vLGEWIEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
letsver de courant,
Het ot Dymeck.
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
31 Jaargang
Woensdag 27 Februari 1924
Nummer 2906
Zegel-varia.
IRESKENSCHE COURANT
Atnnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per post f 1,40
Acertentleprjjsvan 1 5 regels 75 cent
Eli regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
TNo,02°n BRESKENS p,°78$4ro
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Een beurtenis als de ope
ning vhet Nederlandsch Pers
museuDiedt een welkome ge-
legenhi om het moderne ver-
schijnsi de courant wat nader
te beouwen. Want modern
is het, dateeren de oudste
couran al van een paar hon
derd ji geleden.Zoowel uiter
lijk alsnerlijk ii de courant
zoozeeeranderd, dat zij nau-
welijkseer met haar oorsprong
te veüijken en een nieuw
schijnsgeworden is. Deze an
dere \q, die men als de oor-
sprongin de moderne courant
kan zi was trouwens op haar
beurt voortzetting van nog
veel o re vormen van bericht-
gevingïerst de ontwikkeling
der bdrukkunst maakte iets
als deiderne courant noodig.
Matdeze, zooals zij zich
in onajden ontwikkeld heeft,
is weverkelijk, vooral door
haar gel nieuwe wezen, waar
door niet langer en zelfs
niet e in hoofdzaak meer een
vorm berichtgeving is, een
verschel op zichzelf.
Aankelijk was de courant
niet vmeer dan een klein,
aan tvizijden bedrukt velletje
papier haar inhoud was wij-
wel uitend het buitenlandsch,
vooral itiek nieuws. Dit laat
ste feitjst wel eenigszins in
de rich van het ontstaan der
couranWaar zij uitsluitend
een vo/an berichtgeving was,
zou mellicht verwachten, dat
zij begmet mededeeling van
het nie uit de omgeving.
Maar djlijk plaatselijk nieuws
komt if oudste couranten in
'tgeheeiiet voor. Het doel
der uitg is dus aanvankelijk
geweestdedeelingen te doen
omtrentt verderweg en bui
ten de r van het dagelijks
leven pt had. Het is aan
vankelijk soort geschied-
schiijvireweest, die zich als
alle vroe geschiedschrijving
vrijwel uitend met het po
litieke e>oral met het oor-
17.
DOOR
ILZDRE TANNER?
Toen kte graaf Roleneck
een lichuiging voor Henny
en zei
.Onzesachte freule heeft
groot ge— er is iets, dat
veel hoo staatJeugd en
schoonhc en een bewonde
rende t trof haar uit zijn
oogen.
.Bravaarop moeten wij
onze gla ledigen", riep de
opperhoiter, die woedend
was ovei volkomen gebrek
aan tacan zijn neef, met
dreunemem en onder het
helder gk der glazen ver
dween dkleine wanklank,
Hennyter wierp den graaf
een dankn blik toe, toen zij
met hemstootte en over het
gelaat v-avin Dymeck gleed
een tevr glimlach.
Graaftneck liet den ge-
heelen d nog menigmaal
verstolen oogen op Henny
rusten einerkte, hoe zij zon
der eenijor van coquetterie,
met rusi natuurlijkheid de
logsgebeuren bezighield. Lang
zamerhand heeft ook het nieuws
uit eigen land, eigen provincie,
eigen stad of dorp een plaats
gekregen en is ook ander dan
politiek nieuws opgenomen. In
de plaatselijke pers, die zich
langzamerhand begon' te ont
wikkelen, is dit plaatselijk en
niet-politieke nieuws zelfs hoofd
zaak geworden. En deze plaat
selijke pers handhaaft daardoor
nog min of meer het karakter
der oudste couranten. Maar de
algemeene, de zoogenaamde
groote pers, heeft een geheel
ander karakter gekregen. Be
richtgeving, mededeeling van
nieuws is nauwe'ijks meer in de
eerste plaats het doel. Natuur
lijk neemt het nog altijd een
voorname plaats in, voorzoover
het nieuws betreft, dat op den
loop der gebeurtenissen invloed
oefent. Maar juist dit wijst er
al op, dat de courant veel meer
dan bron van nieuwtjes, een
uiting geworden is van het le
ven, van het geestelijk vooral
zooals zich dat in allerlei vorm
uitspreekt. De courant van on
zen tijd bestrijkt niet alleen alle
levensgebieden, maar geeft ook
vooral beschouwingen over, ver
klaringen van gebeuren, van
stroomingen en geestelijke en
maatschappelijke bewegingen.
Zij laat zien niet wat er voor
nieuws gebeurd is in de eerste
plaats. Zij is als een tijdschrift
in het klein. Maar haar wijze
van behandeling der vraagstuk
ken en gebeurtenissen en stroo
mingen is vluchtiger, meer cau-
ceerend dan doceerend. Zij leidt
in, geeft een voorloopig en al
gemeen inzicht. En haar invloed
op het geestelijk leven van een
volk is daardoor van buitenge
wone beteekenis en wijde strek
king. Door dien invloed werkt
zij natuurlijkerwijs ook in op
het politieke leven en gebeuren
en feitelijk op het uiterlijk leven
en het gebeuren op allerlei ge
bied. Vooral in den oorlogstijd
hebben we gezien, in hoe sterke
mate zij de publieke opinie be-
heerscht. Het is zoo natuurlijk.
Er zijn maar zoo weinig men-
huldeblijken van de jonge offi
cieren in ontvangst nam en hij
moest aan de woorden van
gravin Dymeck denken, die zij
hem vandaag had meegedeeld,
alvorens de andere gasten er
waren.
,Ik ben van plan om mijn nicht
Henriëtte tot mijn eenigste erf
gename te benoemen, maar ik
zal het testament laten afhan
gen van de voorwaarde, dat zij
een echtgenoot van voorname,
oud-adellijke afkomst kiest...",
hun blikken hadden zich daarbij
gekruist en hij had ook zonder
verdere woorden begrepen, wat
zijn oude beschermvrouwe wel
wenschte.
Eckart von Wackerath stond
bij een koppel veulens niet ver
van de boerderij verwijderd en
hij verheugde zich over de prach
tige jonge vosveulens, die hij
zeli had opgefokt en die, als zij
verder zoo flink opgroeiden,
schitterende inkomsten beloof
den. Deze extra-verdiensten,
waarnaar hij zoo vurig verlangde,
wilde hij gaarne aanwenden voor
een ingrijpende verbouwing van
het bouwvallige, oude woonhuis.
Hij droomde er maar steeds van,
dat zijn ouders voor hun ouden
schen, die zich op alle levens
gebied een eigen zelfstandig
oordeel kunnen vormen. En de
zen komen als vanzelf onder
den invloed van wat ze dag aan
dag lezen. Maar weinigen willen
dat erkennen. Meestal spreken
ze geringschattend over de cou
rant, ook over hun courant.
Maar wanneer ze haar maar
een. dag missen moeten, worden
ze kregelig. En in hen oordeel
vellingen en meeningen kan een
goed verstaander meestel wel
hooren, welke courant ze lezen.
Daardoor heeft natuurlijkerwijs
de courant -een bizondere be
teekenis voor de propaganda
van politieke en andere begin
selen. En een groot deel onzer
pers ziet dan daarin zijn hoofd
bezigheid. Maar die partijpers
is gewoonlijk niet de meer al
gemeene verspreide. Groote bla
den ten onzent als Nieuwe Rot-
terdamsche Courant, Algemeen
Handelsblad, Telegraaf en der
gelijke zijn wel niet neutraal,
maar zijn toch ook geen pro
pagandabladen van een bepaalde
partij, althans niet in dien zin,
dat ze zich voortdurend op het
voeren van propaganda toeleg
gen. Daarnaast is de in bepaalde
streken meest algemeen ver
spreide plaatselijke courant door
gaans neutraal, dat w.l zeggen,
dat ze geen politieke of andere
beginselen propageert en geen
verband houdt met een bepaalde
partij. Maar dat neemt niet weg,
dat ook deze plaatselijke pers
door den aard harer beschou
wingen en haar wijze van be
schouwen een zekeren invloed
oefent op het geestelijk leven
harer lezers.
Het is duidelijk, dat deze in
vloed der pers op allerlei ma
nieren misbruikt kan worden.
En het heeft daarom voor een
volk een buitengewone waarde,
wanneer zijn pers zedelijk hoog
staat en niet koopbaar is. in
't algemeen kan men dat van
de pers ten onzent gerust zeg
gen. En daarmee wordt aan de
journalisten ten onzent, die dan
toch de pers haar inhoudt ge
ven, en daarnaast ook aan de
dag een gemakkelijker en weel
deriger woning moest hebben,
dan het oude huis kon bieden.
Eckart bezat, behalve zijn prac-
tisch verstand, een flinke dosis
gevoel voor iets fraais, wat zijn
beide jongere broers misten. De
oudste van de twee, Heinrich,
had het toezicht op de veld-
arbeidersende jongste, Friedrich,
die in de stad de handelsschool
had bezorgd, zorgde voor den
verkoop der landbouwproducten,
had de rekeningen in orde te
maken, kortom de geheele boek
houding berustte in zijn handen,
terwijl Eckart, zooals hij schert
send beweerde, de functies van
bestuurder, koetsier en vee
verzorger in zich vereenigde.
Den arbeid op het land waren
de broeders Wackerath van
jongsafaan gewoon, alleen had
den zij zich daaraan in het begin
niet geheel kunnen wijden. Want
hun vader had streng aan het
beginsel vastgehouden, dat zij
een zorgvuldige schoolopvoeding
moesten genieten en met een
behoorlijk diploma voor den dag
zouden kunnen komen en de
drie broeders waren in de stad
bij de nicht van hun moeder,
die daar als weduwe van een
leeraar bescheiden leefdt, in
pension geweest. Eckart zou
uitgevers een brevet van zede
lijke volwaardigheid uitgereikt.
Maar onze pers is niet alleen
onbedorven, zij staat ook in
vergelijking met die van andere
landen geestelijk op een vrij
hoog pijl. En dit is niet alleen
een lofspraak op de journalisten,
maar ook een compliment aan
ons volk. Want zooal de pers
invloed op haar lezers uitoefent,
deze oefenen door hun behoef
ten, waarmee de pers rekening
te houden heeft, omgekeerd in
vloed op de pers. Zoo is de
pers in elk opzicht een uiting
van het leven van een volk. En
wanneer we bij de opening van
Het Nederlandsch Persmuseum
ook de geestelijke beteekenis
van onze pers aan een onder
zoek onderwerpen, dan mogen
we zonder zeifingenomendheid
constateeren, dat we ons voor
het niveau van ons geestelijk
leven en van onze publieke
moraliteit nog niet hebben te
schamen.
VII.
Zooals gezegd, het was nood
zakelijk voor de controle om aan
bepaalde personen te verbieden
recht te doen, melding te maken
of rekening te houden met on
gezegelde stukken. Anders zou
den overtredingen niet zoo
gemakkelijk aan het licht komen
en zou de ontduiking steeds
toenemen, zeer ten nadeele van
's Rijks schatkist.
Eleze personen worden genoemd
in de artikelen 15, 16, 17 en 19.
Om met het eerste te beginnen,
dit artikel 15 verbiedt aan
rechters, scheidslieden, departe
menten van Algemeen Bestuur,
Provinciale-, Gemeente-, en
Waterschapsbesturen, alsmede
andere door het openbaar gezag
ingestelde lichamen en instellin
gen met de daartoe behoorende
ambtenaren. En om bij hunne be
slissing of beschikking rekening te
houden met den inhoud van een
mag# al te graag ook eenige
jzwPen op delandbouwhoogeschool
hebben willen studeeren, maar
hij wist wel vooruit, dat hnn
mid iele.i daa voor niet toerei
kend waren en zoodoende waren
de drie Wackerath's als flinke
werkkrachten op het vaderlijk
landgoed terechtgekomen. Hun
practische aanleg was er oorzaak
van, dat zij voor geen enkel
werk terugdeinsden en door het
gebrek aan goede veldarbeiders
waren zij op het kleine landgoed
welkome krachten geweest.
Gedurende zijn diensttijd, dien
Eckart in een infanterie-iegi-
ment aan de grens had door
gebracht, had men dan ook zijn
afwezigheid zeer gemist. Dat had
zijn vader hem verteld, toen hij
weer thuisgekomen was en dat
scheen hem een eervolle onder
scheiding toe. Hij was nu tot
sergeant bevorderd en moest bij
de eerstvolgende oefeningen
examen doen voor reserve-offi
cier.
Te midden van zijn hoopvolle
toekomstbeschouwingen, klonk
opeens het luide .goeden avond"
van den brievenbesteller, die tot
Eckart's groote verrassing hem
een sierlijkcouvertoverhandigde,
een brief waarop duidelijk zijn
naam, Eckart von Wackerath,
hoewel onderworpen, ongezegeld
of onvoldoende gezegeld stuk.
Bij overtreding verbeuren zij
een boete van honderd gulden
en zijn aansprakelijk voor de
niet-voldane zegelrechten, be
houdens verhaal op de schuldigen.
De vóór 1917 geldende zegel
wet had een dergelijke bepaling,
welke echter niet afdoende was.
Daarin werd verboden het han
delen krachtens of 'tengevolge
van een stuk. Men richtte de
acten en vonnissen echter zóó
in, dat uit de stukken niet bleek
van het bestaan van een ander
schriftelijk stuk, hoewel men van
de inhoud wel gebruik maakte.
Daarom is de bepaling scherper
geredigeerd en is het enkele
gebruik maken van den inhoud
reeds verboden.
Deze bepaling heeft ook hare
uitzonderingen, welke lid 3 op
somt en betreffen proces-stukken
voor rechterlijke colleges, zooals
de bij de procedure over de
echtheid van geschriften over te
'eggen stukkenin strafzaken,
en de bescheiden tot staving
van eigen faillissements-aan-
vragen. De vierde uitzondering
noemt de geschriften in een
rekenings-procedure. Om hierop
nader in te gaan heeft voor ons
doel geen belang.
Wil men duB in rechte gebruik
maken van een ongezegeld stuk
of daarop een besluit of beschik
king doen nemen dan zit er
niet anders op dan het stuk
eerst te laten zegelen. Beloopt
men dan geen boete? Wanneer
men zelf de overtreder is wel
doch is het stuk niet door der
persoon zelt opgemaakt of ge-
teekend, dan vergunt artikel 20
der zegelwet hem om alleen de
zegelrechten te voldoen en wordt
de boete ingevorderd van den
overtreder. Daartoe zal het stuk
dan voorloopig in handen van
den zegel-ontvanger moeten
worden gelaten.
Opgemerkt moet ook worden,
dat door dit artikel geen zegel-
plicht ontslaat. Is het stuk niet
onderworpen, dan blijft het vrij
gesteld, onverschillig of dit uit
drukkelijk door de wet is ge-
geschreven door een krachtige
dameshand, te lezen stond. Hij
vloog haastig het korte briefje
door en zijn oogen bleven als
geboeid rusten op de onder-
teekening .Henny König". Dat
was dus de jonge dame, die hij
naar Dymeck's grondgebied had
gereden en Zondag in het dorp
Dymeck gegroet had. Zijn vader,
die eens per maand een avondje
in ,de gouden ster" in de stad
doorbracht, had daar gehoord,
dat de oude gravin Dymeck
gedurende den zomer bezoek
had gekregen van een achter
nicht. Eckart von Wackerath
las den brief nog eenmaal door
en voelde een stille vieugde in
zijn hart opstijgen, dat Henny
zoo vriendelijk en zonder zich
zelf vrij te pleiten haar klaar
blijkelijke onbeleefdheid veront
schuldigde. Hij stelde zich zelf
opeens voor de vraag, of Henny'»
onbeleefdheid hem gekwetst zou
hebben, indien zij opzettelijk
zijn groet niet beantwoord had
en zijn hart beantwoordde deze
vraag met een volmondig ja.
(Wordt vervolg d)i