DE GALEISLAAF.
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Wekelijkscb Overzicht,
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
33e Jaargang
Zaterdag 27 September 1924
Nummer 2965
fBBFILLBTeN.
Vakopleiding.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per post f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
TNo,020in BRESKENS p°'$4ro
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Hoe ook ten slotte de beraad
slagingen in de derde commissie
van den Volkenbond, die het
vraagstuk van ontwapening en
arbitrage onder handen heeft,
moge afioopen, dit schijnt wel
zeker, dat deze vijfde volken
bondsvergadering voor het vraag
stuk van den blijvenden vrede
een buitengewone beteekenis zal
krijgen. Tot nu toe is het altijd
een beetje gebleven bij het er
omheen praten. Nu worden ein
delijk definitieve en vaste rege
len overwogen en een procedure
vastgesteld, die in de plaats van
het geweld van den oorlog de
geschillen zal beslechten, welke
ieder oogenblik tusschen de sta
ten reizen kunnen.
Deze geschillen kunnen van
verschillenden aard zijn. En wan
neer men het ergens nog niet
over eens is geweest, dan is het
wel in de eerste plaats, of niet
alleen juridische, maar ook po
litieke geschillen voor beslechting
door arbitrage in aanmerking
zullen komen.
Maar dit geschil lijkt thans
finail uit den weg geruimd,
doordat men alle geschillen aan
arbitrage wil onderwerpen. De
vraag blijft alleen op welke wijze
de procedure gevoerd zal wor
den en voor welk lichaam. En
een tweede, nog belangrijker
vraag misschien is, of altijd ar
bitrage noodig zal zijn. Het is
toch mogelijk, dat de eene staat
de andere aanvalt zonder dat er
feitelijk een geschil bestaat. In
dit geval zou dus de Volken
bondsraad feitelijk niets anders
hebben te doen dan de aange
sloten staten, die zich tot hulp
verplicht hebben, op te roepen,
ten einde de vastgestelde sanc
ties toe te patsen en kan dus
feitelijk van arbitrage geen sprake
zijn.
Maar er zijn er die meenen,
dat ook dan nadat de aanval ge
stuit is, nog de zaak zelf aan
arbitrage zal moeten worden on
derworpen.
Het verschil is duidelijk, maar
zal toch in de piactijk wel tot
proporties worden teruggebracht.
Wie een ander wil aanvallen,
doet dat gewoonlijk onder een
of ander voorwendsel en fanta
seert of schept dus zelf een ge
schil, We hebben dat gezien,
toen indertijd Engeland de Zuid-
Afrikaansche republieken be
geerde. De aanvallende staat zal
zich dus altijd wel op een ge
schil beroepen, dat voor arbi
trage vatbaar is En zal dan het
bevoegde college dezen eisch
van arbitrage zonder meer kun
nen afwijzen f Men voelt oogen-
blikkelijk hoe gemakkelijk het
zich door zijn sympathieën of
antipathieën zal laten leiden. En
hier teekent zich dus al dade
lijk de beteekertis af, die het
voor den toekomstigen wereld
vrede en voor de positie van
allen volken hebben moeten, hoe
dat arbitrage college is samen
gesteld.
De bedoeling is, dat de Vol
kenbondsraad bet eerste woord
krijgt, dat wil zeggen, dat de
geschillen in eerste aanleg van
dezen Raad zullen gebracht wor
den en dat ook deze raad zal
beslissen wie aanvaller is.
Maar er openbaart zich in de
derde commissie ook een sterk
streven om den Raad niet het
laatste woord te laten en voor
wat de beslissing in zake het
geschil betreft, beroep op het
Hof van Internationale Justitie
in Den Haag of op een voor de
gelegenheid opzettelijk samen
gesteld college van arbiters,
open te laten. En de wensche-
lijkheid springt onmiddellijk in
het oog. De samenstelling van
den Volkenbondsraad maakt het
tot een politiek college. En het
is al erg genoeg, dat ee i der
gelijk college een zekere beslis
sing in eerste instantie kan ge
ven door vast te stellen, wie
aanvaller is.
Maar de duidelijke bepaling,
dat de Staat, die arbitrage wei
gert aanvaller is, ontneemt dit
gevaar zijn scherpen kant. Wan
neer echter de Raad een defi
nitieve beslissing kan geven in
10
Want hij, verstaat gij wel, was
te San Francisco, en bij is de
schuldige.
Ik zal bet bewijzen, met moeite,
maar, ik twijfel er niet aan, op
een onweerlegbare wijze.
Om de schuld van een ver
dachte vast te stellen, zijn tal
rijke en duidelijke aanwijzingen
van die schuld noodig. En hier
hebben wij niet alleen een schul
dige te vervolgen, wij hebben
de onschuld van een veroordeel
de te bewijzen. Er is driemaal
zooveel zekerheid noodig als
voor een gewone zaak.
Dat moet ons in vuur en vlam
brengen, Marenval. Want, hoe
moeilijker de taak is, des te
schitterender zal het succes zijn.
Zijt gij nog steeds bereid om
mij te helpen
Ja, zei Marenval, ondanks
alles 1
De Breton keek zijn metgezel
aan met vasten blik
Dat is goed 1 Gij zijt de man,
dien ik mij dacht. Wij zullen
slageu.
Hij nam zijn horloge
't Is nu een uur in den morgen.
Genoeg gepraat, voor een eerste
maal. Ons verbond is gesloten.
Mijn woord erop. Als er wat
uitgegeven moet worden, gaat
dit mij aan.
En als er gevaar is
Dan belast ik mij er mee,
zeide Tragomer.
Zij drukten elkaar de hand,
en door de binnendeur, gingen
zij de sociteit weer binnen.
II.
Den dag na Kerstmis, hield
het rijtuig van Cyprien Maren
val vroeg in den morgen stil
voor de buitendeur van het som
bere, stille huis in de rue des
Petits Champs No 47bis. Op een
gewichtigen toon zei de bezoeker
tot zijn koetsier
Pierre, laat het paard een
kwartiertje stapvoets loopen, het
is erg warm
Ik moet hier een poosje blij
ven, en er is werkelijk een
schrikkelijke tocht in deze
straat.
Hij zette den kraag van zijn
pels op en ging de binnenplaats
over. Daar achter verhief zich
een huis van een kloosterachtig
aanzien, met een gevel, zwart
van ouderdom, met vensters,
door blinden gesloten een stoep
de gerezen geschillen, dan is er
alle kans, dat de gerechtigheid
daarbij wel eens in het gedrang
kan komen. We hebben tot nu
toe van de Volkenbondsrecht
spraak niet veel fraais beleefd.
Mac Donald zelf heeft daaraan
nog herinnerd door op de beslis
sing in zake Opper-Silezie te
wijzen, waar toen de volkstem
ming die beslissen zou, ten voor-
deele van Duitschland uitviel,
de vroegere uitspraak werd te
niet gedaan en een nieuwe pro
cedure aangespannen om Polen
althans nog een deel van het
betwiste gebied te kunnen toe
stoppen. In de kwestie tusschen
Lithauen en Polen, dat de
Lithausche hoofdstad eenvoudig
inrekende, hebben de rechters
van de Volkenbond zich al even
min roemrijk gedragen.
En dat kan ook niet anders,
omdat de Volkenbond zelf, maar
vooral zijn raad, veel te veel
het lichaam was, dat, zooals de
Amerikaansche senator Johnson
het uitdrukte, den buit der over
winnaar had te verzekeren.
Maar dat maakt dan ook den
Volkenbondsraad ongeschikt om
als rechterlijk college te fungee-
ren. Reeds buitendien is zijn in
vloed veel te groot. Wanneer
het Volkenbondsverdrag thans
gewijzigd wordt overeenkomstig
de voorstellen, die in de derde
commissie aanhangig zijn, dan
wordt wel de internationale vre
destoestand veiliger verzekerd,
maar feitelijk ten koste van de
onafhankelijkheid en souvereini-
teit der kleine staten. De Vol
kenbondsraad wordt een soort
van politiemacht boven de sta
ten, die allerlei maatregelen kan
bevelen bij meerderheid van
stemmen althans in eerste instan
tie verschillende arbitrale beslis
singen nemen,internationale com
missies benoemen en aan de
staten hun gedrag voorschrijven.
Maar in den Volkenbondsraad
hebben de groote mogendheden
de beslissing en een vasten ze
tel, terwijl er uit de kleinere
een paar vertegenwoordigers
worden-bijgekozen. Wanneer men
dat bedenkt, dan wordt het ook
van vier treden, door den regen
uitgebeten, voerde naar den in
gang.
Marenval schelde, en het schel
len weerklonk door het huis, de
stilte als met een heiligschennend
geluid verbrekend.
Na een oogenblik bemerkte
de bezoeker, door de ruiten heen,
een oude bediende, die haastig
aan kwam loopen, en de deur
werd geopend. De bediende
scheen vroolijk verbaasdge
dienstig trok hij Marenval zijn
jas uit en zei op gemeenzamen
toon
Ja, meneer, de dames zijn thuis...
Zij zullen blij zijn meneer te
zien. Meneer is in lang niet
geweest.
Ze zijn zoo bedroefd, beste
Giraud. Zoo bedroefd, dat het
moeilijk is in gelijke stemming
te geraken. Hoe droevig men
zich ook zelf te moede voelt,
men vreest, als men tracht ze te
troosten, hare smart te belee-
digen.
Ja, meneer, dat is wel waar I
zei de bediende, terwijl hij het
hoofd boog. Haar smart ia on
troostbaar.
Maar hoe maken zij het met
haar gezondheid
Goed, meneer. O, als het
met den geest net zoo was.
duidelijk, waarom China een ze
tel in dien raad opeischt en
waarom Duitschland alleen tot
den bond wil treden, zoo het
eveneens toegang krijgt tot den
raad.
De eenige billijke en juiste
regeling zou natuurlijk zijn, dat
de Volkenbonds-aad telkens op
nieuw door de Volkenbondsver
gadering werd gekozen, zonder
dat bij de samenstelling met
groote en kleine mogendheden
rekening werd gehouden. Maar
dan zouden de groote mogend
heden zich natuurlijk beslist en
unaniem verzetten. Het spant er
nu al om, of ze zich, zoodra het
haar eigen aangelegenheden
raakt, aan de beslissingen van
den Raad willen onderwerpen.
Het geschil tusschen Griekenland
en Italië indertijd heeft dat wel
allerduidelijkst getoond en voor
het richlig werken van de rege
ling, die men thans uitdenkt,
niet al te veel hoop gegeven.
Misschien valt het nog mee.
Er dreigt nu weer een geschil
waarin Italië betiokken is. En
we zullen dus w.llicht kunnen
vergelijken. Maar heel zuiver is
die vergelijking niet. Achter-
Egypte, van wie Italië een baai
aan de Noord-Afrikaansche kust
eischt, staat Engeland, achter
Griekenland stond destijds nie
mand. Dat maakt wel eenig ver
schil. Maar voor den raad wordt
het geval er niet gemakkelijker
door.
Dan kan ze allicht meer ple
zier beleven van de Marokkaan-
sche affaire. Het heet, dat de
Spanjaarden vrede willen sluiten
met de Rifbewoners, die hen
zoo in het nauw brengen en die
dan hun land grootendeels te
rug zouden krijgen. Maar de
Spaansche officieren schijnen
zich daardoor in hun krijgsmans
eer aangetast te voelen. En er
is daarom wel kans, dat ze het
vredebegeerend directorium weg
jagen. In dat geval zou de Raad
wellicht, wanneer het tusschen
Marokko en Spanje niet noodig
is, tu.schen het Spaansche direc
torium en de Spaansche offi
cieren kunnen arbitreeren. Dat
Maar dat is zoo niet. Neen, dat
is zoo niet I Maar als meneer
zoo goed wil zijn binnen te
komen, zal ik de dames waar
schuwen.
Marenval trad een grooten
salon binnen, ietwat sober, van
ouderwetsche meubels voorzien.
Aan de muren hingen eenige
schilderijen van waarde, over
blijfselen van een merkwaardige
verzameling, waarvan de kost
baarste doeken achtereenvolgens
verkocht waren. In de hoeken
stonden leege glazen kasten.
Het was gemakkelijk te zien,
dat de bewoonster van het huis
zich gewoonlijk niet in dit ver
trek ophield.
Niets was er in aanwezig van
de voorwerpen, die twee intelli
gente en werkzame vrouwen
gewoonlijk hebben.
Alles was netjes, koud en
somber. Eene deur werd ge
opend, en de oude bediende
verscheen weer.
Als meneer zoo goed wil zijn
mij te volgen, mevrouw verzoekt
meneer, boven te komen.
Marenval besteeg de steenen
trap met gesmeed ijzeren leuning,
en op den overloop van de
eerste verdieping, kwam een
jong meisje, geheel in het zwart,
den bezoeker tegemoet,
hij zich met binnenlandsche aan
gelegenheden niet zou bemoeien,
weerspreken toch, zeggen de
Russen, de Zijdelingsche be
moeiing van den Volkenbond
met den opstand in Georgie.
Een der gevolgen van de
Fransche Revolutie was de op
heffing der gilden. Ofschoon de
wijze, waarop deze opheffing
plaats vond, niet bijzonder sym
pathiek was volgens de aan-
teekeningen zouden zij eenvou
dig zijn weggevaagd werd
toch algemeen begrepen, dat hier
instellingen verdwenen, die op
zijn zachtst gezegd uit den tijd
waren. En hoezeer men ook
moge erkennen, dat de gilden
destijds een sociale en een
economiiche taak te vervullen
hadden, thans is toch zeker ook
genoegzaam bewezen, dat de
taak van de gilden tot het ver
leden behoort en dat deze door
andere instituten en onder gansch
andere omstandigheden dient te
worden voortgezet.
Het economisch doel der gil
den mag als bekend worden
geacht. Het kwam in hoofdzaak
hierop neer, den verbruikers te
verzekeren, dat de leden der
gilden waren uiterst bekwame
vakliedendat zij waar zouden
leveren, die wel tot de beste
kwaliteit gerekend kou worden
en eindelijk den leden van het
gilde een behoorlijk bestaan te
verzekeren.
Het eerste bracht mede een
behoorlijke en technisch uiterst
ontwikkelde vakopleiding. In den
regel mochten de gildebroeders
hoogstens twee leerlingenhebben,
daar een grooter aantal toch
moeilijkheden zou opleveren voor
de wijze, waarop het ambacht
moest worden uitgeoefend.
Gemakkelijk hadden deze leer
lingen het dikwijls niet. Als
regel waren zij bij den meester
in den kost, .terwijl in de keu
ren" (voorschriften) soms ook
geregeld was wie hun eenlicha-
Marenval stond, een weinig
verlegen, tegenover mejuffrouw
deFréneuse.
Zij reikte hem glimlachend de
hand.
Maar welk een troostelooze
malancolie in de uitdrukking
van dat schoone gelaat 1
In die-fijne trekken lag een
smartelijke ernst uitgedrukt. Om
de zachte, diepe, zwarte oogen,
verzwakt door tranen, lagen
kringen/ Een bewonderenswaar
dig voorhoofd, met golvend blond
haar gekroond, dat achter het
hoofd was opgeknoopt, zonder
coquetterie, verleende dit fiere
gelaat een onvergetelijke no
blesse.' Marenval keek een
oogenblik zijn schoone bloed
verwante aan, schudde droevig
het hoofd, en zeide op vriende
lijken toon
Wel juffrouw Marie, altijd
nog even onredelijk
Altijd nog even ongelukkig,
meneer Marenval.
En uw moeder
U zult haar aanstonds zien.
Zij geleidde Cyprien in een
klein vertrek, in een soort heilig
dom, waar mevrouw de Fréneuse
alles bijeen had gebracht wat
haar aan haar zoon herinnerde.
(Wordt vervolgd.)