ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN Onschuldig veroordeeld. Corruptie BRESKENSCHE COURANT VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 met 15 cent dispositiekosten. Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. lngez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever E. BOOM—BLIEK TNo.l02? BRESKENS p1°7s^,4ro Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur 32e Jaargang Woensdag 24 Januari 1923 Nummer 2795 We behoeven nog geen zwart kijkers te zijn, om te erkennen, dat we in een crisistoestand le ven en dat de gevolgen daarvan zich in ons oeconomisch leven zoowel in de geleden verliezen als in een duidelijke lusteloos heid, die geheel ons zakenleven kenmerkt, pijnlijk hebben doen voelen, en nog doen voelen. De schier eindelooze reeks van jaar verslagen, welke nauwelijks iets anders bevatten dan jammer klachten der directies omtrent den bedroevenden gang van za ken in hun ondernemingen, om dan vrijwel stelselmatig te beslui ten met de mededeeling, dat om vangrijke, vaak in de tientallen millioenen loopende, verliezen de resultaten zijn van het boek jaar, zoodat kapitaal afschrij vingen en algeheele opoffering van gekweekte reserves niet zei den de aandacht vragen. Deze schier eindelooze reeks roept een aantal onvrijwillige, maar onaf wijsbare getuigen op om dezen malaise toestand te bevestigen en deverliezen te erkennen. Maar we dienen er ons rekenschap van te geven, dat deze crisis toestand, gevolg van den oorlog en den foutieven vrede, niet de eenige oorzaak is van de gele den verliezen en de blijkbare lusteloosheid, die ons zakenleven overheerscht. De oorlog met zijn nasleep heeft een breeden rug, waarop ook heel wat geladen wordt, dat dan andere dan oorlogschuld moet worden toegeschreven. We behoeven daarbij nog niet eens te denken aan het lichtzinnig onverstand, waarmede de mees sten op den schijnbaren bloei, die vlak na den oorlog zooveler oogen verblinde, hebben gera- geerd en het weinige doorzicht dat zelfs onze knapste zakeu- nienschen hebben getoond te be zitten. Dat daardoor kapitalen zijn verloren gegaan, kan nog min of meer op de rekening van den oorlog geschreven worden. Maar het kwaad zit dieper. Nog ESEFH/LET©^. 40) En al had ik die ten slotte voor mijzelf wel op mij kunnen nemen, dan had de gedachte aan mijn arm kind ondanks alle gewetensknaging mij toch het zwijgen opgelegd. Wanneer u zich in mijn toestand indenkt, moet u zulks begrijpen. Maar hiermee, dat ik het arme meisje aan haar lot moest overlaten wil ik natuurlijk niet zeggen, dat ik mij aan mijn verplichtingen ten opzichte van haar wil onttrekken. Ik verheug mij er integendeel over, dat ik eindelijk een ver trouwenwekkend persoon heb gevonden, die als bemiddelaar tusschen haar en mij kan op treden. Ik ben niet rijk, maar tot betaling van een aanzienlijke schadeloosstelling verklaar ik mij ten volle bereid. Geen woord meer riep Ru- dolf heftig uit, niet langer in staat zich te beheerschen. Ik wil de beleediging niet hooren, die er in uw schaamteloos aan bod ligt. Maar laten wij er nu tenminste een eind aan maken! Daar ligt alles, wat u noodig voor het onfortuinlijke jaar 1922 zijn boeken afsloot, zijn er een paar rechterlijke rapporten ver schenen, die in de archieven dier boekhouding een belangrijke plaats behooren in te nemen, en een ernstiger aanklacht in houden dan van lichtzinnigheid en gebrek aan doorzicht, waar voor ierhand na een oorlog die alles uit zijn evenwicht bracht en een schijnboel, die wel ver blinden moest, nauwelijks ten volle verantwoordelijk kan wor den gesteld. Zooveel het rapport van den rechter commissaris in zake de Algemeene Maatschappij van Le vensverzekering en Lijfrente als het rapport der curatoren in het faillissement der Zuid Holland- sche Credietvereeniging getuigen van een roekeloosheid, om niet te zeggen misdadigheid, lang voor den oorlog bij het bestuur, directies zoowel als commissaris sen, van een paar groote, ver trouwend genietende, als res pectabel bekend staande instel lingen, die in verband met de débac'e van tal van andere maat schappijen, venootschappen en finantieele instellingen, een aller treurigst beeld geven van het verantwoordelijkheidsgevoel van een aanmerkelijk deel onzer za- kenleiders en van den geestestoe stand, blijkbaar in de kringen dier leiders heerschende, en die niet nalaten kunn »n een hoogst onbe- haaglijken indruk te wekken bij ons publiek. Het wordt meer en meer dui delijk, dat het vertrouwen, dat wij gewoon waren in de onkreuk baarheid, nauwgezetheid en ern stige rechtschapenheid van de leiders uit ons bedrijfsleven te stellen, ten eenenmale misplaatst is geweest. En dit feit en het wantrouwen, dat voor het ver trouwen van eertijds in de plaats is gekomen, zijn ernstiger ver schijnselen nog dan de malaise, die wij moeten doormaken. Want zoo de natuurlijke gevol gen der oeconomische ontredde ring waarvan wij, als alle volken ons deel moesten krijgen, door arbeid en energie ten slotte be- hebt om te schrijven. Stel uw bekentenis op schrift, opdat zij met de middagpost nog meegaat naar de plaats van bestemming. Wat is dat, u slaat mijn voor stel af En zonder eerst met degene gesproken te hebben, op wier beslissing het hier feitelijk alleen maar aankomt Dat zult u toch eerst nog eens kalm moeten overleggen, mijnheer de advocaatDe jonge dame heeft, voor zoover ik weet, haar ge vangenisstraf reeds ondergaan, en het is mij bekend, dat zij in behoeftige omstandigheden ver keert. Een flinke som gelds is voor haar dus in ieder geval van veel grootere waarde dan een vrijspraak, die te laat komt, en die toch maar een heel twij felachtige schadeloosstelling voor het uitgestane leed zou betee- kenen. Op zijn minst kan ik echter eischen, dat u mij tijd gunt, daarover zelf eens met de jonge dame te praten. Een oogenblik voelde Rudolf zich werkelijk zwak worden. Ilij dacht aan de armoede der beide dames en ook hieraan, dat hij feitelijk geen recht had, op haar beslissing vooruit te loopen. Maar zijn besluiteloosheid duurde nauwelijks langer dan éen enkele seconde. Zooals hij trekkelijk gemakkelijk te boven te komen zijn, wanneer geen nieuwe stoornissen plaats hebben en alleen van goeden wil zijn, moet het wantrouwen, dat een maal heeft post gevat, moeilijker te overwinnen zijn en ons oeco nomisch leven voor langen tijd ernstig belemmeren, maar moet bovendien de gebleken coriuptie ons zakenleven zoo ernstig heb ben aangetast 'dat het moeilijk moet vallen de zedelijke gezond heid van ons volk daartegen af doende te beschermen. Corruptie is ongetwijfeld een hard woord. Maar een zoodanig gebrek aan verantwoordelijk heidsgevoel en nauwgezetheid, als boven aangehaalde rapporten toonen, wettigt het. Bepaald be drog moge niet gepleegd zijn, althans niet in dien zin dat men door verkeerd voorstellen zich zelf doelbewust trachtte te be- voordeelen, en de grens der mis dadigheid nog niet overschreden, de wijze van beheer, die niet alleen roekeloos, maar ook mis leidend was, stelt de vraag of de schuld hier feitelijk tegeno ver de slachtoffers niet even zwaar weegt. Het is dan ook niet te verwonderen, dat een verbitterde stemming gekweekt is, die niet gemakkelijk zal wij ken en die haar Invloed nog lang zal doen gevoelen. De aandeelhouder, die verlies op verlies te boeken krijgt, om dat hij zich door een opper vlakkige, en niet zelden opzet telijk juiste voorlichting tot deelneming liet bewegen in al lerlei ondernemingen, welke thans als gevolg van een onoordeel kundige leiding tot ondergang gedoemd zijn, of die tot de ont stellende gewaarwording komt, dat zijn kapitaal, dat hij goed belegd meende, slechts werd dienstbaar gemaakt aan een onverantwoordelijke zij het dan misschien dikwijls onbewuste speculatiezucht zijner geld- nemers, vergaat de lust om zijn spaarpenningen opnieuw in de waagschaal te stellen. Maar er is nog ergers gebeurd dan speculeeren met de toe- Greta Willisen kende, was hij zeker van haar antwoord, dat zij dezen ellendeling op zijn beleedigend aanbod zou geven. Hij kreeg een gevoel, alsof hij zich schuldig maakte aan een grove beleediging van het edele, hoogstaande meisje, toen hij door zijn aarzelend gedrag eenigs- zms den schijn opwekte, dat hij haar tot zulk een smadelijke gedachte in staat geacht had. Ten aanzien van juffrouw Willisen neem ik de geheele verantwoordelijkheid van mijn handelwijze op mij, verklaarde hij. Ik ben er zeker van, dat ik haar volle instemming heb. Nu eerst scheen de heer van Ranten de wanhopige ernst van zijn toestand volkomen helder te beseffen en hij liet' nu ook het masker van spotachtige over moedigheid vallen, zooals reeds eerder dat van brutalen hoog moed. De trotsche aristocraat, die een kwartier geleden Ru dolfs kamer was binnengekomen, was veranderd in een volkomen geknakten zondaar, die deemoe dig om genade smeekte. Vol afkeer en diepe verachting wendde Rudolf zich van hem af. U hebt mijn laatste woord gehoord, verklaarde hij. Laat ons dit even doelloos als onaan vertrouwde gelden En het is de vraag of zoo hier voor de justitie al geen werk te doen valt, het niet de taak van den wetgever is in te grijpen, ten einde handelwijzen als het wer ken met dubbelzinnige of valsche voorstelling van zaken en der gelijke praktijken, voor het vervolg strafbaar te stellen. We hebben onlangs een nieuwe wet ter nauwkeuriger regeling van het levensverzekerings-bedrijf gekregen. Maar in het licht der jongste feiten heelt die wet haar onvoldoendheid al getoond. Een strengere wet zou dan tevens van algemeene strekking moeten wezen. Ernstige belangen staan op het spel, niet alleen van gelde- lijken maar van moreelen aard. Het gaat om de onkreukbaar heid van ons zakenleven en het geloof der massa in wie, op welk gebied van het openbare leven ook, de leiding hebben. Lloyd George over het Fransche optreden. In zijn zevende artikel, dat de „D. Allg. Ztg." Zaterdagochtend publiceerde, keurt Lloyd George scherp het Fransche optreden in het Ruhrgebied af. In het ontwapende en door het ver drag van Versailles geknevelde Duitschland zijn de Franschen verder binnengedrongen, en de hulpelooze reus moet zich ook dit laten welgevallen, zoo betuigt hij. Maar welk nut verwachten de Franschen van deze actie vraagt zich de oud premier dan af. De grootere leveringen van kolen en hout, waartoe Duitsch land gedwongen kan worden, zullen de onmiddellijke kosten van het binnenhalen daarvan nauwelijks dekken, en al zou Duitschland de grootere kosten dragen, dan zouden deze toch weer de gelden voor de schade vergoeding verslinden. Met kracht bestrijdt Lloyd George dan de meening, dat genaam onderhoud toch beëin digen. Van Ranten richtte zich op. Zijn gezicht was aschvaal en zijn schouders beefden. Goed dan, antwoordde hij. Ik zal mij naar uw wenschen schikken. Maar een uitstel van vier-en- twintig uur mag u mij toch niet weigeren. Ik beloof u, dat ik mij gedurende dezen tijd niet van hier zal verwijderen. En waf voor voordeel ver wacht u voor u van dit uitstel Voor mij niets. Maar ik heb een kind en slechts terwille van dit arme, ongelukkige kind verneder ik mij voor u voor dit laatste verzoek. Mijn Lili moet onder de schuld van haar vader tenminste niet zwaarder lijden, dan strikt noodzakelijk is. Ik zal haar naar Parijs zenden, waar zij, naar ik hoop, bij een mij bevriende familie gastvrij zal worden opgenomen. Op hetzelfde oogenblik. dat ik mijn schriftelijke bekentenis van mijn schuld aan u overdraag, en waardoor Lili's getuigenis dus overbodig wordt, zal zij van hier vertrekken. Maar ik zal haar dan waarschijnlijk nooit terug zien. En als er ook nog maar een heel klein beetje gevoel van men8chelijkheid in u is over- Rusland met opzet zich aan zijn verplichtingen van het vredes verdrag zou trachten te ont trekken. Wat het tot nu toe aan uitgaven voor de bezettings legers in het Rijnland en voor schadevergoedingsbetalingen heeft opgebracht, is reeds meer, ook indien men de waarde van de afgestane Duitsche koloniën niet meerekent, dan het drie voudige van de Fransche oor logsverklaring van 1871- Men moest toch ook in Frankrijk inzien, oordeelt hij, dat men van een bankroet Duitschland niet de middelen tot delging van het Fransche deficit kan verwachten; en dat de tegen woordige Fransche politiek het Duitsche oeconomisch leven ruï neert. Daaraan valt niet te twijfelen. Zoolang men de her stel-kolen met de bajonetten uitgraalt en het herstelhout met de sabels kapt, is het nutteloos van een verbetering van de Mark door saneering van de Duitsche linancien te spreken. Het eenige middel om spoedige betalingen in geld voor vergoedingsdoel einden te verkrijgen bestaat hierin, dat men Duitschland dwingt zijn financiën te regelen en het daaivoor een voldoend moratorium geeft. Groot Brit- tanië heeft dit voorgesteld, maar de Fransche staatslieden hebben deze mogelijkheid bewust prijs gegeven. Lloyd George vraagt zich af, ot deze politici werkelijk scha devergoeding wenschen en of ze niet veeleer andere doelein den nastreven, die met de ver- krijging van betalingen niet te vereenigen zijn. Lloyd George verwacht, dat de Ruhr-bezetting zeer ernstige gevolgen zal heb ben. Duitschland8 kolenproductie, reeds verminderd door verlies van Opper-Silezië en het Saar- gebied, zal nog meer achteruit gaan en Duitscnland zal gedwon gen zijn aanzienlijke hoeveelhe den kolen in het buitenland te koopen, waardoor de financieele moeilijkheden weer zullen toe nemen. Maar dat i9 niet alles. De Fran- gebleven, dan kunt u een wan- hopigen vader deze laatste vier-en-twintig uur niet weigeren, die hij nog zoo graag te zamen met zijn kind zou doorbrengen. Tranen schenen zijn stem te verstikken, en hij pinkte schijn baar een traan weg. Het was volgens Rudolfs innerlijke over- tuiging slechts comedie, die hij daar voor hem speelde, maar hij was toch niet standvastig genoeg, hem de vervulling van zijn wensch te weigeren. Dus tot morgen dan zei hij. Ik zal u hier tot morgen vroeg 9 uur verwachten. En u zult voor dat tijdstip geen stappen tegen mij onder nemen Neen, ik zal tot op dit uur niemand mededeeling doen, van hetgeen ik weet, opdat uw be kentenis in de oogen der rech ters geheel als vrijwillig zal worden beschouwd. Maar ik geef u mijn eerewoord, dat ik mij met den laatsten slag van negenen van iedere verbintenis bevrijd zal gevoelen en zonder pardon de noodige maatregelen tegen u zal nemen, indien u mij soms tevergeefs op uw komst zou laten wachten. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1923 | | pagina 1