Msel Nieuws.
Burgerlijke Stand,
Rechtszaken.
„Batavier" naar de Westfjord
geweest, waar men de midder
nachtzon heeft bewonderd. Het
was mooi weer.
Dinsdag zal deKoningin over
de Noord kaap naar Tromsö te-
rugkeeren.
Uit Kristiania wordt gemeld,
dat Prins Hendrik, die er in den
zomer van 1914 ook eenige da-
gon heeft vertoefd, 21 dezer daar
ter stede zal aankomen.
DE CONFERENTIE IN
DEN HAAG.
Donderdagmiddag is de Haag-
sche Conferentie geopend.
Minister Van Karnebeek die
de openingsrede hield, werd tot
Voorzitter benoemd.
Breskens. Woensdagmiddag
wilde een visscher van Vlissin-
gen de Schelde overvaren.
Even buiten de haven alhier
gekomen brak de mast en sloeg
overboord. Door de botter B.
R. 14 van hier werd hij binnen
gesleept. Persoonlijke ongeluk:
ken kwanten niet voor.
Hedennacht ontsliep alhier
plotseling op 66-jarigen leeftijd
de heer Cornelis JoziasSchippers,
van 1881 tot 1920 lid der firma
Weijkman Schippers.
De overledene was President-
Kerkvoogd der Ned Herv. Gem.
alhier.
Oostburg. In het cafe „De Een
hoorn" van den heer C. de Vuijst
alhier had Dinsdagavond een
openbare vergadering plaats, uit
gaande van het partijbestuur der
S. D. A. P. (gewest Zeeland). De
vergadering werd geopend door
den heer Paul uit Middelburg,
die mededeelde, dat de heer
Bergmeijer van Dordrecht, die,
zooals op de strooibiljetten was
aangekondigd, spreken zou, ver
hinderd was geworden, waardoor
in zijn plaats zou optreden de
heer A. M. Overhoff, lid van de
Provinciale Staten van Zeeland,
te Goes.
Deze ving zijn rede aan met
een terugblik te werpen op de
Novemberdagen van 1918; op
de rede van Troelstra te Rotter
dam. Alles en allen blaakten
destijds van liefde voor den ar
beid sociale hervormingen moes
ten met een haast, evenredig
aan den polsslag van den tijd,
worden ingevoerd als om strijd
trad men naar voren om van
zijn liefde voor het volk te ge
tuigen. Woorden uit die dagen
van Treub, Rink e.a. werden
aangehaald. Men was voor vrou
wenkiesrecht, acht-urendag, be
tere woningtoestanden etc. men
verklaarde reactie uitgesloten,
men moest vooruit. Nu is dat
wel anders geworden, nu is de
reactie wel waarlijk gekomen
en het is voornamelijk de Vrij
heidsbond, waarin deze reactie
is belichaamdhet is ook de
Vrijheidsbond, dat politiek alle
gaartje, die de politiek der loons
verlaging heeft ingeluid. Met
het voorbeeld der transportsta
king te Rotterdam destijds, die,
verkeerdelijk, ook door de hulp
van arbeiders uit Zeeland, moest
gebroken worden, betoogde de
spr. hoe daar een nauw verband
bestaat tusschen de loonen in de
stad en die op het platteland.
Er is tegenwoordig een geroep
om verlenging van den arbeids
dag. De achturendag zou de be
drijven kapot maken. Spr. ge
looft dat niet; hij meent, dat het
doei dezer beweging, geen ander
is dan het verlangen de arbei
ders langer te laten werken voor
minder geld. Allerwegen is men
nu voor bezuiniging. Iedere par
tij schrijft het in haar program.
Maar achter het vaantje der
bezuiniging, ziet spr. de reactie
loeren. Men wil zoo vreemd be
zuinigen. Spr. herinnert er aan,
dat nauwelijks het woord „ver
sobering in den staatsdienst moet
er komen" gesproken was, of
de jaarwedde van de Koningin
werd verdubbeld en van 600,000
op 1200.000 gulden gebracht;
hij stipte de Noorsche reis van
Hare Majesteit aan in een daar
toe expresselijk klaar gemaakt
vaartuig met een heele hofhou
ding en den aankoop van vol
bloed schimmels ten hove. Be
zuiniging wordt gezocht in de
uitkeering voor werkloozenzorg;
kost een jongen van 19 jaar, als
soldaat f'2,25 per dag, een werk-
looze arbeider van dien leeftijd,
ongehuwd, ontvang 10 cent per
dag uitkeering. Verder wil men
bezuinigen op de loonen van de
lagere ambtenaren, men heeft
reeds verwezen naar het bekende
artikel 40 van het bezoldigings
besluit en hoezeer deze regeering
ook heeft gezegd daar niet te
zullen aan tornen, spr. vraagt
zich af, wat zal een volgende
regeering doen. Voorts wil men
ook bezuinigen op woningbouw.
Herinnerd werd aan de nog
steeds bestaande slechte woning
toestanden (o m. te Goes), zoodat
bezuiniging ook in deze verkeerd
is. Spr. noemde de houding van
minister Aalberse tegenover deze
reactie te slap. De S. D. A. P.
wil ook bezuinigen. Zij wil dat
allereerst doen op de militaire
uitgaven op de dure marechaus
seekazernes op de rijke instal
laties der Raden van Arbeid
op sommige uitgaven bij de poste
rijen en ook bezuinigen in het
bedrijfsleven. Herinnerd werd
aan de te Amsterdam ingestelde
bezuiniginscommissie, die reeds
goed werk verrichtte en aan het
werken van den S. D. A. P wet
houder Bakker te Arnhem. De
S. D. A. P. is voor socialisatie,
waarvan de bedoeling is de winst
der bedrijven te brengen aan de
gemeenschap en om, in plaats
van tal van kleine bedrijfjes
groote, krachtige en daardoor
levensvatbare bedrijven te vor
men. Dat vele zaken duur zijn,
komt door deze versnippering
van krachten, komt door tusschen-
handel b.v. (bloemkool is te Am
sterdam 800 pCt. duurder ge
worden, sedert het oogenblik,
dat zij den producent heeft ver
laten en in handen van den con
sument komt. Er wordt gezegd,
dat bij socialisatie der bedrijven
er niet gewerkt zou worden.
Spr. gelooft dat nietde weten
schap, dat het bedrijven der ge
meenschap zijn, dat iedere ar
beider, als het ware, er zijn
eigen bedrijf kan inzien, al is
het dan voor een zeer klein ge
deelte, moet wel tot werken aan
sporen. Tot diegenen, die zeg
gen, het is wel allemaal mooi
en wel, wat de S. D. A. P. wil,
maar te idealistisch, zou spr.
willen roepen, dat daar een tijd
is geweest, dat men een man,
die op de Drentsche hei een
boerderij zou bouwen, niet goed
snik vond men lachte en spotte
met hem maar hij, taai en vol
hardend, begon zijn werk der
ontginning en als er jaren voor
bij gegaan waren, kwamen de
lachers van weleer weder terug,
maar in plaats van de dorre hei,
zagen zij nu groenende weilanden
en vruchtbare akkers, want, dank
zij inspanning, was de landman
in zijn pogen geslaagd. „Zoo,"
aldus spr., „Het beeld der S.D.
A.P. ook zij wil ontginnen het
op vele plaatsen dorre veld der
maatschappij en niet altijd vindt
zij daarbij steun, doch het is de
moeite waard zijn krachten voor
deze ontginning aan te wenden.
Wel nu, wil gij ons daarbij hel
pen."
De spr. werd met een hartelijk
applaus der vergadering dank
gebracht voor zijn rede. Voor
debat of het stellen van vragen
meldde zich niemand aan, waar
na de vergadering, die slechts
zeer matig was bezocht, door
den heer Paul werd gesloten.
In den a.s. winter zal alhier
een cursus worden gegeven in
land meten en waterpassen van
wege de vereeniging van ge
diplomeerde leerlingen aan de
wintercursussen in landbouwkun
de.
Sluis. Door Ged. Staten is
overeenkomstig het gedane ver
zoek eervol ontslag verleend
als leden der Prov. regelingscom
missie voor de paardenfokkerij
in Zeeland met ingang van den
datum, waarop de nieuwe com
missie zal zijn in functie getreden
o.a. aan de heeren H. J. Aer-
noudts te Sluis en C. A. de
Bruijckere te Breskens.
De vereeniging voor monu
mentenzorg heeft dus gewerkt
want het behoud der boomen
langs de vaart en van de oude
steenen molen is nu wel verze
kerd. Eenmaal zullen die boomen
toch moeten verdwijnen, maar
de oude poorten in de wallen,
b.v. de Oostpoort, moeten niet
verdwijnen en ze dreigen te ver
dwijnen wanneer hier niet wordt
ingegrepen door restauratie tot
behoud van iets karakteristieks
van het oude Sluis.
Groede. Geslaagd voor het
diploma boekhouden bij de Ver
eeniging „Het Ned Handels-
Instituut", de heer P. Hoste,
alhier.
IJzendijke. Hedenmorgen
vergaderde de Raad onzer ge
meente. Een belangrijke agenda
werd afgehandeld.
In het volgend nummer hopen
wij deze zitting op te nemen.
Retranchement. Vorige
week ontstond een begin van
brand in de oude schuur van den
molenaar op Terhofstede door
het spelen van jongens met luci
fers. Door spoedig ingrijpen kon
de brand met water beperkt wor
den tot een begin en kon verder
dreigend onheil voorkomen wor
den.
Aardenburg. Tot ambte-
tenaar ter secretarie te Borssele
is benoemd de heer F. Immink,
te Koudekerke, vroeger volon
tair ter secretarie alhier.
Zuidzande. Maandagavond
sprak alhier de heer Jac. Welle-
man, lid der Prov. Staten van
Zeeland voor een ongeveer 50
personen tellend, aandachtig luis
terend publiek. De heer de
Gioote uit Breskens leidde den
spreker in.
De heer Welleman had als
rede: „De Vrijzinnig-Democra
ten en de Verkiezingen". Hij
wees op het gewicht der ver
kiezingen in het algemeen. Het
is de eenige manier, waardoor
het volk invloed kan uitoefenen
op de richting, waarin ons staats
bestuur zal worden geleid. Daar
kan en mag niemand onverschil
lig tegenover staanDit jaar
zijn de verkiezingen meer dan
ooit gewichtig, omdat voor de
eerste maal de vrouwen mede-
spreken, daarbij ons land in
buitengewoon moeilijke financi-
eele omstandigheden verkeert en
wij ten slotte eigenlijk een votum
moeten uitspreken over de wijzi
gingen, welke in de Grondwet
zijn aangebracht. Uitvoerig stond
de heer Welleman hierbij stil,
waarbij hij gelegenheid had aan
te toonen, hoe de Vrijz. Demo
craten dezen tijd van malaise
reeds vroeg hadden voorspeld
en door hun voorstel tot een
heffing in eens daadwerkelijk
hadden bewezen, hoe een en
ander tot veel kleiner afmeting
was terug te brengen geweest.
Ook wees hij op het verzet der
Eerste Kamer om gedemocrati
seerd te worden. De Vrijz. Dem.
willen de Eerste Kamer afschaf
fen en een volksstemming daar
voor in de plaats. Mocht dit
vooralsnog niet gaan, dan zou
toch een facultatieve volksstem
ming naast de Eerste Kamei
moeten bestaan, om te voor
komen, dat dit college den volks-
tus-invloed zou bekorten en het
algemeen kiesrecht tot een be
spotting zou maken. Door dit
te bereiken moet de democratie
versterkt uit den stembusstrijd te
voorschijn komen.
Niettegenstaande het groote
gewicht der verkiezingen, con
stateert de heer Welleman wei
nig belangstelling over de ge-
heele linie. Hij zoekt daarom
verschillende verklaringen, waar
van er naar zijn meening twee
domineeren, het thans geldende
stelsel van Evenredige Vertegen
woordiging, dat een grooten
invloed toekent aan de politieke
partijen en het niet nakomen
van stembusbeloften. Duidelijk
wordt echter hierbij aangetoond,
dat in de democratische pat tijen
de -candidaatstelling op zoo'n
wijze gebeurt, dat elk lid der
partij zijn invloed daarbij kan
doen gelden. Doch niet in alle
partijen is dat zoo gegaan en
dat maakt de kiezers afkeerig
van het stelsel E. V. Daarnaast
zijn verschillende strebers op de
vlakte gekomen, die zich eenigen
aanhang hebben weten te ver
werven, soms zelfs met zeer
bedenkelijke middelen, en nu om
een kansje vragen. Deze halen
het peil der politiek omlaag en
het Nederlandsche volk zal goed
doen, dezen uitwas voor goed uit
te snijden, door al die heeren in
de kou te laten staan. Met voor
beelden toont verder de heer
Welleman aan, hoe aan de stem
bus, op propaganda-vergaderin-
gen vaak heel anders wordt
gesproken dan in de Kamer.
Hierdoor gaat het vertrouwen in
het parlementaire stelsel verlo
ren. Let daarom meer op de
daden der Kamerleden, dan op
de beloften der candidaten.
En de Vrijz. Democraten kun
nen met trotsch op hun Kamer
werk terug zien. Hun grootste
tegenstander zal dit erkennen en
op grond daarvan vragen ze
opnieuw het vertrouwen der kie
zers. Voor de laatsten is het
echter misschien moeilijk die lijst
te vinden, daarom zal spreker
den weg wijzen Hij verdeelt de
heele lijst in 4 groepen kerke
lijke partijen, belangengroepen,
revolutionaire- en vrijzinnige
partijen.
De eerste zijn op't oogenblik
aan de Regeering, maar een
specifieke staatkunde, zooals zij
deze in hun beginselprogramma
propagandeeren, hebben ze niet
in de praktijk vermogen te bren
gen. Eigenaardig zelfs daarbij,
dat deze Regeering wetten heeft
gegeven, die met een confessio-
neele opvatting absoluut in strijd
zijn vrouwenkiesrecht, verscher
ping der leerplichtwet. De laatste
tijden vooral toonen aan, hoe
ook in die partijen de scheidings
lijn tusschen conservatisme en
democrats wordt getrokken,
meer dan het zoeken naar een
heid op grond van den gemeen-
schappelijken wortel des geloofs.
Tegen de revolutionaire par
tijen waarschuwt de heer Welle
man eveneens. Vooral ook tegen
over de gematigde elementen,
in dien hoek moet men niet al
te welwillend staan, want over
de grenzen is alom bewezen,
hoe spoedig deze van een lei
dende positie tot een lijdende
rol worden gedwongen. Scherp
hekelt de heer Welleman de
belangen-partijtjes, die speculee-
ren op het laagste in den mensch,
•egoïsme, terwijl juist aan de
stembus het hoogste in den
mensch moet spreken, gemeen,
schapszin. Rest nu nog de Vrijz.
groepen, die spreker onderdak
brengt in den Vrijheidsbond en
den Vrijz. Dem. Bond. Hier is
de scheidingslijn gemakkelijk te
trekken. De eerste wil de klok
van den tijd weer terug zetten,
de laatste wil behouden, wat de
democratie heeft veroverd, zij
het ook, dat zij, als practische
menscheo', rekening willen hou
den met oogenblikkelijke moei
lijkheden. Met verschillende uit
latingen van Vrijheidsbondsche
propagandisten toont de - heer
Welleman aan, hoe die partij in
aard en wezen conservatief is en
verloochent, wat in '18 door zijn
hedendaagsche voormannen is
gesproken en gevraagd. Hetheet
nu voor of tegen overheids-be-
moeiïng, maar die scheidingslijn
is niet juist. Ook de Vrijz,
Democraten willen geen onnoo.
dige inmenging van den Staat, j
maar waar onthouding zou leiden
tot bevoorrechting van een klei.
ne groep en tot achteruitstelling
van de minderbedeelden, daar
moet de overheid ingrijpen.
Met voorbeelden, aan het land.
bouwbedrijf en landbouwleven
ontleend, toont de heer Welle,
man nader aan, wat de Vrijzin
nig-Democraten willen. Wegne.
ming van de oorzaken, welke
ongelijkheid scheppen in de ont-
wikkelingsvoor waar den. Geleide
lijk moet dat gebeuren. Het
beginsel is reeds gedeeltelijk
overwonnen, studiebeuzen, pro
gressief schoolgeld, maarheteind
is er nog lang nietVooral het
platteland komt nog verre ach
terop, vandaar, dat iedereen, die
het goed meent met het platte
land een strijder moet zijn voor
de democratie in plaats van zijn
kracht te zoeken in beperking
van dit en afschaffing van dat!
Het platteland heeft mannen
noodig in de Kamer met breeden
kijk op leven en toestanden, zul.
len wij de plaats innemen, welke
we in ons volksleven toekomen.
Vandaar moet vooral op het
platteland de belangstelling bij
de verkiezing groot zijn en moet
een overtuigde keuze worden
gedaan. Die keuze moet uit wel.
begrepen eigenbelang als uit
oogpunt van groot vredesbelang
vallen op de Vrijzinnig-Demo
cratie. Met een krachtige op
werking om-de Vrijz.-Democra
ten versterkt uit den strijd te
voorschijn te helpen komen, ein
digt de heer Welleman zijn rede,
welke hartelijk wordt toegejuicht.
Niemand gaf zich voor ge-
dachtenwisseling op, waarna de
heer de Groote in welgekozen
woorden deze goed geslaagde
vergadering sloot.
Den volgenden avond in Sluis
was de opkomst minder groot,
slechts een twintigtal personen.
Doch ook dit kleine publiek luis
terde met grooten aandacht naar
de rede. Na afloop gaven een
vieital personen zich als leden
op. die nu pogingen zullen aan
wenden, een afdeeling te stich
ten.
School- en Kerknieuws.
Geref. Kerk.
Beroepen te Oostburg de heer
S. Neerken, cand. te Coevorden,
Predikbeurten.
Ned. Herv. Kerk.
Zondag 18 Juni 1922.
Breskens v 91/s u ds Bremer.
n 1.30 u Zondagschool.
n 5i/2 u ds Bremer.
Groede v 9t/2 u ds v Griethuijsen
Nieuwvl. n 2!/2 ds v Griethuijsen
Ev. Luth. Gem. Groede.
vm. 9.30 u ds J. P. van Heest.
BRESKENS.
Huwelijks-Voltrekking 18 Mei.
J. J. van den Broecke, 24 j., jm.
en W. A. Reinhout, 21 j., jd.
C. Scheele, 25 j., jm. en L. A.
de Wispelaere, 20 j., jd. 23, N.
Groenhart, 29 j., jm. en L. A.
J. Minderhoud, 25 j., jd.
Geboorten. 15 Mei. Herman
Johannis, z. van H. J. de Baare
en M. T. Tanghe. 14, Pieter, z.
van C. Verboven en P. J. van
Gelder. 22, Catharina Eliza
beth, d. van M. J. Nootebaart
en R. M. Brom. 24, Cornelis
Adriaan, z. van C. J. Wisse en
W. D. Florussen.
Arrond. Rechtb. Middelburg.
Zitting van 16 Juni.
Veroordeeld wegens overtre
ding van 's Rijks belastingen:
E. D., landbouwersknecht, f 25
of 25 d. hecht., Th. d. D., 31
j., veldarbeider, Biervliet, f5 of
5 d. h.
