ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN Wekelljkscb Overzicht De Z.-Vlaamsohe Waterleiding. BRESKENSCHE COURANT VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 franco per po«t f 1,40 A d v e r t e n t i e p r ij s v a n 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever E. BOOM—BLIEK TNo,02°in breskens Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur 33e Jaargang Zaterdag 7 Juni 1924 Nummer 2934 Uit hootde van het Pinksterfeest ver schijnt a.s. Dinsdagavond ons blad niet. De Uitgever. Een der vele fouten van het verdrag van Versailles is zeker wel, dat het de overwonnenen zoo lang onder de voogdij en de controle der overwinnaars houdt. Onder den indruk van de geleden nederlaag en in het bewustiijn der oogenblikkelijke machteloosheid is een verslagen volk gemakkelijk bereid zich aan dergelijke voogdij te onder werpen. Maar deze indruk ver vaagt langzamerhand, het zelf bewustzijn keert terug, ook al voelt men zich nog zwak, men ziet zich niet meer in de ver houding van den verslagene tot den sterkere, die overwinnaar bleef en de band der onderhoo- righeid, die eerst nauwelijks ge voeld werd, begint te knellen en wordt als een smadelijken en onwaardigen druk gevoeld. Daarom moet een vredesverdrag, wil het goed werken en een werkelijken vrede brengen, zijn werkzaamheid en draagkracht niet te ver uitstrekken, maar zoo ingericht worden, dat het een snelle terugkeer tot normale verhoudingen mogelijk maakt en binnen den tijd, waain de indruk van de geleden nederlaag ver vaagt en het zellbewustzijn van het overwonnen volk herleeft, de druk en de staat van onder worpenheid weg neemt. In het verdrag van Versailles is dat niet gebeurd en kon het ook niet gebeuren, omdat het juiit de bedoeling der overwin naars was, dezen staat van on derworpenheid en machteloos heid voor Duitschland te doen voortduren. De machtsverhou ding, door de overwinning der Entente geschapen, moest zoo goed mogelijk blijvend besten digd worden door Duitschland ondanks zijn sterke en numme- rieke meerderheid en zijn oeco- nomische en intellectueele positie in de tweederangs-positie te houden, waarin het tegenover zwakkere staten en volken ten gevolge van de nederlaag ge- 5. (Belangwekkende processen in den loop der tijden). EEN GEVAARLIJKE GIFTMENG- STEK DE MARKIEZIN DE BRINVILLIERS (1676). Zij werd veroorddeeld om openlijk in het hemd der mis dadigers, dragend een zwaren toorts, boete te doen op de voorplaats van het Hotel Dieu te Parijs en daar alle haar zonden luid in het openbaar te beken nen vervolgens zou zij onthoofd worden en haar lichaam worden verbrand. De straf is in al de wreedheid dier dagen aan haar voltrokken; het Parijsche volk, anders, gelijk ooggetuigen verzekeren, niet ongevoelig, had een zekere af schuw van deze zoo teere en frêle vrouw, die niet minder dan drie geslaagde en ettelijke mis- raakt was. De bedoeling was wellicht begrijpelijk. Maar de gevolgen zijn het dan ook even zeer. En de geallieerde mogend heden doen verkeerd zich daar over te verwonderen. Want ze moesten zich in dit geval nog nadrukkelijker en spoediger openbaren, nu Duitschland uit de versuffing van den ontvangen slag ontwaakt, begrijpen zij, dat het niet de eigen zwakheid maar het te hoop loopen van al zijn tegenstanders was, dat het de nederlaag bezorgde. Het zellbewustzijn groeide op nieuw en richtte zich te krach tiger op bij de gedachte, dat tegen meer dan een halve we reld de strijd gestreden was. Een botsing met de nog steeds voortdurende druk en verzet te gen de nog altijd uitgeoefende voogdij kon niet uitblijven. En een sterke groei van het natio nalisme, een langzamerhand ont stane maar in steeds sneller tempo zich ontwikkelende re vanche-gedachte moesten er het onvermijdelijke gevolg van zijn. De gebeurtenissen van de laatste maanden en weken hebben het ons in niet te miskennen duide lijkheid bewezen. De Duitsche-nationale met hun broeders de Duitsch-Volkischen, in 1918 nauwelijks in staat en vaak bevreesd ich te laten hooren, voeren in Duitschland weer den boventoon. En het zal enkel aan het haistarrig verzet van het Centrum te dan ken zijn, wanneer zij er niet in slagen een regeering te vormen, die vrijwel in openlijke vijandig heid zich tegen de overwinnaars van 1918 ke?rt. Nog eens, de geallieerde regeeringen en vol ken doen verkeerd zich daar over te verwonderen. En het zou te wenschen zijn, dat vooral mannen als Mac Donald dit be grepen. Mac Donald en zijn collega's willen ongetwijfeld den vrede enhetspoedigherstel van Europa Het is ook wel begrijpelijk, dat ze beiden door het veldwinnen der nationalistische beweging in Duitschland in gevaar gebracht zien. Maar wanneer dat zoo is, dan moesten ze beter hun best doen de oorzaken van dat veld winnen zooveel mogelijk weg te nemen. En door het gebruiken van geweldmethodes tegenover lukte pogingen tot moord op haar geweten had. Pirot ver gezelde haar, gelijk hij haar beloofd had, tot op het schavot; tot op het laatste oogenblik ver leende hij haar geestelijken bij stand tot op het moment, dat de bijl van den scherprechter, geoefend als deze was, met een enkelen slag het vonnis voltrok, gevoelde zij hem in haar nabij heid. Dat heeft haar rustig de straf, haar door de wrekende menschheid opgelegd, doen aan vaarden. Welk een opzicht dit proces te Parijs wekte, blijkt duidelijk uit de geschriften van de gees tige schrijfster, die wij in Ma dame de Sévigné kennen. Vier uren, zoo getuigt zij, heeft de markiezin de Brinvilliers noodig gehad om aan de rechters een verhaal te doen van haar schuld en haar levenbij alle haar pogingen tot vergiftiging waren liefde, wraak en het verbergen van misdaden dooreengemengd. Zij die de executie gezien heb ben, zeiden dat zij het schavot Duitschland gebeurt dat zeker niet. Alleen wanneer men Duitsch land zooveel mogelijk vrijlaat en van de voogdij ontheft, die het na zooveel jaren na den vrede als een vernedering een wraakneming en een opzettelijke neerdrukking en belemmering gaat voelen, kan men een na tuurlijke ontwikkeling in de rich ting van vredelievendheid en vriendschappelijke gezindheid te genover het overig Europa ver wachten. Maar tot nu toe schijnt zelfs de Engelsche arbeidersre- geering dat niet duidelijk in te zien. En zoo brengen Mac Do nald 's voorliefde voor ontwa pening hem er toe nadrukke lijker en op bevelender toon dan noodig was de hernieuwde militaire controle over Duitsch land te eischen, ten einde Duitsch land 's ontwapening te verze keren. Maar dit is niet den weg waar langs werkelijk blijvende ontwa pening kan verkregen worden. Een volk dat gedwongen wordt zich te ontwapenen, dringt men juist den weg naar sterker be wapening op. Want het is im mers van zelf sprekend dat men een dergelijke afhankelijke po sitie toch niet blijvend van Duitschland kan handhaven. Lloyd George begreep het wel. Een volk van 60 millioen, zei hij terecht, is niet door welk geweld ook, in blijvende onder- hoorigheid te houden. En daar om zou het zoo bitter hard noo dig zijn juist voor de rust en de toekomst van Europa, dat men duidelijk een anderen weg zocht. De jongste nota van den ge- zantenraad op den Duitsche nota inzake de militaire controle kanden Duitsch-nationalenslechts nieuwe wind in de zeilen blazen en de positie van de oogenblik kelijke regeering verzwakken. Nieuwe verkiezingen, waarover die regeering deakt, zouden, op dit oogenblik gehouden, dit on getwijfeld bevestigen. En al heeft men op 't oogen blik van een wraakzuchtig Duitschland nog niets te vree zen, het herstel kan het geducht te genhouden en voor de toekomst vormt het een vreeselijk gevaar. De verhouding waarin Rusland tot het overig Europa staat, moedig had bestegen. Zij bracht er ruim een half uur op door, omdat, naar de zeden van dien tijd, de beul eerst, gelijk het in de volksuitdrukking heette, haar toiliet moest maken. In het bij zonder haar dik haar geheel moest afsnijden. Parijs is nooit, aldus de Sévigné, zoo vol be langstelling geweest. .Ikhebop de brug van Nótre Dame ge staan en ik heb niet anders gezien dan een groote muts, die de Brinvilliers vermoedelijk uit schaamte zooveel mogelijk over haar hoofd trok". Het voorlezen van het vonnis verschrikte haar; zij begreep de daarin gebruikte uitdrukkingen natuurlijk niet allezij vroeg het ten tweede male te lezen, hetgeen geschied de. De wagen, waarin zij eerst naar het Hotel Dieu, vervolgens naar het schavot werd gebracht, was klein, ongemakkelijkde Brinvilliers en haar biechtvader vonden er slechts plaats aan de voeten van den beul, terwijl de helper van den beul het span paarden mende. De aandiang moet dat gevaar nog geducht versterken. Krassin doet nu wel erg uit de hoogte tegen Duitsch land, dreigt het zelts met een soort oeconomische boycot nu het in het Duitsch-Russisch con flict Rusland's zin niet wil doen. Maar op den duur zoeken deze twee, de beide paria's in de huidige volkeren-samenleving elkaar toih tegenover de alles overheerschende macht der En tente. De Entente zelf weet dat wel. Benesj's nieuwe poging om de kleine Entente door de opname van Polen sterker tegen Rusland te concentreeren is er een nieuw bewijs van. Dat de Duitsch-na- tionalen, die in Duitschland op de toekomst schijnen beslag te zullen leggen, zoo besliste vij anden van het communisme zijn, doet daartoe niets al. Ofschoon ongetwijfeld deze partij ook het herstel van de jonkerheerschappij in Duitschland nastreeft, haar kracht en invloed zijn het ge volg van haar nationalistische tendenzen. En haar eerste doel zal steeds nadrukkelijker worden, het herstel van Duitschland's macht en de nederlaag van Frankrijk. Om dat te bereiken zal ze ook communistische hulp gretig aanvaarden. Ze heeft daartoe Rusland's militaire hulp niet noodig. Een bondgenootschap met Rusland zal reeds voldoende zijn om een anti-Duitsche com binatie als in den afgeloopen oorlog de overwinning behaalde, te verhinderen en Duitschland's vijanden in de eerste plaats Frankrijk isoleeren. De Fran- schen mogen zich voor gewaar schuwd houden. Maar willen ze die waarschu wing ter harte nemen, dan moe ten ze dat niet toonen in het zoeken van eigen veiligheid door een steeds zwaarderen druk op Duitschland die den haat aan wakkert. Het is de verkeerde weg. Een volk van 60, straks van 70 millioen laat zich niet blijvend dwingen. De weg der verzoening is de eenig moge lijke. ook om het schavot was zoo groot, dat slechts met moeite 't schavot kon worden genaderd en bestegen. Men had de on- kieschheid gehad om Degrais aan te wijzen als degene, die met zijn soldaten de gevangene moest bewaken. Trouwens, deze verhalen lezende, vraagt men zich af of een wel-overlegde poging tot ontsnapping, door haar bloedverwanten voorbereid, zoo onmogelijk zou zijn geweest. Parijs heeft wel stouter stukjes in die dagen aanschouwd 1 En Penautier Ook tegen dezen werd het proces voort gezet, maar zonder eenig succes. Men kon alle mogelijke vermoe dens koesteren tegen den gene- raal-ontvanger, die overigens door minister Colbert als zeer bekwaam werd geroemd en wiens positie zonderling ge noeg door het gebeurde niet geschaad werd. Maar men kon, zoo hij al iets misdaan had, hem niets bewijzen. Zeker, hij nad St. Croix gekend, met hem ver keerd, maar wat beteekende dat? MIJNHARDT's StaaJ-Tabletten 90« Maag-Tabletten 75" Zenuw-Tabletten 75" Laxeer-Tabletten 60" Hoofdpijn-Tabletten 60« e. Bij Apoth. en Drogisten. Het gaat goed met de voor bereiding van de Zeeuwsch- Vlaamsche Waterleiding! De reeds toegetreden gemeen ten vertegenwooidigen de helft van de bevolking van Zeeuwsch- Vlaanderen. Maar het kon nog beter 1 Het Zeeuwsch-Vlaamsch Wa terleiding-Comité heeft daarom door het Rijksbureau voor Drink watervoorziening een propagan- dageschriftje laten samenstellen, dat door tusschenkomst van de Gemeentebesturen zooveel moge lijk in elk gezin van ons ge- heele gewest zal gebracht wor den. Het doel van het boekje is, de bevolking een duidelijk be grip van de groote hygiënischs en economisch belangen eener waterleiding te geven. Door aardige kiekjes wordt een en ander toegelicht. Maar tevens is uiteengezet op elke wijze de gemeente-financiën buiten den geheelen opzet zijn gehouden, waardoor belastingverhooging is uitgesloten. Na een korte inleiding wordt vermeld hoe het op het oogen blik met de watervoorziening in Zeeuwsch-Vlaanderen staat. De gevaren en gebreken van regen-, sloot-, zak- en welwater worden beschreven. Daarna wordt het groote be lang van een betere drinkwater voorziening besproken, zoowel voor menseh en dier als voor industrie en middenstandsbedrij- ven, terwijl bij brand een water leiding van het allergrootste be lang is. Dan is er nog een factor die niet direct in geld is om te zetten, maar die toch zeker ern stig meespreekt, n.l. het groote gemak voor vrouwen en meisjes die niet meer tnaar de pomp" behoeven te loopen, doch in huis slechts een kraantje hebben te openen om steeds goed en vol doende water bij de hand te hebben. Hij had op St. Croix' verzoek, en zulks onder een aangenomen naam, aan het echtpaar de Brinvilliers geld geleend, en een deel dier schuld door zijn zaak gelastigde laten innen, maar hij had dat gedaan om St. Croix een genoegen te doen, Penau tier, zoo hij even schuldig was als de markiezin, was ongetwij feld veel behendiger en voor zichtiger en kon niet lang in arrest gehouden worden korten tijd nadat de markiezin de Brin villiers het schavot had bestegen en de zorg voor haar kinderen die zij oprecht liefhad, maar die zij desalniettemin toch had gepoogd te vergiftigen aan haar zuster en aan haar biecht vader had opgedragen, liep hij weer vrij door de Parijsche straten en verheugde zich in 't aanzien van zijn functie I Wordt vervolgd met JUST1TIEELE DWALINGEN,

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1924 | | pagina 1