ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Wekelijksch Omzicht,
Harten Vrouw.
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
met 15 cent dispositiekosten.
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded: 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
tno,02T breskens p°7s$ro
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
32e Jaargang
Zaterdag 21 Juli 1923
Nummer 2844
„Dan zal men zeggen, dat dit
vreeselijke weegschaalspel ach
tereenvolgens en stelselmatig
allen vastelands-volken de len
denen breekt. Daar Frankrijk
diende om Duitschland te over
winnen en Duitschland om Frank
rijk te ruïneeren, zal men zeg
gen, dat in Europa geen onaf
hankelijkheid meer mogelijk is,
tenzij de naties eindelijk be
sluiten haar zaken onderling te
regelen".
Dat zijn geen woorden van
een verbitterden of nationalis-
ti8chen Duitschen professor, die
nog altijd wrokt over Engeland's
meedoen aan den oorlog, dat,
waar het ook Amërika's deel
name uitlokte, Duitschland de
overwinning en nog veel meer
dan dat kostte. De hand van
den bondgenoot, wiens bloed
tezamen met het Engelsche op
de slagvelden van Noord-Frank
rijk vloeide ter afweer van den
barbaren-aanval op de bescha
ving en het recht heeft ze in
een Parijsch blad neergeschreven.
Want het is de nauw bedwon
gen wrok van Frankrijk, die er
zich in uitspreekt. En het vreemd
ste is wellicht nog, dat ze ge
wekt is door Engeland's voor-
stél om te doen -vat ook deze
woorden voorstellen. Want ook
Engeland wil, dat de naties haar
zaken onderling regelen. Het is
alleen de manier, waarin het van
de Fransche bedoelingen ver
schilt. En om deze manier is
het, dat de strijd draait tus-
schen Frankrijk en Engeland en
straks overal in Europa.
De Franschen hebben mis
schien wel een beetje gelijk,
wanneer ze Engeland het weeg
schaal-spel verwijten, dat de
eene vastelandsmogendheid te
gen de andere uitspeelt. Maar
de Engelschen zijn daarin ten
minste konsekwent. En hun con
sequentie komt niet alleen hun
zeiven, maar ook Europa ten
goede, in zoo\erre ze ieder
vastelandsmogendheid verhindert
eene overheerschende positie in
DOOR
HELLMUTH M1ELKE.
UIT HET DUITSCH VERTAALD.
(Nadruk verboden).
Soms in oogenblikken, dat zijn
verstand ontwaakt was, kreeg
hij een afkeer van dit leven,
een sterk verlangen kwam over
hem, om al zijn krachten te
wijden aan een nuttiger zaak.
Te laat dit leven hield hem
vast door de macht der ge
woonte. De afgrond aan zijn
voeten werd steeds grooter en
dieper en daar beneden hoorde
hij reeds den donder van den
somberen stroom des verderfs.
Alles was weg de rest van
zijn vermogen, de onder den
hamer gekomen villa. Gister
middag had hij de laatste som
bij zijn bankier opgenomen, niet
veel meer dan 2000 Mark
daarvan had hij de rekening van
zijn hospita betaald en 't overige
grootste deel was in handen van
dien heer von Flügge gevallen.
Hij fronste zijn voorhoofd. Hij
koesterde achterdocht tegen den
heer von Flügge, die zoo plot
te nemen. In den tijd, dat
Duitschland daarvoor in aan
merking kwam, zijn de Fran
schen dan ook met deze Engel
sche taktiek wonderwel in hun
schik geweest. Nu echter hun
sterke tegenstander verslagen is
met vereende krachten en zij
zelf niet langer meer een ge
vaar dreigen, maar reeds zijn,
ergeren zich over de consekwen-
tie in Engeland's gedragingen.
En het is juist thans, dat we
die zoozeer noodig hebben.
Duitschland heeft nooit op een
wijze als Frankrijk nu, en niet
voor het eerst, doet van zijn
positie als sterke vastelandmo-
gendheid misbruik gemaakt. En
het is feitelijk dat misbruik, dat
Engeland uit zijn tent heelt ge
lokt.
O, aarzelend nog maar is het
te voorschijn gekomen. Wie
Baldwin's verklaring leest, weet
niet, welke wil stencer is en zal
blijken te zijn die om de Fran
sche vriendschap te behouden
of die om Europa weer op de
beenen te helpen. Misschien is
het een gevolg van de over-
weging, dat met het behoud dier
vriendschap het op de beenen
helpen de beste kans van slagen
heeft. Maar het antwoord, dat
de Fransche pers en de Fran
sche publieke opinie onmiddellijk
op de Engelsche regeerings-
verklaring gegeven heelt, laat
Engeland weinig hoop, dat het
de keuze zal kunnen ontgaan.
Het is nog maar de methode,
die deze verklaring heelt aan
gegeven, de wijze waarop Enge
land de zaak zou willen behan
delen. Maar die methode, vooral
belichaamd in het plan Duitsch-
land's betalingscapaciteit door
een internationale commissie van
deskundigen, niet door een ge
allieerde, als Frankrijk wellicht
als uiterste concessie zou kunnen
goedvinden, kan tegenover den
Franschen vernietigingswil niet
stand houden. Het is hetzelfde
conflict als zich ten opzichte van
het Roer-avontuur openbaarde
en dat door Bonar Law indertijd
zoo duidelijk gekarakteriseerd
werd. Omdat Frankrijk niet in
seling in de provincie was op
gedoken, om hen allen te plukken.
Maar helaas daar was niets
aan te doen. Indien hij werkelijk
bedrog pleegde, dan deed hij
zulks in ieder geval met buiten
gewone bekwaamheid en
overigens, het was nu eenmaal
zoo ver, daaraan viel niet meer
te tornen. Hij was een bedelaar,
zonder middelen zelfs om ook
maar een ellendig leven te lijden.
In de stad bij zijn bloedverwanten
zou hij alle deuren gesloten
vinden zij dachten nog erger
over hem, dan de handelsagent
Werner, die hem niet meer uit-
noodigde, hoewel hij de beste
vriend van zijn vader was ge
weest.
Alle deuren waren voor hem
gesloten slechts éen stond er
voor hem wijd, heel wijd open
de poort des doods. Zou hij
daarvoor terugschrikken Beter
dezen weg te gaan, dan te gaan
bedelen, en als zedelijk voor
beeld voor ontaarde zoons te
dienen, wier vaders en moeders
hem met den vinger nawezen.
Gisteren, toen hij de 2000
Mark had ontvangen en in het
blinde bijgeloof van een speler
de kaarten geraadpleegd had,
had hij het vaste besluit genomen;
gaat ook dit geld verloren, dan
de eerste plaats de oplossing
maar de vernietiging ten behoeve
van eigen positie wil, wenscht
het evenmin een onderzoek naar
Duit8chland's betalingscapaci
teit, waarop verlaging van het
schadevergoedingsbedrag met
de mogelijkheid der betaling
door Duitschland zou kunnen
volgen als het einde der geweld
dadige conflicten, dat Engeland
noodzakelijk acht.
Het opent voor Europa geen
aanlokkelijk verschiet. Al zal een
breuk met Engeland nog dade
lijk geen gewelddadige breuk
worden, het gebrek aan samen
werking zal Europa's herstel zoo
niet onmogelijk maken, dan toch
in hooge mate bemoeilijken, zells
wanneer de internationale com
missie van deskundigen Amerika
mocht verlokken nie». langer op
een afstand te blijven. Dat is
een ernstiger gevaar dan ook
Poiucaré waarschijnlijk vermoedt
en dat juist daardoor des te
dreigender wordt.
Het is niet het eenige. De
vrede te Lausaune is nog altijd
niet gesloten. En de onverzette
lijkheid der Turken maakt niet
alleen dat sluiten onwaarschijn
lijker, maar ontneemt ook aan
een gesloten vrede veel van zijn
beteekenis. Wanneer de Turken
straks Ronstantinopel weer zijn
binnengetrokken, zullen ze hun
woord weer willen meespreken
in alle aangelegenheden, die
Europa's Zuid-Oosten betrelfen.
Frankrijk maakt zich al gereed.
Het heeft Servië een voorschot
egeven van 300 millioen voor
de aanschaffing van oorlogstuig.
Dat is niet tegen Turkije recht
streeks gericht. Maar het is een
voorbereiding tegenover den
nieuwen staat, die zich in
Europa's Oosten gaat ontwikke
len. En het is een uiting tevens
van de opbouwende politiek,
waarmee de Temps voorstelt, in
tegenstelling met de Engelsche,
Europa weer tot rust te brengen,
dezelfde, die zich ook in de
nienwe Belgische legerwet uit
spreekt. Baldwin's verklaring is
rechtstreeks tegen deze politiek
gericht en dit is feitelijk haar
maak je er voor altijd een eind
aan
Op zijn schrijftafel zag hij
nog het spel kaarten bovenop,
waarachtig, lag nog de harten-
vrouw, die hij als gelukskaart
had getrokken. Het scheen hem
bijna toe, alsof zij hem spottend
toelachte, nu, terwijl hij het
onzekere schijnsel van den
grauwen morgen er op viel.
Dat was de duivel, dien hij
vertrouwd had, dit dunne stukje
carton was het bedrog van zijn
geknakte leven, het verborg
schijnbaar den afgrond, die hem
thans verslond.
Waarom toch was het ondanks
dit alles zoo bitter te sterven
zoo jong, op den krachtigsten
mannenleeltijd van 30 jaar te
sterven Hij was opgestaan, de
trillende lippen op elkander
persend, keek hij door het raam
op straat.
Eenige groepjes arbeiders
gingen voorbij op weg naar hun
fabriek, ernstig en zwijgend en
toch rustig in hun houding. Het
snoerde hem bijna de keel dicht.
Als hij eens een van hen was
ook zij hadden zorgen en ver
driet, maar voot hen had het
leven nog waarde.
Werken, als hij maar kon
werken 1 Hij een speler, die naar
voornaamste beteekenis. Duide
lijk en onomwonden is thans de
tegenstelling uitgesproken. Waar
het om gaat. is de vraag, of we
den vrede willen of een einde-
looze voortduring van den oor
log. Engeland heeft gekozen en
zijn regeering heeft de keuze
uitgesproken voorzichtig eerst
nog om Frankrijk niet te zeer
te verschrikken, duidelijker straks
als een breuk onYermijdelijk
blijkt. En elke Europeesche re
geering zal te beslissen krijgen
aan welken kant zij gaan wil.
Want het is hier geen vraag
meertu8schen Engeland en Frank
rijk, of tu8scben de geallieerden
en Duitschland, maar een vraag,
die de geheele wereld raakt.
Ook dat heeft Engeland begre
pen.
De vervlaamsching der
Gentsche Hoogeschool.
In den Belgischen Senaat zijn
de debatten over de vervlaam-
sching der hoogeschool te Gent
hervat. De belangstelling voor
deze kwestie was na de door
de Katholieken en liberalen ge-
trollen overeenkomst aanmerke
lijk gezakt. De minister van kun
sten en wetenschappen Nolf
heeft de door hem gevonden
formule, welke door de liberalen
zonder geestdrift is aanvaard,
verdedigd. Volgens deze rege
ling, waarbij volgens den minis
ter de regeering rekening heeft
gehouden met de reeds in het
parlement gehouden debatten
zal een dei de der lessen uit
sluitend in 't Fransch, een derde
uitsluitend in het Vlaamsch en
een derde in beide talen worden
gegeven, zoodat de studenten
tweederden van hun studiën in
één taal en een derde in de an
dere taal kunnen doen. Deze
maatregel zal heel wat minder
kostbaar zijn dan een algeheele
verdubbeling der colege's. Het
is, betoogde de minister o.a.,
van belang, dat de universiteiten
de landstaal gebruiken. Het is
den revolver wilde grijpen en
zichzelf verloren waande, omdat
het geluk hem had verlaten, in
den bloei van zijn leven, een
mensch, nutteloos voor zijn mede-
menschen en niet in staat iets
te verrichten een man waardig,
die daarom weg wilde uit deze
wereld, die hem nog nooit in 't
groote raderwerk van dit leven
gemist had 1
O foei, foei 1 De schande
drukte hem terneer. Hij ging
aan de schrijl'tatel zitten en
sloeg steunend de handen voor
zijn gezicht.
Maar het moest gebeuren. Hij
opende een lade van de schrijf
tafel en haalde den revolver te
voorschijn. Terwijl hij de span
ning onderzocht, dacht hij er
aan, hoe men hem zou vinden
met bloed overdekt, op het
vloerkleed liggend. De ontzet
ting van zijn arme hospita, het
geklets van de zijde van zijn
weinige vrienden het moest wel
zoo zijn als altijd, het einde van
een speler 1
Hij dacht aan de 300 Mark,
die de heer Villessen hem had
overhandigd. Vooi de begrafe
nis-kosten zou het juist toerei
kend zijn.
Het einde van een speler I
Daar lagen de kaarten nog,
wen8chelijk, dat zij, die aan de
Gentsche hoogeschool hun op
leiding genieten, een grondige
kennis hebben van de Vlaamsche
taal, doch evenzeer wenschelijk
is het, dat zij de Fransche taal
kennen. De eenheid van de
Vlamingen en de Walen zou
worden verzwakt, indien de
Vlaamsche elite zich afwendde
van de beoefening der Fransche
taal.
De minister eindigde met te
zeggen .Laten wij het Vlaam
sche volk, dat gedurende den
oorlog zoo vele beproevingen
heeft doorstaan, een universiteit
geven, waar het in zijn landstaal
zal kunnen studeeren. Dat is een
rechtvaardige en nationale daad,
waaraan alle Belgen hun mede
werking moeten verleenen".
De socialist Lekeu vertelde
daarop in een breedsprakig be
toog, dat de Waalsche socialisten
tegen het ontwe<p zouden stem
men en de Vlaamsche socialis
tische senator, prolf. Vermeylen
verklaarde zich, zij het om heel
tegenovergestelde redenen, even
eens tegen de tweetalligheid van
het onderwijs. In de U voorge
stelde regeling zag hij minder
een poging van het nieuwe kabi-
net-Theunis om tot een recht
vaardige oplossing van de hooge
schoolkwestie te komen dan wel
een poging om de eenheid in de
liberale en in de Katholieke
partijen te herstellen. Hij voor
zag, dat door het ontwerp het
peil van hooger onderwijs te
Gent zou dalen en de onmoge
lijkheid voor den Vlaming om
volledige hoogeschoolstudién te
doen. Tenslotte verklaarde hij,
dat van de door den koning na
den oorlog gedane belofte, dat
de Vlamingen met de Walen
volkomen gelijkgesteld zouden
worden nog steeds niets is nage
komen.
De discussies worden voort
gezet.
werktuigelijk schudde hij ze
dooreen. Tegenstrijdige ge
voelens worstelden met elkander,
schaamte, afkeer en de natuur
lijke levensdrang, die zich tegen
den zelfmoord verzette.
Hallo, als hij nog eenmaal zijn
geluk beproefde en de heks
Fortuna om haar orakelspreuk
verzocht. Zwart de dood, de
eeuwige rust rood het leven,
het leven en de arbeid I
Met een snelle beweging had
hij een der kaarten genomen
harten vrouw! Wederom die
harten-vrouw 1
Het spelersbijgeloof kwam weer
bij hem boven. Alhet bloeiende
leven, als de belofte van een
nieuwe toekomst keek de on-
gelukskaart hem thans aan, alsof
ze wilde zeggen Dwaas, waar
om wacht je niet Hier is het
geluk, tracht het te grijpen 1
Hij haalde diep adem in
ieder geval, het noodlot wilde,
dat hij zou leven 1
Zoo wilde hij dan trachten,
op ander grondgebied en in een
nieuw leven het geluk te vinden,
Aan den overkant wenkte de
nieuwe wereld, waar al menige
schipbreukeling der oude wereld
zich weer omhoog gewerkt had.
(Wordt vervolgd.)