ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEBEN
Wekelijksch Omzicht.
Onschuldig veioordeeld.
De nood in Duitschland.
PB&££.£B¥eH.
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
met 15 cent dispositiekosten.
A d v e r t e n t i e p r ij s v a n 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
TNo.,02°n BRESKENS P,°7s$4ro
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
32e Jaargang
Zaterdag 10 Februari 1923
Nummer 2800
,,Wij zijn in den oorlog ge
gaan om een eind te maken aan
vele oorlogen, maar wij hebben
een vrede gesloten, die een einde
heeft gemaakt aan allen vrede."
Aan deze uiting van den Ame-
rikaanschen bankier Vanderlip
moet men onwillekeurig denken
wanneer men hoort, hoe zoowel
Frankrijk en België als Duitsch-
land zich op het vredesverdrag
van Versailles beroepen om hun
handelwijze in de Roerstreek te
rechtvaardigen. Toen de inkt
van het verdrag nog niet was
opgedroogd, toen het nog niet
eens geschreven was wellicht, is
er al gewaarschuwd en dat niet
alleen van Amerikaanschen, maar
vooral ook van Engelschen
en zelfs van Franschen kant.
liet verdrag legt Duitschland
verplichtingen op, die het niet
nakomen kan en die dus nieuwe
ruzies en geweldadigde sancties
voorbereidden. De Duitschers,
en ook anderen, hebben gezegd
dat Frankrijk opzettelijk derge
lijke verplichtingen in het ver
drag heeft weten te brengen met
de opzettelijke bedoeling later de
gelegenheid te hebben opnieuw
gewelddadig tegen Duitsch
land op te treden en Duitsch
gebied te bezetten. Zij, die dit
beweerden, zien nu hun overtui
ging in de bezetting van de
Roer bevestigd en concludeeren
dan ook al bij voorbaat, dat de
Franschen de Roerstreek niet
meer zullen ontruimen. Het lij
delijk verzet der bevolking, dat
door het overige Duitsche volk
en de Duitsche regeering wordt
aangewakkerd, zou hun dus be
trekkelijk koud kunnen laten.
Want het is hun er niet om te
doen kolen of andere waarde
uit de Roerstreek te halen. Zij
wenschen er alleen te blijven.
En het Duitsche verzet zou hun
dus de gelegenheid slechts bie
den om dien wensch tot vervul
ling te brengen en zelfs een re
den scheppen voor uitbreiding
45)
Het is een wonder, zeiden de
heeren doctoren thans en zonder
afgunst voegden zij hieraan toe:
Als deze verlenging van zijn
leven werkelijk als een voordeel
voor hem is te beschouwen, dan
heeft hij dat alleen en uitsluitend
aan den prolessor te danken.
Naar aanleiding van brieven,
die men bij Rudolf gevonden
had, had men doctor Volkmar
telegrafisch in kennis gesteld met
het ongeluk, dat zijn vriend
was overkomen. Reeds op den
avond van den tweeden dag na
ontvangst van het telegram arri
veerde de advocaat in het berg-
dorp. Maar hij kwam niet alleen,
doch vergezeld van een door
verdriet gebogen ouden man,
die hij onder voortdurende troost
volle woorden met beide handen
moest ondersteunen, toen zij uit
het rijtuig stapten.
Rudolf was geheel buiten kennis,
toen zij de ziekenkamer binnen
traden. Zijn oogen waren wel
wijd geopend, maar hij herkende
noch zijn vader, noch zijn vriend,
en hij zag er ook nog steeds uit
der bezetting ook tot aangren
zende streken.
Ongetwijfeld zij er Franschen
die er zoo over denken, mis
schien wel de meeste Franschen
misschien zelfs ook Poincaré.
Maar dat neemt niet weg, dat
ze ook wel graag wat kolen en
andere waarden uit Duitschland
willen hebben. En daarop schijnt
voorloopig nog niet veel kans
De Franschen zullen het nu zelf
probeeren te vervoeren met
Fransch spoorwegpersoneel De
vraag is echter, of bij verzen
ding naar Frankrijk de mijn
werkers zullen blijven doorwer
ken en of, zoo ze dat niet doen
de Franschen naast het spoor
wegpersoneel ook genoeg mijn
werkers zullen kunnen aanvoe
ren. Door uitzetting van ambte
naren en personeel en door af
sluiting van het Roergebied van
het overige Duitschland probee
ren ze nu zoowel de bevolking
als de Duitsche regeering murw
te krijgen. Maar de Duitsche
regeering en het Duitsche volk
hebben de laatste jaren wel zoo
veel leeren verdragen, dat ze
niet zoo gauw murw te krijgen
zullen zijn. Mislukt zoodoende
de Fransche poging om kolen
en andere waarden uit het Roer
gebied te halen, dan winnen na
tuurlijk zij, die maar aan den
Roer willen blijven in Frankrijk
terrein. En zoo raken we langs
alle wegen steeds verder van
overeenstemming en van den
vrede af. „De moeilijkheid van
Europa is zijn huidige gemoeds
toestand", heeft de heer Vander
lip ook verklaard. En de gemoeds
toestand wordt er door zulke
avonturen als die aan de Roer
in Frankrijk noch Duitschland
beter op, zoodat bemiddelli"g
steeds moeilijker wordt en het
op buigen of barsten gaat.
Maar daarin heeft de Ame
rikaan gelijk het is de Euro-
peesche gemoedstoestand, „Iede
re natie wantrouwt en haat iedere
andere natie.', De Roer toont
het niet alleen. Te Lausanne
moge men nog om de conferen
tie-tafel zijn gebleven, het was
toch duidelijk, dat men er tel-
als iemand, die ten doode is
opgeschreven. Daar de oude
pandhouder in zijn grenzenloos
verdriet zich uitsluitend met de
gedachte bezighield, dat ook hij
niet meer zou kunnen leven, als
zijn zoon hem ontnomen werd,
moest Volkmar in zijn plaats
alle schikkingen treffen in het
belang van den patiënt. Het was
dan ook vanzelf sprekend, dat
hij ook omtrent de oorzaak van
het ongeval en de gebeurtenissen,
die er aan waren voorafgegaan,
zoo nauwkeurig mogelijk inlich
tingen trachtte in te winnen.
Dat Rudolf Imberg het slacht
offer van een goed voorbereide,
schandelijke misdaad was ge
worden, bleek hem op grond
van de in aanmerking komende
feiten spoedig als vaststaand.
Reeds de omstandigheid, dat de
beide ongelukkigen zich om
kneld gehouden hadden als man
nen, die op leven en dood met
elkander worstelden, was daar
voor immers als bewijs te over.
Bovendien echter was door een
nauwkeurig onderzoek overtui
gend vastgesteld, dat de breuk
der beschermende leuning door
de verwijdering van eenige spij
kers met opzet was geschied.
Indien evenwel een der beide
omlaag gestorte mannen deze
kens naar buiten loerde, waar
de oorlogstanks en machinege
weren en ginds ook de soldaten-
rijen stonden opgesteld. Onder
voortdurende oorlogsdreiging zijn
de onderhandelingen er gevoerd.
En tot op het laatst schenen de
Engelschen vat zins het er op
te laten aankomen, wanneer de
Turken niet toegaven. Zij zijn
ten slotte wijzer geweest. Zelfs
om Mosoel achtten ze een oorlog
niet gerechtvaardigd. En de Tur
ken kunnen met de voldoening
naar Angora terugkeeren, dat ze
succes gehad hebben van hun ver
zet al is dan nog de zaak niet
ten volle geregeld. Of de ge
moedstoestand er beter op ge
worden is Bij Engeland heeft
het verloop der conferentie on
getwijfeld kwaad bloed gezet
tegen Turkije niet alleen, maar
vooral ook tegen Frankrijk, dat
nog tot op het laatste oogenblik
liet voelen, dat, zoo Engeland
het aan de Roer alleen voor
de zaken liet opdraaien, het in
het minst niet schromen zou den
bondgenoot in het Oosten alleen
in de kou te laten staan, zoo
er met Turkije geen schikking
tot stand kwam. Maar ook Rus
land toont zich ontstemd, omdat
het in de kwestie van de zee-
ëngten zijn zin niet gekregen
heeft, en Bulgarije en Grieken
land wellicht.
Zeker, de moeilijkheid van
Europablijftzijnhuidige gemoeds
toestand. En het zijn niet alleen
de volken, die elkaar wantrouwen
en haten, ook de deelen der be
volking, de burgers van eenzelfde
land. Kijk maar naar België,
waar Waalsche en Franskiljonsche
studenten prof. Vermeylen uit
jouwen, omdat hij voor de rechten
van zijn volk komt, en naar Ier
land, waar voor- en tegenstanders
van het verdrag met Engeland
als Vrijstaatsche regeering en
rebellen een geregelden, maar
wreeden oorlog voeren. Alleen
de beide Angelsaksische volken,
als de twee verstandigsten, zijn 't
eens geworden. Het ging onge
twijfeld bij Engeland niet van
harte. Het Engelsche volk had
altijd zoo'n kleine, onbestemde
schurkenstreek begaan had, dan
kon het alleen van Ranten ge
weest zijn, en Volkmar's verdei e
naspeuringen brachten hem snel
genoeg op het juiste spoor.
Weliswaar waren het eerst
slechts vermoedens, die hij over
den samenhang der verschillende
feiten en over den loop der
verschrikkelijke gebeurtenis kon
vaststellen. Want degene, dien
hij voor den schuldige hield,
was dood en de beide andere
personen, die behalve hij daar
over inlichtingen hadden kunnen
geven, zou men daarnaar tever
geefs gevraagd hebben. Lili v.
Ranten lag immers in Rudolf's
tegenwoordige woning eveneens
zwaar ziek en men vreesde voor
haar leven nauwelijks minder
dan voor het zijne. Mevrouw
Therese Haller, die door Volk
mar op de hoogte was gebracht,
bevond zich volgens een door
haar afgezonden telegram reeds
op weg naar Tirol, om haar door
gevaarlijke koortsen aangetaste
nicht de noodige hulp te ver-
leenen. En daar verscheidene
aange'egenheden van het hoogste
gewicht den advocaat tot zijn
grooten spijt naar huis terug
riepen, had hij besloten, alleen
haar komst nog af te wachten,
voor hij de terugreis aanvaardde.
hoop gehad, dat Amerika het
zijn schuld zou kwijtschelden en
nu moet het 12.50 per hoofd
per jaar aan rente betalen. Maar
de Engelschen zijn zoo wijs
geweest er niet lang over te
praten. Als ze immers toch
betalen moesten, was het ver
standiger er de Amerikaansche
vriendschap niet om te verspelen.
Want die vriendschap is het, die
Engeland meer dan iets anders
tegenwoordig op prijs stelt. Er
is een neiging bij een groot deel
van het Engelsche volk om
Amerika's voorbeeld te volgen
en zich meer en meer uit den
Europeesche aangelegenheden
terug te trekken. Die neiging
gaat samen met een btreven
naar nauwere aansluiting aan
Amerika. De nieuwere overeen
komst omtrent de schulden is
een stap op dien weg. Tegen
over een Europa, dat de oor
logspsychose niet kwijt kan raken
en onder den druk van imperi
alisme en militairisme, die iedere
normale ontwikkeling onmogelijk
maken, dreigt ineen te zinken,
trachten de beide Angelsaksische
volken in steeds inniger verstand
houding een eigen weg te vinden.
Zullen ze Europa zijn eigen
vonnis aan zichzelf laten vol
trekken „Wij hebben.een groote
kans gehad om een moreel leider
schap uit te oefenen", verklaarde
de heer Van der Lip. Met En
geland samen heeft Amerika
nog een betere kans. „Maar die
kans", zei de Amerikaansche
bankier, „is snel aan het ver
dwijnen". Zullen Engeland en
Amerika nog bijtijds begrijpen,
dat die kans ook een plicht
schept. „Wij hebben een vrede
gesloten, die een einde heeft
gemaakt aan allen vrede". Dat
hebben ook Amerika en Enge
land gedaan. Het stelt hun
medeverantwoordelijkheid vast.
Steeds nijpender doet het
gebrek zich voelen in Duitsch
land. Met ingang van 1 Februari
zijn de reizigerstarieven op de
Duitsche spoorwegen weer ver
dubbeld. Zulks was 1 Januari
ook al gebeurd. Hoewel dit voor
buitenlanders van geen belang
is, (wij immers koopen onze
Marken thans weergoedkooper),
voor de bewoners zelf toch wel.
Temeer, waar andere prijzen
hiermee meer dan gelijken tred
houden. Thans 5000 Mark per
dag verdient, heeft daarmee de
waarde van ongeveer 70 cent.
De volgende lijst toont wel de ca-
tastrophalen toestand in Duitsch
land Bruinbrood 420 Mk. per
3 pond 76 Mk. in Dec.Mar
garine 1800 Mk. per pond vleesch
vanaf 1000 Mark. Eieren 50 Mk.
per stuk, aardappelen 40 Mk.
per Kilo. Boter 2500 Mk. per
pond, kaas vanaf 10C0 Mark,
Melk (alleen verkrijgbaar voor
invaliden en kinderen beneden
zes jaar 300 Mark per liter.
Cokes 4600 Mark per 100
Kilo, steenkool 50.000 Mk. per
H.L. (voor huisbrand onbetaal
baar).
De prijzen van kleeding, spe
ciaal van schoeisel zijn nog viij
belangrijk hooger en gaan vaak
boven de Holl. prijzen uit.
Maar hoe zwaar ook reeds
het lot van den loonarbeider is,
het is nog niets in vergelijking
met het noodlot van hen, die
door leeftijd of invaliditeit niet
in staat zijn te arbeiden en niets
anders hebben dan een zeer klein
inkomen. Er zijn er nog heel
velen die niet meer hebben dan
3000 of 4000 Mk. per jaar. Of
schoon overal fondsen zijn ge
vormd om deze ongelukkigen te
helpen, is dit niet meer dan een
droppel in den oceaan. Deze
menschen sterven langzaam door
gebrek.
In heel veel gevallen worden
zij, die hulp behoeven, pas ge
holpen als het reeds te laat is,
daar de meesten, die betere da
gen gekend hebben, liever ster
ven dan bedelen. Men hoort on
ophoudelijk van oude dames,
die het grootste deel van den
dag in bed blijven om warm te
blijven en de schrijnende pijn
Welke rol ook steeds die on
gelukkige vlinderbroche bij de
gebeurtenissen gespeeld mocht
hebben, die zich hier hadden
afgewikkeld dat zij er een
beslissend aandeel in gehad had,
kon niet twijfelachtig zijn. Volk
mar was vast besloten, niet
werkeloos te wachten, totdat een
der betrokkenen in staat zou
zijn, den sluier over dit sombere
geheim op te lichten. Maar zon
der een voorafgaande bespreking
met Mevrouw Haller kon hij
geen verdere stappen doen, en
om haar zoo snel en zeker mo
gelijk aan te treffen, ging hij
haar tot aan het voorlaatste
station tegemoet.
Stipt op tijd liep de trein liet
station binnen, maar Volkmar
meende zijn oogen niet te kunnen
vertrouwen, toen hij, terwijl hij
naar de gewichtige verschijning
van de verwachte dame uitzag,
een andere welbekende, sierlijke
gestalte voor het open portier
van een coupé derde klasse zag
staan.
Juffrouw Willisen, riep hij uit.
U Dat is werkelijk een gewel
dige verrassing. Wat in de
wereld brengt u hierheen Zij
was uitgestapt, maar zij wilde
niet toestaan, dat hij de kleine
handkoffer van haar overnam.
Wat mij hierheen voert, mijn
heer Volkmar, weet u heel goed,
zeide ze haastig, terwijl een
verraderlijke kleur zich op haar
gelaat afteekende. Het was niet
juist van u, dat u mij daarvan
niets meedeelde en dat ik het
pas uit de courant moest ver
nemen. Maar zijn toestand is
toch niet zoo slecht als de cou
rant wel schrijft niet waar
U zoudt immers stellig niet van
zijn zijde geweken zijn, als
dat verschrikkelijke te vreezen
zou zijn.
Hij zag, hoe zij in angstige
afwachting op zijn antwoord
beefde, zag, hoe de opwinding
van dit oogenblik haar drong,
haar hartsgeheim prijs te geven
en diepe bewondering was het,
die hem voor haar vervulde. Zij
had dus Rudolfs aanzoek af
gewezen, hoewel zij hem lief
had en hoewel dit aanzoek voor
haar alles beteekende, wat haar
op aarde begeerenswaardig toe
kon schijnen. Waarachtig, dit
meisje was een heldin, en Volk
mar had een prinses van konink
lijken bloede niet met meer
achting en onderscheiding kun
nen bejegenen, zooals hij haar
vanaf dit oogenblik behandelde.
(Wordt vervolgd.)