ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN Onschuldig veiooideeid. De toestand in Rusland, VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN AL^E PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN E. BOOM—BLIEK tNo.,02T bresksns p°7s$4ro 32e Jaargang Woensdag 29 November 1922 Nummer 2780 S>EOTE.Ï.EÏ@iSt. Het Friesche Volkssana torium te Appelscha. BRESKENSCHjE 1 jOURANT Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 met 15 cent dispositiekosten. Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uifcgever Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur Sinds Lenin weer teruggekeerd is naar het Kremlin, wordt er met de. uiterste zorg toegezien, dat hij zich niet noodeloos ver moeit. Slechts enkele personen worden tot een onderhoud bij hem toegelaten. Arthur Ransome, de correspondent van de „Man chester Guardian", is het ge lukt om Lenin in het laatst van October te spreken te krijgen. Maar dit onderhoud was niet het belangrijkste van te voren had Ransome schriftelijk aan Lenin enkele vragen doen toekomen, waarop deze hem schriftelijk geantwoord heeft. Lang bleef het antwoord uitgemakkelijk waren de vragen niet te beant woorden geweest. Maar alvorens de vragen en antwoorden in het kort mee te deelen, eerst een paar woorden hoe Ransome Lenin aantrof. Zijn eerste indruk was, dat hij absoluut niet was veranderd, maar toen zij begonnen te praten, maakte Lenin een erg vermoei den indruk. Vóór zijn ziekte had nooit iemand hem vermoeid ge zien. Het onderhoud kostte hem blijkbaar inspanning, te meer daar hij juist van een lange comité-vergadering kwam, waar voor hij eigenlijk nog te zwak is. De vragen die Ransome stelde en de antwoorden van Lenin, kunnen aldus weergegeven wor den. De eerste liep over de quaestievan de „Nep"-menschen. Hiermee zijn bedoeld die handel drijvende klasse in Rusland, ontstaan sinds de wedertoelating van particulieren handel sinds de (N)ieuwe (E)conomische (P)o- litiek is ingevoerd. Waaruit is te verklaren, dat de „Nep"-raenschen, die in Mos kou zoo talrijk zijn, geen poli tieke macht vormen en ook geen bewijzen geven, dat zij deze wenschen vroeg Ransome. Hierop antwoordt Lenin met een herinnering uit zijn verblijf, jaren geleden in Londen. Op een Zaterdavond wandelde hij met 25) Zij sprak meer en sneller dan anders, als om over haar ver legenheid heen te komen, die Rudolf toch onmogelijk kon ontgaan. Toen zij in de ver lichte huiskamer tegen elkaar stonden schrikten beiden van de groote verandering, die ze had den ondergaan sinds ze elkander voor het laatst hadden gezien. Greta vroeg op een toon waaruit diepe bezorgdheid sprak: Wat ziet u er ontdaan uit, mijn heer Imberg U bent toch niet ziek geweest O neen een beetje over werkt misschien. Maar dat heeft heelemaal niets te beteekenen. Ik wil u niet vragen juffrouw Greta, hoe u deze vreeselijke drie maanden Neen, neen, viel zij hem smee- kend in de rede. Vraagt u daarnaar niet 1 Laat ons er nooit over praten, ik verzoek het u dringend I Natuurlijk niet, als u dat zoo wilt. Ik kwam feitelijk om over iets anders met u te praten en straten waren druk en levendig. Overal werd ver- en gekocht. Zijn vriend, een aanhanger van de leer van Marx, zeide tot hem Zie deze buitengewone econo mische activiteit moet een poli tieke machtsontwikkeling ten gevolge hebben Ik lachte om zulk een opvatting van de leer van Marx. Een menigte van kleine handelaars met hun be- drijvigheid is absoluut geen be wijs van de economische kracht van een klasse, waaruit zou vol gen een streven naar politieke macht. Deze Londensche hande laars hebben nooit naar politieke macht gestreefd. Om dezelfde redenen als de handeldrijvende menigte in de straten van Lon- dit n.et deed, doen de „Ned"- menschen in Moskou het ook niet. De tweede vraag betreft de quaestie van productie Verkoop en ruil lijken in Rus land op het oogenblik zeer voor- deelig, zij zijn in de handen der „Nep"-menschen. Producee- ren is slechts zelden voordeelig, maar die zeldzame voordeelige productie is ook in handen der ,Nep"-menschen. De onvoor- deelige productie is in handen van den Staat. Beteekent dit niet de voortdurende economi sche versterking van de „Nep"- menschen en de voortdurende verzwakking van den Staat Lenin was over deze conclusie van Ransome zeer verbaasd. Zag hij dan de productie der boeren over het hoofd Honder den millioenen poed koren waren snel en gemakkelijk aan den Staat geleverd. Is deze productie niet belangrijker dan die der „Nep"-menschen Zeker is de productie der boeren voordeelig, maar, merkt Ransome terloops op, Lenin ver geet, dat ook de boeren thans eigenlijk „Nep"-menschen zijn. Want na betaling van hun be lasting in natiira, mogen zij hun producten vrij verkoopen, en zij hebben dit te danken aan de Nieuwe Economische Politiek. De productie der boeren is dus een particuliere productie, geen staatsproductie, en draagt dus toeval, dat de afwezigheid van uw moeder mij in staat stelt, het zonder omwegen te doen Gelooft u aan de oprechtheid van mijn vriendschap, juffrouw Greta Hoe zou ik daaraan mogen twijfelen na alles, wat u voor mij wat u voor ons heeft gedaan 1 Och, dat was maar bitter weinig en uw moeder had wel gelijk, toen zij mij verweet, dat het u meer nadeel dan voordeel had opgeleverd. Nu echter, nu zou ik echter iets willen, dat u... neen, zoo niet. Neemt u het mij niet kwalijk, als ik hej niet op de juiste wijze onder woorden weet te brengen. Het viel hem nu toch oneindig veel moeilijker, dan hij het zich had voorgesteld. Dat hij zijn aanzoek niet in het gewaad van een vurige liefdesverklaring kon steken, daarover was hij geen oogenblik in twijfel geweest. Maar hij had zich over den geschikten vorm er van het hoofd niet gebroken, omdat hij dacht dat op het beslissende moment hem de passende woorden wel te binnen zouden schieten. Nu ontdekte hij tot zijn groote schrik, hoezeer hij zich daarin - l\'ifn oItV.vI* M IV -UB - mm tot economische versterking van den Staat als zoodanig niet bij Gaat Rusland vóir- of achter waarts, was de volgende vraag. Een ieder, dien Ransome ont moette, verklaarde, dat hij er persoonlijk beter aan toe was, dan het vorige jaar. Maar is er een werkelijke vooi uitgang Is het niet mogelijk dat Rusland niet naar een nieuwe maatschap pij gaat, maar terugkeert tot de oude Naar een periode van landbouwproductie ongeveer vol doende voor zijn behoeften en naar een levendigen binnenland- schen handel en een weinig bui- tenlandschen handel. Zou men zich zulk een periode niet kun nen voorstellen onder de dicta tuur van het proletariaat, zooals vroeger onder een feodale dic tatuur Zoowel van kapitalistisch als communistisch standpunt zijn er, antwoordde Lenin,- drie groote vooruitgangen waar te nemen lo. de stabiliseering, dezen zomer van den roebel2o. de her leving der landbouwproductie en der kleine industrie 3o. de Gosbak (Staatsbank) heeft een zuivere opbrengst van 20 millioen goudroebels te boeken. Dat deze drie feiten zoowel een verbetering zijn uit kapita listisch als communistisch stand punt, komt, omdat het bereiken van het communisme ook moge lijk is via het staatskapitalisine, als de macht in den Staat in handen is der arbeiders. En dat is in Rusland zoo. Niet mogelijk is, dat Rusland terug zal vallen tot een feodale dictatuur. „Want langzaam, soms met eenige stap pen achteruit, verheffen wij ons zelf, langs de lijn van het staats- kapitalisme. En dit zal ons leiden tot socialisme en communisme zeer langzaam en, .zooals ik zeide, met tusschenpoozen." Ten slotte vroeg Ramsone inlichtingen over de requisitie der winkelvoorraden van de „Nep"-menschen en over het Urquhartverdrag. Lenin sprak beslist tegen, dat dezen winter alle voorraden der een vriend door Londende „Nep"-menschen zouden worden Hoeveel magerder en bleeker zij in deze drie maanden ook geworden was, was zij hem nooit lieftalliger toegeschenen dan in deze zoete verwarring, veroorzaakt door zijn onhandige inleiding. En hij voelde dat hij dit bekoorlijke jonge meisje, dat er als het ware voor geschapen was een liefhebbenden man gelukkig te maken, zijn hand niet als een edelmoedig, genadig geschenk mocht aanbieden. Hij beminde haar niet, daarvap gevoelde hij zich ook nu nog -tot in het diepst van zijn hart overtuigd beminde haar ten minste niet zoo, als hi] het eens had gedroomd de vrouw te be minnen, die zijn levensgeluk als een trouwe gezellin zouvormen. Maar de gedachte, zijn gansche leven aan het hare te verbinden, had nu, sinds hij haar in al haar teere, zachte schoonheid voor zich zag, toch al het beangsti gende en drukkende voor hem verloren alles, dat hem het recht zou hebben gegeven, zijn besluit nog langer als een daad van zelfopoffering te beschou wen. Ja, het flitste voor de eerste maal als een sombere gedachte door zijn brein, dat zij het misschien was, die hier het 1" ""k -«rvaf An gerequireerd en dat terugge keerd zou worden tot het distri butie-systeem. Wat betreft het verdrag met Urquhart, zèide hij, dat de Sov- jetregeering de concessies inder daad niet volkomen afgewezen heeft. De regeering heeft het alleen om politieke redenen, die in de pers bekend gemaakt zijn, verworpen. In onze pers zijn wij een open discussie begonnen over alle pro's en contra's. En wij hopen, dat wij na deze dis cussie een eindebesluit zullen nemen, gebaseerd op economische en politieke grondslagen. In verband met het afwijzend praeadvies van Ged. Staten dezer Provincie om borg te staan voor een leening voor de Vereeniging „Sanatorium Zeeland", verzoekt men ons opname van onderstaand artikel van de hand van V. van Gravestein Op 22 September 1.1. werd het nieuwe volkssanatorium te Appel scha ingewijd. Vele belangstellenden waren daartoe opgekomen, maar be halve den vertegenwoordiger van den Minister van Arbeid, den heer Mr. Lietaert Peerbolte en een drietal geneeskundigen waren alle aanwezigen Friezen, of ten minste in Friesland wo nenden. En dat was geheel juist, want waar de regeering te kennen gegeven had, geen gel den voor deze zoo noodige inrichting te kunnen missen, heb ben de Frieschen haar geheel uit eigen middelen opgericht met een ruime bijdrage van de provincie. Zeer noodig was die oprich ting, want Heremastate tejoure lag in een streek, die voor de verpleging van tuberculose-pa- tiënten zeer weinig geschikt was, en dat de oude stoere geest kracht nog leeft in het Friesche volk, blijkt daaruit, dat ze, met opoffering van het hun geschon- gen, en dit onbestemde gevoel deed hem seconden lang aar zelend en onzeker tevergeefs naar woorden zoeken. Maar hij zag de pijn, die zij bij zijn aarzelen leed, en daarom maakte hi] er door een snel besluit een eind aan. Ik ben gekomen, juffrouw Greta, om u een vraag te stel len, de gewichtigste, die door een man tot een jong meisje kan gericht worden. Wit u mij ten aanschouwe van de gansche wereld het recht verleenen, om u helpend en beschermend ter zijde te staan Niet slechts tot den dag, waarop uw rechtvaar diging zal plaats hebben, maar voor altijd en niet als uw vriend, maar als uw echtgenoot? Het was geschied, en hij haalde diep adem. Een zonderlinge blijmoedigheid gevoelde hij op hetzelfde oogenblik, dat hij het beslissende woord gesproken had. Alle zware strijd, dien hij de laatste drie maanden had ge voerd, scheen voor hem wegge vaagd. Al was het geluk, waar naar hij thans zijn hand uitstrek te niet bedwelmend en over weldigend, doch «rustig en be scheiden, toch was het geluk dat deed de stemming van ken Heremastate, in deze moei lijke tijden in het daarvoor meest geschikte deel hunner provincie een model nieuw sanatorium oprichtten. In een zeer uitgestrekt terrein, dat een sterk golvende hei met dennenbosschen en duinvorming is (een uitlooper van de Drent- sche Hondsrug), is nu een com plex van semi-permanente ge bouwen opgericht, dat reeds van verre door zijn heldere kleuren een aangenamen indruk maakt. In het midden liggen de ge bouwen voor administratie, keu ken enz. Aan beide zijden daarvan op een behoorlijken afstand liggen twee groote pa viljoenen, die de afzonderlijke geheel gescheiden mannen- en vrouwenafdeeling vormen. Behalve kamers voor de zieken, die 4 en 6 patiënten kunnen herbergen, vinden wij hier een kamer voor de wachthebbende verpleegster, isoleerkamers voor ernstige zieken, een kamer met een kwartslamp, badkamers, een groote conversatie- en eetzaal en verdere accessoires. De Röntgenkamer moest nog worden ingericht, een bijdrage door vele Friesche artsen als sympathie betuiging gegeven, zal hiervoor en voor uitbreiding van het instrumentarium worden gebruikt Dr Geers, die reeds 12 jaar op hoogst verdienstelijke wijze Heremastate beheerde, wordt in de nieuwe inrichting door een hoofdverpleegster en 10 ver pleegsters ter zijde gertaan. De bij uitstek voor verpleging van tuberculeusen geschikte streek wettigt de veronderstel ling, dat het nieuwe neutrale sanatorium een groote aanwinst is voor de verpleging dezer zieken. Van de 100 bedden waren er op 22 Sept. 1.1. reeds 98 belegd, waaronder plm. de heft door voor rekening van het Inv.-fonds verpleegden. overtuigend gevoelen. Toen Greta bleef zwijgen, wilde hij op haar toegaan om haar hand in de zijne te nemen, maar alsof ze zijn gedachte raadde, keek zij op, en de stomme bede in haar oogen deed hem ontsteld van zijn voornemen af zien. U antwoordt me niet? vroeg hij. Was er in mijn verzoek iets, dat u gekrenkt of beleedigd heeft, juffrouw Greta? Neen, antwoordde zij zacht. Ik gevoel de groote edelmoedig heid van hetgeen u zoudt willen doen, en u kunt ervan verzekerd zijn, dat ik u mijn leven lang daarvoor dankbaar zal blijven, maar Maar Hij had dit woord niet opgewondener en angstiger kunnen herhalen, dan wanneer hij met de hoop van een wer- kelijken minnaar hierheen zou zijn gekomen. Maar u slaat mijn verzoek af Zou u mij dan nog langer achting kunnen toedragen, mijn heer Imberg, indien ik anders handelde Daarop was hij niet voorbe reid geweest. Hij stotterde wel een paar woorden, maar het was geen antwoord op haar vraag. En zij kwam hem in zijn rade loosheid te hulp. Wordt vervnlpd.) 1 1 r>T TrxrrO

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1922 | | pagina 1