DE GALEISLAAF.
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Wekelljksch Overzicht,
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per poat f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer. 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
TNo.'BRESKENS
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
33e Jaargang
Zaterdag 30 Augustus 1924
Nummer 2957
Met kwaadwillige honden is
het slecht hazen vangen. Het
was wel goed geweest, wanneer
de Franschen daaraan gedacht
hadden, toen ze weigerden
Duitschland'» wensch te vervul
len en het Roergebied te ont
ruimen, maar integendeel de
aanvaarding hunner voorwaar
den eischten op straffe anders
de conferentie te doen mislukken
en de Duitschers daarmee voor
de bedreiging eener economische
ineenstorting te plaatsen. Mac
Donald heeft er in zijn brief
aan Herriot en Theuinis nog
eens de aandacht op gevestigd,
dat voor de bezetting van dit
gebied eiken rechtsgrond ont
breekt en zij bovendien de kan
sen van het plan-Dawes ernstig
bedreigt. De Duitschers hadden
dus niet heelemaal ongelijk, toen
ze de ontruiming vroegen. En
de wijze, waarop de minister
van financien in den Rijksdag
de overeenkomst van Londen
verdedigde, toont duidelijk, dat
alleen onder den dwang van het
gevaar, waarmee een weigering
en de mislukking der conferen
tie, Duitschland bedreigde, de
Duitsche instemming verkregen
werd. ,Het bedrijfsleven in het
bezette gebied", zoo zei de mi
nister, kan de lasten van de
overeenkomsten met de micum
niet langer dragen, zoodat in
geval van afbreken der onderhan
delingen een volledige oecono-
mische en sociale ineenstorting
in het Roergebied dreigde. Bij
een afwijzen van de overeen
komsten zou voorts de crediet-
nood onvermijdelijk toenemen
en het vertrouwen in de rente-
mark veidwijnen. Een vererge
ring van den credietnood zou
voorts een nieuwe krachtige toe
neming van de werkeloosheid
met zich sleepen. Ondanks alle
bedenkingen dwingt dus de to
tale toestand van Duitschland's
zakenleven tot het aanvaarden
van de overeenkomsten".
O I daar hield ik op h-m te
begrijpen en werd ik streng
voor hem.
Zoolang hij niets anders had
gedaan dan zijn kapitaal aan
spreken, vond ik hem onvoor
zichtig, maar ik had nog niets
op hem af te dingen.
Ieder heeft het recht om met
zijn geld te doen wat hij ver
kiest.
De een spaart op, de ander
verkwist het.
Dat is een kwestie van smaak.
Maar offers aan de zijnen op te
leggen, twee arme vrouwen tot
last zijn, en dat enkel om een
vroolijk leventje te leiden met
dametjes van twijfelachtige
deugd IDat vind ik wel wat
erg.
Ge zijt de eenige niet die dat
vindt, en al mijne raadgevingen
stemden overeen met uwe prin
cipes.
Jacques, medegesleept door
teugeliooze hartstochten, hield
geen rekening met mijn betoo
gingen. Hij antwoordde mij, dat
voor mij moraal gemakkelijk
was, want ik liet die steunen op
honderdduizend francs rente, dat
Dit wil nu nog wel niet zeg
gen, dat Duitschland in de po
sitie van een kwaadwilligen hond
gebracht is, met wien het slecht
hazen vangen is. Maar het be-
teekent wel, dat de toestemming
niet geheel vrijwillig gegeven is
en dat dit op de medewerking
van het Duitsche volk bij de
uitvoering der Dawes-rapporten
van invloed moet zijn. En het
gevaarlijkste is, dat juist in die
kringen, op wier medewerking
men het meest is aangewezen,
de tegenstand zich het krachtigst
laat gelden. Want het zijn toch
tenslotte de grootindustrieelen
en reeders en bankiers en zaken-
menschen en agrariërs, die met
de arbeiders de milliarden moe
ten formeeren, door Duitschland
in het vervolg jaarlijks uit te
betalen. En deze leide-s van het
oeconomische leven behoor en
voor een zeer groot deel tot de
Duitsch Nationalen, die vrijwel
vijandig tegenover de Londen-
sche overeenkomsten staan. Hun
tegenstand heeft zelfs de goed
keuring dier overeenkomsten be
dreigd, omdat zonder hun mede
werking in den Rijksdag geen
meerderheid van 2/3 te vinden
was, benoodigd voor een grond
wetswijziging door de nieuwe
spoorwegwet en de nieuwe wijze
van exploitatie der spoorwegen
noodig geworden.-
Want de milliarden, die
Duitschland zal hebben op te
brengen, zullen moeten komen
uit de spoorwegen, uit een hypo
theek op de Duitsche nijverheid,
uit belastingen op spoo-weg
transporten en uit de algemeene
rijksbegrooting. En de Duitsche
spoorwegen vormen dus als 't
ware een onderpand en zullen
mede onder buitenlandsche con
trole komen.
En het is deze buitenlandsche
controle, waartegen de Duitsche
Nationalen vooral bezwaar heb
ben, nu er niet eens het voor
deel van een oogenblikkelijke
ontruiming van het Roer-gebied
tegenover staat. Maar de rijks-
grondwet geeft den president
de rijken licht een geregeld
leven kunnen voorpreken aan
hen, die geen geld hebben en
dat hij voorzeker, indien hij
geen schulden behoefde temaken,
de gelukkigste der menschen
zou zijn. En hij maakte ze, daar
weet ik van mee te spreken.
Hij zou mijn kas geheel uitgeput
hebben, indien hij er naar wel
gevallen over had kunnen be
schikken, maar ofschoon ik
machtig veel van hem hield,
moest ik zijn zucht tot leenen
temperen, want ik merkte spoe
dig, dat hij mij in geldverlegen
heid zou brengen, zonder er zelf
uit te geraken. En dan had
mevrouw de Fréntuse mij ge
smeekt, Jacques' losbandig leven
niet te vergemakkelijken door
hem met mijn geld bij te staan.
Bestonden er destijds geen
huwelijksplannen tusschen me
juffrouw de Fréneuse en u
Tragomer verbleekte. Zijn
gelaat betrok en teekende smart.
Het blauw zijner oogen versom
berde als een watervlakte, waar
een donkere wolk over heen
trekt.
Zijn stem daalde en hij zei
Gij herinnert mij daar een der
wreedste oogenblikken van mijn
leven. Ja, ik beminde Marie de
Fréneuse, ik heb haar nog lief.
Ik zou met haar trouwen toen
het onheil plaats had. Ik zie nog
der republiek het recht de over
eenkomsten van Londen niette
min te onderteekenen. En aange
zien een rijksdagontbinding, die
door den voortgezetten tegen
stand der Duitsche Nationalen
onvermijdelijk zou worden, deze
partij in dit geval niet erg voor-
deelig zou worden, voelden de
heeren zich niet heel zeker.
Hun instemming ging in elk
geval niet van harte, terwijl ook
de rest van het Duitsche volk
zich in meer of mindere mate
in de positie voelde van iemand,
wien men zijn geld of zijn leven
vraagt en die dan tenslotte toch
maar liever zijn geld afgeeft.
En deze stemming hadden de
Franschen kunnen voorkomen
door ten opzichte van de ontrui
ming van het Roer-gebied wat
minder stijf op hun stuk te blijven
staan. Maar het Poincarisme
werkt nog altijd na. De debatten
in de Fransche Kamer naar aan
leiding van de overeenkomsten
van Londen gevoerd, bewijzen
het. Het is het Fransche impe
rialisme, dat zich ook onder het
radicaal socialistischbewind weet
te handhaven.
Want Herriot moge nog zoo
nadrukkelijk verzekeren, dat
Frankrijk niet anders dan zijn
veiligheid en zijn recht zoekt
en alle gedachte aan overheer-
sching het vreemd is, de ge
beurtenissen der laatste jaren
bewijzen te onmiddellijk het te-
gendeeldandatde tegenwoordige
ministerpresident de werkelijke
bedoelingen en het innerste ver
langen van Frankrijk uitspreekt.
De Fransche behoefte om een
rol te spelen, die niet in over
eenstemming is met zijn natuur
lijke machtspositie en de Fran
sche expansiezucht hebben Eu
ropa de eeuwen door al heel
wat onrust gebracht en doen
zich ook thans nog gelden. En
dat niet enkel tegenover Duitsch
land en in Europa.
Toen indertijd Duitschland in
Marokko de Fransche expansie-
zucht in den weg had en ook
zijn deel in dat nog onafhanke-
de moeder van Jacques op zeke
ren morgen bij mij komen, half
krankzinnig van smart en schrik;
ze wierp zich op een canapé in
mijn salon, want haar beenen
kouden haar niet meer dragen,
en hevig snikkend zei zij tot mij
Jacques is zoo even gearresteerd!
De moord op Lea Perelli was
dus ontdekt.
Ja. men had in de kamer van
Lea een vrouw gevonden, door
een revolverschot gedood en
wier gelaat onkenbaar was ge
maakt door de wonde.
Een vrouw 1 herhaalde Maren-
val, zeer geïntrigeerd door den
vorm van dien zin en door den
toon waarop Tragomer hem
had gezegd. Zoudt gij er dan
aan twijfelen, dat de doodeLea
Perelli was
Tragomer boog ernstig het
hoofd.
Ik twijfel er aan.
Maar, mijn waarde, hernam
Marenval levendig, waarom hebt
ge dat niet eerder gezegd? Na
verloop van een jaar komt gij
zoo'n buitengewone overtuiging
uitspreken Wie heeft u belet
op het oogenblik van het proces
te spreken
Ik had toen nog de redenen
niet tot twijfel, die ik thans heb,
En welke zijn uwe redenen
Duivels 1 Ge brengt me buiten
me zelf met uw koelbloedigheid,
lijke gebied opeischte, groeide
uit het daaruit ontstane conflict,
een van de voornaamste oorza
ken van den wereldoorlog, hoe
wel Duitschland tegenover de
gezamenlijke actie van Engeland
en Frankrijk Marokko toch aan
de Franschen moest overlaten.
Nu na den oorlog Duitschland
als politieke factor geëlimineerd
is en Frankrijk Marokko bij
zijn Afrikaansch gebied heeft
ingelijfd, dreigt nu daaruit een
nieuw, schoon heelwat minder
gevaarlijk conflict.
Het is nog zoo ver niet en
Spanje's zwakte maakt het mo
gelijk, dat het conflict eindigt,
voor het nog recht begonnen is.
Maar de tegenstand, die Spanje
thans in Marokko niet baas kan
worden, wijst er wel op, dat het
niet Frankrijk's schuld zal zijn
wanneer dat conflict vermeden
wordt. De Franschen, die Ma
rokko als hun gebied beschou
wen, kunnen het -niet goed zet
ten, dat op een deel ervan door
Spanje beslag gelegd is. En ze
ontzien daarom geen moeite om
de Spanjaarden er weer uit te
dringen. Daartoe gebruiken ze
tot nu toe nog geen rechtstreek-
sche middelen, maar de hulp
der Rifbewoners, die ze in hun
verzet aanmoedigden en steunen.
Houdt dat verzet aan, dan zul
len ze wegens het gevaar, dat
de voortdurende onrust van hun
aangrenzende gebieden oplevert,
wel tu8schenbeide moeten ko
men. En voorloopig is er nog
weinig kans, dat de Spanjaarden
het meester worden. Het Spaan-
sche volk is het Marokkaansche
avontuur sinds lang rape. En
ook voor het Spaansche leger,
dat naar Marokko gezonden
wordt, geldt, dat het met kwaad
willige honden slecht hazen van
gen is. Maar voor den Spaan-
schen staat en niet het minst
ook voor de Spaansche monar
chie dreigt daaruit een ernstig
gevaar.
Gij vertelt dingen, die iemand
geheel in de war brengen, net
als iemand, die het programma
van een schouwburg leest. Waar
om gelooft gij dat Jacques de
Fréneuse Lea Perelli niet heeft
gedood
Heel eenvoudig omdat Lea
Perelli leeft.
Ditmaal stond Marenval ver
stomd.
Hij opende den mond, maar
geen geluid kwam over zijne
lippen. Hij zette groote oogen
op, het knikken van zijn hoofd
en het met kracht slaan van zijn
handen op de tafel verrieden
zijn ontroering.
Maar Tragomer liet hem niet
tot zich zelf komen, hij herhaalde
terstond
Lea Perelli leeft. Ik heb haar
ontmoet te San Francisco, drie
maanden geleden, en omdat ik
de overtuiging had, dat ik tegen
over haar stond, brak ik mijn
reis af en keerde naar Frankrijk
terug.
De geestdrift, die dit verhaal
in Marenval opwekte, was sterker
dan zijn twijfelzucht. Hij stond
op en liep de eetzaal binnen, op
afgebroken toon zeggend
Ongelooflijk 1 Buitengewoon 1
Die duivelsche Tragomer I O I
nu begrijp ik, dat hij de anderen
heeft weggestuurd.
Wat een praatjet zou dat
De dijkages en zeewerin
gen in 't land van Cadzand.
III.
De plek, waar wij in onzen
voorgenomen uitstap de zee
bereiken, is genoemd de West
nol en ligt op het grondgebied
Groede. Wij bevinden ons op
het uiteinde (jer reeks zeewe
ringen van dé Nieuwe Sluis, een
uitgelezen plaats om te kampen;
een euvel echter waarin de lief
hebbers zich moeten schikken is
het bijna volslagen gebrek aan
zuiver drinkbaar water. Daar
voor zullen zij moeten kloppen
in het naburig huisje van den
jachtwachter, die den vreemden
bezoeker volgaarne van dienst
zal zijn. Uitgestrekte stil
staande wateren zijn op den
derrieachtigen grond van 't
land van Cadzand wel voorhan
den, maar het gebruik er van
zou oorzaak hunnen zijn van een
lichte aandoening van de zoo
zeer beruchte polderkoorts, vroe
ger de karakteristieke ziekte, die
regelmatig in de streek voor
kwam, maar thans nagenoeg
volledig overwonnen is en anders
geen het minste gevaar voor den
vreemdeling oplevert. Het beste
bewijs voor de degelijke resul
taten dooi de Wateringen be
komen.
Het strand valt op door zijn
stekelig uitzicht. Wie de kust-
versterkingen van Z.-Vlaanderen
gaat bezichtigen, zal die prach
tige steenen bekleedingen niet
terugvinden op de Belgische
badplaatsen voorhanden. Het
zijn zeer eenvoudige en prak
tische werken, en als wij de
archieven moeten gelooven,tame
lijk gelijkend op degene die
voortijds de monniken der Cis-
tertiënzerabdijen hebben ge
bouwd.
De dijk verheft zich minstens
anderhalve meter boven de hoog
ste watergetijen, zoodat men bij
'n buitengewonen vloed genood
zaakt is al de werken te verhoo-
gen. Aan beide zijden van de
kruin, die gewoonlijk een breedte
vae 2,5 M. beslaat, is een talud
van ongelijke schuinte, het eene
zeer steil langs den binnenkant,
gegeven hebben I Dat is me een
zaakje 1
Chiistian, zeer kalm, liet hem
stil uiting geven aan zijn ver
bazing. Hij wachtte tot zijn
hoorder bij hem was terugge
keerd, gedreven door zijn bran
dende nieuwsgierigheid. Hij keek
hem niet aan. Hij scheen met
den blik een zeer ver verwijderd
vizioen te volgen, en een droevig
lachje gleed over zijn lippen.
Hij zei langzaam
Wanneer ik bedenk, dat Jacques
te midden van bandieten is, op
gesloten in een bagno, voor een
misdaad die hij niet heeft begaan,
maakt zich een diepe droef heid
van mij meester.
Is er ontzettender lot te be
denken dan dat van een onge
lukkige, wien men op heftige
wijze zijn schuld bevestigt, wien
men die bewijst, die men in een
cel werpt, afgesloten van de we
reld, en die, terwijl men hem
beleedigt in het kabinet van den
rechter van instructie, op de
banken van het Hof van Assises,
terwijl hij in het publiek den
moreelen en physieken dood
strijd voert van het wreedste
martelaarschap, tegenover an
deren en tegenover zich zelf tot
gek wordens toe herhaalt;
(Wordt vervolgd.)