht
bare uitdrukking van den nieuwen
geest, is die bedoeling totaal
vergeten en hielp mee aan de
verzekering van de bizondere
machtspositie en een politiek,
die met dien geest, waarvan hij
de uitdrukking zou zijn, in fla
grante tegenstelling is. Zoo zou
hij thans voornemens zijn aan
Frankrijk het mandaat voor de
militaire controle over Duitsch-
land te verleenen. Dat wil dus
zeggen, dat deze blijvende con
trole, die het vredesverdrag niet
in de handen van Duitschland's
tegenstanders wilden laten, maar
aan een neutraal lichaam op
dragen feitelijk in handen komt
van Duitschland's meest onver-
zoenlijken tegenstander, dat aan
Frankrijk een eeuwigdurende
macht over Duitschland zou wor-
den gegevendat dus de Vol
kenbond er zich voorspant Frank-
rijk's overheerschende machts
positie zoo goed mogelijk blij
vend te verzekeren. Want het
is maar niet een toevalligheid,
dat juist Frankrijk dit mandaat
zou krijgen, Italië krijgt dat over
Oostenrijk, Zuid-Slavie dat over
Bulgarije en Engeland dat over
Hongarije.
Aan de volkomen duidelijkheid
ontbreekt slechts dat Roemenie
dat over Hongarije zou krijgen.
Maar van deze handigheid van
den Volkenbondsraad zal wel
niemand de dupe worden. De
bedoeling om aan den heftigsten
vijand van ieder der overwon
nen staten de macht over die
staten te geven kan moeilijk
verborgen blijven achter de
eenige afwijking dat niet Roe
menie maar Engeland de con
trole over Hongarije zou krij
gen. Maar voor de neutrale sta
ten rijst toch uit deze bedoeling
wel de ernstige vraag of ze
door hun lidmaatschap van den
Volkenbond een daad kunnen
sanctioneeren, die zoo opzettelijk
een nieuw oorlogsgevaar voor
Europa schept. Want het is
duidelijk, dat de aldus aan het
toezicht hunner bizondere vij
anden onderworpen staten voort
durend moeten blijven zinnen
op een opheffen van dat toe
zicht en op een gewelddadig
verzet er tegen, zoodra dit hun
maar eenigszins mogelijk is.
Waarschijnlijk acht de Volken
bond dit gevaar van niet zeer
dreigenden aard, omdat de on
derworpen staten ontwapend en
machteloos zijn. Maar daarmee
zou hij opnieuw zijn eigen be-
teekenis ontkennen. Want in den
diepsten grond ontkent hij die
beteekenis van de gedachte, dat
het recht toch ten slotte sterker
zal blijken dan het geweld en
dat een toestand die enkel op
de macht van het geweld steunt,
zich niet zal kunnen handhaven.
We hebhen in het internatio
nale leven die gedachte nog
maar aarzelend durven uitspre
ken. Maar eenmaal uitgesproken,
laat ze zich niet meer wegdrin
gen. En zelfs de volkenbond zal
dit tot zijn schade en schande
moeten ervaren. Misschien dat
ze daarmee voldoende zal lee-
ren om wijs te worden.
Er zijn er meer, die het op
deze wijze moeten leeren en
daaronder van wie men het nog
minder haast verwacht zou heb
ben. Mussolini, de Italiaansche
dictator, is geen man, die zich
De menschen vergeten gemak
kelijk wat ze graag vergeten
willen. En als de menschen zijn
de volken en hun regeeringen.
Toen indertijd het verdrag
van Versailles Duitschland's ont
wapening vaststelde, was die
bedoeld als een inleiding van
de algemeene ontwapening.
Thans denkt ondanks het pro
tocol van Genève geen enkele
regeering meer in ernst aan ont
wapening. Maar wel houden de
Entente-regeeringen streng aan
de bepalingen van het vredes
verdrag vast, die Duitschland's
ontwapening eischen, en over
wegen het uitstellen van de ont
ruiming van bezet gebied, die
op 10 Januari zou moeten plaats
hebben, omdat er een paar
schupo-agenten te veel zijn of
omdat in de fabrieken van de
firma Krupp nog een paar draai
banken dienst zouden kunnen
doen voor het vervaardigen van
kannonnen. Het is begrijpelijk,
dat de Duitschers er het geduld
bij verliezen en in een nota aan
den Volkenbond eens op den
waren staat van zaken opmerk
zaam maken. België met nog
geen 8 millioen inwoners heeft
een staand leger van 80000 man,
Tsj echo-Slawakije met nog geen
14 millioen heeft meer dan
150000 man, Polen met nog
geen 30 millioen, 275000 man
en Frankrijk met nog geen 40
millioen, 700000 man. Dat zijn
alleen buurstaten van Duitsch
land, dat als staat met meer dan
60 millioen inwoners en 48000
K.M. landgrenzen over een le
ger van 100.000 man beschikt.
Waarom is dat Het is begrij
pelijk, dat die buurstaten na den
oorlog een beetje bang van
Duitschland geworden zijn, dat
zich vrijwel alleen tegen een
wereld van vijanden jaren heeft
kunnen handhaven en dat ze, nu
ze daartoe de macht hebben,
het klein en machteloos willen
houden.
Maar daartoe hebben ze toch
36.
Zij opende hem, hare armen
en hunne tranen vermengend,
bleven zij een oogenblik spra
keloos. Eindelijk droogde mevr.
de Fréneuse hare tranen en den
jongen man vriendelijk aanziend,
sprak zij
Ik dank u, Christian, dat gij
zijt teruggekomen. Gij hebt mij
voor eenige oogenblikken het
verleden teruggegeven. Laat
ons nu eens zien, wat gij voor
de toekomst hebt gedaan.
Tragomer had zich opgericht,
Hij ging tegen den schoorsteen
staan en sprak, zich zoowel tot
Marenval als Jacques moeder
Wendend
Ik heb de overtuiging, ik zou
haast zeggen, de zekerheid ver
kregen, dat de vrouw, voor wier
vermoording Jacques is veroor
deeld, leeft.
Lea Perelli 1 Deze zaak heeft
een 'geheimzinnig gedeelte ge
had, dat ik op weg ben om op
te helderen, en ik zal voor niets
terugschrikken om tot dit resul
taat te komen Morgen ver
trekken Marenval en ik voor een
lange zeereis, zoogenaamd om
de boorden der Middellandsche
Zee langs te varen. Wij doen
Nizza, Napels, Palermo, Alexan-
drië aan, maar gaan dan opeens
het kanaal van Suez door, stoo-
men den Indischen Oceaan in,
bereiken Colomba en gaan zoo
naar Nieuw-Caladonië. Daar zijn
wij aan het eindpunt onzer reis.
Ik ga aan wal, zoek Jacques op,
stel hem de vragen, die 't duister
dat de werkelijkheid der misdaad
omgeeft, geheel moet doen op
klaren.
Gij gaat hem opzoeken, zei
de moeder, smeekend de handen
vouwend. O, neem mij mee I
Kunnen wij dat Uw tegen
woordigheid aan boord zou onze
plannen verraden. U moet in
tegendeel op u nemen, van tijd
tot tijd, gedurende onze afwe
zigheid, uit te gaan, opdat men
er zeker van is, dat u te Parijs is.
Men Wie heeft er dan belang
bij mij te bewaken en u te vree
zen
Hij of zij, dat weet ik nog
niet, die de medeplichtigen of
de schuldigen zelf zijn, in wier
plaat-i Jacques lijdt en boete doet.
Wanneer wij hun argwaan op
wekken, kunnen zij ons ontsnap
pen. Wij moeten hen overval
len als de bliksem, om hen te
kunnen overmeesteren.
Ken ik hen, vroeg mevrouw
de Fréneuse angstig.
Ondervraag mij niet, antwoord
de Tragomer, stel u tevreden
met de hoop, die ik u geef. Krijg
weer, na twee jaar in droefenis
te hebben geleefd, vertrouwen
en vreugde.
Vreugde, helaas 1 Kan ik die
ooit terugkrijgen, zelfs als ik
mijn zoon terugzie Dergelijke
beproevingen verbrijzelen het
hart voor de rest van het leven.
Ik ben gebogen, vergrijsd en ge
rimpeld, oud als een tachtig
jarige, en ik ben nog geen vijftig
jaar. De marteling, die ik heb
moeten verduren, was nameloos.
Ikbid den Hemel, dat hij hen voor
het leed dat ze mij aangedaan
hebben, er niet al te zwaar voor
zal straffen.
O mevrouw, zij zullen schrik
kelijk zwaar gestraft worden.
Hebt ge tenminste hoop van
slagen vroeg de moeder.
Waarde nicht, zei Marenval,
zie mij eens goed aan. Ik onder
neem nooit iels op lichtzinnige
wijze. Opdat een man als ik,
aan het einde van zijn loopbaan,
gelukkig, vrij, rijk, een zaak
onderneemt als die, waarin Chris
tian en ik ons wagen, moet hij
wel vrij zeker zijn van den uit
aan de lessen der omstandigheden
gemakkelijk onderwerpt. Maar
thans blijken deze omstandig
heden toch ook hem te sterk te
worden. En hij heeft zich dan
ook al genoodzaakt gezien zijn
eigen kiestelsel, ingevoerd om
het fascisme de macht te ver
zekeren, terug te nemen en een
nieuw kiesrecht-ontwerp aan-
hangig te maken. Is het het be
gin van het einde Het verzet
tegen het fascisme neemt in
Italië met den dag toe. Of is
het een slimme poging om zich
uit zijn eigen systeem los te
werken en als hoofd aan een
werkelijk parlementaire regee
ring aan het bewind te blijven
Zijn Spaansche collega, Prins
de Rivera, kan wellicht met het
voorbeeld zijn voordeel doen.
Blijkbaar voelt hij zich al zoo
onzeker dat hij krietiek op de
krijgsverrichtingen in Marokko
met de doodstraf bedreigt. De
marokkanen die wel de gevaar
lijkste krietiek oefenen, zullen
zich daarvan waarschijnlijk wel
niet veel aantrekken. En de
Spanjaarden? Gewoonlijk gaan
dergelijke geweldmaatregelen
aan het einde van een dictatuur
vooraf. Met geweld kan men nu
eenmaal op den duur geen re
geering op de been houden,
maar ook geen toestand, die
niet op natuurlijke verhoudin
gen zijn steunpunt heeft, hand
haven. Frankrijk en Engeland
en Belgie en den Volkenbond
kunnen het ook weten, maar ver
geten het blijkbaar graag. Een
nieuwe ervaring zal het hun nog
duidelijk moeten leeren.
na de wasch
slag 1 Ja, wij zullen slagenWij
zullen slagen I
En, toen mevr. de Fréneuse
op Cyprien haar oogen vestigde,
waarin bewondering zich paarde
aan verbazing, voegde hij er
goedig bij
Tragomer heeft het mij be
loofd, en ik heb vertrouwen in
zijn woord.
Maar hoe zullen wij te weten
komen wat er gebeurt, gedurende
die lange reis
Ik heb alles voorzien, zei Ma
renval. Mijn huisknecht zal de
brieven ontvangen die hij u zal
brengen, en waarin wij u op de
hoogte zullen houden.
En wat moet ik doen om u te
antwoorden
Denzelfden weg volgen. Mijn
huisknecht is een huisknecht van
vertrouwen, evenals Giraud. Gij
kunt hem uw brieven geven. Hij
zal ze ons zenden aan het adres
van den kapitein van ons jacht.
Maar wat ik u vragen mag,
reeds nu, hernam mevrouw de
Fréneuse heftig ontroerd, is, den
ongelukkigen jongen voor mij te
omhelzen, hem te verzekeren, dat
mijn hart nooit aan hem heeft
getwijfeld en dat in mijn eigen
verdriet niet geteld heb, bij de
gedachte aan het zijne.
Ik zal naar uw wensch han
Wie de wonderen der tech
niek volgt, zal zich niet anders
dan verbazen kunnen over den
machtigen scheppingsdrang van
den mensch.
De eene machine is nauwelijks
in werking gesteld of de an
dere is alweer uitgevonden, die
in zich een grootere kracht tot
voortbrenging heeft of aan be
tere voorwaarden tot het ge
bruik voldoet. En de machtige
producten van 's menschen ge
niaal voortbrengingsvermogen ge
paard aan ontembare energie,
producten die wij dagelijks met
onze oogen kunnen aanschouwen
of die uit de rijk geïllustreerde
bladen tot ons komen, zijn daar
als zooveel bewijzen, dat het
menschelijke vernuft niet stil
staat maar steeds voort werkt
onder den drang van nieuwe
scheppingsmogelijkheden.
Want op dit terrein verkeeren
wij in het land der onbegrensde
mogelijkheden en kunnen heden
niet indenken wat morgen weer
zal worden voortgebracht.
De invoering van de machine,
als gevolg van de uitvinding
van de stoomkracht, heeft na
tuurlijk een geweldigen omme
keer in de wijze van produotie
teweeg gebracht. Werd vroeger
alles met de hand verricht, want
de werktuigen die men gebruikte
waren in geen geval machines,
thans is dat geheel veranderd.
In de plaats van de menschelijke
arbeidskracht is gekomen de
machinale arbeidskracht, die de
plaats van de mensch heeft in
genomen. En niet alleen is door
de invoering van de machines
de handenarbeid grootendeels
vervangen, ook de arbeid van
den geest wordt tegenwoordig
door de machine verricht. Want
ook op het kantoor wordt de
menschelijke arbeid reeds ver
drongen door de machinale. Tal
van machines zijn daar, die den
arbeid van den geest, b.v. het
rekenen, het optellen, aftrekken,
vermenigvuldigen enz., hebben
overgenomen en met wiskunstige
delen, zei Tragomer, maar in
dien gij denkt, dat men voor
iedere dwaling boete kan doen,
zoudt gij dan niet toegevend
willen zijn voor die, welke ik
beging, eD mijn zaak pleiten bij
mej. de Fréneuse Vóór mijn
vertrek zou het mij aangenaam
zijn haar vaarwel te zeggen. Ik
zal van haar vergiffenis nog
hoop vragen. Enkel een geluk-
wensch en indien ik bijgeval niet
terugkeer, een gebed.
Mevrouw de Fréneuse stond
op, en de deur openend, ging zij
het aangrenzend vertrek binnen.
Haar dochter volgde haar. De
beide vrouwen waren bleek en
tranen blonken in haar oogen.
Marie trad koel en somber op
haar vroegeren verloofde toe, en
met vaste stem zeide zij
U heeft me willen spreken
vóór uw vertrek, meneer de
Tragomer. Ik weet, dat u zult
trachten mijn broer te redden,
Ik kan dus niet weigeren, hier
ben ik.
Hij bleef voor haar staan,
verward, bevend, rampzalig. Hij
had willen spreken, en hij had
besloten te zullen zwijgen.
(Wordt vervolgd.)