ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Woensdag 7 Mei 1924
33e Jaargang
Nummer 2925
De opening van de
R. H. B. School
te Oostburg.
Ingezonden Mededeeling.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per poet f 1,40
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Telefoon
No. 21
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
BRESKENS
Postgiro
17704
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Met een enkel woord hebben
we reeds in ons vorige nummer
geschreven over deze plechtige
opening. Thans willen we ons
verslag vervolgen.
Om half drie vereenigden zich
in het gymnastieklokaal, waar
de opening zou plaats hebben,
de door het Gemeentebestuur
van Oostburg genoodigden, als
mede de leeraren der school
met hunne leerlingen
Te 3 uur arriveerden met de
extra tram Z. Ex. den Minister
van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, dr. J. Th. de Visser
en zijne Echtgenoote, de Com
missaris der Koningin jhr. Mr.
J. W. Quarles van Ulford, de
Inspecteur van het L. Onderwijs,
terwijl de heerj. N. Pattist, de In
specteur van hetMiddelb. Onder
wijs, dr. Coops, reeds aanwezig
was. Het Gemeentebestuur, de
Directeur, alsmede het Comité
was aanwezig om de hooge
gasten te ontvangen. Aan den
ingang van het gebouw werd
Mevrouw de Visser een bouquet
aangeboden door een der leer
lingen van de school, de jonge
juffrouw Odink. Bij het binnen
treden van het gymnastieklokaal
werd hen door de leerlingen het
Wilhelmus toegezongen.
De Gemeentesecretaris, de
heer de Hullu, sprak de ope
ningsrede uit namens den Bur
gemeester, die wegens droeve
familieomstandigheden niet aan
wezig kon zijn.
Namens het Gemeentebestuur
heette hij allen welkom. Waar
de Minister ook bij de opening
der lessen is tegenwoordig wil
len zijn, woidt het des te meer
op prijs gesteld, hij ook nu we
der is gekomen bij het in ge
bruik nemen van het blijvend
gebouw. In deze openingsrede
werd herdacht het ontstaan en
de ontwikkeling der school. Be
gonnen met 66 leerlingen, be
draagt thans hst aantal 138,
i.
(Belangwwekkende processen in
den loop der tijden)
DE VALSCHE MARTIN GUERRE.
Alle eeuwen door, ondanks
geheel verschillende toestanden
van beschaving en ontwikkeling,
zijn vrijwel dezelfde hartstoch
ten te constateeren, die de
menschen geleid en bewogen
hebbendorst naar bezit, naar
eer, naar macht. En alle eeuwen
door hebben misdaden plaats
gehad om een dezer of wel
enkele dezer te zamen te ver
krijgen. Somwijlen zijn het
minder de misdaden zeiven dan
de omstandigheden, waaronder
zij werden bedreven en de wijze
waarop, die het daaruit voort
vloeiend proces belangwekkend
maken. En dengene, die een
blik werpt op de meest bekende
dezer processen, op die, welke
soms door het toeval, soms 'op
zettelijk aan de vergetelheid
zijn ontrukt, valt het op, dat
ook op het gebied van misdaad
en slechtheid er weinig nieuws
ia onder de zon" I
welke van nu af in het nieuwe
gebouw kunnen worden onderge
bracht. Dank werd gebracht aan
den Minister voor zijn mede
werking, zoomede aan den Com
missaris der Koningin, het Op
richtingscomité, de Gemeente
besturen en allen die hebben
medegewerkt tot stichting der
school. Hierna verzocht spreker
den Minister het gebouw te
openen.
De Minister hiertoe overgaande
zegt, dat het in den aard der
zaak ligt, dat een instituut van
Onderwijs door den Minister van
Onderwijs met blijdschap wordt
begroet, inzonderheid deze school
daar het de eerste is van Mid
delbaar Onderwijs en voorberei
dend Hooger Onderwijs in dit
deel van ons land. Het brengt
vele kinderen dezer streek niet
in de noodzakelijkheid elders
dan bij hunne ouders onderdak
te verkrijgen. Deze stichting is
het bewijs van eenheid der meest
verschillende richtingen op maat
schappelijk en kerkelijk gebied.
Het is een unicum in ons va
derland. Dit stemt tot blijdschap.
Het Nederlandsche gevoel
spreekt sterk hieruit. Spreker
juicht het toe, dat men in dit
deel van ons land kan spreken
van een eigen Nedeilandsche,
Vaderlandsche Burgerschool.
Het was gelukkig, dat nog
juist voor het noodlottig besluit,
hetwelk door de Regeering
moest genomen worden, wegens
finantiën, om geen gelden meer
beschikbaar te stellen voor nieuwe
Burgerscholen, dat deze school
nogkon worden .binnengebracht"
Dit stemt dezen dag tot bijzon
deren blijdschap.
Tot het essentieele der zaak
overgaande toont spreker aan
de beteekenis der school, die
door het opkomend geslacht
wordt bezocht, en een schoone
toekomst voor zich heeft. Men
kan na afloop dezer voorberei
dende school direct trachten in
het practische leven zijn brood
te verdienen of men kan zich
begeven naar de technische
hooge school te Delft, of voor
hen die het doctoraat willen be
In de jaren, dat de mogelijk
heid van telegraaf of telefoon
zelfs niet kon worden voorzien
dat aan een burgerlijken stand
om de identiteit van de indivi
duen vast te stellen, nog niet
werd gedachtdat de diligen
ces in het meerendeel zelfs'voor
de beschaafde landen nog een
onbekend iets waren, traden in
het stadje Artigat van de dio
cees Rieux in Frankrijk (tegen
woordig de hoofdstad van het
gelijkmatige kanton van het
departement der Haute Garonne)
twee kinderen in het huwelijk
de elfjarige Martin Guerre kn
de tienjarige Bertrande de Rolz.
Ons schijnt een dergelijk kinder
huwelijk niet alleen zonderling,
maar tegelijk monstrueus in die
dagen echter was het geen zeld
zaam voorkomend iets. De vor-
sten-huwelijkcn, gelijk de ge
schiedenis ons maar al te zeer
leert, hadden het voorbeeld in
dezen gegevende aristocratie
was de vorsten nagevolgd, en
in tal van streken waren het
weer de gegoede burgerlijke
familiën, die de voetsporen der
aristocratie wenschten te druk
ken. Wat van vele dergelijke
kinderhuwelijken te verwachten
viel, bleef ook hier niet uit
schoon alle de gebruike
halen in de natuurkunde, wis
kunde of medicijnen geeft hen
toegang tot de velschillende uni
versiteiten, dank zij den genialen
blik van Thorbecke,;. die de wet
op het onderwijs ii. het leven
riep, waarvan wij dankbaar de
vruchten plukken.
Ook ten opzichte van het
opvoedingsprobleem der rijpere
jeugd neemt de Burgerschool
een bijzonderen plaats is. Het
is een moeilijk vraagstuk hoe
de rijpere jeugd te leiden. Het
is niet alleen de behoefte aan
kennis en wetenschap, doch ook
andere wenschen en begeerten,
de behoefte aan hfct schoone
leeft in de gemoedeten der jon
geren. En hieraan vdldoening te
geven is de taak der paedago-
giek. En boven dat alles gaat
de innerlijke behoefte van ieders
menschenkind aan God. Elk on
derwijs moet in zich dragen een
kiem van religie, een godsdienstig
element.
Van Directeur en leeraren
wordt gevraagt de kinderen te
maken tot goede Nederlanders,
tot trouwe aanhangers van het
Vorstenhuis. Moge zij hiervan
zijn doordrongen. En gij, leer
lingen, maakt het uw leeraren
gemakkelijk die idialen te ver
wezenlijken. Spreka- weneoht
den Directeur kracht* toe, opdat
met medewerking der leeraren
de leerlingen later een eervolle
plaats in de maatschappij zullen
krijgen en zij dankbaar zullen
herinneren de uren, doorgebracht
op de Hoogere Burgerschool te
Oostburg.
Met de bede, dat God op dit
alles Zijn zegen moge geven,
verklaarde de Minister deze
school geopend.
Na deze plechtige openings
rede nam de Commissaris der
Koningin het woord en heette
namens het Provinciaal Bestuur
den Minister, zijne Echtgenoote,
en overige autoriteiten welkom.
Het stemt de opening tot groo-
ten luister en toont dat de Mi
nister een open oog heeft voor
de Nederlandsche cultuur, ook
in ons district. Hij brengt hulde
aan het Comité, dat in 1917 de
lijke vormen, zelfs de feeste
lijke geleiding van het jonge
echtpaar naar het slaapvertrek,
waarin de eerste huwelijksnacht
zou worden doorgebracht, niet
ontbrak schoon deze kinderen
dadelijk als man en vrouw naast
elkander leefden, was er van een
werkelijk echtgenootelijke ver
houding geen sprake. Toen op
deze wijze een drietal jaren
waren voorbijgegaan, en Martin,
opgegroeid tot een flinken, ste-
vigen jongen, niet de minste
neiging vertoonde om van zijne
echtelijke rechten gebruik te
maken, verontrustten zich de
familieleden en de belangstellen
de burenslechts Bertrande
behield vertrouwen in haar echt
genoot. En weer een zestal
jaren verliepen op dezelfde
wijzede jonge echtelieden
hadden den leeftijd bereikt,
waarop de normale samenleving
tusschen man en vrouw niet
vreemd meer was, maar nog
vertoonde Martin geen neiging
om zich als zoodanig te ont
poppen. Zij vroegen de bijzon
dere genade der Kerk voor hun
huwelijk, en in de dagen, dat
zij zich daartoe voorbereidden,
gebeurde het, dat zij, op een
uitstapje zijnde met een ander
echtpaar, door een onweer wer
eerste stoot gaf tot oprichting
van dit gebouw. Hij schetste de
trouw der Zeeuwsch-Vlamingen
aan ons Vorstenhuis. Deze school
zal het Nederlandsch groot hou
den in dit district, hetwelk se
dert de crisisjaren nauwer is
aangehaald met het overig deel
van Nederland. De jubeltoonen,
geklonken bij het bezoek van
Hare Majesteit aan dit district,
zullen spoedig weer klinken bij
het eerstdaags te wachten be
zoek van onze Vorstin aan
Zeeuwsch-Vlaanderen.
De stichting dezer school
toont, dat ook de regeering een
open oog heeft voor Zeeuwsch-
Vlaaaderen. Moesten vroeger de
kinderen uit dit district naar el
ders hun onderwijs voortzetten,
nu kunnen zij blijven onder het
ouderlijk oog. Men heeft reke
ning gehouden met de verkeers
moeilijkheden in Zeeland en er
kent dat Zeeuwsch-Vlaanderen
moreel recht heeft op gelijk
stelling met andere deelen van
ons Vaderland. Deze stichting
beteekent het centrum van Ne
derlandsche cultuur, waarvoor
eerbiedigen dank aan Hare Ma
jesteit onze Koningin die de
wet tot stichting der school met
Hare handteekening heeft be
krachtigd, en zoo medeleefd
met dit deel van Nederland. Ook
den Minister, die deze plannen
heeft geleid, onzen dank.
Hij wenschte de Gemeentebe
sturen geluk met deze stichting
en vertrouwd dat zij nimmer
spijt zullen hebben van de op
offering, door hen betoond. Het
zal strekken tot hooger peil van
allen. Spreker wenscht directeur,
leeraren en leerlingen geluk met
de stichting dezer school en
hoopt dat zij haar taak als op
leiding zoo goed mogelijk zal
vervullen.
Hierna verkreeg de heer JAN
DANEELS uit Eecloo het woord
en sprak namens de hier ver
toefd hebbende vluchtelingen ge
durende de bange oorlogsjaren.
Als dank voor de liefderijke ont
vangst in dit gastvrije landje
heboen die vluchtelingen een
bijdrage geschonken aan dit
den overvallen, genoodzaakt
werden nachtverblijf te zoeken
in een boerenwoning, en daar
was het, dat Martin plotseling
het eerst in zijn Bertrande ook
zijn echtgenoote zag. Voor wie
daaraan nog mocht twijfelen,
bracht het volgend jaar het
bewijs in den vorm van den
kleinen Sanxi, een aardigen
jongen.
Maar nauwelijks gelukkig vader
geworden, slechts weinige maan
den deelhebbend aan dit geluk,
was Martin Guerre plotseling
verdwenen. Sommigen hadden
hem gezien, den zak op den
rug, den stok in de hand, den
weg naar Toulouse opgaande,
maar verder wist men van niets.
Het heette wel, dat Martin zijn
vader had vertoornd, dat hij hem
enkele maten graan had afgeno
men en dat hij nu diens boos
heid ontvluchtte. Maar dat
alleen kon de reden niet zijn en
men kwam al spoedig tot de
algemeene overtuiging, dat een
zekere neiging tot vagebondage,
de behoefte om vreemdelanden
te zien en de dorst naar avonturen
hem op een onbekendsn weg
hadden geleid. Martin was af-
komstig uit de Baskiscne landen,
en de eigen aard dezei bewoners
bracht men met zijn vertrek in
r.,l„. .t-u.ri JT'S
Staal-Tabletten 90ct
Maag-Tabletten 75«
Zenuw-Tabletten 75ct
Laxeer-Tabletten 60c<
Hoofdpijn-Tabletten 60ct
Bij Apoth. en Drogisten.
schoone gebouw, bestaande in
een drinktontein, welke een plaats
heeft verkregen in de vestibule
van het gebouw, waarboven het
opschrift in de muur: Het Bel
gisch Komiteit te Oostburg in
dankbare herinnering", geflan-
keert door de jaartallen 1914
en 1918. Het is niet veel, aldus
spreker, maar het is uit de har
ten dier arme vluchtelingen op
geklommen tot het Nederland
sche volk, uit dankbaarheid voor
de gastvrijheid, voor de liefJe-
rijke ontvangst door hen, die niet
vroegenhouden wij zelf wel
over voor ons, doch broederlijk
gaven, alles wat zij hadden, om
het lijden van hen, de verdre
venen, te verzachten.
Wij verafschuwen de geheime
krachten, die aan het werk zijn.
om onze beide landjes tegen
elkaar op te jagen, wijl wij allen
zoo'n groots behoefte hebben
aan samengaan, om onze landjes
iccht te houden. Wij weten wat
Nederland voor ons gedaan heeft.
Het zal die geheime machten
nooit gelukken. Wij weten, dat
zonder goede verstandhouding
beide landjes niet kunnen be
staan.
En wanneer ge het nederige
geschenk ziet, zult ge denken
aan dankbare Belgen, die de
moeilijke jaren hier hebben door
gebracht. Namens het voormalig
Belgisch Komiteit der vluchte
lingen onze ontroerde hulde aan
de stichting van dit gebouw en
aan Hare Majesteit Koningin
Wilhelmina.
De heer ERASER, voorzitter
van het Comité van toezicht,
spreekt zijn beste wenschen uit
voor den bloei der school en
biedt als herinnering aan dezen
grooten dag de school een klok
aan, welke ia aangebracht boven
verband. Hoe het zij, acht lange
jaren bleef Martin wegzijn
kind groeide op tot een aardig,
speelsch knaapje Bertrande nam
als quasi-weduwe haar intrek
eerst bij haar vader, later bij
haar oom Pierre Guerre, die
hoofd der familie was geworden.
En alles ging zijn gewonen gang
in Artigat, en men was op het
punt Martin Guerre geheel te
vergeten. Totdat, even plotse
ling als hij was verdwenen, Mar
tin op een goeden dag weer in
de straten van het stadje ver
scheen, bij buren navraag doende,
oude kameraden de hand druk
kende en zich, zonder eenige
aarzeling te toonen, naar zijn
oud huis begevende. Toen hij
vertrok had hij snor noch baard,
en hij kwam terug met een
ringbaard en met zware snorren;
zijn gezicht was gebruind, hij
was dikker geworden, maar voor
het oog waren zijn trekken nog
zoozeer aan die van Martin
Guere voor acht jaren, dat
niemand twijfelde of hij was het.
Niemand, ook niet de verlaten
Bertrande, die zich onmiddellijk
in zijn armen wierp en hem op
zijn verlangen den kleinen Sanxi
toonde, dien hij met kussen
overdekte.
(Wordt vervolgdi)
