ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANOEHEN EEN GRATIS ABONNEMENT BRESKENSCHE COURANT, Onschuldig vnideeld, VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN 32e Jaargang Woensdag 8 November 1922 Nummer 2774 De magere jaren voor den Landbouw. gBgg.ï.BTOK. De Onderwijswet. BRESKENSCHE CÖURAN Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 met 15 cent dispositiekosten. Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever E. BOOM—BLIEK Telefoon rrpqitfnq Postgiro No. 21 DKLolVciNa 17?04 Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur GEDURENDE DRIE WEKEN, WORDT VERSTREKT AAN HEN, DIE HUN NAAM EN ADRES OPGEVEN AAN DE ADMINISTRATIE VAN DE Al zien wellicht de pessimisten het wat heel donk'er in, als ze voorstellen, dat wij, als naaste buren, in de eerste plaats mee gezogen zullen worden in de oeconomischen ondergang van het Duitsche rijk, die hun onaf wendbaar lijkt, dat we er in ernstige mate den invloed van zullen ondervinden, zoo werkelijk de crisis naast onze deur zich tot een dergelijk uiterste verhe vigd, weten we nu al. We voelen te duidelijk den poodloltigen in vloed, dien de ontreddering van Duitschland's leven op ons oeco- nomisch leven uitoefent, dan dat we niet zouden begrijpen, dat van een dergelijke 1 amp ook wij niet den geweldigen terugslag zouden ondervinden. De gedach te stelt ons geen erg rooskleurige toekomst voor oogen. We gaan, wij allen, een moeilijk leven tege moet, een leven van arbeid en strijd. Iedereen krijgt er zijn deel van. Maar natuurlijk zal het den een feller treilen dan den ander. Ieder beroep, ieder be drijf heeft zijn goede en zijn kwade kansen. En de toenemen de malaise zal van den een de kwade kansen sterker naar voren doen treden dan van den ander. Maar het is wel waaischijnlijk, dat geen enkel aan de tegen spoeden, waarmee de toekomst dreigt, geheel zal ontkomen. De meesten voelen al ter dege, ook in ons land, den noodlottigen- 19) Mijn beste wenschen gaan met je. Moge nooit een bittere ondervinding je leeren, dat er toch nog iets heiligers op aarde bestaat dan deze zoogenaamde gerechtigheid, waaraan je thans je kinderlijke liefde ten offer brengt. Rudolf had zijn vader bijna nooit op deze wijze hooren spreken, en ieder woord sneed hem door de ziel, want hij was stellig niet liefdeloos of ondank baar. Doch hij mocht zich aan deze ontroering niet overgeven, die hem had aangegrepen en zijn best doende kalm en stand vastig te blijven, was zijn af scheid veel stugger en koeler, dan hij wel gewild had. invloed van de oeconomische inzinking der wereld. In den afgeloopen zomer is het wel heel duidelijk geworden, dat vooral ook land- en tuinbouw en fruit teelt den zwarenlast van den toenemenden druk te dragen krijgen en dat de boeren niet alleen, maar de heele land en tuinbouw moeilijke jaren tegemoet gaan. Toen tijdens en vlak na den oorlog de stedeling zuchtte onder de schaarschte en de duurte, speelden de boeren en tuinbou wers in meer dan een opzicht mooi weer. Ze schenen de be voorrechten onzer samenleving en menigeen benijdde hun positie. Dat is nu uit. Het jaar 1921 is voor den landbouwer door den buitengewonen oogst nog dragelijk geweest. Maar 1922 heeft de groote omkeer getoond. Van alles was er ovei vloed, maar door de geringe koopkracht der afnemers en allerlei bezwaren bij den uitvoer der producten, zijn de prijzen beneden het nor male gedaald in een tijd, waarin de bedrijfskosten nog hoog zijn. De zuivelproducten zijn den laatsten tijd weer wat gestegen in prijs, en in den nazomer is er nog veel gras gegroeid, wat de gevolgen van de buitenge wone slechten hooioogst in het voorjaar wat heeft verzacht. De veeboer staat er dan ook iets beter voor dan de bouwboer. Maar moeilijke tijden beleven alle boereu. Bovendien hebben allen, de veeboeren vooral, groote schade geleden in de waarde hunner inventaris door de enorme daling der veeprijzen. Zoo gaan zij, en naast hen evengoed de groente en fruitkweeker, zware en ernstige dagen tegemoet. Alleen door hard werken en het afstand doen van alle weelde zullen sommigen het kunnen bolwerken. Maar het is reeds duidelijk, dat velen erbij ten onder zullen gaan. Dezt toestand in den land bouw in algemeenen zin, deze voortdurende en zich vererge rende bediijfsdepressie zal na tuurlijk haar gevolgen ook buiten De pandhouder ging naar zijn kantoor, maar hij nam het briefje niet van de gesloten deur en hij deed haar ook niet open, toen het vijf uur had geslagen. Hij stond bij zijn wankelen lessenaar en staarde onafgebroken op de tallooze inktvlekken die de op pervlakte bedekten, totdat ze voor zijn oogen tot allerlei af schuwelijke caricaturen ineen vloeiden en totdat twee dikke heete tranen op het verbleekte kleed rolden. Het was lang na middernacht, toen hij afgetobd en moe geweend zijn legerstede opzocht. In de eerste dagen van No vember had de.rechtszaak tegen Greta Willisen plaats gehad. Thans was het reeds de 15e Mei van het volgende jaar. In zijn gezellig ingerichte werkkamer zat Rudolf Imberg gebogen over een dikken bundel acten, waarin hij ijverig zat te den kring der boeren en tuin bouwers uitstrekken. En in de ee ste plaats zullen de landar beiders er de dupe van worden. Hun positie is de laatste jaren ongetwijfeld aanmerkelijk ver beterd. Vergeleken bij 1912 zijn de levenskosten met 97 procent en is het loon met 124 procent gestegen. Maar een loondaling is al merkbaar en zal ook verder wel niet tegen te houden zijn. Er bestaat nu eenmaal een on oplosbaar verband tusschen de bedrijfsinkomsten en de in een bedrijf betaalde loonen. Het maken van winst is het doel van ieder oeconomisch bedrijf. Wordt die winst niet meer behaald, dan wordt het bedrijf vrijwillig of noodgedwongen stopgezet. Komt de boer dus met zijn rekening niet meer uit, dan zal hij van zelf minder loon gaan betalen, om, als de arbeider voor dat lagere loon niet werken wil, zijn bedrijf ten slotte aan kant te doen. De landarbeider staat daar bij bovendien zwakker dan de arbeider in 't algemeen, omdat hij weinig of niet georganiseerd is en er over 't algemeen een overvloed van arbeidskrachten op het platteland is en nog meer komt, wanneer de malaise ook in andere bedrijven de werkloos heid doet toenemen. Voor hem zullen daarom de magere jaren, die den landbouw tegemoet gaat, nog het noodlot- tigst blijken. Want al is zijn oeconomische positie de laatste jaren aanmerkelijk verbeterd, hij blijft toch altijd nog een heel stuk bij den ambachtsman, den industrie-arbeider, den arbeider in dienst van rijk of gemeente ten achter. En men moet zich daarom onwillekeurig afvragen, of 't niet mogelijk zou zijn de ge volgen van de malaise in het landbouwbedrijf op sterkere schouders af te wentelen. Onge twijfeld zijn er boeren, die kapi taalkrachtig genoeg zijn om ge ruimen tijd met verlies te wer ken. En waar ze van de vette jaren zooveel geprofiteerd heb ben, zou het billijk zijn, zoo ze ook de zware lasten der magere studeeren. Hij was sedert 2 maanden de compagnon van zijn 10 jaar ouderen vriend, den advocaat Doctor Volkmar. Deze had de buitengewone bekwaam heden van den jongen man sedert lang ontdekt en was nu dagelijks opnieuw in de gelegenheid, zich in stilte met de aanwinst van dezen knappen en onvermoeid vlijtigen medewerker geluk te wenschen. Doktor Volkmar was het ook, die op Rudolfs verzoek de aan vrage tot herziening van Greta's veroordeeling had bewerkstel ligd en haar voor den bevoeg den rechter verdedigd had doch ondanks al zijn onvermoeide pleidooien en schitterende wel sprekendheid zonder gunstig resultaat. Bij de behandeling, die eenige weken geleden had plaats gevonden, was de op grond van Rudolfs niet-beëedi- ging ingediende klacht niet ont vankelijk verklaard, waarmee 't op hun schouders namen. Maar niemand werkt nu eenmaal graag met verlies. En het aantal boeren, dat dit jaren aaneen zou kunnen volhouden, is niet zoo heel groot en moet wel uitsluitend bij de eigen boeren gevonden worden. Er is echter nog een derde, die deelt in de opbrengst van het landbouwbedrijf. En deze derde heeft van de vele vette jaren wel het meest geprofiteerd en is ook financieel gewoonlijk de sterkste van de drie en dus het best in staat de schade te dragen. Maar juist die derde is tot nu toe geheel buiten schot gebleven en profiteert nog alsof we in de vette jaren waren. De landpachten zijn de laatste jaren, gevolg van de hooge prijzen der producten en de algemeene stijging, enorm naar boven gegaan. En het lijkt er nog heelemaal niet naar, dat ze aanmerkelijk zullen dalen, nu de toestand in den landbouw zoo radicaal veranderd is. Natuur lijk is het van de landeigenaren in het algemeen niet te wach ten, dat ze uit eigen beweging de huren en landpachten zullen verminderen. Ook bij het ver huren van land geldt de alge meene oeconomische wet van vraag en aanbod. En zoolang de boeren tegen elkaar op blij ven bieden, zullen de pachten niet dalen. Het eenige middel is, dat zij zich wat beter met elkaar verstaan en zoo noodig door hun organisaties tot samen werking trachten te komen, ten einde de landpachten tot een redelijker peil terug te dringen. Vanzelf zullen die pachten na tuurlijk langzamerhand ook wel zakken, wanneer den boeren blijkt dat ze zoo hooge sommen niet meer als pacht kunnen op brengen. Maar dat zal eerst geschieden, wanneer al veel onheil is aangericht, wanneer de arbeidsloonen belangrijk naar beneden zijn gedrukt en veel boeren het erbij hebben moeten neerleggen en wellicht de rangen der arbeiders nog hebben uitge breid. De noodlottige invloed, die dit door de veroorzaakte vonnis in eersten aanleg geveld, onaanvechtbaar was geworden De komst van zijn vriend was voor Rudolf aanleiding van zijn werk op te kijken. Dokter Volk mar zag er zeer ernstig uit en hij overhandigde hem een brief. Hier leesAls zij zelf het niet anders wil hebben, dan is er ook heusch niets meer voor haar te doen. Van juffrouw Willisenriep Rudolf uit, nadat hij een blik op den brief had geworpen en toen hij deze snel had door- loopen, voegde hij er hevig ontsteld aan toe Wat is dat Ze schrijft, dat bij ontvangst van dezen brief, haar straf reeds is begonnen Zij heeft dus het resultaat van het verzoek om gratie niet eens afgewacht Neen. En uit gerechtvaar digde vrouwentrots. Omdat gra tie het feit van haar veroordee ling niet uit de wereld had geholpen en de vlek, die haar armoede en de gewekte verbit tering op de heele samenleving zal oefenen, moet niet gering geacht worden. En het is daar om noodzakelijk, dat de boeren zich allereerst ter wille van hun eigen belang, maar daarnaast ook om het belang der arbeiders en het belang onzer samenleving, van de toekomst duidelijk reke ning geven. Er zal hard gewelkt moeten worden maar met het harde werken alleen komt men er niet. De toestand eischt be zuiniging en samenwerking op allerlei gebied. Vanwege den Bond van Ned. Onderwijzers is het volgende request met memorie van toe- licgting gezonden aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Geeft met verschuldigde ge voelens te kennen, het Hoofd bestuur van „de Bond van Ned. Onderwijzers", (goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 22 Maart 1890-no. 28.) dat het heeft kennis genomen van het Ontwerp van Wet tot wijziging der Lageronderwijs- wet 1920, ingediend bij Kon. Boodschap van 2 Juli 1922, en de daarbij behoorende nota van wijziging ingediend 5 October 1922, dat speciaal wat betreft, de vaststelling van het aantal leerlingen per onderwijzer, het aan gemeente- en school besturen ontnemen van het recht uit eigen middelen het onder wijs op booger peil te brengen, de aangekondigde herziening van het bouwbesluit, de voorgenomen maatregelen tot beperking der opleiding, de bizondere positie van de openbare school en de wijziging in de regeling van de wachtgelden der onder wijzers, dit ontwerp aan ons lager onderwijs in zijn geheel een dusdanige schade zal toebren gen, de positie der openbare school zoodanig zal verzwakken, tot misdadigster stempelt, niet uitgewischt zou zijn, wil zij nu ook de straf ondergaan. Gerechtigheid, geen genade is het, die ik begeer schrijft ze. Is dat niet wat overdreven Neen, ontkende Rudolf, die van zijn stoel was opgesprongen met warmte. Het is een recht vaardige trots, die ik begrijp en hoogacht. Ik zou in haar plaats precies zoo gehandeld hebben. De genade der rechters had het vreeselijke onrecht niet kuunen goed maken, dat de justitie jegens haar heeft begaan, en daarom deed zij er wel aan, die gratie te versmaden. Doktor Volkmar schudde zijn hoofd, maar toen hij zag, dat Rudolf zijn hoed en jas opnam, vroeg hij Ga je nu al weg Ja, ik wil naar haar moeder en dan naar de gevangenis. Misschien kunnen we toch wel iets doen, om haar deze afschu welijke 3 maanden wat te ver lichten, (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1922 | | pagina 1