en tot bloei van zijn geboorte-
en woonplaats IJzendijke, tot
bloei, waarvan wijlen de vader
van den tegenwoordigen Burge-
meester reeds zooveel heeft bij
gedragen, heelt ook Burgemees
ter Hendrikse thans geen moeite
gespaard, om deze tentoonstel
ling te doen slagen.
Daarvoor geachte Collega, de
welgemeende dank van onze
vereeniging en mocht de ten
toonstelling een geslaagde wor
den, kunt ge U vleien, ook daarin
meegewerkt te hebben, aan het
welzijn en den goeden naam
Uwer gemeente.
Maar danken wij den Heer
Hendrikse veel, zonder onze
feestcommissie was er van de
zaak toch niets terecht gekomen,
want het is wel een mooi woord
.feestcommissie", maar allen die
wel eens lid zijn geweest van
een dergelijke commissie, zullen
moeten toegeven, dat het drom
mels moeilijk is een feest te or-
ganiseeren, om van niets iets te
maken, zooals hier toch eigenlijk
het geval is.
Wij zien hier schoone vruch
ten en fijne groenten, mooie
bloemen en heerlijke planten hoo-
ren prachtige muziek, terwijl alles
noch door vuurwerk zal opge
luisterd worden, maar dat alles
op zich zelf is nog geen feest,
geeft nog geen feeststemming,
er dient geordend te worden, alles
dient zoo ingericht te worden,
dat de feeststemming er langza
merhand zeker inkomt, en ik
geloof en hoop, dat dit onze
feestcomissie volkomen gelukt is.
Daarvoor onze dank mijne
Heeren en in 't bijzonder de
heeren Voorzitter, Secretaris en
penningmeester der Comissie.
In 't bijzonder roepen wij ook
een woord van welkom toe aan
den Heer Fruytier, het nieuwge-
kozen lid onzer Staten Generaal,
die reeds thans toont, als ge
boren Zeeuwsch Vlaming hoe de
belangen van Zeeuwsch-Vlaan-
deren hem ter harte gaan.
Verder een woord van welkom
aan den Vertegenwoordiger van
Ged. Staten den Groot EdelAcht-
baren Heer van Rompu; zijne
tegenwoordigheid wordt door
ons op hoogen prijs gesteld. Wel
kom verder het lid van Prov.
Staten, den Heer P. Erasmus, de
T uinbouwleeraar deHeer Bloems-
ma, de Voorzitter der Z.L.M. de
Heer Leenhouts, de Heer de Mil-
liano, Voorzitter van de R.K.
Boerenbond. Welkom en dank
de Heeren juryleden, waarvan
de heeren Jhr. van Vredenburgh
en Professor Colenbien uit het
buitenland over hebben moeten
komen.
Ten slotte doet ons veel ge
noegen, hier ook weer in ons
midden te zien den Heer Ver-
beelen afgevaardigde van het De
partementvan Landbouw te Brus
sel.
Wij, Zeeuwsch-Vlamingen, wor
den door de Noord-Nederlanders
vaak voor halve Belgen versleten,
en hoewel wij Zeeuwen, ook zijn
Zeeuwsch-Vlamingen in merg en
been, Oranjeklanten zijn en blij
ven, is toch onze hartewensch
steeds op goeden voet en in nauwe
vriendschappelijke verhoudingen
met onze verwante Zuiden buren
te leven.
En juist daartoe bieden con
gressen en tentoonstellingen een
sehoone gelegenheid, om die ban
den te leggen en nauwer aan te
halen. Ik hoop, dat de Heer Ver-
beelen van ons niet zal verwach
ten, wat de floralie te Gent of
de andere groote exposities in
zijn land presteeren, maar dat hij
en gij allen, tegenwoordige dames
en heeren, onzen goeden wil in
ruil voor de daad zult nemen.
Gezien de tijdsomstandigheden,
die ik U schetste is het bestuur
nog dankbaar en zelf tevreden,
over het groote getal inzendin
gen, die er nog gekomen zijn.
Het toont, dat onze landge-
nooten moed hebben voor de
toekomst en dat ze niet bij de
zakken gaan neerzitten.
Luctor et Emergo, is de
Zeeuwsche Zinspreuk worstelen
en zich zien boven te houden
op alle gebied en in alle omstan
digheden des levens is een schoo
ne leuze die ook zij onderschrij
ven.
Van harte hopen wij, dat deze
tentoonstelling wederom een ge
lijk succes moge hebben, als de
vroegere en bij geen harer voor-
gansters moge ten achter staan.
De Jury als deskundigen heb
ben te beoordeelen, in hoeverre
er vorderingen zijn gemaakt en
aan wie de onderscheidingen toe
komen. Zij heeft recht op onzen
dank voor de bereidwilligheid,
waarmee zij deze ondankbare
taak op zich nam.
En wij, bezoekers, wij hopen
te genieten, te bewonderen de
schoone bloemen, het heerlijke
fruit en de mooie planten, die
op zoo aanlokkelijke wijze voor
ons staan tentoongesteld en voorts
feest te vieren op de wijze, zoo
als wij dit in ons klein, maar on
vergetelijk mooi Zeeusch Vlaan
deren weten te doen.
Ik verklaar de Tentoonstelling
voor geopend.
Na deze plechtige openings
rede sprak de heer Van Rompu
de aanwezigen toe als volgt
Geachte aanwezigen,
Mij is de taak opgedragen van
het Gedeputeerd College van
Zeeland, waarvan ik reeds een
kwart eeuw deel uitmaak, namens
de Provincie deze tentoonstelling
bij te wonen.
Ik feliciteer de Commissie met
dezen goeden dag, welke in
tegenstelling met gisteren, door
het September-zonnetje wordt
beschenen.
Bij monde van den Voorzitter
heeft men kunnen hooren, dat
we deze tentoonstelling zullen
vieren in klein Parijs, en werke
lijk, als men de straten met hun
versiering beziet, is deze uit
drukking uit een goed hart en
niet overbodig.
De Maatschappij, in 1878 op
gericht, door wijlen den heer
Vorsterman van Oyen, is groot
geworden. De kiemen doorhem
gezaaid, zijn geschoten tot een
groote vereeniging.
De deskundige Jury, welke deze
■inzendingen heeft bekroond, zul
len tot de overtuiging zijn ge
komen, dat de Mij in de laatste
drie jaar, na de tentoonstelling
te Sluis, weer vorderingen heeft
gemaakt. De tijdsomstandig
heden niet medegerekend.
Wij moeten trachten in dezen
tijd het hoofd boven water te
houden. Bij de te Groningen
gehouden Landbouwtentoonstel
ling waren de woorden van Minis
ter Van IJselsteijn en den Voor
zitter der Landbouw-commissie,
dat we aan den vooravond ston
den van malaise, We hopen, dat
zij zich vergissen. Laten wij het
Luctor et Emergo zoolang mo
gelijk dragen en het hoofd helder
houden, dan is er nog veel te
bereiken.
De Provincie heeft steeds een
open oog en een open hart, maar
moeten ook worstelen met de
financiën. De Besturen der ver
schillende Vereenigingen moeten
dit ten goede houden, als niet
alles gedaan kan worden wat
moet. Maar steeds zal getracht
worden, waar mogelijk, alles te
doen, om den bloei en het wel
zijn van Zeeland te bevorderen.
Terwijl de Muziekvereeniging
haar nummers ten beste gaf,
werd de tentoonstelling bezich
tigd.
Wat wij daar gezien hebben,
overtrof onze stoutste verwach-
tingen, gezien het ongunstige
weer, waarmede de inzenders
hebben te kampen gehad. Ook
van over de grens waren inzen
dingen aanwezig.
Van de vele inzendingen noe
men we de heeren M. W. van
de Plassche, C. M. v. d. Broecke,
van Hevele, J. Droog, Van Uxem,
Risseeuw-Maat, Zeeland's Proef
tuin, Afdeeling Schoondijke en
Afdeeling Groede, Van den
Bunder, René v. d. Vennet, Gas
ton Ghijs enz., alsmede de Al-
gemeene reclamestand v. d, N.V.
Wed. P. de Jong, en een mooie
sorteering tuinbouwgereedschap-
pen van de wed. T. Groos-
man en M. Groosman, terwijl
we van amateurs o.a. inzendin
gen zagen van René Sturm, P.
Bouwens, J. v. Hout, v. Bortel,
Vermeulen, Versprille, mei. Becu-
van Dijke, Vervaek, Schijve,
Nelly Becu, enz.
Wat ons heeft getroffen, was
de vooruitgang in de verpakking
der vruchten. Trad op de ten
toonstelling van vóór drie jaren
slechts de heer van den Broecke
op den voorgrond, thans waren
meerdere hiermede uitgekomen,
wat zeer zeker toe te juichen is.
De stand van den heer van
de Plassche, welke een heele
tent besloeg, had een druk
bezoek. Hier troffen we een
verscheidenheid van 50 dhalia's,
een prachtige sorteering vaste
planten, reuzen grisantums, en
een mooie collectie aspiréa's.
Verder was de tent, waar de
inzending van den heer van den
Broecke was ondergebracht, een
bezoek overwaard. De prachtig
\erpakte heerlijke vruchten lagen
voor de verzending gereed, ter
wijl het oog gestreeld werd door
de mooie leiboompjes, waaraan
de vruchten prijkten. Daar was
aanwezig de inzending v. d. N.V.
Wed. de Jong, waarvan de heer
van den Broecke vertegenwoor
diger is. Het tuinbouwgewas,
alsmede besproeiïngs-artikelen,
waren ruim vertegenwoordigd.
Niet minder te noemen waren
de standen van de heeren van
Uxem, van Hevelen en Droog.
De heer van Uxem was o.m.
uitgekomen met een nieuwe roos
voor 1923, welke zeer de aan
trok.
Het zou ons te ver voeren allen
afzonderlijk te vermelden, laten
wij volstaan met een woord van
lof aan alle inzenders, welke
kampend met het slechte weer,
er in geslaagd zijn deze tentoon-
Tnn'n hpprliike aan-
v' b~~~o J
stelling een zoo'n heerlijke aan
blik te geven.
Des avonds waien een vijftig
tal feestvierenden in de zaal
van Hotel Aerts aan de rijk
voorziene tafel gezeten, welke
alle eer werd aangedaan. Er
heerschte een opgewekte stem
ming. Natuurlijk werd er ge
speecht en getoost op alles.
Het kamerlid, de heer P. F.
Fruytier bracht hulde aan de
Mij. voor hun ijverig werken en
beloofde steeds zijn steun.
We kunnen niet nalaten nog te
vermelden, wat door den heer
Bloem8ma, Rijkstuinbouwleeraar
in onze provincie is gezegd.
Spreker brengt hulde aan de
Maatschappij en hare Afdeeling
Groede en Schoondijke, voor
hetgeen zij tot stand brachten.
Zij zijn er op gelukkige wijze
in geslaagd, de tentoonstelling
het cachet te geven dat het
aanlokkelijk maakte voor lief
hebbers om in te zenden, maar
ook kweekers hadden gelegen
heid. Toch bleef hier de land
bouwer-fruitteler op den achter
grond.
Na hetgeen de heer Fruytier
heeft gezegd, zou spreker nog
op den voorgrond willen stellen
dat wat betreft het aantal soor
ten dit groot is te noemen. Ook
de handelssoorten zijn aanwezig,
alleen vervaagd onder de ande
ren. Dit zou dienen te veran
deren, en meer dan ooit moet
nu gelet worden op een kleine
soortenkeus in de boomgaarden,
opdat de onkosten zich betaald
zullen maken. De mestzak dient
vooral llink gebruikt, terwijl
om-enten en ziektebestrijding de
aandacht verdienen.
In dit opzicht blijft juist in
deze moeilijke tijden een schoone
taak voor de Maatschappij om
naast deze gezellige en ook
leerzame tentoonstellingen in het
leven te roepen, datgene te doen,
wat het bedrijf verbetert. Een
maal een algemeen geteeld,
goed verzorgd sortiment in het
land is zeer zeker de juiste weg
gevonden voor den afzet daarvan.
Wel zijn de prijzen niet op
wekkend, maar juist in dit op
zicht kunnen lage prijzen den
teler des te meer aanzetten tot
omzetting in de goede richting
van zijn fruitteelt-bedrijf, opdat
dit loonende zij, ook al zijn de
geldelijke opbrengsten wel eens
lager dan in de goede jaren, nog
pas voorgekomen.
De Maatschappij zal daarom
het opvoedende gedeelte van
haar taak in deze tijden vooral
niet moeten laten rusten, integen
deel. En deze taak is haar met
haar bekwamen Voorzitter en
Secretaris en andere bestuurs
leden zeer zeker toevertrouwd.
Gaarne zal ik U daarbij steunen,
waar mogelijk.
De dag van Zondag is min
der gelukkig geweest, wat betreft
het wèer. Reeds 's morgens bij
het ontwaken was de lucht asch-
grauw en een fijne motregen,
voortgestuwd door een flinke
bries, maakte alles triesterig en
gaf weinig hoop op beterschap.
Niettegenstaande dit ontmoe
digend werkte, werd om twee
uur op het marktplein de groote
stoet geformeerd, bestaande uit
18 muziekgezelschappen, voor-
afgegaan door een eerewacht te
paard.
Onder de luchtige tonen ging
het door de verschillende straten
naar het feestterrein, alwaar
onder leiding van den WelEd.
heer J. Morks, welke daarvoor
bereidwillig uit Middelburg was
overgekomen, gezamenlijk een
Bondsmarsch werd uitgevoerd.
Daarna had de aanbieding
van den eerewijn plaats. Hier
voor was een der aanwezige
tenten als samenkomst aange
wezen. Het was een aardig idé
van de Commissie om deze aan
bieding te doen plaats hebben
door jonge dames, gekleed in
Zeeuwsche costumes. Jammer,
dat de tent zich heelemaal niet
leende voor dat doel. Het had
beter tot zijn recht gekomen in
een gesloten gebouw. Alvorens
tot de aanbieding werd over
gegaan, sprak de Burgemeester
als Eere-Voorzitter van het
feest, de aanwezigen als volgt
toe
Mijne Heeren.
Ik heet u allen welkom in de
gemeente IJzendijke.
Het is een aangename taak,
die de gemeenteraad mij oplegde,
u heden bij de herdenking van
het 85-jarig bestaan van ons
IJzendijksche Muziekgezelschap
te mogen ontvangen.
Dat gij in zoo'n grooten getale
van de uitnocdiging van ons
muziekgezelschap aan het festi
val heeft beantwoord, bewijst
dat bij u allen op muziekaal ge
bied veel waardeering voor elkan
ders streven bestaat en gij allen
gaarne onderling medewerkt om
den bloei uwer verschillende ge
zelschappen te bevorderen.
Moge die geest van goede
verstandhouding onder u allen
blijven voortbestaan.
Ik wensch het IJzendijksche
muziekgezelschap Geduld Over
wint geluk bij de herdenking
van zijn 85-jarig bestaan en hoop,
dat het in groei en bloei moge
toenemen, nog vele lauweren op
muzikaal gebied, moge inoogsten
en tot in lengte van dagen moge
blijven voortbestaan tot eer en
genoegen van IJzendijke en de
ingezetenen, die het voortbestaan
van hun muziekgezelschap op
hoogen prijs stellen en daarvan
steeds gaarne tastbare blijken
hebben gegeven en in de toe
komst zullen blijven geven.
Ik hoop, dat de hier aanwe
zige muziekgezelschappen alle
in groei en bloei mogen toenemen
en dat ook hun in hunne ge
meente steeds de noodige mede
werking en waardeering voor
een ieder moge te beurt vallen.
Mijne Heeren, ik drink met
dit glas op uw aller welzijn op
het welslagen van het festival in
het algemeen en op den groei
en den bloei van het feestvie
rend muziekgezelschap „Geduld
Overwint", in het bijzonder.
De heer P. van Lare, Voor.
zitter van „Geduld Overwint
dankte den Burgemeester e,
schetste in het kort het afgeloo"
pen tijdvak der jubileerendt
vereeniging.
Hem werd hierna door Mei
de Witte een krans aangebodea
Intusschen waren de regenbuis
afgedreven en bracht het zonne.
tje een opgeruimde stemming
terwijl de verschillende vereeni'
gingen hun nummers ten beste
gaven op de kiosken op het
tentoonstellingterrein, de markt
en in de Koninginnenstraat.
Om uur gaf de feestvierende
vereeniging een concert op hei
keurig geïllumineerde marktplein
alwaar s avonds om tien uur een
schitterend vuurwerk, wat zeet
goed slaagde, het officieel feeu
voor dien dag sloot.
Maandag werd een druk be.
zoek aan de tentoonstelling ge.
bracht door de velen die Zon
dag waren thuisgebleven doot
het slechte weer.
Om ruim vier. uur arriveerde
de Commissaris der Koningin
met zijne Echtgenoote op hef
tentoonstellingsterrein. Door deri
Voorzitter met Echtgenoote, als]
mede leden der Commissie, rond-
geleid, sprak Z.E. zijn volle
tevredenheid uit over hetgeet|
was ingezonden en roemde dei
eneigie der inzenders. Hij hoopte
voortaan reeds bij den openings,
dag tegenwoordig te kunnes
zijn.
De volksspelen, alsmede hel
bloemen-corso, zijn uitstekend
geslaagd, zoo ook het Bal-Cham-
pètre en de illuminatie.
Wat het bloemen-corso betreft
kunnen we melden, dat de prij
zen werden behaald door Aug.
de Witte, René Sturm, Em. v. d,
Weijde, Alf. Calon, Taelman,
Helena de Witte, Ch. .v. Rien,
J. Oosterling, H. Bareman en
Aug. de Witte Jr., terwijl de
prijzen voor mooist versierde
straat met poort werden toege
kend aan Koninginnenstraat,Wa-
terpoortstraat, Minnepoortstraat,
Rozemarijstraat, Nassaustraat,
Nieuwstraat,Boulevard en Oranje
straat.
Des avonds om half acht had
de prijsuitdeeling plaats van de
bekrooningen van het ingezon-
dene, in het café van den heer
C. de Puy.
De heer Iz. Risseeuw, waarn.
oorzitter, deelde mede wie
prijswinners waren en bracht
hulde en dank aan de inzender!
voor hun moeite, dank aan den
Burgemeester en ingezetenen
voor de gastvrije ontvangst en
in het bijzonder een woord van
dank aan het muziekgezelschap
met hun onvermoeiden Voorzit
ter, die veel heeft medegewerkt
tot het welslagen van het feest;
de Rijks- en Gemeentepolitie
voor de goede handhaving der
orde, en den Secretaris der Re
gelingscommissie voor zijn vele
werkzaamheden, aan de regeling
van dit feest verbonden.
De prijzen werden toegekend
aan
Fruit. Peren op naam. Ie
prijs I. de Hullu, Schoondijke;
Appels op naam. Ie I. de Hullu,
ld.; Tafelperen. Ie Stoks, IJzen
dijke 2e I. de Hullu, Schoon
dijke Tafelappels. Ie I. de Hullu
ld.; 2e D. H. v. Zuijen, Breskens;
Stoofperen. Ie I. de Hullu,
Schoondijke; Stoofappels. Ie
I. de Hullu, ld.; Fruit gereed
ter verzending. Ie I. de Hullu,
ld. Verzameling appels hoog
en halfstam. Ie A. v. Uxem,
Groede; 2e Risseeuw-Maat Oost
burg Eervolle vermelding L. v.
d. Bunder, IJzendijke; Verza
meling Peren hoog en halfstam,
Ie L. v. d. Bunder, ld; 2e Ris
seeuw-Maat, Oostburg; Appels
struikvorm. A. v. Uxem, Groede;
2e Risseeuw-Maat, Oostburg;
Peren struikvorm. Ie Risseeuw-
Maat, ld, 2e L. v. d. Bunder,
IJzendijke Druiven en Perziken.
2e v. d. Vennet; 2e v. Hevelej