ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Het jaar 1922.
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
32e Jaargang
Zaterdag 30 December 1922
Nummer 278t
Eerste Blad»
Europa's Worsteling
het Schadevergoedings-
vraagstuk.
de
Conferentie
Genua
van
het nabije Oosten
België
Nederland,
Frankrijk.
Italië
Engeland, j
BRESKENSCHE COURANT]
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
met 15 cent dispositiekosten.
A d v e r t e n t i e p r ij s v a n 1 5 regels 75 cent*
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgeve-
E. BOOM-BLIEK
Telefoon RRFCKFNt' Postgiro
No. 21 DKCjMirn. ,7704
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot u i t e r 1 ij
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Oogenblik rijt zichaan oogen-
blik, uur aan uur, dag aan
dag. Dat is het leven in zijn
altijddurende gelijkmatigheid en
den altijd eenderen gang van
minuten en dagen. En wie het
aanziet, wie slechts de dagen
merkt en de uren, zooals ze in
hun zelfden eentonigen maat
gang voortschrijden, één onaf
zienbare, grauwe rij, die begrijpt
het niet. Hij verstaat niet, hoe
uit deze onveranderlijke gelijk
matigheid en dit kleine gebeuren
van allen dag, dat zijn oogen
waarnemen, die groote verander- I
lijkheid groeien kon, hoe het
leven, eigen en anderer leven
en het groote leven der mensch-
heid, kon worden, zooals het is,
grootsch of afschuwwekkend,
benauwend of verrukkend, maar
altijd vreemd en wonderbaar en
vol geheimzinnigheden. Maar
wie het opmerken leerde, wie
het verband zag, hoe oorzaak
zich schakelt aan gevolg, dat
tot nieuwe oorzaak wordt, hoe
de kleine verborgenheden uit
groeien en ook maar de geringste
verandering van één enkelen
schakel, die een nieuwen vorm
als aansluiting vraagt, onver
mijdelijk den keten een aan
vankelijk nauwmerkbaren maar
toch veranderden vorm opdringt,
wie zich rekenschap geeft, hoe
uit het nauw opgemerkte de
gebeurtenissen groeien, die, nood
lottig of verblijdend, hem ont
steld doen staan of verrassen,
die ziet ook in den gelijkmatigen
gang der uren en dagen de
levensveranderingen zich vol
trekken en weet, dat in het
schijnbaar onveranderlijkede
krachten werken, die straks hun
gevolgen toonen zullen en dat
niet alleen door oorlogen en
revoluties de vorm van het
wereldleven bepaald wordt.
Na de geweldige gebeurtenissen,
waarvan wij voor enkele jaren
getuigen waren, en die der wereld
iedere week, iederen dag wel
haast een andere gestalte schenen
te geven of te zullen geven,
lijkt een periode van stilstand
ingetreden. Het schijnt nu als
het verleden jaar was en als 't
jaar te voren. We leven in een
tijd van depress:e nu al tal van
jaren, die als een zware mist
roerloos over ons leven hangt.
Er is nauwelijks geluid. Maar
in de beklemmende stilte voelen
we instinctmatig, dat de mist
zich tot benauwens toe verdicht.
En achter het dichte mistgordijn,
in de geluidloosheid van deze
angstwekkende schemering weten
we
om het leven?
We behoeven ons geen illusies
te maken. Wanneer we nu, als
altijd, de handen blijven strek
ken naar het beeld der verlossing,
dan is het nauwelijks nog met
den glimlach der hoop om de
lippen, maar met jjeP strakken
lijn om den mond, dien de wil
er trekt, ook in de ure van bit-
tersten nood en vertwijfeling.
Toen we 1922 ingingen, waren
we juist een nieuwe illusie armer
geworden. De Washingtonsche
conferentie, die -ons nog een
oogenblik den ouden droom van
vrede en broederschap voor
U.J 1 I.
daarom niet de ontgoocheling
brengen van Versailles, omdat
het geloof ontbrak, dat ons na
den vreeselijken wereldoorlog
nog een oogenblik tot de hoogten
der geestdrift ophief. Maar niet
temin de hoop was er en de
teleurstelling dus onvermijdelijk.
Voor de ontwapening en de
wereldvrede kwamen de Vier
voudige Entente, de Vlootover-
eenkomst, waarin tengevolge van
Frankrijk's tegenstand het ver
bod van duikbooten niet kon
worden opgenomen en de hoop
van Amerika, dat Japan zijn
troepen uit Siberië zou terug
trekken, in de plaats. liet was
een mager succes voor de Ame-
rikaansche regeering. Maar het
was er niettemin een, waartoe
de tallooze conferenties, die Euro
pa tot nu toe organiseerd, het
niet brengen konden.
De normalisatie van Europa's
oeconomisch leven wordt feite
lijk beheerscht door
De aanvang van 1922 zag dan
ook de beide ministers Lloyd
George en Briand over dit vraag
stuk reeds dadelijk in beraad
bijeen. Op deze Parijsche con
ferentie werd het plan voor een
nieuwe te Cannes gevormd. Maar
deze conferentie werd voor de
oplossing zeer noodlottig. Zoo
ook Briand al het Fransche
standpunt der onverzoenlijkheid
niet had losgelaten, hij was toch
bereid de Engelsche wenschen
tot een toegeeflijker en gemak
kelijker regeling van hetschade-
vergoedingsvraagstuk ^n eind-
weegs tegemoet te komen. Maar
juist deze bereidwilligheid maak
te hem in de oogen van het
Fransche volk verdacht. Het
was niet in de eerste plaats het
Engelsche voorstel van een mo
ratorium, de vorming van een
internationaal consortium met
een kapitaal van 20 millioen
pond en den wederopbouw van
Rusland met»behulp van Duitsch-
land, dat dan met de Russische
schuldbekentenissen de Entente
en Frankrijk in 't bijzonder, be
talen zou, dat Frankrijk vreesde.
Het huiverde terug voor een
conferentie, zooals Lloyd George
die wilde, met ook alle over
wonnen staten en Rusland als
deelnemers, en achtte die zelfs
met het Engelsche waarborg-
verdrag, dat Lloyd George be
loofde, niet betaald, vooral'niet,
waar dat verdrag alleen Frank
rijk, niet ook Frankrijk's vrien
den, als Polen, tegen een Duit-
schen aanval zouden beschermen.
Briand viel als slachtoffer van
die vrees en kreeg Poincaré in
zijn plaats. De Fransch-Engelsche
tegenstelling werd er feller door
en de oplossing van het schade-
vergoedingsvraagstuk er ernstig
door bemoeilijkt. Want Poincaré
wilde van geen toegeven weten
en kende alleei» Frankrijk's uit
het vredesverdrag voortvloeien
de rechten en Duitschland's ver
plichtingen. Het niet nakomen
van die verplichtingen weet hij
niet aan onmacht, maar aan
onwil. Opzettelijk, zoo betoogde
hij herhaaldelijk, drukte Duitsch-
land den markenkoers naar be
neden. En op deze meening
stuitte elke regeling van het
vraagstuk af. Wel werd Duitsch-
land een tijdelijk moratorium
toegestaan met de bepaling, dat
het iedere 10 dagen 30 millioen
goudmark zou betalen, maar
naar een definitieve oplossing
„WrO-L.
Nadat de commissie van her
stel de Duitsche verplichtingen
voor 1922 bepaald had op 720
millioen gouden marken t"; 1450
millioen aan leveringen in patura, nissen in
met instelling van een finantiëele
controle en de verplichting 00
milliard nieuwe belastingen in
te voeren, trachtte de interna
tionale bankiersconferentf die
te Parijs bijeenkwam, een ieuwe
definitieve regeling te \jindtfn.
Haar conclusie, dat een interna
tionale leening ten behoede van
Duitschland alleen mogelijk was
na vermindering der schatiever-
goedingspichten, bleef tengevolge
van Frankrijk's onwil zonder
succes.
Het is het groote struikelblok
geweest bij alle poginge
Europa ook dit jaar ond
En die eene grootsche
die Europa onder suggestie van
Lloyd George in
komst was weinig gunstiger dan
die van de Genueesche con
ferentie.
De ontwikkeling der gebeurte-
VijJ!
ter regeling van alle vraagstuk
ken en ter herstel beproetö, had
het al van tevoren met machte
loosheid geslagen.
Het plan dezer conferentie
scheen een oogenblik het nadicht
te openen op een nieuwe toe
komst, waarin het onderling
vertrouwen en de samenwerking,
waarop de Engelsche premier
naliet een beroep te doen, aan
hel herstel van het zcjo totaal
ontredderd Europa een beteren
kans zouden geven. Hier te
Genua zouden voor het eeist
weer na den oorlog overwinnaars,
overwonnenen en neutralen om
éénzelfde ronde tafel vereenigd
woiden ter beraadslaging over
de vele kwestiss, die deze oor
log en de daaruit ontstane ont
wrichting van het politieke en
oeconomische leven ter oplossing
hadden opgestapeld. Zelfs het
nog altijd niet erkende Sowjet-
Rusland zou als gelijke in den
kring worden opgenomen. En
gezamenlijk zou men trachten
de financieele en oeconomische
problemen door stabiliseering
van de wisselkoersen, de vorming
van een internationale kas en
dergelijke maatregelen uit te
werken en het vraagstuk, dat
de Russische ontreddering stelde,
rnet behulp der Russen zeil op
te lossen, om aldus de beste
voorwaarden voor het herstel
van Europa te verzekeren. Het
gekwelde Europa scheen een
oogenblik te herademen en nieu
we hoop begon te leven in veler
harten. Wat Wilson niet had
gekund, zou Lloyd George, zij
het dan maar ten deele, vol
brengen. En zijn plan van een
lü-jarig bestand, waartoe alle
mogendheden zich zouden ver
plichten, scheen reeds den weg
te wijzen.
De weigering van Frankrijk
om, in welken vorm dan ook,
het vredesverdrag tot een onder
werp van bespreking te maken,
zette den. eersten domper op de
nieuwe verwachtingen.
En het eenig, schoon niet
rechtstreeksch, resultaat bleek
het Duitsch-Russisch verdrag
van Rapallo en het vooruitzicht
op een nieuwe conferentie in
Den Haag,
Deze conferentie was in zoo
verre een terugkomen op het
beginsel van Genua, dat de zaak
weer in een onderonsje tusschen
de geallieerden en Rusland be
handeld werd, waarbij voor den
vorm een enkfele neutrale staat
ÜOOJj
evenwel maakten nieuwe offici-
eele aanraking met Rusland
noodzakelijk.
Nadat de pogingen der Grie
ken om hun heerschappij in
Kltin-Azië door vernif tiging van
het bewind van Angora op vas
tere en breedere grondslagen te
vestigen, op de hardnekkigheid
der Turksche verdediging en de
onverwachte herleving der Turk
sche kracht waren vastgeloopen
en de poging om Konstantinopel
te bezetten en aldus de Turken
tot toegeven te nopen op het
verzet der geallieerden gestuit,
namen de Turken in het Oosten
de leiding, die zij tot nu toe be
houden hebben. Hun nieuw offen
sief joeg de Grieksche legers
voor zich uit, de zee in. Daar
stuitte het op de neutrale zóne,
die Frankrijk, Engeland en Italië
er hadden ingericht. Frankrijk
en Italië trokken zich gewillig
terug, maar Engeland hield
stand. Een oogenblik dreigde
eerr oorlog tusschen Engeland
en het Kemalistisch Turkije.
Maar Frankrijk, dat zijn politiek
in het Oosten zegevieren zag,
kwambemiddelend tusschenbeide
en de overeenkomst van Moe-
dania kwam tot stand. Ze was
echter slechts een vooruitloopen
op een vredesconferentie, die
volgen moest en die nu te Lau
sanne gehouden wordt.
Naast het probleem der zee
engten, is die van het bezit der
petroleumvelden van Mossoel,
thans in Engelsche handen, een
belangrijke internationale kwes
tie, terwijl de Turksche eischen
ook het vraagstuk der capitula
ties weer op den voorgrond heb
ben gebracht. Dit vraagstuk be
treft de onderdanen van alle
Europeesche staten en raakt dus
alle landen, ook
toonde zich allerwege. Wij
van de Arbeidswet, waardo
48-urige werkweek werd
voerd, maar ook de ontevri
heid van het spoorwegpers*
als reactie op de planne
loonsverlaging eu verlengin
werktijden en? een toeneiv
ontstemming onder de arbe
waren er het gevolg van.
Tengevolge van de Gi
wetsherziening moesten de
ten-Generaal ontbonden wo
De nieuwe verkiezingen, w
4J partijen elkaar bestri
leverden in de Tweede K
een meerderheid van 60
tegen 40 aan de rechtsche
tijen err in de Eerste een
41 tegen 9. Op 25 Juli w
daarna de Staten-Generaal
afhandeling van de Grond
herziening heropend. Het
staande ministerie onder
Ruys de Beerenbrouck herv
de zich met een minister
Marine, die tot nu toe on
en een nieuwen minister
Waterstaat, terwijl het dep
ment van Landbouw werd
geheven.
Met de andere Europe*
Staten bleven we in vr
schappelijke betrekking, al
de hartelijkheid der betrekki
lusschen ons en'
nog wel wat te wenschen.
toenemende invloed der
mingen, die een hartelijke
houding met ons land nastr
mag ons echter doen verwac
dat dit gaandeweg bete
worden.
De politieke toestand
dat dan ook evenals andere
mogendheden zijn woord daar
over zal hebben mee te spreken.
Het is niet het eenig contact,
dat wij met de internationale
politiek hebben. De volkenbond,
die ook dit jaar weer te Genève
vergaderde, heeft die politiek
meer dan vroeger tot gemeen
goed van alle volken gemaakt.
Maar meer dan deze bond maak
te de geheele internationale toe
stand door den drukkenden in
vloed, die zij thans op het wereld
leven uitoefent, de richting dezer
politiek en de internationale ge
beurtenissen voor ons allen van
het hoogste belang. Het uitstel
van de behandeling onzer Vloot
wet in onze Tweede Kamer
toonde het verband. Maar de in
vloed deed zich vooral oecono
misch en finantieel voelen. De
ontredding der wereld en de
crisis, die er het gevolg van
werd, schiep ook in ons land
een toestand van malaise, die
vooral land- en tuinbouw trof,
maar waarvan wij allen de ge
volgen te dragen krijgen. De
noodzakelijkheid van bezuiniging
en versobering in ons openbare,
maar ook in het particuliere leven
en van verhoogde inspanning
bleek te duidelijk, dan dat men
zich aan haar drang zou kunnen
onttrekken.
De tendenz tot loonsverlaging
i
waar het proces-Landru
wat opschudding wekte,
als trouwens de geheele
nale toestand, maar in
zondere mate door het scl
vergoedingsvraagstuk behe*
De ministerwisseling, die
carré aan het bewind
werd er door veroorzaakt
zijn verhouding tot andere
stond geheel onder den in
ervan. Met
scheen ze daarom ook in
lijkheid te winnen, sind
onlangs Mussolini, de oud
lutionair, er tengevolge va
fascistischen staatsgreep de
sterieele portefeuille en fei
de dictatoriale macht be
tigde.
Tegenover het buitenland
hij fel en beslist voor Itf
rechten op. En het is ongt
feld reeds merkbaar, dat I
zijn optreden de beide ar|
groote Entente-mogendh
reeds meer met Italië rekj
houden.
dat tot nu toe in Italië eer
ligen medestander had in.
meer verzoeningsgezinde pol]
zoodra die met Fransche eis
in botsing kwam ziet ei]
positie niet door versterkt. '1
wens de jongste ministers
ling bracht ook in de x\ê
der Engelsche politiek
wijziging.
Reeds geruimen tijd was c'
de conservatieven, op wïfe Ij
George grootendeels stet
een verzet tegen den ee
minister merkbaar geweest:
het tot de uitbarsting kwart
Lloyd George deed aftred'
i