ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Bureaucratie,
Harten Yrouw.
Werkeloosheid en
Armenverzorging.
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
franco per poet f 1,40
A d v e r t e n t i e p r ij s v a n 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
TNO.,02T BRESKENS
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
33e Jaargang
Woensdag 31 October 1923
Nummer 2873
Nu de hooge uitgaven voor
tal van Staalbedrijven in
verband met den ongunstigen
toestand in het algemeen een
meer dan gewone beteekenis
hebben gekregen en besnoeiing
dringend noodig is; nu de giro
debacle het toch al zwakke za
kenleven ook nog een klap
heeft toegebracht, dringt zich
de vraag aan ons op, of er wel
licht in de overheidsbedrijven
verouderde beginselen schuilen,
die voor den modernen Staat
gevaren opleveren.
De overvloed van personeel
bij alle takken van overheids
dienst, de gemakkelijke, om niet
te spreken van roekelooze wijze,
waaropgelden zelfsvoor luxueuse
doeleinden gevoteerd worden,
brengt deze vraag van zelf naar
voren.
Gaat men de financiering der
overheidsbedrijven na, dan komt
men spoedig tot de ontdekking,
dat er in de wijze van beheer
een ambtelijkte ziekte is. Waar
dit verschijnsel algemeen is en
in alle takken van overheidsdienst
wordt waargenomen, ligt het
voor de hand, dat ook in al
die bedrijven één algemeen lei
dend beginsel moet zijn, dat
verderfelijk werkt.
Welke algemeene lijn treft
men nu in de ambtelijke samen
leving aan en hoe is deze ont
staan P
De oorzaak van de ambte
lijke ziekte is de bureaucratie
en deze moet worden gezocht
in de verkeerde opvatting en
toepassing van de gezagskwestie.
Bij de ontwikkeling van den
ambtenaarsstand als gevolg van
den modernen Staat, werd het
oorspronkelijke gezagsinstituut in
zijn geheel overgenomen en toe
gepast. Waren de eerste amb
tenaren meer gezagsambtenaren
d. w. z. belast met de oorspron
kelijke overheidstaak, n.l.regee-
ren, in de huidige maatschappij
is dat niet meer het geval. Naast
de eigenlijke overheidstaak, het
regeeren en besturen, is gekomen
het sociale uitvloeisel van die
HELLMUTH MIELKE,
UIT HET DU1TSCH VERTAALD.
(Nadruk verboden).
32.
Alsen, die door den aanblik
van dezen uitgeteerden zieken
man werkelijk diep onder den
indruk was, drukte de vrouw een
paar goudstukken in de hand.
Langzaam daalden zij, zonder
met elkaar te spreken, de trappen
weeral. Eenmaal bleef Frémoire
plotseling staan
,Komt iemand ons achterna?"
mompelde hij.
Het geluid van voetstappen
was nog duidelijk hoorbaar; maar
het verstomde dadelijk.
Toen zij weer buiten waren,
haalde Frémoire diep adem.
.Gelukkig dat we daar van
daan zijn, wat een afschuwelijk
luchtj el"
,Maar vertel nu eens, wat u
in die keuken bereikt en ge-
Vonden hebt", zei Alsen, wel
Wat nieuwsgierig.
„Wat ik gevonden heb Daarl"
Frémoire haalde een aantal
taak, de zorg voor het welzijn
van het volk, het lenigen der
volksnooden enz., welke zich
b.v. uiten op het terrein der so
ciale wetgeving.
Het gezagslichaam nu van
den ouden tijd, in onze Staat het
feitelijke overheidsgezag volgens
de ethische begrippen, dat als
gevolg van het in ieder mensch
aanwezig zijnde rechtsbegrip
langzaam in de maatschappij is
gegroeid, is overgeplant in heel
het huidige ambtelijke instituut.
En of men nu de meening is
toegedaan, dat de menschen
onderling goedvonden een of
meerderen te laten heerschen
bij hun gratie, dan wel of men
leest, dat het gezag van hoo-
ger hand is daargesteld, als iets
absoluut persoonlijks, is iets dat
wij hier geheel terzijde kunnen
stellen. Een feit is, dat in amb
telijke kringen niets zoo zwaar
weegt als het gezag, dat ook
in ambtelijke kringen het gezag
het fundament van het ambte
lijke instituut is.
Deze opvatting nu is, vol
gens onze bescheiden meening,
voor die ambtelijke instituten,
die buiten de eigenlijke over
heidstaak staan, absoluut on
juist. Ook in die ambtelijke krin
gen moeten de ambtelijke
abnormaliteiten eenvoudig be
schouwd worden als logisch ge
volg van de werking van een
menschelijk instituut.
Toch is op dat z, g. hooger
gezag in ambtelijken kring heel
het tegenwoordig instituut, met
al zijn zonden en gebreken op
gebouwd. Ieder ambtenaar oefent
gezag uit en ieder ambtenaar
is op zijn beurt aan gezag on
derworpen. Een chef-loopjongen
oefent zelfs gezag uit over zijn
mede-loopjongens. Hij bezit de
macht om te gelasten en de
bevoegdheid om rapporten uit
te brengen. Op bruten, hoogen
toon kan hij gelasten, en wee
den loopjongenondergeschikte
zijn mindere die dat be
vel niet onvoorwaardelijk op
volgt. In de rapporten, die, uit
gezonderd bij een enkel, zeer
democratisch aangelegden chef,
smerige, verfrommelde papiertjes
te voorschijn.
,En wat is er van die prullen
te maken? Of? plotseling
schoot die gedachte weer door
Alsens brein, die reeds eerder
als een vage, vreeselijke gewaar
wording bij hem was ontstaan,
toen hij den detective naar de
recepten hoorde informeeren
meent u tenslotte
,Ik geloof niets. Ik houd mij
slechts aan de feiten. Hier, be
kijk u een van deze dingen maar
eens nauwkeuriger. Morfine 1
Hier weet morfine I Hier het
derde, zeer sterke dosis 0 5 gram.
Een zieke houdt het er bij uit,
als hij er aan gewend is, maar
een gezond mensch doodt het
op slag. Kijk eens naar dien
datum hier. Den 5en Juni is
Richod gestorven. Dit recept
dateert van den 3den Juni".
,Pichet zou dus de recepten
ten eigen bate hebben aange
wend, die de dokter den zieken
klerk had voorgeschreven Dat
zou verschrikkelijk zijn 1 Dan
moet hij met die mevr. Richod
dus den moord op den jtrmen
Richod beraamd hebben".
O, daarvoor is nog een ander
bewijs. Dsze schurk van een
Pichet is dommer dan de on-
noozele Jules. Draai het recept
streng geheim zijn, wordt de
niet- opvolging van een der
gelijk bevel als dienstweigering
aangemerkt en de betrokkene
zonder vorm van proces amb
telijk gefusilleerd.
Waar een dergelijk machts
instituut het fundament vormt
van het ambtelijk gebouw, voelt
men onmiddellijk welke nood
lottige gevolgen dit systeem moet
meebrengen. Slaafsche onder
worpenheid van de lagere amb
tenaren, omdat anders door het
geheime stelsel van rapportisme
alle carrière gebroken zou wor
den, zelfoverschatting van de
gezagdragers, afsnijding van alle
verbeteringen, immerB de intel-
lectueele bevoegdheid zetelt in
den ambtelijken stand niet in
het individu, doch in den rang,
en versmoren van alle cretiek
zijn de hoofdgevolgen. Zoo kon
bijv. de giro-déblacle plaats
vinden, omdat enkele hoogge
plaatste ambtenaren meenden bij
den rang ook de geschiktheid
te hebben en alle overleg met
het practisch, wellicht beter
onderlegde lagere personeel, be
neden hun waardigheid achtten.
Bij een dergelijk systeem is
ook alle verantwoordelijkheid
buiten gesloten. Ieder toch draagt
slechts verantwoording voor een
uiterst klein en meestal -onaan
zienlijk deel van het geheel
Daarbij als gevolg de zucht
om belangrijk te schijnen, met
al de noodlottige gevolgen daar
van, zooals het scheppen van
allerlei onnoodige bureaux met
zijn tal van bureau-chefs, sous
chefs, assistenten, klerken, boden,
enz. en bovenal talrijke, doch
onnoodige contrale-maatregelen,
noodig in het pietluttige, amb
telijke stelsel, om toch maar
vooral de indruk te vestigen van
hoogstaand werk te verrichten
en daarbij kleinzielige aanmer
kingen van hooger geplaatste
ambtenaren te ontgaan. Vandaar
dan ook een totaal gemis aan
goed, gezond commercieel be
heer en vlugge, practische af
doening van zaken, wat door
het publiek zoo schrijnend ge
voeld wordt.
van den 3den Juni maar eens
om wat leest u daar ,Kom
zelf en breng de voorgeschreven
medicijn mee. P." Hij heeft
Jules de morfine afgenomen,
toen hij het uit de apotheek
haalde, en ter geruststelling voor
de vrouw, zeker omdat zij Jules
niet zou gelooven, heeft hij haar
het recept met die paar woorden
op den achterkant laten toe
komen. Hij meende natuurlijk,
dat die vrouw en Jules toch niet
zouden ontsnappen, wat sr op
het recept stond 1 Latijn begrij
pen zij immers toch niet. Maar,
mijnheer Pichet, je was toch nog
wat dommer dan die oude vrouw
en Jules bij elkaar.
,Het is zonder eenigen twijfel
zijn hand I" riep Alsen uit, de
noodlottige woorden bekijkend,
die op de achterzijde van het
recept stonden en de eigenaar
dige, karakteristieke schrijfwijze
van Pichet vertoonden.
.Ten overvloede heeft Jules
het mij nog bevestigd. 'De jon
gen zag, hoe ik in de keuken
rondsnuffelde. In de schuifla van
een kast lagen die dingen. Hij
vroeg mij, wat ik daar deed.
Ik snauwde hem Hink ai en toen
hield hij zich koest. Ik vond
het recept daar onder de eerste
papiertjes. Voor mij was de
Zoo kan een verschil van een
of twee centen, of deze wel
gerestitueerd mogen worden en
dan nog langs welken weg, een
ambtelijk incident worden, waar
bij de hoogste chefs betrokken
worden en voor welker oplossing
een juridisch advies zelfs niet
onmogelijk is.
De vloek der ambtenarij is,
dat ieder ambtenaar gewichtig
doet, en een bijzondere, uiterst
verantwoordelijke positie meent
in te nemen. Alles hangt aan
den rang, alle reglementen, voor
schriften en besluiten zijn van
dezen verouderden, onsmakelij-
ken zuurdeesem doortrokken.
Een gevolg van dit stelsel is,
dat tal van ambtenaren of im
productief óf minderwaardig, óf
in 't geheel geen werk verrich
ten. Vandaar de gemakkelijke
wijze waarop tal van ambtenaren
wegens opheffing van hun be
trekking ontslagen worden.
Wat in de ambtelijke statuten
ontbreekt, is een gezond, com
mercieel, verantwoordelijk, demo
cratisch beheer. Met den ouden
sleur uit den Regententijd moet
gebroken worden. Heel dat ge
doe van ambtelijke geheimzin
nigheid, dat werken achter de
schermen vaak van onbevoegde
tusschen-chefs, die er dikwijls
op uit zijn zich zelf allerlei
vrijheden te veroorlooven, heel
dat gedoe met zijn geheim rap
portisme, zijn geheime ambtelijke
diplomatie moet worden opge
ruimd en plaats maken voor een
goede commercieele, democra
tische inrichting. De belangen
van de gemeenschap mogen niet
langer worden opgeofferd aan
de belangen van de bureaucratie.
Het is de taak van de Regee
ring nieuw leven te brengen in
deze ambtelijke rompslomp. Het
is bij meer dan één gelegenheid
gebleken, dat de leiding in de
ambtelijke wereld niet deugt,
dat er verouderde begrippen en
onbruikbare methodes heerschen.
Gebleken is, dat in den amb
telijken stand de lijders tal van
begrippen zijn toegedaan die
niet meer passen in het kader
van onzen tijd. En toch gaan
gansche zaak toch al zoo klaar
als een klontje, voordat wij zelfs
al het huis waren binnengegaan.
Pichet heeft zich de omstandig
heid ten nutte gemaakt, dat den
zieken Bas morfine werd voor
geschreven. Hij heeft de voor
dien armen drommel bestemde
medicijn verscheidene keeren
voor zich zelf gebruikt, eens
zelfs zich de morfine, toen Jules
uit de apetheek kwam, direct
toegefiigend. Jules zegt nu wel,
dat hij ze later zelf gebracht
heeft dat zal echter wel hoogst
onschadelijk goedje geweest zijn.
De morfine heeft voor een ander
doel moeten dienen".
,Kijk eens loopt daarginds
niet de jongen
Aan den anderen kant van de
straat zagen zij Jules voorbij
draven. Hij had zijn gewone
door-de-weeksche kleeren aan,
alleen schenen zij er nog ge-
scheurder en verwaarloosder uit
te zien dan andersbovendien
scheen hij veel haast te hebben;
bijna schuw snelde hij hen beiden
voorbij en zelfs het geroep van
Alsen ,Jules, hé Jules 1" bracht
hem niet tot staan.
(Onder deze omstandigheden
moeten wij bij de overheid dade
lijk de inhechtenisneming van
Pichet en mevr. Richod eischen",
in de Regeeringsbureaux de
leiding en de gestie omtrent
commercieele en persoonsaange
legenheden uit van die leiders.
Wat wij moeten hebben is een
soepel, op commercieele en hu
mane basis steunend staatsbe
drijf. Opgeruimd moeten alle
verouderde methodes en be
grippen. Gezonde verantwoor
delijkheidszin, practische inrich
ting, snelle afdoening en be
hoorlijke werkverdeeling.
Wanneer de Regeering dit
ernstig zou willen, zijn er ook
onder de ambtenaren voldoende
knappe koppen, die haar bij de
uitvoering behulpzaam zouden
willen zijn. Nemen we voorts
aan, dat bij een goede reorga-
nistatie van den dienst de uit
gaven tot drie-vierde geredu
ceerd werden, dan zouden er
ook nog een slordige 40 millioen
te bezuinigen zijn. Een dubbele
prikkel dus voor de Regeering
om spoedig in te grijpen, daar
bij reorganisatie van den dienst
de salariskwestie vanzelf zou
worden opgelost.
In onze streken, waar naast
veel suikerbieten ook veel aard
appels enj uien worden ver
bouwd, is het op dit oogenblik
druk op den akker. Iedereen
weet, dat de maand October in
ons landje verrassingen kan bren
gen, iedereen heeft weieens er
varing gehad met vroeg inval
lende vorst, vandaar een haastig,
zenuwachtig gerep om alle
vruchten op de plaats harer be
stemming te brengen, hetzij op
leveringsplaatsen, hetzij in op
slagplaatsen onder een winter-
dek. Zoo vindt iedereen werk
en komen hier en daar zelfs
handen tekort. Maar als dat
alles afgeloopen zal zijn en het
laat zich aanzien, dat dit vrij
gauw het geval zal zijn, want
de bietenoogst vooral valt veel
tegen, dan krijgt men weer
overvloed van arbeidskrachten,
zei Alsen, thans heeft het bewijs
materiaal zich voldoende op
gehoopt, zoodat de overheid de
opgraving van het lijk bevelen
moet. Pichets brief van gisieren
hebt u toch nog bij u
,Ja zeker. Die onnoozele Jules
ook 1 Hij wilde straks den brief
van mij terug hebben". De de
tective grinnikte. ,Ik zei hem,
dat wij dadelijk naar mevrouw
Richod gingen, om hem haar
persoonlijk te overhandigen. Dat
zullen we doen ook. Maar eerst
gaan we naar het paleis van
justitie. Hola, koetsier 1"
Frémoire had een voorbij
rijdend coupeetje aangeroepen.
Zij stapten in en bereikten na
korten tijd het prachtige, ge
weldige gebouw, waarin de
gerechtigheid van Brussel haar
zetel had opgeslagen. Het bleek
echter, dat, daar het Zondag
was, er geen vertegenwoordiger
van de overheid aanwezig was.
,Dan moeten wij naar de wo
ning van den procureur-generaal
rijden", zei Frémoire' ,Hij zou
gisteren van zijn vacantiereis
terugkeeren.
Maar ook nu weer bleek, dat
Frémoire zich in zijn verwach
ting teleurgesteld zag.
(Wordt vervolgd],