ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Onschuldig veroordeeld.
Corruptie
BRESKENSCHE COURANT
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
met 15 cent dispositiekosten.
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. lngez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
TNo.l02? BRESKENS p1°7s^,4ro
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
32e Jaargang
Woensdag 24 Januari 1923
Nummer 2795
We behoeven nog geen zwart
kijkers te zijn, om te erkennen,
dat we in een crisistoestand le
ven en dat de gevolgen daarvan
zich in ons oeconomisch leven
zoowel in de geleden verliezen
als in een duidelijke lusteloos
heid, die geheel ons zakenleven
kenmerkt, pijnlijk hebben doen
voelen, en nog doen voelen. De
schier eindelooze reeks van jaar
verslagen, welke nauwelijks iets
anders bevatten dan jammer
klachten der directies omtrent
den bedroevenden gang van za
ken in hun ondernemingen, om
dan vrijwel stelselmatig te beslui
ten met de mededeeling, dat om
vangrijke, vaak in de tientallen
millioenen loopende, verliezen
de resultaten zijn van het boek
jaar, zoodat kapitaal afschrij
vingen en algeheele opoffering
van gekweekte reserves niet zei
den de aandacht vragen. Deze
schier eindelooze reeks roept een
aantal onvrijwillige, maar onaf
wijsbare getuigen op om dezen
malaise toestand te bevestigen
en deverliezen te erkennen. Maar
we dienen er ons rekenschap
van te geven, dat deze crisis
toestand, gevolg van den oorlog
en den foutieven vrede, niet de
eenige oorzaak is van de gele
den verliezen en de blijkbare
lusteloosheid, die ons zakenleven
overheerscht.
De oorlog met zijn nasleep
heeft een breeden rug, waarop
ook heel wat geladen wordt, dat
dan andere dan oorlogschuld
moet worden toegeschreven. We
behoeven daarbij nog niet eens
te denken aan het lichtzinnig
onverstand, waarmede de mees
sten op den schijnbaren bloei,
die vlak na den oorlog zooveler
oogen verblinde, hebben gera-
geerd en het weinige doorzicht
dat zelfs onze knapste zakeu-
nienschen hebben getoond te be
zitten. Dat daardoor kapitalen
zijn verloren gegaan, kan nog
min of meer op de rekening van
den oorlog geschreven worden.
Maar het kwaad zit dieper. Nog
ESEFH/LET©^.
40)
En al had ik die ten slotte
voor mijzelf wel op mij kunnen
nemen, dan had de gedachte
aan mijn arm kind ondanks alle
gewetensknaging mij toch het
zwijgen opgelegd. Wanneer u
zich in mijn toestand indenkt,
moet u zulks begrijpen. Maar
hiermee, dat ik het arme meisje
aan haar lot moest overlaten wil
ik natuurlijk niet zeggen, dat ik
mij aan mijn verplichtingen ten
opzichte van haar wil onttrekken.
Ik verheug mij er integendeel
over, dat ik eindelijk een ver
trouwenwekkend persoon heb
gevonden, die als bemiddelaar
tusschen haar en mij kan op
treden. Ik ben niet rijk, maar
tot betaling van een aanzienlijke
schadeloosstelling verklaar ik mij
ten volle bereid.
Geen woord meer riep Ru-
dolf heftig uit, niet langer in
staat zich te beheerschen. Ik
wil de beleediging niet hooren,
die er in uw schaamteloos aan
bod ligt. Maar laten wij er nu
tenminste een eind aan maken!
Daar ligt alles, wat u noodig
voor het onfortuinlijke jaar 1922
zijn boeken afsloot, zijn er een
paar rechterlijke rapporten ver
schenen, die in de archieven dier
boekhouding een belangrijke
plaats behooren in te nemen,
en een ernstiger aanklacht in
houden dan van lichtzinnigheid
en gebrek aan doorzicht, waar
voor ierhand na een oorlog die
alles uit zijn evenwicht bracht
en een schijnboel, die wel ver
blinden moest, nauwelijks ten
volle verantwoordelijk kan wor
den gesteld.
Zooveel het rapport van den
rechter commissaris in zake de
Algemeene Maatschappij van Le
vensverzekering en Lijfrente als
het rapport der curatoren in het
faillissement der Zuid Holland-
sche Credietvereeniging getuigen
van een roekeloosheid, om niet
te zeggen misdadigheid, lang
voor den oorlog bij het bestuur,
directies zoowel als commissaris
sen, van een paar groote, ver
trouwend genietende, als res
pectabel bekend staande instel
lingen, die in verband met de
débac'e van tal van andere maat
schappijen, venootschappen en
finantieele instellingen, een aller
treurigst beeld geven van het
verantwoordelijkheidsgevoel van
een aanmerkelijk deel onzer za-
kenleiders en van den geestestoe
stand, blijkbaar in de kringen dier
leiders heerschende, en die niet
nalaten kunn »n een hoogst onbe-
haaglijken indruk te wekken bij
ons publiek.
Het wordt meer en meer dui
delijk, dat het vertrouwen, dat
wij gewoon waren in de onkreuk
baarheid, nauwgezetheid en ern
stige rechtschapenheid van de
leiders uit ons bedrijfsleven te
stellen, ten eenenmale misplaatst
is geweest. En dit feit en het
wantrouwen, dat voor het ver
trouwen van eertijds in de plaats
is gekomen, zijn ernstiger ver
schijnselen nog dan de malaise,
die wij moeten doormaken.
Want zoo de natuurlijke gevol
gen der oeconomische ontredde
ring waarvan wij, als alle volken
ons deel moesten krijgen, door
arbeid en energie ten slotte be-
hebt om te schrijven. Stel uw
bekentenis op schrift, opdat zij
met de middagpost nog meegaat
naar de plaats van bestemming.
Wat is dat, u slaat mijn voor
stel af En zonder eerst met
degene gesproken te hebben, op
wier beslissing het hier feitelijk
alleen maar aankomt Dat zult
u toch eerst nog eens kalm
moeten overleggen, mijnheer de
advocaatDe jonge dame heeft,
voor zoover ik weet, haar ge
vangenisstraf reeds ondergaan,
en het is mij bekend, dat zij in
behoeftige omstandigheden ver
keert. Een flinke som gelds is
voor haar dus in ieder geval
van veel grootere waarde dan
een vrijspraak, die te laat komt,
en die toch maar een heel twij
felachtige schadeloosstelling voor
het uitgestane leed zou betee-
kenen. Op zijn minst kan ik
echter eischen, dat u mij tijd
gunt, daarover zelf eens met de
jonge dame te praten.
Een oogenblik voelde Rudolf
zich werkelijk zwak worden.
Ilij dacht aan de armoede der
beide dames en ook hieraan, dat
hij feitelijk geen recht had, op
haar beslissing vooruit te loopen.
Maar zijn besluiteloosheid
duurde nauwelijks langer dan
éen enkele seconde. Zooals hij
trekkelijk gemakkelijk te boven
te komen zijn, wanneer geen
nieuwe stoornissen plaats hebben
en alleen van goeden wil zijn,
moet het wantrouwen, dat een
maal heeft post gevat, moeilijker
te overwinnen zijn en ons oeco
nomisch leven voor langen tijd
ernstig belemmeren, maar moet
bovendien de gebleken coriuptie
ons zakenleven zoo ernstig heb
ben aangetast 'dat het moeilijk
moet vallen de zedelijke gezond
heid van ons volk daartegen af
doende te beschermen.
Corruptie is ongetwijfeld een
hard woord. Maar een zoodanig
gebrek aan verantwoordelijk
heidsgevoel en nauwgezetheid,
als boven aangehaalde rapporten
toonen, wettigt het. Bepaald be
drog moge niet gepleegd zijn,
althans niet in dien zin dat men
door verkeerd voorstellen zich
zelf doelbewust trachtte te be-
voordeelen, en de grens der mis
dadigheid nog niet overschreden,
de wijze van beheer, die niet
alleen roekeloos, maar ook mis
leidend was, stelt de vraag of
de schuld hier feitelijk tegeno
ver de slachtoffers niet even
zwaar weegt. Het is dan ook
niet te verwonderen, dat een
verbitterde stemming gekweekt
is, die niet gemakkelijk zal wij
ken en die haar Invloed nog
lang zal doen gevoelen.
De aandeelhouder, die verlies
op verlies te boeken krijgt, om
dat hij zich door een opper
vlakkige, en niet zelden opzet
telijk juiste voorlichting tot
deelneming liet bewegen in al
lerlei ondernemingen, welke thans
als gevolg van een onoordeel
kundige leiding tot ondergang
gedoemd zijn, of die tot de ont
stellende gewaarwording komt,
dat zijn kapitaal, dat hij goed
belegd meende, slechts werd
dienstbaar gemaakt aan een
onverantwoordelijke zij het
dan misschien dikwijls onbewuste
speculatiezucht zijner geld-
nemers, vergaat de lust om zijn
spaarpenningen opnieuw in de
waagschaal te stellen.
Maar er is nog ergers gebeurd
dan speculeeren met de toe-
Greta Willisen kende, was hij
zeker van haar antwoord, dat
zij dezen ellendeling op zijn
beleedigend aanbod zou geven.
Hij kreeg een gevoel, alsof hij
zich schuldig maakte aan een
grove beleediging van het edele,
hoogstaande meisje, toen hij door
zijn aarzelend gedrag eenigs-
zms den schijn opwekte, dat hij
haar tot zulk een smadelijke
gedachte in staat geacht had.
Ten aanzien van juffrouw
Willisen neem ik de geheele
verantwoordelijkheid van mijn
handelwijze op mij, verklaarde
hij. Ik ben er zeker van, dat
ik haar volle instemming heb.
Nu eerst scheen de heer van
Ranten de wanhopige ernst van
zijn toestand volkomen helder te
beseffen en hij liet' nu ook het
masker van spotachtige over
moedigheid vallen, zooals reeds
eerder dat van brutalen hoog
moed. De trotsche aristocraat,
die een kwartier geleden Ru
dolfs kamer was binnengekomen,
was veranderd in een volkomen
geknakten zondaar, die deemoe
dig om genade smeekte. Vol
afkeer en diepe verachting
wendde Rudolf zich van hem af.
U hebt mijn laatste woord
gehoord, verklaarde hij. Laat
ons dit even doelloos als onaan
vertrouwde gelden En het is
de vraag of zoo hier voor de
justitie al geen werk te doen
valt, het niet de taak van den
wetgever is in te grijpen, ten
einde handelwijzen als het wer
ken met dubbelzinnige of valsche
voorstelling van zaken en der
gelijke praktijken, voor het
vervolg strafbaar te stellen. We
hebben onlangs een nieuwe wet
ter nauwkeuriger regeling van
het levensverzekerings-bedrijf
gekregen. Maar in het licht der
jongste feiten heelt die wet haar
onvoldoendheid al getoond. Een
strengere wet zou dan tevens
van algemeene strekking moeten
wezen.
Ernstige belangen staan op
het spel, niet alleen van gelde-
lijken maar van moreelen aard.
Het gaat om de onkreukbaar
heid van ons zakenleven en het
geloof der massa in wie, op
welk gebied van het openbare
leven ook, de leiding hebben.
Lloyd George over het
Fransche optreden.
In zijn zevende artikel, dat de
„D. Allg. Ztg." Zaterdagochtend
publiceerde, keurt Lloyd George
scherp het Fransche optreden
in het Ruhrgebied af. In het
ontwapende en door het ver
drag van Versailles geknevelde
Duitschland zijn de Franschen
verder binnengedrongen, en de
hulpelooze reus moet zich ook
dit laten welgevallen, zoo betuigt
hij. Maar welk nut verwachten
de Franschen van deze actie
vraagt zich de oud premier dan
af. De grootere leveringen van
kolen en hout, waartoe Duitsch
land gedwongen kan worden,
zullen de onmiddellijke kosten
van het binnenhalen daarvan
nauwelijks dekken, en al zou
Duitschland de grootere kosten
dragen, dan zouden deze toch
weer de gelden voor de schade
vergoeding verslinden.
Met kracht bestrijdt Lloyd
George dan de meening, dat
genaam onderhoud toch beëin
digen.
Van Ranten richtte zich op.
Zijn gezicht was aschvaal en
zijn schouders beefden. Goed
dan, antwoordde hij. Ik zal mij
naar uw wenschen schikken.
Maar een uitstel van vier-en-
twintig uur mag u mij toch niet
weigeren. Ik beloof u, dat ik
mij gedurende dezen tijd niet
van hier zal verwijderen.
En waf voor voordeel ver
wacht u voor u van dit uitstel
Voor mij niets. Maar ik
heb een kind en slechts terwille
van dit arme, ongelukkige kind
verneder ik mij voor u voor dit
laatste verzoek. Mijn Lili moet
onder de schuld van haar vader
tenminste niet zwaarder lijden,
dan strikt noodzakelijk is. Ik
zal haar naar Parijs zenden,
waar zij, naar ik hoop, bij een
mij bevriende familie gastvrij
zal worden opgenomen. Op
hetzelfde oogenblik. dat ik mijn
schriftelijke bekentenis van mijn
schuld aan u overdraag, en
waardoor Lili's getuigenis dus
overbodig wordt, zal zij van hier
vertrekken. Maar ik zal haar
dan waarschijnlijk nooit terug
zien. En als er ook nog maar
een heel klein beetje gevoel van
men8chelijkheid in u is over-
Rusland met opzet zich aan zijn
verplichtingen van het vredes
verdrag zou trachten te ont
trekken. Wat het tot nu toe
aan uitgaven voor de bezettings
legers in het Rijnland en voor
schadevergoedingsbetalingen
heeft opgebracht, is reeds meer,
ook indien men de waarde van
de afgestane Duitsche koloniën
niet meerekent, dan het drie
voudige van de Fransche oor
logsverklaring van 1871- Men
moest toch ook in Frankrijk
inzien, oordeelt hij, dat men
van een bankroet Duitschland
niet de middelen tot delging
van het Fransche deficit kan
verwachten; en dat de tegen
woordige Fransche politiek het
Duitsche oeconomisch leven ruï
neert. Daaraan valt niet te
twijfelen. Zoolang men de her
stel-kolen met de bajonetten
uitgraalt en het herstelhout met
de sabels kapt, is het nutteloos
van een verbetering van de Mark
door saneering van de Duitsche
linancien te spreken. Het eenige
middel om spoedige betalingen
in geld voor vergoedingsdoel
einden te verkrijgen bestaat
hierin, dat men Duitschland
dwingt zijn financiën te regelen
en het daaivoor een voldoend
moratorium geeft. Groot Brit-
tanië heeft dit voorgesteld, maar
de Fransche staatslieden hebben
deze mogelijkheid bewust prijs
gegeven.
Lloyd George vraagt zich af,
ot deze politici werkelijk scha
devergoeding wenschen en of
ze niet veeleer andere doelein
den nastreven, die met de ver-
krijging van betalingen niet te
vereenigen zijn. Lloyd George
verwacht, dat de Ruhr-bezetting
zeer ernstige gevolgen zal heb
ben. Duitschland8 kolenproductie,
reeds verminderd door verlies
van Opper-Silezië en het Saar-
gebied, zal nog meer achteruit
gaan en Duitscnland zal gedwon
gen zijn aanzienlijke hoeveelhe
den kolen in het buitenland te
koopen, waardoor de financieele
moeilijkheden weer zullen toe
nemen.
Maar dat i9 niet alles. De Fran-
gebleven, dan kunt u een wan-
hopigen vader deze laatste
vier-en-twintig uur niet weigeren,
die hij nog zoo graag te zamen
met zijn kind zou doorbrengen.
Tranen schenen zijn stem te
verstikken, en hij pinkte schijn
baar een traan weg. Het was
volgens Rudolfs innerlijke over-
tuiging slechts comedie, die hij
daar voor hem speelde, maar hij
was toch niet standvastig genoeg,
hem de vervulling van zijn
wensch te weigeren.
Dus tot morgen dan zei hij.
Ik zal u hier tot morgen vroeg
9 uur verwachten.
En u zult voor dat tijdstip
geen stappen tegen mij onder
nemen
Neen, ik zal tot op dit uur
niemand mededeeling doen, van
hetgeen ik weet, opdat uw be
kentenis in de oogen der rech
ters geheel als vrijwillig zal
worden beschouwd. Maar ik
geef u mijn eerewoord, dat ik
mij met den laatsten slag van
negenen van iedere verbintenis
bevrijd zal gevoelen en zonder
pardon de noodige maatregelen
tegen u zal nemen, indien u mij
soms tevergeefs op uw komst
zou laten wachten.
(Wordt vervolgd).