Larnl- ei ïiirtw.
Binnenland.
Burgerlijke Stand,
Gemengd Nieuws
linnen te weven enz. De regeling
van de voortbrenging was toen
niet direct aan bepaalde wetten
gebonden.
Het ontstaan van de ambach
ten en de opkomst der steden
brachten voor de voorziening
direct grootere moeilijkheden
mede. Dit kon wel niet uitblij
ven, daar het voorzien in eens
anders behoeften natuurlijk niet
zoo gemakkelijk is als in eigen
behoeften.
Vandaar dat reeds in de oud
heid zoowel als in de middel
eeuwen getracht werd die voor
ziening in de juiste banen te
leiden, door voorschriften omtrent
de uitoefeningen van de ambach
ten. Zoo bestond er langen tijd
een regeling, waarbij den zoon
verboden werd een ander am
bacht uit te oefenen dan de
vader, het z.g. kastenstelsel. In
de middeleeuwen ontstonden
daarentegen de gilden, waarvan
de regeling hierop neerkwam,
dat men alleen met toestemming
van de leden in dat gilde kon
worden opgenomen. Soms zelfs
was de goedkeuring van den
koning noodig.
Deze bepalingen golden uit
sluitend voor de industie. Doch
ook de landbouwer was niet
altijd vrij. Zoo was het b.v. ver
boden om korenakkers door an
dere te vervangen, daar men
vreesde voor schaarste in koren.
De regeling tusschen voort
brenging en verbruik was onder
de gilden niet zoo heel moeilijk.
Immers was de productie aan
zekere grenzen gebonden, daar
in tegenstelling met thans op be
stelling werd geleverd. Vrij re
gelmatig kon toen wat noodig
was, worden overzien en dus het
evenwicht bewaard worden.
De moeilijke zijden van het
vraagstuk van regeling en de
voortbrenging kwamen echter
eerst recht aan de orde toen
door de evolutie der maatschappij
zich het huidige maatschappe
lijke stelsel ontwikkelde. In dit
ecouomisch stelsel toch wacht
de nijverheid niet meer op be
stellingen van den verbruiker,
maar wordt eenvoudig afgegaan
op de orders van de handelslui,
de z.g. tusschenpersonen, waar
onder heel wat speculanten, die,
zelfstandig optredend, niet te i a-
de gaan met de behoeften van
de verbruikers, doch z.g. op ter
mijn koopen, waardoor feitelijk
het evenwicht tusschen voort
brenging en verbruik is verbro
ken.
Oppervlakkig beschouwd, zou
men dus zeggen, dat deze wijze
van voortbrenging op een fiasco
moet uitloopen. Immers, waar
alle orde en regelmaat verbro
ken is, heerscht anarchie en een
anarchistisch bewind kan nooit
voor een behoorlijke regeling
tusschen voortbrenging en ge
bruik zorg dragen. Hier ontstaan
dan ook van die groote maat
schappelijke vragen, die ook op
politiek gebied van groote be-
teekenis zijn geworden. Wanneer
een politieke partij, zooals de
Sociaal DemocratischeArbeiders-
Partij, aandringt op socialisatie
van de bedrijven, en als voor
bereiding daarvan vraagt mede
zeggenschap en bedrijfsorgani
satie, dan geschiedt dit op grond
van de maatschappelijke situatie.
Of die maatschappelijke situatie
echter zal moeten dienen tot de
invoering van een nieuw maat
schappelijk instituut, jaren van
te voren z.g. technisch in elkaar
gezet en dus gansch en al pas
klaar, men voelt dat dit een an
dere vraag is. Wij voor ons, of
schoon wij gaarne erkennen dat
het hedendaagsche maatschap
pelijke systeem groote fouten en
gebreken heeft, voelen voor een
dergelijk plan, hoe vernuftig ook
in elkaar gezet, niets.
De maatschappelijk ontwikkeling
gaat nu eenmaal langs denevo-
lutionnairen weg en niet langs
revolutionnairen. Want voor het
inwerkingstellen van het socia-
lisatie-apparaat is noodig de af
braak van het oude, bestaande
stelsel en dit achten wij gevaar
lijk werk. Een andere vraag is
of in de leemten en gebreken
van het tegenwoordige stelsel
niet kan worden voorzien. Wan
neer werkgevers en werknemers
ernstig zouden willen samenwer
ken, achten wij dat zeer goed
mogelijk.
Eigenaardig is, dat bij de ont
wikkeling van de voortbrenging
in de huidige richting, de wet
gever alle vroegere voorschrif
ten verbroken heeft, waardoor
aan die voortbrenging alle mo
gelijke vrijheid werd gelaten.
Zoo werd als gevolg van de
Fransche omwenteling, door de
wet van 17 Maart 1791, het gil
denstelsel afgeschaft en de vrij
heid van den arbeid gedecre
teerd. Volgens de geschiedboe-
ken werd deze vrijheid met
groot enthousiasme ontvangen
en niet lang duurde het of in
heel Enropa vond dit voorbeeld
navolging.
Hiermede was de grondslag
gelegd voor de vrije mededin
ging. Aan ieder toch was hier
mede het recht verleend om
voort te brengen wat hij wilde.
Niet langer was men aan aller
lei bepalingen of voorschriften
gebonden. Was, om maar eens
n enkel voorbeeld te noemen,
voor het verbruik van een be
paald artikel slechts één fabriek
noodig en wilden toch twintig
anderen ook dat artikel fabri-
ceeren, het stond hun vrij. De
ongebreidelde productie had haar
entrée gedaan, een productie,
die tot scherpe critiek aanlei
ding zou geven en waarvan
voorspeld werd, dat zij de maat
schappij aan den rand van den
afgrond zou voeren.
Van economische zijde wer
den echter die bezwaren niet
onderschreven. Immers was een
nieuwe wet ontdekt, die de voort
brenging en het verbruik zou
regelen, n.l. de wet van vraag
en aanbod.
DE VLIEGTOCHT NEDER
LAND IN DIE.
Woensdagmorgen 8 uur is
onder groote belangstelling het
Fokker-vliegtuig F Vil, met de
heeren A. N. J. Thomassen a
Thuessink van der Hoop, H. v.
Weerden Poelman en P. A. van
den Broeke, van het vliegveld
Schiphol, bij Amsterdam, ver
trokken met Ned. Oost-Indië als
bestemming. De afstand be
draagt 15899 K.M.
Des middags is het toestel te
Praag, de eerste landingsplaats,
neergestreken, van daar ging
Donderdagmorgen de tocht naar
Belgrado.
EINDE VAN DEN ZOMER
TIJD.
Zondag 5 October, 3 uur vm.
einde van den zomertijd. De
klokken moeten dus Zaterdag
avond voor het naar bed gaan
één uur worden achteruit gezet.
Breskens. In de Woensdag
avond gehouden Algemeene Ver
gadering van de Wilhelmina-
Bewaarschool alhier, die drukker
bezocht was als gewoonlijk, werd
besloten, behoudens nadere goed
keuring van deu Gemeenteraad,
het salaris van de schooljuffrouw
met f 250 te verhoogen en dat
der helpster met f 100.
Door het Bestuur zal getracht
worden aan de betrekking van
schooljuffrouw pensioen te ver
binden.
Tot directeur van den
Provincialen Stoombootdienst op
de Wester-Schelde is benoemd
de heer G. J. de Jonge, gezag
voerder bij de Holland Amerika-
lijn te Rotterdam.
Oostburg. Na stijging van
den broodpsijs is ook de melk
prijs alhier met 2 cent per L.
verhoogd. Gezien de hooge
vleeschprijzen en de stijgende
duurte van koffie en thee kan
men alhier ook spreken van een
dure levensstandaard.
Qroede. Tijdens afwezig
heid der bewoners hebben een
tweetal personen Donderdag
middag 2 uur van die gelegen
heid gebruik gemaakt in te bre
ken in de woning van den
arbeider Verpoorten, gelegen
aan den grintweg, achter de
hofstede van S. Braet.
Met een achter de woning
gevonden sleutel wisten zij de
deur van het achterhuis te ont
sluiten en zoo in de woonkamer
te komen. Met velschillende
sleutels is getracht de linnenkast
te openen, wat evenwel niet
mocht gelukken. Wel vonden zij
eetwaren, waaraan zij zich te
goed hebben gedaan.
Des avonds, toen de bewoners
thuis kwamen, werd direct aan
gifte hiervan gedaan bij de
Maréchaussées te Breskens. De
Maréchaussées en de Gemeente
veldwachter mocht het gelukken,
de daders, de zwervers D. en
de K., in een logement te Bres
kens te arresteeren.
Na met de daders een bezoek
aan de woning te hebben ge
bracht, bekenden zij volledig.
Zaterdagmorgen worden zij
naar Middelburg overgebracht.
Aardenburg. Woensdag
avond was aan de Koninklijke
Muzieksocieteit Aardenburgsche
Fanfaren een aardige verrassing
bereid. Het was nl. eenige leden
ter oore gekomen dat het op
dien dag 55 jaar geleden wai,
dat de oprichting tot stand
kwam". Uit dank en respect voor
het vele goede dat de Vereeni-
ging presteert en om te laten
zien hoe de bevolking met haar
muziek meeleefd, bood de heer
G. A. J. Vor.terman van Oyen
een ruiker aan den Voorzitter,
den heer I. A. de Brauwer, voor
zijn goede leiding, en aan den
heer A. Dobbelaere voor zijn
reeds behaalde successen, en
een aan den heer J. van de
Plas8che als oprichter. De heer
van Oyen liet uitkomen dat de
Vereeniging zich voortbeweegt
in steigende lijn en sprak namens
de burgerij den wensch uit, dat
er nog vele successen geboekt
zouden worden, en dat de Ver
eeniging moge bloeien tot in
lengte van dagen.
Daarna bood de heer Th.
Vorsterman van Oyen mede
namens de heeren K. L. Reep
maker, J. J. van der Hooft en
C. M. van den Broecke, allen
oud-bestuursleden, een ruiker
aan, ten teeken, dat ook zij nog
mee leven met de Vereeniging.
Genoemde heer richtte ook nog
een woord van hulde aan den
heer A. Kools, als zijnde op een
na het oudste lid.
De heer Reepmaker herdacht
nog het vele, dat de familie
Dobbelaere gedaan heeft voor
ons muziek.
De Voorzitter dankte namens
het Bestuur en de heer C. van
OverDeeke namens de leden voor
de onverwachte bloemenhulde.
Onder de opgekomen belang
stellenden merkten wij ook nog
op den heer I. Maas, wien, hoe
wel geen lid meer zijnde, ook
nog wel een woord van lof toe
komt voor hetgeen hij in vele
jaren voor de Vereeniging heeft
gedaan.
Door opheffing van het M.
U. L. O.-onderwijs en door ver
mindering van het aantal leer
lingen gedurende de laatste
jaren, wordt de 6-klassige school
voor Openbaar Onderwijs te
Aardenburg voor de helft te
groot. Men denkt er over om
de helft van dit mooie, kostbare
gebouw met planken af te sluiten.
School- en Kerknieuws.
Aardenburg. Dinsdag 30
September, heeft de heer M. A.
de Man, hoofd der M. U. L. O.
school alhier, afscheid van het
Onderwijs genomen. Met hem
gaat weer een der meest ijverige
en plichtsgetrouwe krachten
heen. Alhoewel de waarnemen
de burgemeester eenigen tijd
geleden in den Gemeenteraad
zeide, den heer de Man bij zijn
afscheid te zullen danken voor
't vele, dat hij aan Aarden-
burg's school heeft gedaan, ver
nemen wij, dat er van de zijde
van B. en W. Dinsdag geen
enkele blijk van waardeering
gegeven is.
POSTERIJEN.
Breskens. Aan het post
kantoor alhier en de daaronder
ressorteerende hulpkantorenwerd
gedurende de maand Sept. in
de rijks-postspaarbank ingelegd
f26421.95; en terugbetaald
t 13564.90.
Het laatste door dat kantoor
uitgegeven boekje draagt het
nummer 10376.
REGENWAARNEMINGEN
TE BRESKENS.
In de maand Sept. viel 73,9 mM.
regen. De grootste hoeveelheid
in 24 uur bedroeg 28,7 m.M.
Er waren 18 regendagen met 0,1
m.M. of meer, waarvan 10 dagen
met 1 m.M. of meer.
SPORT.
DUIVENSPORT.
Korte uitslag van den wed
vlucht van den Bond van post-
duivenliefhebbers in Z.-Viaan-
deren W.D. op Arras van Zon
dag 28 September j.l. met 161
duiven. Los te 11 u. 40 m. met
Z.-W. wind.
De eerste prijswinnende duif
arriveerde te Oostburg op een
afstand van 126,87 K.M. met
eene snelheid van 1244,7 M. per
min. te 1.21.51.
De laatste prijswinnende duif
(de 41e) arriveerde te IJzendijke
op een afstand van 130,2 K.M.
met een snelheid van 1182,9 M.
per min. te 1.30.04.
De eerste tien prijswinnaars
zijn
le M A Mabesoone te Oost
burg, 2e en 10 A de Gardeijn
te Cadzand, 3e en 8e Jac Ver-
planke te Oostburg, 4e en 9e
P Duinker te Draaibrug, 5e C
A de Bruijckere te Breskens, 6e
J. van der Wege te Nieuwe
Sluis bij Breskens, 7 e BP de
Ridder te Cadzand.
Predikbeurten.
Nbd. Herv. Kerk.
Zondag 5 Oct. 1924.
Biervliet v 10 u ds Vrijlandt.
Breskens v 91/, u Geen dienst,
n 1.30 u Zondagschool.
n 5X/S u ds Bremer.
7.15 u Werkmansbond.
Groede n 5.30 ds v. Griethuijzen.
Hoofdplaat v 9.30 u ds Meloen.
Nieuwvl. v 9.30 ds v. Griethuijsen
Oogstpredikatie.
Schoondrjke v 9.30 ds Scholte.
Waterlandk. v 9.30 ds Bremer.
IJzendijke n 2 u ds Scholte.
Ev. Luth. Gem. Groede.
vm. 9.30 u ds Zwahler.
Hoogwatergetij Breskens.
DAGEN.
ym.
nam
Zaterdag 4 Oct. 5.32 5.56
Einde Zomertijd.
Zondag 5 5.20 5.44
Maandag 6 6.34 6.58
Dinsdag 7 7-56 8.20
Eerste Kwartier Zondag 5
October nm. 3.50.
Licht op
voor Rijwielen enz.
Zaterdag 4 Oct. nam. 7-06
Zondag 5 6.04
Maandag 6 6.02
Dinsdag 7 6.
MARKTBERICHTEN.
Rotterdam, 29 Sept.
Op de heden in ons Veilings
lokaal, Delftschestraat 43, gehou
den veiling, werden de volgende
prijzen besteed
Kipeieren f 5.60f 11.35
Eendeieren f 6.50f 8.35
Aangevoerd 125000 stuks.
Oostburg, 1 Oct.
Tarwe f 11,00f 18.
Gerst f 15.00f 15.25
Haver f 11.00-ff 12.75.
Rogge f 14.50—f 15.00
Erwten f 16.00f 20.00
Bruine boonen f 20.00-f 26.
Alles per 100 K.G.
LETTEREN EN KUNST.
OPVOERINGEN IN DE
Vlaamsche Schouwburg
te Gent.
Zondag 5 Otober.
nam. 2.30 u. Krokodilletje,
Satirisch blijspel in 3 bedrijven,
nm. 7,30 u. De Roos v. Stamboul,
Zangspel in 3 bedrijven.
Maandag 6 October,
nm. 7-30 De Roos van Stamboul
Dinsdag 7 October,
nam. 7-30 u. De Dievegge,
Tooneelspel in 3 bedrijven.
Vooraf; De Giftmenger.
Donderdag 9 October,
nm. 7-30 De Koos van Stamboul.
BRESKENS.
Geboorten. 10 Sept. Johan
Jacob, z. van J. Verduijn en S.
van de Luijster.
Overlijden. 2 September. M.
S. Meijer, 66 j., echtg. van
Frederik J. J. Besemer. 24, C.
F. van de Vijver, 81 j., weduwe
van I. C. Tromp.
Wisselkoersen.
Dollars f 2 57-f2.58, Ponden
fl 1.52,-f 11.55, Marken f 0.61-
f0.62 p. billioen, Belg. Francs.
f1247.5 -f 12.62», Fransche francs
f 13.67 - f 13,82, Kronen (afgeit.
f0.36-f0.38.
Lijmbanden
om Vruchtboomen.
De aandacht van belangheb
benden wordt hierbij wederom
gevestigd op het aanleggen van
lijmbanden, dat thans moet ge
schieden. Deze banden dienen
om de vrouwelijke wintervlinders,
die geen vleugels bezitten en
die dus loopende de takken moe
ten bereiken om daar hare eieren
te leggen, het opkruipen tegen
den stam te beletten.
Daar alleen de vrouwelijke
wintervlinders geen vleugels be
zitten, kan deze bestrijdings-
methode alleen tegen deze vlin
dersoort worden toegepast.
De rupsen, die uit de winter-
vlindereieren te voorschijn komen
zijn de zgn. trekmaden,die vooral
aan kersen en appelboomen, maar
ook aan andere vruchtboomen
zeer schadelijk kunnen worden
door het aanvreten der jonge
vruchten en door het vernielen
der bladeren.
In alle boomgaarden en tuinen,
waar in het afgeloopen voorjaar
de trekmaden zijn waargenomen,
dienen lijmbanden om de stam
men der boomen te worden aan
gelegd.
In mededeeling no. 3 van den
Plantenziektenkundigen Dienst
is de wijze van uitvoering nauw
keurig beschreven.
Daar het resultaat, dat men
bereiken zal, zeer afhankelijk is
van de kwaliteit (langen duur
van de kleefkracht) der gebruikte
lijm, bepale men zich tot de
aanschaffing van een der goede
handelssoorten.
Inlichtingen hierover worden
gaarne verstrekt door den Plan
tenziektenkundigen Dienst te
Wageningen en door de op ver
schillende plaatsen werkzame
ambtenaren van dezen Dienst.
DOOR DEN ROOK
BEDWELMD..
Dinsdagmiddig was een schoor
steenveger in de magazijnen van
de firma Vroom en Dreesman
te Leiden bezig met het reini
gen der rookgeleidingen. Daar
de man naar de meening van in
de zaak aanwezigen, wat al te
lang in den schoorsteen bleef,
werd een onderzoek ingesteld.
Hij werd in bewusteloozen toe
stand in een der rookgeleidin
gen gevonden. Wijl men ver-
geeische pogingen deed om het
bewustzijn terug te doen kee-
ren, werd de man per branchard
naar het Academisch Ziekenhuis
vervoerd. Daar werd zijn toe
stand zeer ernstig geacht.
DE AANVARING MET DE
„BATO II".
Voor het gerechtshof te 's-
Gravenhage heeft in hooger be
roep terecht gestaan de gezag
voerder op de motorsleepboot
„Bato II", wonende te Papen-
drecht, als appellant en geïnti
meerde van een vonnis der
recutbank te Middelburg, waar
bij hij tot een hechtenisstraf van
vier maanden was veroordeeld
wegens het aan ;ijn schuld te
wijten zijn, dat eenig vaartuig
zinkt welk feit iemands dood ten
gevolge heeft gehad. Onder de
gemeente Waarde is ie boot op
20 Januari 1924 in de Wester-
schelde in aanvaring gekomen,
waardoor een vrouw en vier kin
deren, die op de „Bato 10" wa
ren, verdronken.
Het O. M. bij monde van mr.
Del Campo eischte, nadat twee