ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDE E Wekelijksch Overzicht. vei VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN E. BOOM—BLIEK TNo.,02°n BRESKENS p°7s$4ro 32e Jaargang Zaterdag 11 November 1922 Nummer 2775 Dg Onderwijswet. BfóSXENSCHE COURAN Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 met 15 cent dispositiekosten. A d v e r t e n t i e p r ij s v a n 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgcver Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur De brutale heeft de halve we reld. Ik weet niet, of dit spreek woord onder de Turken bekend Maar de toepassing is het blijkbaar wel. Met een ongeë venaard talent hebben ze de En tente van de eene concessie tot de andere weten te drijven, een voudig door maar hun gang te gaan en op iedere aanmerking te antwoorden, dat ze het er mee eens waren. Ze zouden de neu trale zones eerbiedigen, maar ze deden het niet. Ze zouden uit de nieuwe onzijdige strook blijven, die om de Engelsche troepen was afgebakend, maar ze deden het niet. Ze zouden de vrijheid der zeeëngten eerbiedigen, maar zijn het blijkbaar niet van plan. Ze zouden in Thracië alleen een gendarmerie sturen om de orde te bewaren, maarDoen ze het weer niet De Franschen be ginnen hen langzamerhand ook den gaten te krijgen. En nu de Turken in Oost-Thracie in tegenspraak met de overeenkomst van Moedania een leger van 30.000 man willen lichten, begin- ze ook te protesteeren en zoeken iteun bij Engeland voor een ge zamenlijk protest Of het veel helpen zal? De Turken zullen ongetwijfeld het protest met eer biedige zorg en in welwillende «andacht, maar voor kennis geving aannemen, zooals ze tot nu toe steeds gedaan hebben. Je laat de menschen maar praten, knikt eens bevestigend en gaat e gang, schijnt hun stelregel. En na het succes, dat ze ermee gehad hebben, zullen ze hem zoo makkelijk niet loslaten. Ze gaan trouwens in alles hun eigen gang. Den Sultan te Konstantinopel hebben ze afgezet. Niet om een republiek of een of andere Europeescheregeeringsvormvoor het Sultanaat in de plaats te zet ten. Ze hebben een eigen staats vorm gemaakt, waarin alle macht berust bij de Nationale Verga dering als vertegenwoordiging ©T0H. 20) Veel zal dat wel niet zijn, want bij ons kent men geen uitzonderingen ten gunste van den een of ander. Maar ik wil natuurlijk niet beletten je geluk te beproeven. Van de ziekte, die haar een half jaar geleden verhinderd had, de rechtszaak tegen haar dochter bij te wonen, was Mevr. Willisen tenminste in zooverre hersteld, dat zij niet altijd in haar stoel behoefde te blijven en haar lichte huishoudelijke bezig heden weer kon verrichten. Maar toch kon zij niet nalaten de houding van een ernstige lijderes >an te nemen, haar woorden slechts met matte stem uit te 'preken en zoo dikwijls mogelijk over haar spoedigen dood als van iets zelfsprekendst en onaf van het volk en dat niet enkel de wetgevende, als in Europeesche republieken, maar ook de uitvoe rende, zoodat ze niet alleen geen president of ander staatshoofd hebben, maar ook geen ministers, en in de plaats daarvan een soort mandatarissen, die voor een be paalde taak door de Nationale Vergadering worden aangewe zen. De voorzitter dier vergade ring heeft een vrij uitgebreide macht. Maar naast dezen komt een kalief, als een geestelijk hoofd der Mohammedaansche wereld te staan, die onder medewerking der priesters door de Nationale Vergadering uit het tegenwoor dige Sultans-geslacht wordt ge kozen. Dit laatste raakt natuur lijk ook de rest der Mohamme daansche wereld. En het is nog zoo zeker niet, dat die met deze nieuwigheid genoegen neemt Mis schien zullen de heeren te Angora daarmee nog meer last krijgen dan met de heele Entente. Toch schijnt het niet onmoge lijk, dat de nieuwe brutaliteit van de Turken die Entente ook in het Oosten weer wat hechter maakt. De Franschen beginnen zich af te vragen, waar dat naar toe moet en of zij, als vrienden van de Turken wellicht ook bij den neus genomen worden en of niet misschien Turken en Russen onder één hoedje spelen tegen West-Europa. Voor den nieuwen Engelschen eersten minister zou een der gelijk bijdraaien van Frankrijk geen kwaad begin zijn. De Oostersche kwestie, waarover Lloyd George ten slotte gestrui keld is, blijft een netelige voor iedere Engelsche regeering. Voor de verkiezingen uitspraak hebben gedaan, kan er in het Oosten nog heel wat gebeuren. En die verkiezingen moeten Bonar Law toch feitelijk zijn definitief mandaat geven. Blijk baar sturen de conservatieven aan op een zelfstandige meerder heid, waardoor ze niet van Lloyd George afhankelijk zou den blijven. Tal van conserva tieve candidaten zijn dan ook wendbaars te praten. Rudolf had haar door de vele bezoeken, die hij gedurende de laatste maan den aan de beide dames had gebracht, voldoende leeren ken nen om te verwachten, dat hij haar thans badende in een zee van tranen zou aantreffen. Maar hierin had hij zich nu toch vergist. Zij ontving hem met een on tevreden en verbittèrd gezicht, doch met droge oogen, en haar stemming scheen eerder geprik keld dan zwaarmoedig. Ja, zij is in de gevangenis gegaan, bevestigde ze, vrijwillig en ondanks mijn smeekend ver zoek. Zij wilde den lijdens beker tot op den bodem ledigen. Dat zij mij bij haar terugkomst niet meer onder Je levenden zal vinden, liet haar schijnbaar tame lijk onverschillig. U doet uw dochter bitter onrecht, als u zoo van haar spreekt. Ik tenminste heb nog nooit een teederder en liefde tegenover Lloyd George's vol gelingen, de nationaai-liberalen gesteld. Als gevolg daarvan betwisten ook nationaai-liberalen conservatieve zetels. >p andere plaatsen werken echter deze twee weer samen. Ook nationaai- liberalen en onafhankelijke libe ralen werken samen te Manches ter en elders. Alleen de arbei ders-partij staat eenzaam in den strijd. En waarschijnlijk is zij wel de oorzaak van die veel soortige samenwerking. Tegen de uitersten van rechts en links, is Lloyd George's leus. En die leus pakt velen, ook onder hen, die niet tot zijn volgelingen behooren. De gemeenteraads verkiezingen schijnen daar wel op te duiden. Voor de arbei ders-partij is haar resultaat geen gunstig teeken. In Italië doet die leus blijk baar een beetje eenzijdig opgeld. Mussolini, hoofdman der fascisten en nieuwe eerste minister, is wel tegen de uitersten van links, misschien wel tegen den heelen linkerkant. Maar of hij het ook tegen de uitersten van rechts zoo noodig zal opnemen, is tot rog toe niet gebleken. En zelf staat hij er te gevaar lijk dichtbij om daarvan veel te verwachten. Voorloopig heeft hij alleen nog maar ruzie met de Italiaansche gezanten in het buitenland. Maar dat schijnt ook al weer te betijen. Sforza, gezant te Parijs, die ontslag nam, lijkt niet ongenegen om daarop terug te komen. En zelfs de Beriijnsche gezant, in de Italiaansche politiek vrijwel tegenvoeter van Mussolini, heet op zijn post te blijven. Oogen- blikkelijk, nu de commissie van herstel te Berlijn onderhandelt, heeft men hem ook allicht noodig. Met die onderhandelingen lijkt het nog niet erg van een leien dak je te gaan. De üuitschers blijven erop staan, dat stabilisatie van de mark een eertte en onmisbare voorwaarde is en dat niet te be reiken is zonder buitenlaDdsche leening en moratorium. Dat laat ste woord werkt echter op de voller kind gezien, dan zij voor u is. U begaat werkelijk een gruwelijke onrechtvaardigheid jegens uw arme dochter, als u haar voortdurend metuwdoods- voorspellingen kwelt. Mevrouw Willisen moest wel voelen, dat dit ernstige verwijt niet onverdiend was, dat in zrjn woorden lag. Zij oordeelde het daarom beter het gesprek een andere wending te geven. Ik ben een zieke vrouw en men moet mij een beetje ontzien mijnheer Imberg. Als iemand het leven zoodanige parten speelt als mij, moet men wel bitter en onrechtvaardig worden vaak misschien ook jegens hen, die 't niet verdienen. En zou het dan werkelijk niet het beste zijn, zoowel voor Greta als voor mij, dat ik er niet meer was eer zij terugkomt Zegt u mij toch, wat er van ons moet worden, als zij in de oogen der menschen als een bestrafte dievegge ver schijnt, als een gebrandmerkte, Franschen als een roode lap op een stier. En het schijnt, dat ook Bradbury, de Engelsche afge vaardigde in de commissie, er niet zoo heel veel meer voor voelt. Italië zal er, nu Mussolini daar het heft in handen heeft, allicht nog minder warm voor zijn. *En zoo blijven de Duitschers en hun mark in de kou. Wanneer die kou zich nu maar niet verder gaat uitbreiden, zoodat ten slotte het heele economische leven van Europa bevriest. De financieele deskundigen in alle landen, die op uitnoodiging van de Duitsche regeering nu te Berlijn vergaren en onder hun bekendheden ook Mr. Vissering, de president der Nederlandsche Bank tellen, heb ben er blijkbaar een hard hoofd in. De mark blijft dalen en stoort zich al evenmin als de Turken aan de wenschen en verzoeken van Frankrijk en Engeland en geheel West-Europa, maar gaat als een echte koppige zijn eigen gang- ÏT De opleiding. Onder de waar borgen voor goed onderwijs, die de wet van 1920 beloofde te brengen, behoorde ook de ver beterde opleiding, door de Re geering destijds met zooveel kracht verdedigd. Tot nog toe is er aan die verbeterde oplei ding niets gedaan, en het uit blijven van de noodige maat regelen van Bestuur doet de vrees, dat alles bij het oude zal blijven, in "niet geringe mate toenemen. Adressant wenscht op dit punt debizondere aandacht der Volks vertegenwoordiging te vestigen. De positie der Openb. School. Als we nagaan de practische uitwerking van het tweede lid van Art. 19 der L. O.-Wet, dan beteekende dit lid in gemeen ten, waar geen openbaar onder wijs wordt gegeven, moet, wan neer 12 candidaten zich daarvoor aanmelden, een openbare school die in de gevangenis heeft ge zeten, misschien wel in gezel schap van landloopsters en slech te vrouwpersonen Juist om met u te overleggen, wat er na de vrijlating van juffrouw Greta moet geschieden, kwam ik hierheen. Uw dochter heeft tot nu toe zelfs het aller kleinste bewijs van mijn vriend schap van de hand gewezen, hoewel ik telkens weer tot in het oneindige moet herhalen, dat ik daarmee slechts een heel klein deeltje van de schuld kan afbetalen, die wij jegens haar hebben te delgen. Mijn dochter heeft volkomen gelijk. De schuld, waarvan u spreekt, is die van uw vader, niet de uwe. En dat is een schuld, die men niet met geld kan vereffenen, mijnheer Imberg. Het zou zeer pijnlijk voor me zijn, geachte mevrouw, als mijn gedrag bij u de gedachte had opgewekt, dat ik voor mogelijk zou houden. Is het mij dan nog worden gesticht, terwijl een openbare school in gemeenten waar slechts één dergelijke in richting bestaat, niet mag wor den opgeheven, zoolang zij nog 8 leerlingen telt. Vergelijken we de positie in deze van de bizondere school met de openbare, dan is het logies, te rekenen met de klei nere gemeenten in 't algemeen toch bestaat, alleen daar de de kwestie van al-of-niet een openbare school. Welnu, in kleinere gemeenten werd bij de bestaande wet voor de bizondere school een mini mum van 25 leerlingen vereischt. (Art. 73, 2de lid). We zouden dus kunnen zeggen, gezien die getallen van 25 en 12, dat de openbare school zekere bevoorrechte" positie genoot Een bevoorrechte" po sitie echter, waar zich niemand tegen verzette bij de uitwerking van het nieuwe grondwetsartikel, omdat inderdaad de openbare school het karakter heeft van toevlucht voor de minderheden in een gemeentezij is, deze wet wordt haar uitdrukkelijk gesteld, en de Wet gëcit waar borgen ter Voldoening daaraan, de school waarop kinderen van alle godsdienstige gezindheden kunnen gaan, die in een gemeet te niet groot genoeg in aantal zijn voor een eigen, bizondere school. Men kan zeggen, dat de L.-O.- wet 1920, die de gelijkstelling" bracht, aanvaard werd door de Kamer, met bestaanszekerheid der openbare school, zooals art. 19, 2e lid dit garandeerde; de bestaanszekerheid als toevlucht der minderheden. De getallen- verhouding 25 leerlingen mini mum voor de bizondere school, 12 leerlingen minimum voor de openbare, deze gêtallen-verhou- ding was een wezenlijk bestand deel der gelijkstellings-wet maakte de wet aannemelijk voor de groote meerderheid waar rechts prijs op steldeen nu gaan tornen aan die verhouding is een politieke daad van verre strekking, steeds niet gelukt uw vertrouwen en vriendschap te winnen? Mijn vriendschap herhaalde Mevrouw Willisen op bitteren toon. Wat kan u daaraan ge legen zijn, mijnheer Imberg. En als het de viiendschap van mijn dochter is, die u bedoelt, dan moest u toch begrijpen, dat daarvan feitelijk in 't geheel geen sprake kan zijn. Verrast keek hij op. Neen, dat begrijp ik niet. Houdt u mij voor onwaardig, de vriend schap van uw dochter te be zitten Wat moet ik u daarop ant woorden 1 Het valt mij moeilijk daarover te spreken, en ik had altijd gehoopt, dat mij dit be spaard zou blijven. Want zoo onervaren en onbekend met de wereldsche dingen zult u op uw leeftijd toch wel niet meer zijn, om niet te begrijpen, wat voor een slechten dienst u mijn doch ter met deze soort van deel neming bewijst. (Wordt vervolgd),

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1922 | | pagina 1