ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN Wekelijksch Omzicht, Harten Vrouw. BRESKENSCHE COURANT VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 met 15 cent dispositiekosten. Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded: 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever E. BOOM—BLIEK tno,02T breskens p°7s$ro Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur 32e Jaargang Zaterdag 21 Juli 1923 Nummer 2844 „Dan zal men zeggen, dat dit vreeselijke weegschaalspel ach tereenvolgens en stelselmatig allen vastelands-volken de len denen breekt. Daar Frankrijk diende om Duitschland te over winnen en Duitschland om Frank rijk te ruïneeren, zal men zeg gen, dat in Europa geen onaf hankelijkheid meer mogelijk is, tenzij de naties eindelijk be sluiten haar zaken onderling te regelen". Dat zijn geen woorden van een verbitterden of nationalis- ti8chen Duitschen professor, die nog altijd wrokt over Engeland's meedoen aan den oorlog, dat, waar het ook Amërika's deel name uitlokte, Duitschland de overwinning en nog veel meer dan dat kostte. De hand van den bondgenoot, wiens bloed tezamen met het Engelsche op de slagvelden van Noord-Frank rijk vloeide ter afweer van den barbaren-aanval op de bescha ving en het recht heeft ze in een Parijsch blad neergeschreven. Want het is de nauw bedwon gen wrok van Frankrijk, die er zich in uitspreekt. En het vreemd ste is wellicht nog, dat ze ge wekt is door Engeland's voor- stél om te doen -vat ook deze woorden voorstellen. Want ook Engeland wil, dat de naties haar zaken onderling regelen. Het is alleen de manier, waarin het van de Fransche bedoelingen ver schilt. En om deze manier is het, dat de strijd draait tus- schen Frankrijk en Engeland en straks overal in Europa. De Franschen hebben mis schien wel een beetje gelijk, wanneer ze Engeland het weeg schaal-spel verwijten, dat de eene vastelandsmogendheid te gen de andere uitspeelt. Maar de Engelschen zijn daarin ten minste konsekwent. En hun con sequentie komt niet alleen hun zeiven, maar ook Europa ten goede, in zoo\erre ze ieder vastelandsmogendheid verhindert eene overheerschende positie in DOOR HELLMUTH M1ELKE. UIT HET DUITSCH VERTAALD. (Nadruk verboden). Soms in oogenblikken, dat zijn verstand ontwaakt was, kreeg hij een afkeer van dit leven, een sterk verlangen kwam over hem, om al zijn krachten te wijden aan een nuttiger zaak. Te laat dit leven hield hem vast door de macht der ge woonte. De afgrond aan zijn voeten werd steeds grooter en dieper en daar beneden hoorde hij reeds den donder van den somberen stroom des verderfs. Alles was weg de rest van zijn vermogen, de onder den hamer gekomen villa. Gister middag had hij de laatste som bij zijn bankier opgenomen, niet veel meer dan 2000 Mark daarvan had hij de rekening van zijn hospita betaald en 't overige grootste deel was in handen van dien heer von Flügge gevallen. Hij fronste zijn voorhoofd. Hij koesterde achterdocht tegen den heer von Flügge, die zoo plot te nemen. In den tijd, dat Duitschland daarvoor in aan merking kwam, zijn de Fran schen dan ook met deze Engel sche taktiek wonderwel in hun schik geweest. Nu echter hun sterke tegenstander verslagen is met vereende krachten en zij zelf niet langer meer een ge vaar dreigen, maar reeds zijn, ergeren zich over de consekwen- tie in Engeland's gedragingen. En het is juist thans, dat we die zoozeer noodig hebben. Duitschland heeft nooit op een wijze als Frankrijk nu, en niet voor het eerst, doet van zijn positie als sterke vastelandmo- gendheid misbruik gemaakt. En het is feitelijk dat misbruik, dat Engeland uit zijn tent heelt ge lokt. O, aarzelend nog maar is het te voorschijn gekomen. Wie Baldwin's verklaring leest, weet niet, welke wil stencer is en zal blijken te zijn die om de Fran sche vriendschap te behouden of die om Europa weer op de beenen te helpen. Misschien is het een gevolg van de over- weging, dat met het behoud dier vriendschap het op de beenen helpen de beste kans van slagen heeft. Maar het antwoord, dat de Fransche pers en de Fran sche publieke opinie onmiddellijk op de Engelsche regeerings- verklaring gegeven heelt, laat Engeland weinig hoop, dat het de keuze zal kunnen ontgaan. Het is nog maar de methode, die deze verklaring heelt aan gegeven, de wijze waarop Enge land de zaak zou willen behan delen. Maar die methode, vooral belichaamd in het plan Duitsch- land's betalingscapaciteit door een internationale commissie van deskundigen, niet door een ge allieerde, als Frankrijk wellicht als uiterste concessie zou kunnen goedvinden, kan tegenover den Franschen vernietigingswil niet stand houden. Het is hetzelfde conflict als zich ten opzichte van het Roer-avontuur openbaarde en dat door Bonar Law indertijd zoo duidelijk gekarakteriseerd werd. Omdat Frankrijk niet in seling in de provincie was op gedoken, om hen allen te plukken. Maar helaas daar was niets aan te doen. Indien hij werkelijk bedrog pleegde, dan deed hij zulks in ieder geval met buiten gewone bekwaamheid en overigens, het was nu eenmaal zoo ver, daaraan viel niet meer te tornen. Hij was een bedelaar, zonder middelen zelfs om ook maar een ellendig leven te lijden. In de stad bij zijn bloedverwanten zou hij alle deuren gesloten vinden zij dachten nog erger over hem, dan de handelsagent Werner, die hem niet meer uit- noodigde, hoewel hij de beste vriend van zijn vader was ge weest. Alle deuren waren voor hem gesloten slechts éen stond er voor hem wijd, heel wijd open de poort des doods. Zou hij daarvoor terugschrikken Beter dezen weg te gaan, dan te gaan bedelen, en als zedelijk voor beeld voor ontaarde zoons te dienen, wier vaders en moeders hem met den vinger nawezen. Gisteren, toen hij de 2000 Mark had ontvangen en in het blinde bijgeloof van een speler de kaarten geraadpleegd had, had hij het vaste besluit genomen; gaat ook dit geld verloren, dan de eerste plaats de oplossing maar de vernietiging ten behoeve van eigen positie wil, wenscht het evenmin een onderzoek naar Duit8chland's betalingscapaci teit, waarop verlaging van het schadevergoedingsbedrag met de mogelijkheid der betaling door Duitschland zou kunnen volgen als het einde der geweld dadige conflicten, dat Engeland noodzakelijk acht. Het opent voor Europa geen aanlokkelijk verschiet. Al zal een breuk met Engeland nog dade lijk geen gewelddadige breuk worden, het gebrek aan samen werking zal Europa's herstel zoo niet onmogelijk maken, dan toch in hooge mate bemoeilijken, zells wanneer de internationale com missie van deskundigen Amerika mocht verlokken nie». langer op een afstand te blijven. Dat is een ernstiger gevaar dan ook Poiucaré waarschijnlijk vermoedt en dat juist daardoor des te dreigender wordt. Het is niet het eenige. De vrede te Lausaune is nog altijd niet gesloten. En de onverzette lijkheid der Turken maakt niet alleen dat sluiten onwaarschijn lijker, maar ontneemt ook aan een gesloten vrede veel van zijn beteekenis. Wanneer de Turken straks Ronstantinopel weer zijn binnengetrokken, zullen ze hun woord weer willen meespreken in alle aangelegenheden, die Europa's Zuid-Oosten betrelfen. Frankrijk maakt zich al gereed. Het heeft Servië een voorschot egeven van 300 millioen voor de aanschaffing van oorlogstuig. Dat is niet tegen Turkije recht streeks gericht. Maar het is een voorbereiding tegenover den nieuwen staat, die zich in Europa's Oosten gaat ontwikke len. En het is een uiting tevens van de opbouwende politiek, waarmee de Temps voorstelt, in tegenstelling met de Engelsche, Europa weer tot rust te brengen, dezelfde, die zich ook in de nienwe Belgische legerwet uit spreekt. Baldwin's verklaring is rechtstreeks tegen deze politiek gericht en dit is feitelijk haar maak je er voor altijd een eind aan Op zijn schrijftafel zag hij nog het spel kaarten bovenop, waarachtig, lag nog de harten- vrouw, die hij als gelukskaart had getrokken. Het scheen hem bijna toe, alsof zij hem spottend toelachte, nu, terwijl hij het onzekere schijnsel van den grauwen morgen er op viel. Dat was de duivel, dien hij vertrouwd had, dit dunne stukje carton was het bedrog van zijn geknakte leven, het verborg schijnbaar den afgrond, die hem thans verslond. Waarom toch was het ondanks dit alles zoo bitter te sterven zoo jong, op den krachtigsten mannenleeltijd van 30 jaar te sterven Hij was opgestaan, de trillende lippen op elkander persend, keek hij door het raam op straat. Eenige groepjes arbeiders gingen voorbij op weg naar hun fabriek, ernstig en zwijgend en toch rustig in hun houding. Het snoerde hem bijna de keel dicht. Als hij eens een van hen was ook zij hadden zorgen en ver driet, maar voot hen had het leven nog waarde. Werken, als hij maar kon werken 1 Hij een speler, die naar voornaamste beteekenis. Duide lijk en onomwonden is thans de tegenstelling uitgesproken. Waar het om gaat. is de vraag, of we den vrede willen of een einde- looze voortduring van den oor log. Engeland heeft gekozen en zijn regeering heeft de keuze uitgesproken voorzichtig eerst nog om Frankrijk niet te zeer te verschrikken, duidelijker straks als een breuk onYermijdelijk blijkt. En elke Europeesche re geering zal te beslissen krijgen aan welken kant zij gaan wil. Want het is hier geen vraag meertu8schen Engeland en Frank rijk, of tu8scben de geallieerden en Duitschland, maar een vraag, die de geheele wereld raakt. Ook dat heeft Engeland begre pen. De vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. In den Belgischen Senaat zijn de debatten over de vervlaam- sching der hoogeschool te Gent hervat. De belangstelling voor deze kwestie was na de door de Katholieken en liberalen ge- trollen overeenkomst aanmerke lijk gezakt. De minister van kun sten en wetenschappen Nolf heeft de door hem gevonden formule, welke door de liberalen zonder geestdrift is aanvaard, verdedigd. Volgens deze rege ling, waarbij volgens den minis ter de regeering rekening heeft gehouden met de reeds in het parlement gehouden debatten zal een dei de der lessen uit sluitend in 't Fransch, een derde uitsluitend in het Vlaamsch en een derde in beide talen worden gegeven, zoodat de studenten tweederden van hun studiën in één taal en een derde in de an dere taal kunnen doen. Deze maatregel zal heel wat minder kostbaar zijn dan een algeheele verdubbeling der colege's. Het is, betoogde de minister o.a., van belang, dat de universiteiten de landstaal gebruiken. Het is den revolver wilde grijpen en zichzelf verloren waande, omdat het geluk hem had verlaten, in den bloei van zijn leven, een mensch, nutteloos voor zijn mede- menschen en niet in staat iets te verrichten een man waardig, die daarom weg wilde uit deze wereld, die hem nog nooit in 't groote raderwerk van dit leven gemist had 1 O foei, foei 1 De schande drukte hem terneer. Hij ging aan de schrijl'tatel zitten en sloeg steunend de handen voor zijn gezicht. Maar het moest gebeuren. Hij opende een lade van de schrijf tafel en haalde den revolver te voorschijn. Terwijl hij de span ning onderzocht, dacht hij er aan, hoe men hem zou vinden met bloed overdekt, op het vloerkleed liggend. De ontzet ting van zijn arme hospita, het geklets van de zijde van zijn weinige vrienden het moest wel zoo zijn als altijd, het einde van een speler 1 Hij dacht aan de 300 Mark, die de heer Villessen hem had overhandigd. Vooi de begrafe nis-kosten zou het juist toerei kend zijn. Het einde van een speler I Daar lagen de kaarten nog, wen8chelijk, dat zij, die aan de Gentsche hoogeschool hun op leiding genieten, een grondige kennis hebben van de Vlaamsche taal, doch evenzeer wenschelijk is het, dat zij de Fransche taal kennen. De eenheid van de Vlamingen en de Walen zou worden verzwakt, indien de Vlaamsche elite zich afwendde van de beoefening der Fransche taal. De minister eindigde met te zeggen .Laten wij het Vlaam sche volk, dat gedurende den oorlog zoo vele beproevingen heeft doorstaan, een universiteit geven, waar het in zijn landstaal zal kunnen studeeren. Dat is een rechtvaardige en nationale daad, waaraan alle Belgen hun mede werking moeten verleenen". De socialist Lekeu vertelde daarop in een breedsprakig be toog, dat de Waalsche socialisten tegen het ontwe<p zouden stem men en de Vlaamsche socialis tische senator, prolf. Vermeylen verklaarde zich, zij het om heel tegenovergestelde redenen, even eens tegen de tweetalligheid van het onderwijs. In de U voorge stelde regeling zag hij minder een poging van het nieuwe kabi- net-Theunis om tot een recht vaardige oplossing van de hooge schoolkwestie te komen dan wel een poging om de eenheid in de liberale en in de Katholieke partijen te herstellen. Hij voor zag, dat door het ontwerp het peil van hooger onderwijs te Gent zou dalen en de onmoge lijkheid voor den Vlaming om volledige hoogeschoolstudién te doen. Tenslotte verklaarde hij, dat van de door den koning na den oorlog gedane belofte, dat de Vlamingen met de Walen volkomen gelijkgesteld zouden worden nog steeds niets is nage komen. De discussies worden voort gezet. werktuigelijk schudde hij ze dooreen. Tegenstrijdige ge voelens worstelden met elkander, schaamte, afkeer en de natuur lijke levensdrang, die zich tegen den zelfmoord verzette. Hallo, als hij nog eenmaal zijn geluk beproefde en de heks Fortuna om haar orakelspreuk verzocht. Zwart de dood, de eeuwige rust rood het leven, het leven en de arbeid I Met een snelle beweging had hij een der kaarten genomen harten vrouw! Wederom die harten-vrouw 1 Het spelersbijgeloof kwam weer bij hem boven. Alhet bloeiende leven, als de belofte van een nieuwe toekomst keek de on- gelukskaart hem thans aan, alsof ze wilde zeggen Dwaas, waar om wacht je niet Hier is het geluk, tracht het te grijpen 1 Hij haalde diep adem in ieder geval, het noodlot wilde, dat hij zou leven 1 Zoo wilde hij dan trachten, op ander grondgebied en in een nieuw leven het geluk te vinden, Aan den overkant wenkte de nieuwe wereld, waar al menige schipbreukeling der oude wereld zich weer omhoog gewerkt had. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1923 | | pagina 1