ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN Het Slot Dymeck. Bedrijfsorganisatie, Zegel-varia. Nederland-Rusland, BRESKENSCHE COURANT VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 Drukker-Uitgever Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. franco per post f 1,40 g BOO MB L I E K Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. ™0e_,02°1n BRESKENS Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur 33e Jaargang Woensdag 19 Maart 1924 Nummer 2912 Nu meer en meer gebleken is, dat de socialisatie, zoo vurig bepleit door de So.iaal-Demo- cratische Arbeiderspartij, in de eerste eeuw vermoedelijk nog wel niet zal worden verwezen lijkt, is men van die zijde be gonnen een brug te slaan over de groote kloof, die het idealisme scheidt van de werkelijkheid. Die brug is de bedrijfsorganisa tie en de medezeggenschap van de loontrekkenden in de parti culiere bedrijven. Men kent de motieven, die geleid hebben tot het voorstel dei socialisatie. De ontwikkelingsjaren van het socialisme waren jaren van on afgebroken propaganda, waarin wel scherpe critiek werd uitge oefend, doch uit den aard der zaak weinig opbouwend werk kon worden geleverd. Maar langzamerhand ontgroeide het socialisme den kinderschoenen en meende men sterk genoeg te zijn om van de periode der propagande over te gaan in die van de praktische verwezenlij king. Bij dien overgang werd als motief aangevoerd, dat het be ginsel in ruime mate in het maat schappelijk leven aanwezig was. Immers trad in de staats-pro- vinciale en gemeentebedrijven en ook in de verbruikscoöpera tie dit beginsel reeds sterk naar voren, daar ook bij deze insti tuten niet de ondernemingswinst, doch het maatschappelijk nut den hoofdfactor vormde. Ook de socialisatie, als voor- bereidingsvorm naar den socia- listischen maatschappij-vorm, be oogde in beginsel meer regel maat in de productie te doen brengen en door de winstmarge geheel uit te schakelen, werd dus naar de behartiging van het algemeen belang gestreefd. Im mers wenscht het socialisme meer gelijkheid te brengen en komt het economisch program feitelijk hierop neer, dat de pro ductie om winst vervangen be hoort te worden door de pro- 23. DOOR ILZE DORE TANNER. Met kloppend hart trad ze de huiskamer van tante Klarissa binnen. Eén blik op haar gelaat stelde haar gerust, want dat zag er volstrekt niet kwaad uit, maar merkwaardig opgeruimd en te vreden, en in haar handen hield zij een brief, die zooals Henny met haar scherpe oogen direct opmerkte, haar vaders schrift vertoonde. ,Ga zitten mijn kind" zeide de gravin met ongewoon goedige stem en wees op een stoel tegen over haar. ,Wat ik je nu zal gaan vertellen, is van het hoogste belang voor je toekomst en ik hoop en geloof, dat het de grondsteen voor je geluk zal zijn", Het was Henny, of er zich plotseling een ijzeren band om haar hart legde, en met angst, de handen in haar schoot samen- geklemd, wachtte zij op wat haar tante verder zou zeggen. Voor een paar dagen heeft graaf ductie naar de behoeften. Dit piogram zou dan verwezenlijkt kunnen worden door socialisee ring van den grond en van de productiemiddelen. Waar in de betrokken krin gen ernstig getwijfeld werd aan de mogelijkheid van de uitvoe ring en terecht werd ingezien dat de huidige maatschappij nog verre van rijp is voor het vestigen van dergelijke fantas tische instellingen, is thans be sloten den weg daartoe te banen door de bedrijfsorganisatie en de medezeggenschap. Ingesteld is een commissie, bestaande uit vertegenwoordigers van het N. V. V. en de S. D. A. P., die eenigen tijd geleden een rap port heeft uitgebracht, dat dezer dagen op het congres van het N. V. V. besproken is. Waar ook voor andere par tijen de medezeggenschap en de bedrijfsorganisatie belangrijke vraagstukken zijn en deze in verband met het sociale leven nog wel eens besproken zullen worden, achten wij het niet on dienstig de voorstellen van so cialistische zijde nader aan te geven. Het spreekt van zelf, dat een aanstippen van de wenschen van deze politieke partij geens zins beteekent, dat wij nu deze ook maar zonder meer onder schrijven. Dit neemt niet weg, dat wij bij voorkomende maat schappelijke gebeurtenissen de gelegenheid wel eens zullen waar nemen op de licht- of schaduw zijden te wijzen. Voor de organisatie van het particuliere bedrijf denk de commissie in de eerste plaats aan uitbouw van het collectieve arbeidscontract, zoowel privaat als publiekrechterlijk. Een wet telijke regeling derpubliekrech- terlijke bedrijfsorganisatie wordt gezocht in den vorm van een ingrijpende ordening van het bedrijf, waarbij werkgevers en werknemers moeten optreden onder krachtige deelname van de gemeenschap. Als hulpmid delen worden genoemd maat schappelijke aankoop van grond stoffen, standaardiseering, uit- Roleneck mij gezegd, dat hij je liefhad, en bij mij om je hand gevraagd". Een sidderende kreet kwam over Henny's lippen en ze leunde, doodsbleek geworden, in haar stoel achterover. Gravin Dymeck lette daar niet op. .Ofschoon ik van ganscher harte met het aanzoek van den graaf ingenomen ben en jouw huwelijk met hem een harte- wensch van mij zou vervullen, hield ik het toch voor mijn plicht eerst de toestemming van je oudsrs te vragen. Graaf Role neck heeft hen geschreven sn gelijktijdig is er een brief van mij naar hen gegaan, waarin ik alle nadere inlichtingen over den graaf heb medegedeeld. Ik schreef hen ook, dat mijn huwelijks geschenk aan jou, mijn naburig landgoed Rolandstein zal zijn en een kapitaal dat jullie in staat zal stellen, volgens je stand te leven. Op je trouwdag zal ik gravin Roleneck Dymeck de graaf zal bij de Regeering de vereeniging van namen en wapens officieel voorstellen tot mijn universeel erfgename benoemen. Je zult zelf je ver mogen beheeren, je bent dus vrij om voor je zusters te zorgen". schakelen van onnoodige tus- schenpersonen, verbod van ver ouderde, gevaariijke of voor de gezondheid schadelijke produc tiemethoden, verbetering van de b-drijfstechniek, voorkoming van werkloosheid enz. enz. Groote bevoegdheid zal aan de Be- drijfsraden worden gegeven. Zoo zullen zij b.v. de bevoegdheid hebben, zij het dan ook onder scherpe controle der gemeen schapsorganen, zoo nooüig het oprichten van nieuwe onderne mingen in 't bedrijf van vergun ning van de regeering afhanke lijk te stellen. Prijsafspraken in de bedrijfsorganisatie mogen echter blijven bestaan. Dit ech ter als middel om schadelijke prijsafspraken te kunnen weren. Ofschoon de bevoegdheid een in het bedrijf bestaande collec tieve arbeidsovereenkomst voor het geheele bedrijf verbindend te verklaren, gewenscht wordt geacht, blijft de contractueele vaststelling der arbeidsvoorwaar den buiten de bemoeiing der bedrijfsorganisatie. Betreffende den vorm van de publiekrechterlijke bedrijfsorga nisatie doet de commissie het volgende voorstel Het geheele bedrijf wordt be heerd door een Bedrijfsraad, voor '/s samengesteld uit ver tegenwoordigers van de werk gevers, de werknemers en de gemeenschap. Voor het nemen van besluiten is een meerder heid noodig. Naast de Alge- meene Beginselwet op de Be- drijfsraden zal een algemeene maatregel van bestuur een be paald bedrijf tot publiekrechter lijk georganiseerd bedrijf in den zin dezer wet dienen te verklaren. Boven de Bedrijfsraden denkt de commissie zich een Centraal- Economischen Raad, waarheen iedere Bedrijfsraad een bepaald aantal afgevaardigden zendt. Voorts zijn volksvertegenwoor diging, Centrales van werkge vers en van werknemers verte genwoordigd. De Centraal-Eco- nomische Raad is tevens het adviseerend lichaam in alle eco nomische aangelegenheden. Ook Na een blik op de als leven loos in haar stoel leunende Henny, ging de gravin voort en haar stem had nu een scherpen klank ,Het is eigenlijk over bodig te zeggen, dat ik je nooit ook maar een penning zou ver maken, wanneer je een burger lijk huwelijk of ten slotte een huwelijk dat mij niet aanstaat, zou sluiten". „Maar ik behoef immers niet te trouwen" zeide Henny zwak. Onzin 1" Tante Klarissa lachte honend, „geloof je werkelijk dat ik een Henny König den burcht Dymeck zou nalaten en zonder op Henny's afwerende beweging te letten, ging ze voort„Dat graaf Roleneck door en door een man van eer is, behoef ik je nauwelijks te zeggen, en ik kan wel aannemen dat ook jij veel belang in hem stelt j het placht anders in onze kringen geen gewoonte te zijn, dat een jong meisje zoo vriendschappe lijk met een heer omgaat, die haar zoo duidelijk een diepere belangstelling toedraagt. Je bent toch geen klein kind meer, dat zoo iets niet bemerkt. De hoofd zaak is„je ouders zijn vol blijdschap over je geluk en geven graag hun toestemming tot je verloving met graaf Role- heeft deze Raad de bevoegd heid om besluiten van Bedrijfs raden te vernietigen. Waar in de toekomst bij de behandeling van diverse onder werpen ook de Bedrijfsorganisa tie nog wel eens ter sprake zal komen, meenden wij goed te doen bovenstaande, uit den aard der zaak onvolledige, beschrij ving te moeten geven. Wegens noodzakelijke afwezig heid van eenige maanden zullen de artikelen over' de Zegelwet voorloopig worden gestaakt. Vermoedelijk zal het vervolg tegen Juni a.s. te wachten zijn. Z. Het Bestuur van het Centraal Industrieel Verbond heeft aan den Minister van Buitenlandsche Zaken een adres geiicht, waarin het, onder verwijzing naar de sedert Juli 1921 met dat depar tement gevoerde schriftelijke gedachtenwisseling, alsmede naar de verschillende mondelinge be sprekingen, welke het met den minister en zijn hoofdambtenaren over de hervatting van de han dels-betrekkingen met Rusland mocht voeren zich andermaal daarover tot den minister wendt. De directe aanleiding hiertoe is, zoo schrijft het, de groote verandering, welke thans in de verhouding van de verschillende Europeesche landen ten opzichte van Sowjet-Rusland is ingetre den, met name door de jure erkenning van laatstgenoemd land door Engeland, zoodat thans Sowjet-Rusland officieel erkend wordt door Duitschland, Enge land, Italië, Noorwegen, Oosten rijk en Polen. Het Bestuur van het Verbond schrijft, dat het bij zijn pogingen, de Nederlandsche regeering te bewegen, de hervatting van de neck ik heb dat ook niet anders verwacht. Hier, deze brieven van je ouders aan jou waren bij mijn brieven gevoegd". Henny greep met bevende hand naar de beide couverten. Haar arme hoofd was moe en leeg, het Was alsof al haar lede maten verlamd waren en zij had slechts één wensch, alleen te zijn op haar kamer om den brief te lezen en over dat wat zij zooeven gehoord had, met zich zelf in het reine te komen. Er wei d aan de deur geklopt en op het „binnen" van de gravin kondigde Koenraad aan „Graaf Roleneck". Henny was opgesprongen en klemde zich als hulpzoekend aan de leuning van den stoel vast. De gravin ging den binnen tredende eenige schreden tege moet en terwijl hij zich over haar hand boog, zeide hij „Ik zal u met uw bruid alleen laten, beste vriend, ge zult elkaar veel te zeggen hebben". Graaf Roleneck ging snel naar Henny toe, maar toen hij haar bleek gelaat en haar angstige oogen zag, aarzelde hij verlegen. Met zacht geweld maakte hij haar ijskoude vingers van de stoelleuning los en hield ze in zijn, voor een man opvallend handelsbetrekkingen met Sowjet- Rusland zooveel mogelijk te bevorderen, zich steeds heeft laten leiden door de gedachte dat, terwijl verschillende buiten landsche mogendheden Neder land waren voorgegaan in het sluiten van een handelsverdrag met Sowjet-Rusland, de daar door geschapen toestand van onze handel en industrie het zeer groote nadeel met zich zou medebrengen van een achter stelling van den Nederlandschen bij den buitenlandschen produ cent. Het is zijns inziens ge bleken, dat deze zienswijze juist is geweest, aangezien het zaken doen met Sowjet-Rusland voor den Nederlandschen industrieel en handelaar groote moeilijk heden met zich heeft mede gebracht. In het op II Februari door't bèstuur der Handelsvereeniging van Metaal-Industrieelen over ditzelfde onderwerp tot den minister gerichte adres wordt o.m. vermeld, hoe voor een zeer speciaal fabricaat wel een op dracht werd verkregen, maar van Russisch* zijds geen genoe gen werd genomen met de ga rantie van een Nederlandsche bankinstelling, doch die van een Engelsche bank werd geeischt, hetgeen een verhooging van onkosten beteekent. lu bedoeld adres, alsmede in dat, hetwelk de Nederlandsche Reeders-ver- eeniging op 19 Februari te dezer zake tot den minister richtte, wordt in het bijzonder nog op dit zeer ernstige nadeel voor den Nederlandschen handel ge wezen, dat bij geDreke van een handelsverdrag de scheepvaart rechten voor de landen, welke met Rusland zulk een verdrag gesloten hebben. Dientengevolge moeten alle transporten van Nederlandsche goederen van en naar Sowjet - Rusland onder vreemde vlag geschieden. De moeilijkheden voor de Nederlandsche handel en indu strie zijn thans, zoo wordt verder in het adres gezegd, na de jure erkenning van Sowjet-Rus land door de hierboven vermelde smalle, zachte handen, met lich ten druk vast. „De brief van uw vader heeft mij zeer gelukkig gemaakt. Ik heb u met heel mijn hart lief Henny en uw geluk zal mijn hoogste streven zijn", zeide hij zacht met zijn aangename, in nemende stem en bracht haar handen aan zijn lippen. En toen hij zag dat Henny vergeefs naar woorden zocht, ging hij voor zichtig vragend voort: „Mis schien heeft mijn aanzoek u toch nog overvallen Misschien mis leidde ik mezelf toen ik aannam dat ook gij vertrouwen in mij stelde en een diepere belang stelling voor mij gevoelde Henny's oogen vulden zich met tranen„Ja, het heeft mij heel, heel erg overvallen „Heb je vertrouwen in mij, Henny Ze knikte. Hij legde zijn arm om haar heen en trok haar naar zich toe. „Jij lief, zoet, bang kind" fluisterde hij hartstochtelijk en drukte haar hoofd tegen zijn schouder, terwijl zijn lippen heur haren beroerden. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1924 | | pagina 1