ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN Aimenzoig of Veizekeiing, PU ROL Het Slot Dymeck, ysüiLLBïeN. De toestand in Duitschiand. BRESKENSCHE COURANT VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 franco per post f 1,40 A d v e r t e n t i e p r jj s v a n 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever E. BOOM—BLIEK TNo."2Ïn BRESKENS Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur 33e Jaargang Woensdag 9 Januari 1924 Nummer 2892 Bij het vele decadente, dat onze dagen te zien geven, kan ook bijna het streven gerekend worden om zijn medemer.sch, die door werkloosheid getroffen wordt, maar aan de armenzorg over te laten. Afgezien van het minder hu mane dat aan dit beginsel ten grondslag ligt, is deze gedachte absoluut in etrijd met de maat schappelijke ontwikkeling. Ook zou een loslaten van de maat schappelijke zwakken een daad zijn, die door niets gerechtvaar- digdjzou kunnen worden. Werkeloosheid spruit nu een maal voort uit de huidige maat schappelijke constructie en moet wel gestreefd worden, dit euvel weg te nemen, doch niet om de slachtoffers aan hun lot over te laten. Trouwens zou armenzorg de- primeerender werken dan ver zekering en de mentaliteit der arbeiders veel ongunstiger be- invloeden Wij zien dit 't beste wanneer wij den ontwikkelingsgang van de maatschappij nagaan en daar bij vooral letten op de veran derde houding tusschen werk gevers en werknemers. In de oudheid kende men bij na geen vrije werklieden. De menschen, die toen de werk zaamheden verrichtten, die thans door vrije werklieden worden verricht, waren meestal slaven. De opbrengst van hun arbeid kwam niet zooals thans ten goede aan die werkers, maar aan hun meesters, die eenerzijds dus het profijt daarvan trokken, dóch ook anderzijds verplicht waren voor het onderhoud van hun slaven te zorgen. In de middeleeuwen was de toestand weer eenigszins anders. Het eigenlijke slaveninstituut was in den loop der eeuwen verdwenen en had p'aats ge maakt voor dat der lijfeigen schap. De werkman was in ze ker opzicht vrijer, doch was niet onafhankelijk. Hij was ver DOOR ILZE DORE TANNER. Toen de zusjes en de pen- sionaires reeds sliepen en Henny met haar naaiwerk nog in de huiskamer zat, legde de profea- sor zijn avondblad ter zijde en overhandigde zijn dochter den brief van gravin Deymeck ,Lees dezen briefjeens oplettend, Heuny". Henny's gelaat nam cnderhet lezen een zeer verbaasde uit drukking aan .Maar moeder, dat heb ik nooit geweten, dat u een werkelijke gravin tot tante bad. Dat is heusch prachtig. En daar moet ik heen „Je behoeft in 't geheel niet, kind als je het probeeren wilt, dan kun je naar Dymeck gaan, hoewel de oude dame een eenigszins zonderlinge persoon lijkheid is vol dwaze grillen. Maar misschien verrichten we er nog wel een goed werk mee, een familielid naar de oude gravin te zenden", bonden aan zijn heer en daar van in sterke mate afhankelijk. De toenmalige heeren oefen den een sterk patriarchaal gezag over hun onderhoorigen uit en een dergelijk patriarchaal gezag riep vanzelf een vader lijke zorg te voorschijn. Wel was die vaderlijke zorg niet altijd aanwezig en was het lot van den lijfeigene dikwijls hard en de behandeling onbillijk, doch de historische lijn wordt daar mee niet teniet gedaan. In den nieuwen tijd nu is de verhouding sterk gewijzigd. De werkman staat niet meer afhan kelijk tegenover den werkgever. Hij is rechtens geheel vrij en fei telijk de gelijke van den werk gever. Toch bestaat er nu nog een afhankelijk zijn van den werk gever, n.l. de economische. Eco nomisch kan de werkman nog niet zeggen onafhankelijk te zijn van den werkgever. Maar nu toont de historische lijn juist aan, dat bij de werklieden een sterk besef aanwezig is, om zich ook van die economische af hankelijkheid geheel los te ma ken en dus volkomen vrij en onafhankelijk tegenover den werkgever te staan. Het middel dat den arbeiders ten dienste staat in deze strijd, die werkelijk een van de zwaar ste worstelingen is, welke de historie kan boeken, is de vak- vereeniging. De vakvereeniging is voor den werkman het mid del, dat tot op heden, wij kun nen dat niet ontkennen, met vrucht gebruikt wordt, om de economische onafhankelijkheid te veroveren en dus geheel on afhankelijk te worden van de werkgevers. Bepaalde zich dan ook in vroegere tijden de hulp van de maatschappelijk zwakkeren meer tot ondersteuning, verleend door armenzorg, de historische ont wikkeling heeft ook dit instituut meer en meer op den achter grond gedrongen en vervangen door het instituut van .self-help" dat van verzekering. Vooral komt dit scherp naar voren wan neer msn de ontwikkeling der .Is tante rijk vroeg Henny met gespannen aandacht. ,Ja, zij moet zeer rijk zijn maar beste kind, dat moet voor jou toch geen aanleiding zijn voor de vervulling van je wensch. Jongelui, zooals jij, denken vaak aan de voordeelen, die zulk een betrekking voor ze afwerpt die voordeelen mogen je echter niet verblinden, want in verband met het eigenaardige karakter van de gravin is het zeer de vraag, of je er werkelijk mee gebaat zou zijn". ,Je moet echter ook geen offer brengen, Henny", zeide de professor en ondanks de eenigs zins strenge toon, die hij volgens zijn gewoonte ook in den huise- lijken kring bezigde, klonk er toch warme liefde voor zijn oudste in zijn stemje wil is geheel vrij en hoe je beslissing ook uitvalt, wij zullen er vol komen mee accoord gaan. Morgenavond moeten wij tante een definitief antwoord zenden zoolang heb je nog tijd om het eens rustig te overdenken". Het was Henny, alsof ze in een droom leefde. Een grafelijke tante op een adellijk slot had ze, de kleine professorsdochter dat haar moe werkloosheidverzekering nagaat. De werkloosheidverzekering is niet een instituut, dat van hoo- ger hand is ingesteld, doch is voortgekomen uit den innerlijken drang van den arbeider, om zich zelf te kunntn helpen. Het is feitelijk een belichaming van den wensch der georganiseerde arbeiders om het moge kosten wat het kosten wil, niet afhan kelijk te zijn vsu de burger lijke armbedeeling, doch om daar buiten te blijven. En het motief, dat voor den arbeider daaraan ten grondslag ligt is niet, zooals wel eens beweerd wordt, de zucht om een uitkee- ring te krijgen, dus een grof ma tei ieele, doch een uiting van eigenwaarde, omdat zijn rechts gevoel er tegen op komt in da gen van werkloosheid, waarin hij buiten zijn wil om zijn ar beidskracht niet productief kan maken, een gift te krijgen van een liefdadigheidsinstituut, waar hij recht had op vergoeding. Dus feitelijk een juridische factor. Waar komt in den grond de be deeling" op neer Op 'n zekere voogdij van het betrokken in stituut over den werknemer en diens gezin. Bij armenzorg is de uitkee- ring afhankelijk van de finan- cieele omstandigheden van den betrokkene. Het onderzoekblijft daarom niet beperkt tot de con trole van den werkelijken toe stand, maar strekt zich uit tot in de verst mogelijke détails om trent alle, zelfs de intieme finan- cieele aangelegenheden. Alle vermeende en vage inkomsten worden daarbij in de weegschaal gelegd, scherpe controle uitge oefend en zoodoende wordt net huisgezin van den bedeelde fei telijk onder curateele gesteld van armenzorg. Deze is indirect de financieele spil van het huis gezin geworden, die zoo noodig sterke pressie uitoefent of een voudig decreteert. Men voelt onmiddellijk, dat het voor den arbeider die meent dat hij buiten zijn schuld, door economische oorzaken, in financieel benarde omstandig heden is geraakt, wel pijnlijk der haar daaromtrent ook nooit eens iets had verteld I Alle ro mantische avonturen, die met burchten en oude gravinnen nauw verbonden zijn, warrelden door Henny's hoofd. En een reis naar Pommeren zou ze maken, zij, die bijna nooit verder dan haar geboortestadje was geweest, den geheelen zomer buiten op het land doorbrengen, want haar moeder had haar verteld, dat tot het slot Dymeck verschei dene honderden hectaren lande rijen en bosschen behoorden. Henny kon omtrent deze eer ste groote gebeurtenis in haar onbewogen leven onmogelijk al leen een besluit nemen, zij voelde zich ten zeerste gedrongen om hierover tenminste met Bruno eens rustig te overleggen, die met zijn 17 jaren haar in leef tijd het meest nabij kwam en die zij als haar vriend en ver- trouwde beschouwde. Het was echter niet gemakkelijk om in het onrustige huis der Königs een geschikt plaatsje te vinden voor een ongestoord gesprek onder vier oogen en zoodoende kon zij hem voorloopig voor schooltijd alleen maar met be- teekenisvolle blikken toefluiste ren i moet zijn, wanneer hij in die omstandigheden bedeeld wordt. Vandaar dat hij duizendmaal liever een uitkeering ontvangt van de verzekeringsorganen, dan bedeeld te worden, omdat hij de verzekeringsuitkeering be schouwt als een recht, dat hem niet onthouden mag worden. Dit recht kan natuurlijk slechts verkregen worden, wanneer in dagen van geregeld verdienen ook wordt gedacht aan de da gen waarin die verdiensten wel eens zouden kunnen ophouden. Vandaar de zorg van de vak- vereenigingen om door behoor lijke bijdrage de fondsen te vormen en daardoor de econo mische onafhankelijkheid van de arbeiders te bevorderen. De pogingen van de arbeiders om zich zelf zooveel mogelijk te helpen, liggen dus in de historisch-economische lijn en zij die aandringen om alle sociale maatregelen en daaronder ook de verzekering overboord werpen, bewijzen de maatschap pij geen dienst. Een andere vraag is hoe de verzekeringen gerégeld moeten zijn. Natuurlijk moeten deze overeenkomen met de sociaal-economische signatuur der maatschappij. In Saksen, het roode Saksen, is ook de groote coalitie tot stand gekomen tusscchen volkspartij en sociaal-democraten via de democraten. Ook Saksen ver bleekt dus. Met de proletarische regeering, de regeering van so-" cialisten en communisten, onder den heer Zeigner, had geen ge luk en al kwam door het ingrij pen van Berlijn aan deze regee ring een einde, er was reeds te voorzien, dat ook zonder dat gewelddadig ingrijpen een einde had moeten komen aan de samen werking vun communisten en soc.'democraten, wilden deze laatstennieteenvoudigde onvoor waardelijke volgelingen van de Ingezonden Mededeeling. Winterhanden DOOS 30, 60, 90 Cent. Bij Apoth. en Drogisten PI.arm I obfu k A kfiinhoiilt - Z< iM ,Je moet na het middageten eens even met mij door den tuin loopen, Bruno". Toen zij na het eten arm in arm met haar broer langs de paden voortwandelde en hem van den brief van de gravin Dymeck vertelde en dat vader de beslissing daaromtrent geheel aan haar had overgelaten, was zijn eerste egoïstische uitroep „Maar wat moeten wij zonder jou beginnen, Henny" Doch zich opeens bedenkend, liet hij er snel op volgen. „Maar dat doet er feitelijk niet toe, dat zal wel losloopen je moet er natuur lijk naar toe, in ieder geval. Stel je toch eens voor, als je bij haar in den smaak valt, dan maakt ze jou tot eenige erf gename en alleen al om bij een echte gravin te mogen zijn, dat is al prachtig. Typisch van moedertje, dat zij ons nooit iets van deze tante heeft verteld, vind je niet ,Ja, en als ik bedoel het zou toch kunnen gebeuren, dat tante werkelijk stel je toch eens voor, Bruno, dan zou jij officier kunnen worden en Sieg fried opperhoutvester „En Tom minister en jullie meisjes trouwt allemaal met communistische aanvoerders wor den. Intusschen de inmenging van de rijksregeering verhaastte de scheiding en een socialistische minderheidsregeering werd inge steld, die natuurlijk alleen kon bestaan bij de gratie van de burgerlijke partijen, daar de communisten de socialistische „verraders" doodelijke vijand schap hadden gezworen. Sedert heeft men in Saksen voorge"- schipperd, waarbij voor de socialistische regeering de moei lijkheden nog toenamen door de ontevredenheid in het kamp der eigen partij, waarin velen de verbreking van den band met de communisten, die den „pro letariërs" de meerderheid ver schafte, heftig betreurden. De eisch tot ontbinding van den Landdag en naar nieuwe verkiezingen kwam op, maar onder de meer gematigde soci alisten, die tot het besef waren gekomen, dat ook in Saksen na al de fouten en dwaasheden van de linksche regeeringen, onder de kiezers een meer rechtse richting was ontstaan en die diis een burgerlijke meer derheid als resultaat der ver kiezingen mogelijk achten, voel de men meer neiging voor deze oplossingeen coalitie met de burgerlijke partijen. Een coalitie alleen met de democraten zou geen meerderheid geven en bo vendien de democraten weiger den alleen met de socialisten in zee te gaan, zonder de Duitsche Volkspartij wertschten ze geen coalitie te sluiten. Zoo besloten dus de sociaal-democraten, d.w.z. de socialistische Landdagfractie tot de samenwerking met de democraten en de Duitsche Volkspartij. graven en baronnen Bruno was blijven staan en schudde van het lachen. „Nee, weet je Henny, we zullen de huid maar niet verkoopen, voor de beer gescho ten is. Voorloopig ga je er maar heen en kijkt de kat eens uit den boom, een prachtige afwisseling is deze geschiedenis toch in ieder geval en je komt eens uit dit vervelende nest weg; veel genoegens heb je hier nu bepaald niet en je moet hier hard werken". „Maar Bruno, dat doe ik im mers graag voor jullie", zei Henny ten zeerste verontwaar digd. „Dat weet ik wel, maar je behoeft je uit zuivere familie opoffering zoo'n prachtige kans niet te laten ontgaan. Bovendien je bent niet met tante getrouwd en ais ze al te lastig is, kom je immers eenvoudig terug". Een paar maal wankelde Hen ny's besluit om naar Dymeck te gaan gedurende den korten be denktijd, ondanks den broeder lijken raad. Maar toen Henny ook omtrent haar vervanging door tante Erna gerustgesteld was, sloeg de ba lans toch over ten gunste van het nieuwe, het onbekende. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1924 | | pagina 1